Nur ?nay?t Xan

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Nur ?nay?t Xan
Nur Nissa ?nay?t Xan
??xsi m?lumatlar
Dig?r adları Nora Beyker
Madlen
Anna Mari Renye
L?q?bi Madeleine , Nora Baker
Do?um adı Noor Un Nisa Inayat Khan
Do?um tarixi 1 yanvar 1914 ( 1914-01-01 ) [1] [2] […]
Do?um yeri
V?fat tarixi 13 sentyabr 1944 ( 1944-09-13 ) [3] (30 ya?ında)
V?fat yeri
V?fat s?b?bi gull? yarası [d]
D?fn yeri
  • bilinmir
V?t?nda?lı?ı   Boyuk Britaniya
Atası ?nay?t Xan
T?hsili
H?rbi f?aliyy?ti
Qo?un novu Qadın kom?kci hava quvv?l?ri
?ngilt?r? Xususi ?m?liyyat Burosu (SOE)
H?rbi hiss? ?ngilt?r? Xususi ?m?liyyat Burosu (SOE) F Bolm? ??b?k?l?ri
Xidm?t ill?ri 1940 ? 1944 -cu ill?r
Rutb?si Bolm? zabiti kom?kcisi
h?rbi rabit?ci
Doyu?l?r II Dunya muharib?si
T?ltifl?ri George Cross "Britaniya imperiyası" ordeni üzvü 1939–1945 hərbi xaçı
Vikianbarın loqosu  Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

Nur Nissa ?nay?t Xan v? ya Nora Beyker kimi tanınan Nur ?nay?t Xan (1 yanvar 1914 - 13 sentyabr 1944), II Dunya muharib?sind? ?ngilt?r? Xususi ?m?liyyat Burosunda xidm?t ed?n ingilis casusu idi. [4]

Madlen kod adı altında ?ngilt?r? Xususi ?m?liyyat Burosunun( ing. Special Operations Executive (SOE) ) agenti olaraq, ?kinci Dunya muharib?si dovrund? Fransa Muqavim?t h?r?katına kom?k m?qs?dil? ?ngilt?r?d?n i??al olunmu? Fransaya gond?ril?n ilk qadın operator oldu. [4] ?nay?t Xan ona edil?n x?yan?t n?tic?sind? tutuldu v? Daxau h?bs du??rg?sind? edam edildi. Olumund?n sonra Birl??mi? Krallı?ın ali ordenl?rind?n biri olan SOE-d?ki xidm?tin? gor? George Cross a layiq goruldu. [4]

Erk?n h?yatı [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Dord ovladdan boyuyu olan Nur ?nayat Xan [5] 1 yanvar 1914-cu ild? Moskvada anadan olub.

Atası ?nay?t Xan Hind sultanlarının n?slind?n olan mus?lman idi; valideynl?rinin h?r ikisi zad?gan n?slind?n idil?r v? n?sill?rind? musiqicil?r var idi. Onun ulu babası Maysur ?mirliyi hakimi Tipu Sultan idi. Avropada musiqici v? sufizm mu?llimi olaraq ya?adı. Anası Pirani Amina Bequm (Ora Rey Beyker), [5] Nyu-Meksiko ?tatının Albukerke ??h?rind?n olan v? Amerikada g?z?rk?n ?nay?t Xan il? tanı? olan amerikalı idi. Ora Beyker, Amerikalı yoqi v? alim Piyer Bernardın bacısı idi,?nay?tl? goru?duyu anda onun q?yyumu idi. [6] Vilay?t daha sonra “Q?rbin Sufi C?miyy?ti” nin ba?cısı oldu, daha sonra Beyn?lxalq Sufi C?miyy?ti v? indi ?nay?t C?miyy?ti adlandırıldı.

1914-cu ild?, Birinci Dunya muharib?si ba?lamazdan bir mudd?t ?vv?l ail? Rusiyadan Londona kocdu v? Blumsberid? ya?adı. Nur Nottinq-Hild?ki u?aq ba?casına getdi. 1920-ci ild? Fransaya kocdul?r,Paris yaxınlı?ındakı Suresnesd? , sufi h?r?katının xeyirxahlarından birinin h?diyy?si olan evd? yerl??dil?r. 1927-ci ild? atasının olumund?n sonra depresiyaya du??n anasına v? kicik qarda?larına dayaq olan Nur ail?nin m?suliyy?tini oz uz?rin? goturdu.

G?nc qız olan Nur sakit, utancaq, h?ssas v? x?yalp?r?st biri kimi xarakteriz? olunurdu. Sorbonnada u?aq psixologiyası uzr? t?hsil alır v? Nadiya Bulanjenin r?hb?rliyind?ki Paris Konservatoriyasında arfa v? fortepiano uzr? musiqi t?hsili alır. Nur ?eir v? u?aq hekay?l?ri yazır v? u?aq jurnallarında v? Fransız radiosunda calı?ır. 1939-cu ild? kitabı, buddist ?n?n?l?rin? istinad ed?n Jataka na?ıllarından ilhamlanaraq yazdı?ı Twenty Jataka Tales Londonda n??r olundu. [7] [8]

?kinci Dunya muharib?sinin ba?lamasından sonra, Fransa Alman qo?unları t?r?find?n i??al edildikd?, ail? 22 iyun 1940-cı ild? Cornvaldakı Falmuta en?r?k Bordoya v? oradan d?niz yolu il? ?ngilt?r?y? qacdı. [9] Ba?lan?ıcda atalarının ?agirdl?rind?n olmu? filosof Bezil Mitcellin Sauthemptondakı evind? qaldılar. [10]

Qadın kom?kci hava quvv?l?ri [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Nur, pasifist ideayalardan d?rind?n t?sirl?ns? d?, o v? qarda?ı Vilay?t nasist zulmunu m??lub etm?y? kom?k olmaq q?rarına g?ldil?r: "Ka? ki, b?zi hindlil?r bu muharib?d? yuks?k h?rbi f?rq qazansalar. Bir v? ya iki n?f?r Mutt?fiql?r xidm?tind? cox c?sar?tli v? hamının heyran qala bil?c?yi i?l?r gost?r? bils?ydil?r, ingilis xalqı il? hindlil?r arasında korpu yaratma?a kom?k olardı. [11]

1940-cı ilin noyabrında Nur Qadınların Kom?kci Hava Quvv?l?rin? ( ing. Women's Auxiliary Air Force (WAAF) ) qatıldı v? 2-ci d?r?c?li t?yyar?ci olaraq simsiz operator kimi t?hsil alma?a gond?rildi. [12] 1941-ci ilin iyununda bombardmancı t?lim m?kt?bin? t?yin olunduqdan sonra, ozunu darıxdırıcı i?d?n azad etm?k ucun komissiyaya muraci?t etdi. [12]

?ngilt?r? Xususi ?m?liyyat Burosu ( ing. Special Operations Executive SOE ) [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Vanbou malikan?si

Daha sonra, Nur ?nay?t Xan Xususi ?m?liyyatlar Burosunun F (Fransa) bolm?sin? uzv q?bul edildi v? 1943-cu il fevral ayının ?vv?lind? H?rbi Hava Nazirliyin?, Hava K??fiyyatı Mudirliyin? gond?rildi, Yeomenri ?lk Yardım Korpusuna (?ahzad? Kral Konullu Korpusu)(FANY) gond?rildi v? Surreyd?ki Qilford yaxınlı?ındakı Vanbou malikan?sin?, bundan sonra Buckinhem?ird?ki Eylsberiy?, i??al edilmi? ?razid? rabit?siz operator kimi xususi t?hsil alma?a gond?rildi. [13]

