S?dallah ?l-B?rd?i (XIV ?srin sonu?XV ?srin ?vv?ll?ri) - m?n??c? Az?rbaycan turkl?rind?n olan tanınmı? dilci alim v? ?air.

Orta ?srl?r ??rqinin tanınmı? dilci v? ?airi S?d?ddin S?dallah ?l-B?rd?i muasir Qaraba? ?razisind? yerl???n B?rd? ??h?rind? anadan olub.

V ?srd?n etibar?n Qafqaz Albaniyasının paytaxtı olmu? v? sonralar da Az?rbaycanın m?d?ni v? ticar?t m?rk?zi kimi oz ?h?miyy?tini itirm?mi? bu m??hur ??h?rd?n butun Yaxın ??rqd? m??hur olmu? bir cox tanınmı? aliml?r cıxmı?dır ki,onlardan da biri S?dallah B?rd?idir.

B?rd?inin h?yat tarixc?si bar?d? m?lumat o q?d?r kasaddır ki, h?tta onun hansı ill?rd? ya?adı?ı da indiy?c?n mu?yy?nl??dirilm?yib. Dovrumuz? q?d?r g?lib catmı? nisb?t?n daha q?dim ?lyazmalarına ?saslanan aliml?r t?qribi ??kild? ?l-B?rd?inin XIV ?srin sonu - XV ?srin ?vv?ll?rind? ya?adı?ını gost?rirl?r.

?l-B?rd?inin iki ?s?ri m?lumdur. Bunlardan biri gork?mli dilci ?zz?ddin Z?ncaninin "?t-T?srif" ?s?rin?, o birisi is? butun dovrl?rin olm?z dilcisi ?z- Z?m?x??rinin "?l-?nmuz?c finn?hv" ("Numun?vi qrammatika") ?s?rin? yazılmı? ??rhdir. S?dallah ?l-B?rd?inin ?z-Z?m?x??rinin adı c?kil?n ?s?rin? verdiyi "h?daiq ?ddanain fi ??rhi risal?t ?l-lamat?l-h?naiq" adlı ??rhi ona ?ohr?t g?tirmi?dir.

B?rd?i oz ??rhinin ?vv?lind? yazırdı: " Dunyanın hec bir yerind? tayı-b?rab?rinc? ?s?r yazılmamı? v? t?rifin? dill?rin aciz qaldı?ı "?l-?nmuz?c" adlı m??hur risal?ni gordukd?n sonra m?n onun uzund?n niqabı qaldırmaq, onun ruhunu v? gizli sirl?rini acmaq, onun x?zin?sind? gizl?dilmi? l?l-c?vahiratı numayi? etdirm?k, buradakı inc? eyhamlara izah verm?k, onun ozun? b?rab?r bir hun?r gost?rm?k fikrin? du?dum."

?l-B?rd?inin yaradıcılıqından b?hs ed?n ?s?rind? dilci aliml?rd?n N. A?ayeva yazır: "Onun ??rhl?ri n?z?ri s?ciyy?sin?, prinsipin? v? t?yinatına gor? buna b?nz?r ?s?rl?r arasında must?sna ?h?miyy?t da?ıyır. Bel? ki, o, ??rh ?snasında m?ntiq , ?d?biyyat?unaslıq , semantika v? leksika kimi elm sah?l?rinin ba?lıca ehkamlarına ?saslanmı?dır."

Gorunur, ?l-B?rd?inin ??rhl?rinin uzun ?srl?r boyunca butun Qafqazda qeyri-adi kutl?vilik qazanması da el? bununla ba?lıdır.

• Az?rbaycan ?airl?rinin siyahısı