Odiseas Elitis

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Odiseas Elitis
yun. Οδυσσ?α? Ελ?τη?
Do?um adı Οδυσσ?α? Αλεπουδ?λη?
T?x?llusu Οδυσσ?α? Ελ?τη? [3]
Do?um tarixi 2 noyabr 1911 ( 1911-11-02 ) [1] [2] […]
Do?um yeri
V?fat tarixi 18 mart 1996 ( 1996-03-18 ) [1] [2] […] (84 ya?ında)
V?fat yeri
V?fat s?b?bi ur?k tutması
D?fn yeri
T?hsili
F?aliyy?ti t?rcum?ci , ?air , inc?s?n?t t?nqidcisi [d] , yazıcı
?s?rl?rinin dili yunan dili
Mukafatları ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı
İmza
Vikianbarın loqosu  Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

Odiseas Elitis ( yun. Οδυσσ?α? Ελ?τη? ; 2 noyabr 1911 [1] [2] […] , ?raklion ? 18 mart 1996 [1] [2] […] , Afina ) ? yunan ?air, ?d?biyyat uzr? Nobel mukafatı laureatı (1979).

Yunanıstanın ?d?biyyat sah?sind? ikinci Nobel laureatı Odiseas Alepudelis ?s?rl?rini Odiseas Elitis t?x?llusu il? cap etdirmi?di. Elitis t?x?llusunu bir nec? s?b?bd?n secmi?di. ?vv?la, bu t?x?llusd? ?airin v?t?ninin ? Elladanın adı vardı. Dig?r t?r?fd?n, yunanca "umid" m?nasını ver?n "elpida", "azadlıq" anlamında i?l?dil?n "elefteriya" v? n?hay?t, goz?llik muc?ss?m?si Elena ? Yelena da eyni kokd?n idi.

Odiseas Elitis Krit adasında do?ulmu?du. ?sl?n Egey d?nizind?ki ?fsan?vi Lesbos adasından olan atası bacarı?ı v? t???bbuskarlı?ı say?sind? Kritin z?ngin i? adamlarından birin? cevrilmi?di. O?luna yax?ı t?hsil verm?k m?qs?di il? Odiseasın altı ya?ı tamam olanda o, paytaxt Afinaya qayıtmı?dı. G?l?c?k ?air Afina universitetind? huquq?unaslıq oyr?ns? d? diplom ala bilm?mi?di.

Onun poeziyaya, xusus?n d? fransız surrealizmin? mara?ı universitet ill?rind?n ba?lanmı?dı. Surrealist yunan ?airi Andreas Embirikosla tanı?lıq bu mara?ın yaradıcılıq m?crasına yon?lm?sin? muhum t?sir gost?rmi?di. Embrikos g?nc dostunun "Yeni ?d?bi icmal" adlı jurnal v? onun ?trafında birl???n yaradıcı quvv?l?rl? ?laq? qurmasına yardımcı olmu?du. Yunanıstanın ilk Nobel laureatı Seferisin d? daxil oldu?u h?min qrup klassik yunan ?eri ?n?n?l?rin? ?saslanaraq canlı danı?ıq dili ? demotik ?sasında yeni ?d?biyyat yaradılmasının t?r?fdarı idil?r.

Elitisin ilk ?eirl?ri "Yeni ?d?bi icmal"ın 1935-ci il saylarında cıxmı?dı. Jurnalın b?zi mu?llifl?rinin yaradıcılı?ı yunan ?d?bi muhitind? mu?yy?n istehza il? qar?ılansa da, Elitis ilk gund?n oxucuların r??b?tini qazana bilmi?di. Cunki surrealizm onun n?z?rind? h?r ?eyd?n onc? novator poetika m?kt?bi idi. Mu?llif hec vaxt arxasında yunan ?d?biyyatının iyirmi be? ?srlik tarixi t?crub?sinin dayandı?ını unutmurdu. ?deal dunya t?svir etm?yi ?sas v?zif? sayan antik poeziyanın t?siri il? Elitis ?s?rl?rind? daha cox nikbin notlara ustunluk verirdi. Onun "S?mtl?r" (1939) v? "Hokmdar-gun??" (1943) kitablarındakı ?eirl?r h?yatın t?sdiqin? v? t?r?nnumun? yon?lmi? i?ıqlı hiss v? duy?ular uz?rind? qurulmu?du.

Hitlerin mutt?fiqi, italyan diktatoru Mussolini 1941-ci ild? Yunanıstana soxulanda Odiseas Elitis t?r?ddud etm?d?n v?t?nin mudafi?cil?ri sırasında yer almı?dı. O, kicik leytenant rutb?sind? yunan ordusu t?rkibind? du?m?nl? sava?da i?tirak etmi?di. Muharib? ?airin yaradıcılı?ı ucun t?kc? yeni movzu verm?mi?, h?m d? milli ruhun dirc?ldilm?sin? xidm?t ed?n h?qiqi v?t?np?rv?rlik m?kt?bi olmu?du.

Yunanıstanın i??aldan azad edildiyi 1945-ci ild? Elitis milli radio verili?l?ri institutunda calı?ır, eyni zamanda m?tbuata ?d?bi icmallar yazırdı. 1948-1952-ci ill?rd? ?air Parisd? ya?amı?, Sorbonnada fransız ?d?biyyatını oyr?nmi?di. Parisd? kecirdiyi ill?r h?m d? onun inc?s?n?tl? daha sıx t?mas dovru idi.

50-60-cı ill?rd? ca?da? yunan ?d?biyyatının aparıcı simalarından sayılan Elitis AB? v? kecmi? SSR?-d? d? uzunmudd?tli s?f?rl?rd? olmu?du. Bu s?f?rl?r? cıxmaqda ?sas m?qs?d yunan ?d?biyyatı v? m?d?niyy?tinin t?bli?i idi.