Bu v?zif?y? gond?ril?n ilk qadın olacaqdı,cunki ondan ?vv?l gond?ril?n butun qadın agentl?r kuryer kimi gond?rilmi?di. ?vv?ll?r simsiz teleqrafiya (radioteleqraf) t?hsili almı? Nur, radio t?liml?rin? yeni ba?layanlar arasında ustunluk qazandı,o, h?m c?ld, h?m d? d?qiq calı?ırdı. [14]

N?hay?t,agentl?r? sonuncu m??q Gestapo sor?usu oldu,?l? kecirildikl?ri t?qdird? agentl?r? onlar ucun hazır ola bil?c?k ?eyin dadını verm?k m?qs?di da?ıyan b?zi t?crub?l?r kecirilirdi. Nurun qacan zabiti onun dindirilm?sini "dem?k olar ki, dozulm?z" hesab etdi v? "qorxunc gorunduyunu bildirdi ...o q?d?r bo?uldu ki, az qala s?sini itirdi "v? bundan sonra" titr?yirdi v? kifay?t q?d?r a?armı?dı. [15]

"F" bolm?sinin r?smi tarixcisinin muharib?d?n cox sonra ??xsi i?ind? veril?n son hesabatında bel? deyilir: "Beyinini yukl?m?d?n cox calı?dı v? kursun t?hluk?sizlik t?r?fini if?a olunmaması xaricind? cox calı?mı? v? h?ssaslıq gost?rmi?dir. Qeyri-sabit v? temperamentli bir ??xsiyy?t? sahibdir v? h?qiq?t?n bu sah?d? i?l?m?k ucun uy?un olub olmadı?ı cox ?ubh?lidir. " Bu ??rhin yanında "F" bolm?sinin r?hb?ri Moris Bakmaster , ha?iy?d? "c?f?ngiyat,a?ılsızlıq" v? "Onların beyinl?rinin yukl?nm?sini ist?mirik" dey? yazmı?dı. [16] [17]

Nurun r?hb?rl?ri onun gizli muharib?y? uy?unlu?u bar?d? muxt?lif fikirl?r soyl?dil?r v? t?lim kecmi? rabit?siz operatorlarını sah?y? c?lb etm?k lazım oldu?u ucun t?hsili yarımcıq qaldı. Xanın "u?aq kimi" keyfiyy?tl?ri, xusus?n mulayim davranı?ı v? "hiyl?g?rliyi", SOE-nin t?lim m?kt?bl?rind?ki mu?lliml?rini cox narahat etirdi. [18] Bir t?li?i onun "iki uzlu" bir ?ey etm?k ist?m?y?c?yini soyl?rk?n, bir ba?qası is? "xarakterin? gor? cox qadın kimi, bu i?? cox ist?kli, ozunu ?irk?tin ?hval-ruhiyy?sin? uy?unla?dırma?a cox hazır oldu?unu",dig?ri is?, yuks?k qabiliyy?tli,ur?yi yumu?aq,emosional,z?ngin x?yal gucu olan biri oldu?unu soyl?yirdi. [18]

Ba?qa bir mu?ahid?ci deyirdi: "Cox m?lumat verm?y? meylli idi. Beynind? dumanlı fikirl?ri il? buraya g?lmi?di. Daha sonra ba?qaları onun fiziki c?h?td?n yararsız oldu?unu, kutl? icind? asanlıqla itm?y?c?yini iddia etdi. [18]

Fiziki c?h?td?n olduqca kicik olan Nur mu?lliml?rind?n bir sıra atletik t?limatlar da aldı: "Cox yax?ı i?l?y? bil?r, amma dig?r t?r?fd?n d? bacarıqsızdır. Tullanmaq ucun uy?un deyil." "Silahlardan cox qorxur, amma ustund? g?zdirm?y? h?v?sl? calı?ır." [18]

Nur h?rbi operatoru t?hsili alırdı v? bu sah?d? kifay?t q?d?r m?lumatlıydı.Onun "yumru?u" v? ya duym?l?r? toxunma t?rzi,barmaqlarının soyuqdan ?i?m?si s?b?bind?n bir q?d?r a?ır idi, amma sur?ti gunu-gund?n yax?ıla?ırdı. Bir cox istedadlı musiqicil?r kimi - Nur da arfa calırdı - o, t?bii siqnal oturucu idi. [18]

Bundan ?lav?, Vera Atkins (F Bolm?sinin k??fiyyat m?muru), ba?qa bir t?lim hesabatını asanlıqla t?sdiql?diyin? gor?, Nurun ohd?liyinin lazımlı oldu?unu israr etdi: "O, Qadın kom?kci hava quvv?l?rind? cıxılmaz v?ziyy?t? g?ldiyini hiss etdi v? muharib?d? daha f?al, daha cox f?dakarlıq t?l?b ed?c?k bir i? gorm?k arzusunda idi." Bel?likl?, Suttilin t?l?bi ilk d?f? g?l?nd? Vera Nuru t?bii ki, ?n goz?l secim olaraq gordu v? sah? t?hluk?sizliyi v? kodla?dırma uzr? son t?hsili qısaldılmalı olsa da, getm?y? hazır oldu?unu bildirdi. [19]

B MK II q?buledici v? oturucu (B2 radio seti kimi d? bilinir)

Nurun missiyası xususil? t?hluk?li missiya idi. Qadın kuryerl?r o q?d?r muv?ff?qiyy?tli idil?r ki, onları simsiz operator kimi istifad? etm?k q?rarı verildi,bu daha da t?hluk?li bir i? idi, b?lk? d? hamısından ?n t?hluk?li olan bir i? idi. Operatorun i?i sah?d?ki dovr? il? London arasında ?laq? yaratmaq, planla?dırılmı? t?xribat ?m?liyyatları v? ya muqavim?t doyu?cul?ri ucun silahların lazım oldu?u yerl?r bar?d? mesajlar almaq v? oturm?kd?n ibar?t idi. Bel? bir ?laq? olmadan h?r hansı bir muqavim?t strategiyasının koordinasiya edilm?si dem?k olar ki, mumkun deyildi, lakin operatorlar muharib? getdikc? yax?ıla?an,uz? cıxmada cox h?ssas idil?r. [20]

Cardaqlarda dayanan v? ya yuyucu x?ttin? burunmu? antenalarla ozl?rini bacardıqları q?d?r gizl?tm?k,oturucul?rin acarına Morze ?lifbasını vururdular v? tez-tez mesajların alındı?ını soyl?y?n bir cavab ucun saatlarla t?k gozl?yirdi. 20 d?qiq?d?n cox hava yayımında qalsaydılar, siqnallarının du?m?n t?r?find?n alınması ehtimalı var idi v? a?karlama mikroavtobusları bu ?ubh?li siqnalların m?nb?yini izl?y?c?kdi. Operator yeri kocurdukd?, iri h?cmli radiooturucu b?z?n bir camadanda v? ya bir d?st? odunun icind? gizl?dilm?li idi. Durdurulub axtarılsaydı, operatorda oturucunu izah ed?c?k bir hekay?si olmazdı. 1943 -cu ild? bir operatorun omru altı h?ft? idi. [21]

