Qraffiti

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Qraffito hiyl?l?ri - divar uz?rind? r?sm

Qraffiti (q?dim zamanların kontekst yazılarında t?k r?q?m qraffito ; it. graffito dan) ? divarlarda v? dig?r yerl?rd? r?sm, ??kill?r, yazılar, cızılmı?, yazlmı?, mur?kk?bl? v? ya r?ngl? c?kilmi? s?n?t ?s?rl?ri.

Qraffitid? siz sad? yazılı sozl?ri, inc? t?svirl?r, umumilikd? h?r ?eyi tapa bil?rsiniz: divarlarda c?kil?n adi sayt adlarından tutmu? guclu ?s?rl?r? q?d?r.

Q?dim dovrun elmind? bu termin istifad? olunub, amma cox da geni? yayılmayıb. Q?dim eliqrafik heyk?ll?rd?n, abid?l?rd?n sohb?t du??nd?, bu anlayı? iki yer? ayrılır: "qraffiti" v? "dilinti". ?g?r sonuncu r?ngl? yazılıbsa, onda "qraffiti"dir - cızılmı? yazılar (terminin ozu ?talyan qlaqolundan g?lir: graffiare ? "qa?ıma").

Q?dim Misird? divar v? qayalarda ?ks edilmi? ??kil v? yazılardan ibar?t izl?r graffitinin ilk addımları sayılır. Ancaq umumi inki?afı ?kinci dunya muharib?sinin ?vv?lin?, y?ni 1940 -cı il? t?saduf edir. H?min vaxtlarda Almaniyanı ??rq v? Q?rb hiss?sin? bol?n Berlin divarının h?r iki t?r?fi r?ngl?n?r?k yazılarla b?z?dilmi?di.

Sonralar 1960 -cı ill?rd? AB? -d? siyasi qruplar oz fikirl?rini daha geni? kutl?y? catdırmaq ucun bu usulu bir vasit? kimi secdil?r, g?ncl?rd?n ibar?t olan kuc? ??b?k?l?ri bu s?n?ti t?bli? etdil?r. Vaxt kecdikc? must?qil f?rdl?r qraffitini inki?af etdirm?y? ba?ladılar. Onlar artıq sosial m?zmunlu mesajlarla yana?ı, f?rdi seciml?rini d? daha r?ngli ??kild? ?ks etdirirdil?r. 1970 -ci ild?n graffiti ??h?r divarlarından metro divarlarına kec?r?k, Nyu Yorkdan butun AB?-y? yayılma?a ba?ladı. Qraffiti mu?llifl?ri kimlikl?rini gizl?d?r?k ozl?rin? mu?yy?n adlar verirl?r,m?s?l?n, "171stitch", "papo184", "junior161", "cay161" v?.s. 1969 - 1970 -ci ill?rd? "Taki183" adlı bir mu?llif metro stansiyalarında qraffiti numun?l?ri yaradıb.

Hal-hazırda qraffiti gunumuz? q?d?r g?lib catmı? m??hur s?n?t novl?rind?n biridir.

Bu gun d? graffiti il? m???ul olanların ?uarları ot?n ill?rd?ki graffiti ustaları il? eynidir: "Butun divarları boyayaca?ıq! Amma t?l?sin, cunki polisin bundan xo?u g?lmir! Qraffiti bizim ruhumuzdakı cıl?ınlı?ın, usyankarlı?ın ?n r?ngli t?zahurudur!"...

Xarici kecidl?r

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]