"Qara polkovnikl?r" cevrili? yolu il? Yunanıstanda hakimiyy?t? g?l?nd? Elitis h?rbi xuntaya etiraz ?lam?ti olaraq v?t?nini t?rk etmi? v? bir nec? il Parisd? muhacir h?yatı ya?amı?dı. Muhacir?t dovrund? o, yaradıcılı?ının yekunu saydı?ı "Mariya Nefeli" poeması uz?rind? i?ini davam etdirmi?di. D?f?l?rl? yeni redaksiyaları uz? cıxan poema, n?hay?t, 1978-ci ild? cap olunmu?du. ?airin surrealist istiqam?tli ?eirl?rind?n sonra "Mariya Nefteli" real h?yati t?crub?y? ?saslanması v? t?biiliyi il? Elevits yaradıcılı?ında yeni hadis? kimi qar?ılanmı?dı.

1979-cu ild? Odiseas Elitis "yunan ?d?biyyatının ?n?n?l?ri m?crasında muasir insanın azadlıq v? must?qillik u?runda mubariz?sini guclu hissiyyat v? intellektual d?rinlikl? ?ks etdir?n poetik yaradıcılı?ına gor?" Nobel laureatı olmu?du. ?air ?svec Akademiyasının q?rarını yalnız ozu ucun deyil, h?m d? Avropada ?n q?dim ?n?n?l?r? malik yunan m?d?niyy?ti ucun boyuk ??r?f saydı?ını bildirmi?di. Elitis eyni zamanda, ?d?biyyat sah?sind? milli mukafatın ilk laureatı (1960) kimi Yunanıstanın m?d?niyy?t tarixin? daxil olmu?du.

Omrunun sonuna q?d?r t?nha v? subay h?yat ya?ayan Odiseas Elitis ozund?n sonra kitabları il? bir sırada, mut?x?ssisl?rin fikrinc?, h?m d? istedaddan m?hrum olmayan coxsaylı r?ssamlıq ?s?rl?ri qoyub getmi?di.

  • Orientations ( Προσανατολισμο? , 1940)
  • Sun The First ( Ηλιο? ο πρ?το?, παραλλαγ?? π?νω σε μιαν αχτ?δα , 1943)
  • An Heroic And Funeral Chant For The Lieutenant Lost In Albania ( ?σμα ηρωικ? και π?νθιμο για τον χαμ?νο ανθυπολοχαγ? τη? Αλβαν?α? , 1946 )
  • To Axion Esti ? It Is Worthy ( Το ?ξιον Εστ? , 1959)
  • Six Plus One Remorses For The Sky ( ?ξη και μια τ?ψει? για τον ουραν? , 1960)
  • The Light Tree And The Fourteenth Beauty ( Το φωτ?δεντρο και η δ?κατη τ?ταρτη ομορφι? , 1972)
  • The Sovereign Sun ( Ο ?λιο? ο ηλι?τορα? , 1971)
  • The Trills Of Love ( Τα Ρω του ?ρωτα , 1973)
  • The Monogram ( Το Μον?γραμμα , 1972)
  • Step-Poems ( Τα Ετεροθαλ? , 1974)
  • Signalbook ( Σηματολ?γιον , 1977)
  • Maria Nefeli ( Μαρ?α Νεφ?λη , 1978)
  • Three Poems under a Flag of Convenience ( Τρ?α ποι?ματα με σημα?α ευκαιρ?α? 1982)
  • Diary of an Invisible April ( Ημερολ?γιο εν?? αθ?ατου Απριλ?ου , 1984)
  • Krinagoras ( Κριναγ?ρα? , 1987)
  • The Little Mariner ( Ο Μικρ?? Ναυτ?λο? , 1988)
  • The Elegies of Oxopetras ( Τα Ελεγε?α τη? Οξ?πετρα? , 1991)
  • West of Sadness ( Δυτικ? τη? λ?πη? , 1995)
  • The True Face and Lyrical Bravery of Andreas Kalvos ( Η Αληθιν? φυσιογνωμ?α και η λυρικ? τ?λμη του Ανδρ?α Κ?λβου , 1942)
  • 2x7 e (collection of small essays) ( 2χ7 ε (συλλογ? μικρ?ν δοκιμ?ων))
  • (Offering) My Cards To Sight ( Ανοιχτ? χαρτι? (συλλογ? κειμ?νων), 1973)
  • The Painter Theophilos ( Ο ζωγρ?φο? Θε?φιλο? , 1973)
  • The Magic Of Papadiamantis ( Η μαγε?α του Παπαδιαμ?ντη , 1975)
  • Reference to Andreas Empeirikos ( Αναφορ? στον Ανδρ?α Εμπειρ?κο , 1977)
  • The Public ones and the Private ones ( Τα Δημ?σια και τα Ιδιωτικ? , 1990)
  • Private Way ( Ιδιωτικ? Οδ?? , 1990)
  • ≪Εν λευκ?≫ (συλλογ? κειμ?νων), (1992)
  • The Garden with the Illusions ( Ο κ?πο? με τι? αυταπ?τε? , 1995)

T?rcum?l?ri

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]
  • Second Writing ( Δε?τερη γραφ? , 1976)
  • Sapho ( Σαπφ? )
  • The Apocalypse (by John) ( Η αποκ?λυψη , 1985)
  • Vilay?t Quliyev. ?d?biyyat sah?sind? Nobel mukafatı laureatları. Bakı: "Kitab al?mi" N??riyyat-Poliqrafiya M?rk?zi, 2009, s?h.

Xarici kecidl?r

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

H?mcinin bax

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]