Nur, agentl?rin yola du?m?zd?n ?vv?l yeni ??xsiyy?tl?rin? uy?unla?maq v? v?zif?l?rini n?z?rd?n kecirm?k ucun sonuncu ?ansı oldu?u yer olan Bakinqhem?ird?ki ba? evind? qalmı?dı. Nurun idar?edici zabiti, t?limd? agentl?ri izl?y?n qadın yolda?, Vera Atkins?, Nurun qaranlıq otaqda fikr? daldı?ını v? h?yata kecir?c?kl?rind?n acıq-a?kar narahat oldu?unu soyl?di. Sonra Nurla ba? evind? qalan iki yolda? agent birba?a Veraya m?ktub yazaraq getm?kd?n vaz kecdikl?rini soyl?dil?r. Bu m?rh?l?d? bel? bir mudaxil? ?n qeyri-adi olanı idi. [22]

?nay?t Xana Mahatma Qandinin zorakılıqdan uzaq f?ls?f?sin? horm?t etm?k oyr?dilmi?di.

Atkins, Nuru Londona ca?ırıb goru?m?k v? danı?maq q?rarına g?ldi. [23] Vilay?t, m?hz bu goru? zamanı bacısının v?zif?sind?n imtina etm?sini ist?di,onu tutdu?u movqeyind?n c?kindirm?y? calı?dı. "Gorurs?n, Nora v? m?n Qandinin zorakılı?a zid olan siyas?ti il? yeti?mi?dik v? muharib? ba?layanda n? ed?c?yimizi muzakir? etdik" atasının yolu il? ged?r?k Sufizm t?s?vvufunu davam etdir?n Vilay?t dedi. O,dedi: "Yax?ı, bir ?ey etm?liy?m, amma hec kimi oldurm?k ist?mir?m." M?n dedim: '"Yax?ı, muharib?y? qo?ulaca?ıqsa,q?tl tor?tm?d?n, ozumuzu ?n t?hluk?li movqel?r? c?lb etm?liyik". N?hay?t ?ngilt?r?y? getdiyimiz zaman m?n mina t?mizl?m?d? konullu idim v? o, SOE-d? konullu oldu,buna gor? d? o gun dedikl?rim? gor? ozumu h?mi?? gunahkar hesab etmi??m." [24]

Nur v? Atkins Meyferd? Manetta adlı restoranda goru?dul?r. Atkins, Nurun u?ur qazanacaq qabiliyy?tin? inandı?ını soyl?di. Etibar h?r agent ucun ?n vacib ?ey idi. Nurun tullanması v? h?tta kodlaması z?if olsa da, Atkins, yax?ı i?l?y?n agentl?rin yola cıxmadan ?vv?l i?in ohd?sind?n g?l? bil?c?kl?rin? inanırdı. Atkins, sohb?ti Nurdan i?ini sevib-sevm?m?sini soru?araq ba?ladı. Nur t??ccubl? baxdı v? dedi: "B?li, ?lb?tt? sevir?m." [25]

Atkins sonra ona m?ktub v? onun m?zmunu haqqında danı?dı. Nur,onun, yararsız ola bil?c?yi du?un?c?sind?n cox dilxor oldu. "Bilirs?n ki, ?g?r ?ubh?n varsa geri donm?k ucun gec deyil ...?g?r ozunuzu bu obrazda gormursunuzs? - hansı s?b?bd?n getm?k ist?m?diyinizi m?n? indi soyl?yin...H?r ?eyi el? duz?ld?c?m ki,s?n utanmayasan. S?n?dinizd? hec bir x?ta olmadan xidm?tin ba?qa bir ?ob?sin? kocurul?c?ksiniz. Acıqcası, bunu hiss etm?diyini etiraf ed?n ki?iy? v? ya qadına h?r cur horm?timiz var ", Atkins ona dedi: "Bizim ucun yalnız bir cinay?t var: oraya cıxıb yolda?larınızı yarı yolda qoymaq..." [25]

Nur getm?k ist?diyini v? i?i ucun s?ri?t?li oldu?unda q?tiyy?tl? israr etdi. Nur yalnız narahatlı?ının ail?si oldu?unu soyl?di. Nur, dul qalan anası il? vidala?ma?ı indiy?d?k gorduyu ?n c?tin i? olaraq gordu. Vera ona tovsiy? etdiyi kimi, anasına h?qiq?ti soyl?m?sin: xaric?, ancaq Afrikaya ged?c?yini soyl?sin v? o,yalan danı?ma?ı cox q?ddar addım q?bul edirdi. [26]

Atkins ail? m?s?l?l?rind? kom?k ed? bil?c?k bir ?eyin olub olmadı?ını soru?du. Nur, itkin du??c?yi halda,Atkinsin,bunu mumkun q?d?r anasından gizl?tm?sini soyl?di. Nurun bildiyi normal prosedur ondan ibar?t idi ki, bir agent sah?y? ged?nd?, Vera onun ail?sin? vaxta?ırı "mujd?" m?ktubu gond?rir v? ?laq?dar insanın yax?ı oldu?unu bildirirdi. Agent itkin du?s?ydi, ail?y? bel? deyil?c?kdi. Nurun t?klif etdiyi bu idi ki, anasına pis x?b?r yalnız onun olumun? ?ubh? yeri qalmadı?ında verilsin. Atkins,onun ist?diyi olsaydı, bu t?rtibata razı olaca?ını soyl?di. Bu ?minlikl? Nur bir daha xo?nud v? inamlı gorunurdu. Atkinsin du?unc?sind?ki ?ubh?l?r d? indi aydınlıq tapdı. [27]

Westland Lysander Mk III (SD), II Dunya muharib?si dovrund? i??al olunmu? Fransada xususi tap?ırıqlar ucun istifad? edil?n ucaq novu.

Atkins h?mi?? qadın agentl?rini, bacardı?ı q?d?r yola du?dukl?ri hava limanlarınacan mu?ayi?t edirdi. Para?utl? Fransaya endirilm?y?nl?r (Andre Borrel v? Liz de Bessak kimi agentl?r kimi) qısa v? nahamar sah?l?r? enm?k ucun hazırlanmı? yungul monovoy n?qliyyat t?yyar?si olan Lisanders? g?tirildi. Bu t?yyar?l?r, SOE agentl?ri v? yerli fransız kom?kcil?rind?n ibar?t "q?bul komit?si" t?r?find?n qar?ılandı. Q?bul komit?l?rin? t?yyar?nin yaxın vaxtlarda g?lm?si bar?d?,BBC ?m?liyyat mesajı t?r?find?n x?b?rdarlıq edildi; bunlar, ?sas?n muharib? yolu il? ayrılmı? dostları v? ya ail?si il? ?laq? qurmaq ist?y?n adi dinl?yicil?r ucun h?r ax?am Fransa daxilind? yayımlandı. SOE ucun yayımlanan HQ il? dovr? t??kilatcısı arasında ?vv?lc?d?n razıla?dırılmı?, umumiyy?tl? rabit?siz siqnal vasit?si il? veril?n mesajlar t?k salamlar v? ya aforizml?r olaraq s?sl?nirdi - Le hibou n'est pas un elephant (Bayqu? fil deyil) SOE ucun yayımlanan HQ il? dovr? t??kilatcısı arasında ?vv?lc?d?n razıla?dırılmı?, umumiyy?tl? simsiz siqnal vasit?si il? veril?n mesajlar t?k salamlar v? ya aforizml?r kimi s?sl?ndi - "Le hibou n'est pas un elephant" (Bayqu? fil deyil)- amma yerd?ki q?bul komissiyası mesajın xususi (?vv?lc?d?n planla?dırılmı?) bir ?m?liyyatın ba? ver?c?yini ifad? etdiyini bilirdi. [27]

Bolm? zabiti kom?kcisi (RAF pilot zabitinin Qadın kom?kci hava quvv?l?rinin ekvivalenti ekvivalenti) v?zif?sin? g?tiril?n Nur, Lisander t?r?find?n iyun ayında Anje yaxınlı?ındakı tarlaya ucmaq ucun Paris? ged?r?k Prosper alt qrupunun lideri Emil Qarri il? ?laq? qurdu - Emil Qarri ismi film ulduzu Qarri Kuper il? qeyri-adi b?nz?rliyi uzund?n secil?n bir t?x?llus idi. Yerd? bir d?f? Nur Prosper dovru t??kilatcısı Frensis Sattill il? ?laq? quracaqdı v? yeni personajını bu adda saxta s?n?dl?rd?n istifad? ed?r?k "Janna-Mare Renye" u?aq tibb bacısı kimi q?bul ed?c?kdi. SOE h?mkarları ucun o, sad?c? Madlen kimi tanınırdı. [28]

Olan noqsanlardan asılı olmayaraq,Nurun s?lis fransız dili v? simsiz rabit? bacarı?ı, t?crub?li agent catı?mazlı?ı onu Nazi i??alı altında olan Fransada xidm?t ucun arzuolunan bir namiz?d halına g?tirdi. 16-17 iyun 1943 -cu ild? Madlen "Tibb bacısı" ?ifr?li v? "Janna-Mare Renye" ??xsiyy?ti altında, bolm? zabitinin kom?kcisi Nur, ?imali Fransadakı B / 20A eni? ?razisin? gec?, mu?llim / tibb bacısı / Kapellan / Monk kod adlı agentl?r Diana Rouden (kodu Polet /Kapellan) v? Sesili Lefort (kodu Alis / mu?llim) il? birlikd? aparıldı. Onları Henri Dericourt qar?ıladı. [29]

?sr du?m?si v? h?bsi [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

24 iyun 1943-cu ild?n etibar?n Nurun radio operatoru oldu?u 'Prosper' ??b?k?si Almanlar t?r?find?n toplanma?a ba?ladı. Nur Londonla radio ?laq?sind? qaldı. Bakmaster ona ev? gond?ril?c?yini soyl?dikd?,o, Parisd? qalan yegan? radio operatoru oldu?una inandı?ı ucun qalma?ı ustun tutaca?ını soyl?di. Bakmaster buna razı oldu, baxmayaraq ki, ona yalnız siqnalları q?bul etm?si, oturm?m?si lazım oldu?unu soyl?mi?di. [30]

Nur ?nayat Xan almanlara ya Henri Derikourt ya da Rene Qarri t?r?find?n x?yan?t edil?r?k satıldı. Derikourt (kod adı Qilbert), T?hluk?sizlik xidm?ti (SD) ucun ikiqat agent kimi calı?maqda ?ubh?li bilin?n SOE zabiti v? kecmi? Fransız Hava Quvv?l?ri pilotu idi. Qarri, Cinema v? Phono dovr?l?rinin ba? agenti v? ?nayat Xanın Cinema ??b?k?sind?ki t??kilatcısı (daha sonra Fono olaraq d?yi?dirildi) Emil Henri Qarrinin bacısı idi. Emil Henri Qarri daha sonra 1944-cu ilin sentyabrında Buhenvald h?bs du??rg?sind? edam edildi. [31] [32] [33]

?ddiaya gor?, Rene Qarriy? 100.000 frank (b?zi m?nb?l?rd? 500 funt-sterlinq) od?nilib. Onun h?r?k?tl?ri, qism?n Qarrinin SOE agenti Frans Antelmin Nura olan etibarının itirdiyin? dair ?ubh?si il? ?laq?l?ndirildi. Muharib?d?n sonra onu muhakim? etdil?r,lakin bu muhakim?d?n xilas ola bildi. [17]

13 oktyabr 1943-cu il tarixind? Nur, Parisd?ki Avenyu Fo? 84 prospektind?ki Reyxfurer-SS q?rargahında tutuldu v? dindirildi. Bu mudd?t ?rzind? iki d?f? qacma?a c?hd etdi. [17] Parisd?ki Reyxfurer-SS -nin kecmi? r?hb?ri Hans Jozef Kiffer, muharib?d?n sonra Gestapoya m?lumat verm?diyini, ancaq davamlı yalan soyl?diyini ifad? etdi.

Bununla yana?ı, dig?r m?nb?l?rd?, Nurun forma geym?y?n Elzaslı must?ntiq il? dostcasına sohb?t etdiyi gost?rilir v? Reyxfurer-SS -in onun u?aqlı?ı v? ail?si il? ba?lı suallar ??klind? t?sadufi yoxlamaları cavablandırmasına imkan ver?n ??xsi m?lumatlar t?qdim etdi. [34]

?nay?t Xanın Rannimed?ki Hava Quvv?l?ri Memorialındakı xatir? yazısı.

Nur sor?u-suala tutulmasına baxmayaraq,f?aliyy?ti bar?d? hec bir m?lumat verm?di. T?hluk?sizlik qaydalarına zidd olaraq, Nur SOE i?cisi olaraq gond?rdiyi butun mesajları kopyalamı?dı. Nur h?r hansı bir gizli kodu acıqlamaqdan imtina ets? d?,almanlar onu t?qlid ed?r?k saxta mesajlar gond?rm?y? davam etm?k ucun ondan kifay?t q?d?r m?lumat ?ld? etdil?r. Qadın kom?kci hava quvv?l?ri rabit?cisi olaraq Nur, soyuqların s?b?bi il? formala?an a?ır ?l-ayaq t?rzin? gor? "Banq ?vey Lulu" l?q?bini almı?dı. [35]

B?zil?ri London oturm?l?rinin du?m?n n?zar?ti altına gond?rildiyini gost?r?n anomaliyaları duzgun ara?dırmadı?ını iddia edir, xususil? 'x?td?ki' d?yi?iklikl?ri (operator Morsun translyasiyası t?rzi). Lakin, Maykl Ricard Daniel Fud, T?hluk?sizlik xidm?ti operatorlarının x?ttl?rini saxtala?dırmaqda kifay?t q?d?r usta idi. Hans Josef Kiffer r?hb?rliyind?ki T?hluk?sizlik xidm?ti yax?ı t??kil edilmi? v? bacarıqlı casusluq ?leyhin? i?i ?slind? k??fiyyat u?ursuzluqlarının ?sl s?b?bidir. [36] [34]

?lav? olaraq, F Bolm?sinin Fransadakı hava eni? zabiti Derikourt, sozun ?sl m?nasında Parisd? Reyxfurer-SS -? SOE-nin sirl?rini verdi. Daha sonra , SOE-d?n x?b?rsiz, D-Day ?r?f?sind? kompleks aldatma planının bir hiss?si kimi, Gizli K??fiyyat Xidm?tind? (SIS, umumiyy?tl? M16 olaraq bilinir) calı?dı?ını iddia ed?rdi. [37]

N?tic?d?, Fransaya gond?ril?n daha uc agent, daha sonra edam edil?n Madelen Damerment d? daxil olmaqla para?ut eni?ind? almanlar t?r?find?n tutuldu. [38] Yerli olaraq i?? goturulmu? SOE agenti olan Sonya Ol?anetzki (Taniya), Nurun h?bs olundu?unu oyr?nmi? v? ni?anlısı Jak Veyl vasit?sil? Londona mesaj gond?rmi?,onun Beyker Stritd? ?l? kecirildiyini v? q?rargahın "Madelen" d?n olan h?r hansı bir oturulm?d?n ?ubh?l?nm?l?rini x?b?rdar etmi?di. [39]

Polkovnik Moris Bakmester, Ol?anetzkinin kim oldu?unu bilm?diyi ucun mesajı etibarsız saydı. N?tic?d?, Nurun radiosundan almanların oturduyu yayımlar orijinal olaraq q?bul edilm?y? davam etdi v? bu da Ol?anetzkinin ozu d? daxil olmaqla SOE agentl?rinin lazımsız oluml?rin? s?b?b oldu, 6 iyul 1944-cu ild? Natzveyler-?truthof h?bs du??rg?sind? edam edildi. Vera Atkins itkin du??n SOE agentl?rinin oluml?rini ara?dırdıqda, ?vv?lc? Nuru tanımadı?ı Ol?anetzki (gorunu?l?ri cox ox?ar idi) il? qarı?dırdı, Nurun Natzweylerd? oldurulduyun? q?bul edir, yalnız qeydl?rini Daxaudakı Nurun taleyini oyr?ndikd?n sonra duz?ltdi. [39]

25 noyabr 1943-cu il tarixind? Nur, h?mkarı SOE agenti Con Ren?ou Starr v? muqavim?t lideri Leon Fey il? birlikd? Reyxfurer-SS q?rargahından qacdı. lakin yenid?n ?l? kecirildi. Damdan qacark?n hava hucumu x?b?rdarlı?ı edildi. Qaydalara gor? bel? vaxtlarda m?hbusların sayılması t?l?b olunurdu v? onların qacmaları cox uzaqla?madan mu?yy?n edildi. G?l?c?kd? qacma c?hdl?rind?n imtina ed?n b?yannam?ni imzalamaqdan imtina etdikd?n sonra, Nur 27 noyabr 1943-cu ild? "sa? muhafiz?si ucun" Almaniyaya aparıldı v? Pfortshaymda "Nacht und Nebel" ( Gec? v? duman ) m?hbusu olaraq t?kadamlıq kamerada, tam gizli saxlanıldı. On ay ?rzind? ?ll?ri v? ayaqları qandallı olaraq orada saxlanıldı. [40]

Nur ?nay?t Xanın Daxau Memorial salonundakı xatir? lovh?si

Nur "cox t?hluk?li" olaraq t?snif edildi v? cox vaxt z?ncirl?r? qandallanırdı. H?bsxana mudirinin muharib?d?n sonra verdiyi ifad? gor?, Nur,h?bsxanada gorduyu d?h??tli i?g?nc?l?r?, dig?r m?hkumların onun gec?l?r a?ladı?ını e?itm?l?rin? baxmayaraq onlarla i?birliyini q?bul etm?di v? i? yolda?ları bar?d? h?r hansı bir m?lumat verm?kd?n imtina etm?y? davam etdi. Bununla yana?ı, Nur oz fincanı ?sasında qarı?ıq mesajlar cızaraq, Nora Beyker adını v? anasının,evinin Londondakı unvanını ver?r?k ba?qa bir m?hbusa ??xsiyy?ti bar?d? m?lumat ver? bildi. [41]

Gull?l?nm?si [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Nur ?nayat Xan, agent yolda?ları Yolande Bikman, Madelen Damerman v? Eleyn Plyuman il? q?fild?n Daxau h?bs du??rg?sin? kocuruldu v? ert?si gun, 13 sentyabr tarixind? dord qadın edam edildi. [42]

Maks Vassmer adlı Gestapo numay?nd?si Karlsrued? m?hkumların da?ınmasına r?hb?rlik edirdi v? qadınları Daxauya aparırdı. [43] Kristian Ott adlı ba?qa bir Gestapo numay?nd?si, muharib?d?n sonra AB? must?ntiql?rin? Nur v? uc yolda?ının taleyi il? ba?lı bir acıqlama verdi. Ott Karlsrued? dayandı v? qayıdark?n ?tuttqartdakı ail?sini ziyar?t etm?k ist?diyi ucun, dord qadını Daxauya mu?ayi?t etm?y? konullu oldu. [44] Gull?l?nm?d? i?tirak etm?s? d?, Ott Vassmerin ona soyl?dikl?rini must?ntiql?r? izah etdi.

Dord m?hbus, gec?l?dikl?ri du??rg?d?ki barakdan gull?l?nm?nin edil?c?yi h?y?t? g?lmi?dil?r. Burada Vassmer onlara edam hokmunu elan etmi?di. Yalnız h?bs du??rg?sinin komandanı v? iki SS ( Muhafiz? d?st?si ) numay?nd?si orada idi. Almanca danı?a bil?n ingilis qadın (mayor) bu olum hokmunu dig?r yolda?ına soyl?mi?di. Dordu d? cox sol?un idi v? a?layırdılar; mayor c?zaya etiraz ed? bil?c?kl?rini soru?du. Komandan, c?zaya qar?ı hec bir etiraz edil? bilm?y?c?yini bildirdi. Mayor daha sonra ke?i? gorm?k ist?ml?ri haqqında soru?du. Du??rg? komandanı, du??rg?d? ke?i? olmadı?ını ?sas g?tir?r?k bunu r?dd etdi. Dord m?hbus artıq kicik torpaq t?p?sin? do?ru ba?ları il? diz cokm?li idil?r v? iki SS t?r?find?n bir-birinin ardınca boynunlarının arxasından vurularaq olduruldu. Gull?l?nm? zamanı iki ingilis v? iki fransız qadın ?l-?l? tutmu?dular. M?hkumlardan ucu ilk atı?daca oldu, ancaq almanca danı?an ingilis qadın ucun ikinci atı? atılmalı idi, cunki ilk atı?dan sonra h?l? ya?ayırdı. M?hbusların gull?l?nm?sind?n sonra du??rg? komandanı iki SS numay?nd?sin? qadınların zin?t ??yalarının onun ofisin? aparılmasını soyl?di. [45]

1958-ci ild? anonim Hollandiyalı m?hkum, Nurun arxadan vurulmadan ?vv?l Vilhelm Ruppert adlı SS zabiti t?r?find?n amansızcasına doyulduyunu iddia etdi. [46] Son sozu "Liberte" ("Azadlıq") oldu?u bildirildi. [47] [48] Nurun anası v? uc bac-qarda?ı qaldı. [49] [50]

Mukafatları [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Fransanın F?xri legion ordeni xacı (avec etoiles vermeil)
Mavi lovh?,avqust 2020-ci il.

1949-cu ild? Nur ?nay?t Xan olumund?n sonra "Muq?dd?s Georg" mukafatına v? Fransanın gumu? ulduzlu F?xri legion ordeni xacına (avec etoile de vermeil) layiq gorulmu?dur. 1946-cı ild? h?l? d? "itkin du?mu?" sayıldı?ından, Britaniya ?mperiyası Ordeni ( ing. Order of the British Empire ) ucun tovsiy? edil? bilm?di, [51] ancaq 1946-cı ilin oktyabrında bunun ?v?zind? Despa?axda xatırlandı. [52] Nur, ?kinci Dunya muharib?si Yeomani ?lk Yardım Tibb bacısı uzvl?rind?n ucuncusu, ?ngilt?r?nin du?m?n? qar?ı gost?rdiyi ?uca?t? gor? ?n yuks?k mukafatı olan "Muq?dd?s Georg" mukafatına layiq goruldu. [49]

2011-ci ilin ?vv?lind? kecmi? evin? yaxın Londonun m?rk?zind? burunc bustu ucun 100.000 funt sterlinq toplamaq ucun kampaniya ba?ladıldı. [53] Bunun ?ngilt?r?d? mus?lman v? asiyalı bir qadın ucun ilk xatir? bustu olaca?ı iddia edildi, [54] f?q?t Nur ?vv?ll?r Muq?dd?s Paul kils?si, Vilton Pleys, Nayttsbric,London-da d?f?l?rl? anıldı, [55] burada f?al xidm?td? h?yatını ver?n 52 Korpus uzvunun siyahısı da vardı.

Londondakı Qordon Qardnz meydanındakı ?nayat Xanın xatir? bustu

?ahzad? Anna t?r?find?n burunc bustun acılı?ı 8 noyabr 2012-ci il tarixind? Londonun Qordon Qardens meydanında ba? tutdu. [56] [57]

Nur, 25 mart 2014-cu il tarixind? Royal poct ?ob?si t?r?find?n buraxılmı? sıra markalarda da anılır. [58] 2018-ci ild?, 50 funt sterlinqin novb?ti versiyasında Nurun t?msil olunması ucun kampaniya ba?ladılmı?dı. [59]

"Muq?dd?s Georq" dan sitat [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Muq?dd?s Georq v? xidm?t lenti.

"Muq?dd?s Georq" mukafatının elanı 5 aprel 1949-cu il tarixli London Gazetted? verildi. Tam istinadda deyilir: [41]

Kral, "Muq?dd?s Georq"un olumund?n sonra - Bolm? zabiti kom?kcisi,Qadın kom?kci hava quvv?l?rinin ?m?kda?ı Nur ?nay?t Xanın (9901) mukafatını t?sdiql?m?kd?n m?mnuniyy?t hissi kecirir?m:

Bolm? zabiti kom?kcisi Nur ?nay?t Xan du?m?n t?r?find?n i??al olunmu? Fransaya sızan ilk qadın operator idi v? 16 iyun 1943-cu ild? Lisandrda t?yyar?d?n endirildi. G?li?ind?n d?rhal sonra h?ft?l?r ?rzind?, Gestapo ,ona ?traflı izah edilmi? Paris Muqavim?t qruplarında kutl?vi h?bsl?r etdi. ?ngilt?r?y? qayıtmaq imkanı verils? d?, Fransadakı ?sas v? ?n t?hluk?li v?zif?sini t?rk etm?kd?n imtina etdi, cunki fransız yolda?larını rabit? qurmadan t?rk etm?k ist?mirdi v? oz qrupunu yenid?n quraca?ına umid edirdi. Buna gor? v?zif?sind? qaldı v? ona olumund?n sonra xatırlanmasına s?b?b olacaq i?l?r? imza atdı.

Gestapoda onun haqqında tam bir acıqlama var idi, ancaq "Madelen" kod adını bilirdil?r. Onu tutmaq ucun xeyli quvv?l?r yerl??dirdil?r v? bel?likl? London il? qalan son ?laq?ni k?sdil?r. 3 aydan sonra o,Gestapoya x?yan?t etdi v? prospekt Fo?dakı H.Q-ya aparıldı. Gestapo oz kodlarını v? mesajlarını tapmı?dı v? indi yenid?n Londona i?l?m?k iqtidarındaydı. Ondan ?m?kda?lıq etm?sini xahi? etdil?r, lakin o imtina etdi v? onlara h?r hansı bir m?lumat verm?di. Gestaponun 5-ci m?rt?b?sind?ki kameralardan birind? saxlanıldı, bir nec? h?ft? orada qaldı v? bu mudd?t ?rzind? qacma?a iki d?f? u?ursuz c?hdi oldu. Ondan bir daha c?hd etm?y?c?yin? dair bir b?yannam? imzalaması ist?ndi, lakin o, imtina etdi v? Gestapo R?isi Berlind?n onu "t?hluk?siz gozaltı" ucun Almaniyaya gond?rm?k ucun icaz? aldı. Ondan bir daha c?hd etm?y?c?yin? dair bir b?yannam? imzalaması ist?ndi, lakin o, imtina etdi v? Gestapo r?isi Berlind?n onu "mohk?m muhafiz?si" ucun Almaniyaya gond?rm?k ucun icaz? aldı. O, Almaniyaya gond?ril?n ilk agent idi. Bolm? zabiti kom?kcisi ?nay?t-Xan 1943-cu ilin noyabrında Karlsruey? , daha sonra hucr?sinin ?sas h?bsxanadan k?narda oldu?u Pfortshayma gond?rildi. O,xususil? t?hluk?li m?hbus hesab edildi. ?nay?t Xan Karlsrued? Gestapo t?r?find?n sor?u-sual edildiyi zaman i?in? v? ya h?mkarlarına dair h?r hansı bir m?lumat verm?kd?n imtina etdiyini t?sdiql?di.

12 sentyabr 1944-cu ild? uc n?f?rl? birlikd? Daxau h?bs du??rg?sin? aparıldı. ?lk g?ldiyind? onu krematoriuma apardılar v? vurdular. Bolm? zabiti kom?kcisi ?nay?t-Xan, 12 aydan cox mudd?t ?rzind? h?m ?xlaqi, h?m d? fiziki c?h?td?n veril?n i?g?nc?l?r? s?brl?, c?sar?tl? dozum gost?rdi.

"Muq?dd?s Georq"
Ulduz 1939-1945 Fransa v? Almaniya ulduzları Muharib? medalları 1939?1945 Fransanın F?xri legion ordeni xacı
(avec etoile de vermeil)

Mavi lovh? [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

25 evral 2019-cu il tarixind? Nur ?nay?t Xanın muharib? vaxtı,olumcul missiya v? h?bsxanada olark?n kimliyini mu?yy?nl??dirm?k ucun qabına h?kk etdiyi London, Blumsbarid? Taviton kuc?si 4 unvanındakı evin? mavi lovh? vurulaca?ı acıqlandı. [60] [61] Nur, Londonda onun ??r?fin? mavi lovh? alan C?nubi Asiya ?silli ilk qadındır. [62] [63] Lovh? 28 avqust 2020-ci il cum? gunu, saat 19.00-da ?ngilis irsinin Facebook s?hif?sind? yayımlanan virtual bir m?rasimd? acıldı. [60]

M?d?niyy?td? [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Teatr [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

2018-ci ild?, Nurun olumu v? olumund?n b?hs ed?n Agent Madlen adlı tama?anın premyerası Ottava Frinqe Festivalında ba? tutdu. Nur rolunu Puja Uppal oynadı. [64] A?a?ıdakı faktlar qeyd edilmi?dir:

  • Nur, bilinm?y?n bir SOE m?murunun yerin? Leo Marks il? ni?anlı idi.
  • Con Star, Leon Fey v? 84 Avenyu Fo?un muxt?lif m?hbusları t?k bir personaj "Marsel de Fey" il? t?msil olundu.
  • Nur, edam edildiyi Daxauya kocurul?n? q?d?r 84 Avenyu Fo?da h?bs olunur.
  • Nurun qacı? c?hdl?ri d?yi?dirildi - vanna ota?ının p?nc?r?sind?n qacması, hava basqını sireni n?tic?sind? qar?ısı alır v? tornavida il? qacma c?hdinin qar?ısı goz?tci t?r?find?n alınır.

Film [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  • 2012-ci ilin sentyabr ayında produserl?r Z?f?r Hay v? T?briz Nurani, ?rabani Basunun "Casus ?ahzad?: Noor ?nayat Xanın h?yatı" t?rcumeyi-halına film c?km?k haqlarını ?ld? etdil?r. [65]
  • Nurun hekay?si, mu?llifi Sarah Meqan Tomas v? rejissoru Lidiya Din Pilcer olan 2020-ci ild? bir "Casusa z?ng" filmind? canlandırılmı?dır. Nuru hind aktrisası Radhika Apte canlandırır. [66]

?d?biyyat [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  • 6 sentyabr 2010-cu ild? Amerikalı ?air Steysi Erikson, Nur ?nayat Xana h?sr olunmu? v? ?Xanın bioqrafiyasına link olaraq "Muqavim?t" adlı ?eir gond?rdi. Bu, Nur ?nay?t Xana v? zulmkar rejiml?r? muqavim?t gost?r?nl?rin payla?dı?ı t?crid v? qorxuya h?sr olunmu? ilk ?eir ola bil?r. [67]
  • 3 mart 2013-cu ild? Amerikalı ?air ?rfanulla ?arif, internet? ?kinci Dunya muharib?sind?ki bu ?lam?tdar q?hr?man qadının h?yat hekay?sini ?ks etdir?n "?kinci Dunya Muharib?sinin i?ıqlı qadınına t?qdimat" adlı ?eirini yerl??dirdi. [68]
  • Yazıcı Pam Jenoff, 29 yanvar 2019-da Parisin itirilmi? qızlarının, SOE-nin v? ?laq?li qadın agentl?rinin ?silsiz hesabını n??r etdi. Adlar d?yi?diril?rk?n, Jenoffun kitabındakı Josi adlı personaj, Nurun prototipi idi. [69]

Radio [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

1980-ci ilin noyabrında Radio 4-d?, gunortadan sonra, onun haqqında yeni oyun yayımlandı. Tama?anın mu?llifi Patris Caplin olmu?dur.

Ox?ar filml?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  • Adını qururla h?kk edin (1958)

R.J.-nin Minninin kitabı ?sasında Violette ?abo haqqında c?kil?n filmin, ba? rollarını Deyvid Pol Skofild v? Virciniya Makkenna ifa etmi?dir.

  • Corcilin casus m?kt?bi [70]

Hemp?er Bolyed?ki "SOE m?kt?bi" haqqında s?n?dli film.

  • Qadın agentl?r (2008)

Be? SOE qadın agentinin D-Day istilalarına olan tohf?l?ri haqqında olan fransız filmi.

  • Nensi Ueyk kod adı: A? Sican (1987)

Nensi Ueykin SOE ucun i?i haqqında qism?n Ueyk t?r?find?n n?ql olunan s?n?dli dram (Veyk filmin 8 saatlıq muqavim?t hekay?sind?n 4 saatlıq bir sevgi hekay?sin? d?yi?dirildiyi ucun cox m?yus oldu).

  • ?ndi izah edil? bil?r (T?hluk? ucun m?kt?b) (1946)

Film SOE ucun agentl?rin hazırlanmasından v? onların Fransadakı f?aliyy?tl?rind?n b?hs edir. T?lim ardıcıllı?ı Trey v? Qarramor (C?nubi Morar) v? Rinqveyd?ki t?lim m?kt?bl?rind? SOE avadanlıqlarından istifad? edil?r?k lent? alındı.

  • Odetta (1956)

Jerrard Tikellin Odetta Sensom haqqında yazdı?ı, Anna Niql v? Trevor Hovardın rol aldı?ı film. Film? SOE-nin F-Bolm?sinin r?hb?ri Moris Bakmester il? haqqındakı reportaj daxildir.

  • Robert v? Kolg?l?r (2004)

Fransız televiziyaları haqqında s?n?dli film. General de Qoll, Fransız muqavim?tin? dair butun h?qiq?ti soyl?di? Bu s?n?dli filmin m?qs?di budur. Fransız rejissor Jan Mari Barrere, SOE-nin o dovrd? etdiyini fransızlara izah etm?k ucun oz babasının (Robert) hekay?sind?n istifad? edir. Robert, SOE agenti Corc Recinald Starr il? i?l?y?n, Fransanın c?nub-q?rbind? i?l?y?n bir fransız dili mu?llimi idi. (kod adı "Hiler", "Uilrayt" dair?sinin m?sul ??xsi idi).

  • M?n? u?ur arzula (1987)

1987-1990 ill?r arasında "Outfit" adını alan SOE-nin qadınlarının v? daha az tez-tez ki?il?rinin istismar olmalarını ?ks etdir?n televiziya serialları.

?stinadlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  1. ↑ http://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/inayat_khan_noor.shtml .
  2. ↑ http://www.the-south-asian.com/Sept2001/Noor%20Inayat%20Khan1.htm .
  3. ↑ Noor-un-Nisa Inayat-Khan // TracesOfWar .
  4. ↑ 1 2 3 " Noor Inayat Khan: remembering Britain's Muslim war heroine Arxivl??dirilib 15 mart 2017 at the Wayback Machine ", 23 October 2012.
  5. ↑ 1 2 "Noor-un-nisa Inayat Khan" . Sufi Order International. 2009. 3 mart 2016 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 5 iyun 2016 .
  6. ↑ Claims that Ora Ray Baker was related to Christian Science founder Mary Baker Eddy require corroboration.
  7. ↑ Tonkin, Boyd. "Noor Anayat Khan: The princess who became a spy" . The Independent . London, UK. 20 February 2006. 7 August 2016 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 5 June 2016 .
  8. ↑ Twenty Jataka Tales. Retold from the Pali Jataka and the Jataka-mala by Noor Inayat, and pictured H. Willebeek Le Mair., London: George G. Harrap, 1939. Arxivl??dirilib 2022-01-07 at the Wayback Machine , worldcat.org. Retrieved 6 September 2020.
  9. ↑ "Meet the Muslims who sacrificed themselves to save Jews and fight Nazis in World War II" . The Washington Post. 8 September 2014. 27 January 2020 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 27 January 2020 .
  10. ↑ Jean Overton Fuller, Born For Sacrifice (Pan Books, 1957) pp. 43, 56-7.
  11. ↑ Visram, 1986 . s?h. 142
  12. ↑ 1 2 Kramer, 1995 . s?h. 135
  13. ↑ Kramer, 1995 . s?h. 136
  14. ↑ Helm, 2005 . s?h. 136
  15. ↑ Helm, 2005 . s?h. 136-37
  16. ↑ Olson, Lynne. Last Hope Island: Britain, Occupied Europe, and the Brotherhood That Helped Turn the Tide of War . Random House Publishing Group. 25 April 2017. ISBN   9780812997361 . 27 September 2021 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 19 February 2021 – Google Books vasit?sil?.
  17. ↑ 1 2 3 "Timewatch: The Princess Spy" . BBC Two . 19 May 2006. 1 April 2016 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 5 June 2016 .
  18. ↑ 1 2 3 4 5 Helm, 2005 . s?h. 13
  19. ↑ Helm, 2005 . s?h. 13-14
  20. ↑ Helm, 2005 . s?h. 14
  21. ↑ Helm, 2005 . s?h. 14-15
  22. ↑ Helm, 2005 . s?h. 15
  23. ↑ Helm, 2005 . s?h. 15-16
  24. ↑ Helm, 2005 . s?h. 16
  25. ↑ 1 2 Helm, 2005 . s?h. 17
  26. ↑ Helm, 2005 . s?h. 17-18
  27. ↑ 1 2 Helm, 2005 . s?h. 18
  28. ↑ Helm, 2005 . s?h. 18-19
  29. ↑ Brown, 2007 . s?h. 551
  30. ↑ Jean Overton Fuller, Born For Sacrifice (Pan Books, 1957) pp. 122-9.
  31. ↑ Stephenson, Jeff. "Noor's mission in France" . home.earthlink.net. 21 June 2016 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 4 September 2017 .
  32. ↑ Perrin, Nigel. "Noor Inayat Khan" . Special Operations Executive (SOE) Agents in France. 3 November 2013 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 6 September 2017 .
  33. ↑ Foot, 2004 . s?h. 297-299
  34. ↑ 1 2 Foot, 2004 . s?h. 138-40
  35. ↑ Escott, 1991
  36. ↑ Helm, 2005 . s?h. 106-16, 330-50
  37. ↑ Fuller, 1989
  38. ↑ "HS 9/836/5: Noor Inayat Khan (1914?44)" . The National Archives . 12 May 2003. 5 February 2011 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2016-06-05 .
  39. ↑ 1 2 Helm, 2005 . s?h. 295?96
  40. ↑ Visram, 1986 . s?h. 143
  41. ↑ 1 2 "No. 38578" . The London Gazette (Supplement). 5 April 1949. s?h. 1703.
  42. ↑ Helm, 2005 . s?h. 286-87
  43. ↑ Helm, 2005 . s?h. 280
  44. ↑ Helm, 2005 . s?h. 283-84
  45. ↑ Helm, 2005 . s?h. 286-287
  46. ↑ Basu, 2006 . s?h. 413-19
  47. ↑ Helm, 2005 . s?h. 456
  48. ↑ Pat Kinsella, "Noor Inayat Khan: why was the British spy such an unlikely war hero?" Arxivl??dirilib 2021-01-19 at the Wayback Machine , historyextra.com. Retrieved 6 September 2020.
  49. ↑ 1 2 Hamilton, Alan. "Exotic British spy who defied Gestapo brutality to the end" . The Times. London, UK. 13 May 2006. s?h. 26. 20 May 2022 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 17 February 2021 .
  50. ↑ Helm, Sarah. "The Gestapo Killer Who Lived Twice". The Sunday Times Magazine . 7 August 2005. s?h. 9.
  51. ↑ "George Cross, George Medal and the Medal of the Order of the British Empire (military): Air Ministry recommendation to the Selection Committee and correspondence (Assistant Section Officer Nora Inayat-Khan, Women's Auxiliary Air Force)", T 351/47, National Archives, Kew.
  52. ↑ "No. 37744" . The London Gazette (Supplement). 27 September 1946. s?h. 4905.
  53. ↑ Milmo, Cahal. "Honoured at last, the Indian heroine of Churchill's spy squad" . The Independent. 5 January 2011 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 4 January 2011 .
  54. ↑ Talwar, Divya. "Churchill's Asian spy princess comes out of the shadows" . BBC News. 6 October 2018 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2011-01-11 .
  55. ↑ "Women's Transport Service" . stephen-stratford.com. 5 September 2017 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 8 December 2016 .
  56. ↑ "Unveiling of the Memorial for Noor Inayat Khan" . Noor Inayat Khan Memorial Trust. 8 November 2012. 21 January 2013 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2016-06-05 .
  57. ↑ Hutton, Alice. "Princess Anne unveils bust of forgotten wartime spy whose last word as she faced a firing squad was 'Liberte ' " . Camden New Journal. 15 noyabr 2012. 1 iyul 2016 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 5 iyun 2016 .
  58. ↑ "Remarkable Lives Stamp Set at Royal Mail Shop" . Royal Mail. 8 March 2014 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2016-06-05 .
  59. ↑ Horton, Helen. "Ministers back campaign to put Noor Inayat Khan on ￡50 note" . The Telegraph. 17 October 2018. 27 September 2021 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 18 February 2021 .
  60. ↑ 1 2 "Noor Inayat Khan: Muslim war hero who became 'unlikely spy' for Britain in WWII honoured with blue plaque" . Sky News (ingilis) . 2020-08-28 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2020-08-28 .
  61. ↑ "Spy becomes first woman of south Asian descent to get blue plaque in London | Second world war | The Guardian" . amp.theguardian.com. 2020-08-28 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2020-08-28 .
  62. ↑ Arts, Lanre Bakare; correspondent, culture. "Spy becomes first woman of south Asian descent to get blue plaque in London" . 27 August 2020. 28 August 2020 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 18 February 2021 – www.theguardian.com vasit?sil?.
  63. ↑ "Indian-Origin Woman Who Spied For UK In WWII Gets 'Blue Plaque' Honour" . NDTV. 25 February 2019. 27 February 2019 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 27 February 2019 .
  64. ↑ "Agent Madeleine" . Agent Madeleine (ingilis) . 10 July 2018 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2018-07-09 .
  65. ↑ Deng, Olivia. "Shrabani Basu's Spy Princess is optioned by Hollywood" . Asia Pacific Arts. 5 October 2012. 26 August 2013 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 10 October 2012 .
  66. ↑ D'Alessandro, Anthony. "IFC Picks Up WWII Female Secret Agents Feature 'A Call To Spy', Eyes Fall Release" . Deadline Hollywood . 16 June 2020. 17 August 2020 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 10 August 2020 .
  67. ↑ Ericson, Stacy. "Shorter poems ? Resistance" . stacyericsonauthor.info. 6 September 2010. 4 June 2016 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 5 June 2016 .
  68. ↑ Shariff, Irfanulla. "A Tribute To The Illuminated Woman of World War II" . Poem Hunter. 31 May 2016 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 5 June 2016 .
  69. ↑ Simon, Scott. "The Lost Girls of Paris' Fictionalizes True Tale Of Female Spies During World War II" . NPR. 2 February 2019. 5 December 2020 tarixind? arxivl??dirilib .
  70. ↑ "Churchill's Spy School" . Internet Movie Database . 2010. 10 February 2017 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 8 September 2017 .

?d?biyyat [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Xarici kecidl?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Vikianbarda Nur ?nay?t Xan il? ?laq?li mediafayllar var.
M?nb? ? " https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Nur_?nay?t_Xan&oldid=7300361 "