Mir

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Mir (Kosmik Stansiyası)
Tap?ırıq ni?anı
Mir Insignia
Mir ni?anı
Tap?ırıq M?lumatları
Tap?ırı?ın Adı Mir
Qalxı? 19 fevral 1986
21:28:23 UTC
Baykonur , SSR?
Ta??ırı?ın
ba?a catması
23 mart 2001
05:50:00 UTC
Ekipaj 28 uzun mudd?tli hey?t
Tap?ırıqda 4.594 gun
Orbitd? 5.511 gun
Orbitd?ki dovr sayısı 89.067
Yerd?n
?n uzaq
393 km
Yer?
?n yaxın
385 km
Period 89,1 d?qiq?
Orbital meyl 51,6 d?r?c?
Q?t etdiyi m?saf? 3.638.470.307 km
Orbitd?ki c?kisi 124.340 kq
Qurulu?u
Mir
Mir Kosmik Stansiyası

Mir ( Rus : Dunya dem?kdir: dunya v? ya sulh ), 1986-cı ild?n 2001-ci il? q?d?r a?a?ı Yer orbitind? qalan Sovet ?ttifaqının  v? ardınca  Rusiya t?r?find?n idar? olunan  kosmik stansiyası . ?lk modul 19 fevral 1986-cı ild? kosmosa gond?rilib. B???riyy?tin uzun mudd?tli olaraq kosmosda, icind? ya?ayıb ara?dırmalar apardı?ı ilk elmi-kosmik t?dqiqat stansiyasıdır . Edil?n beyn?lxalq ?m?kda?lıq say?sind?, muxt?lif mill?tl?rin kosmik xadiml?rinin  istifad?sin? verildi. Orbit? 1986-cı il il? 1996-cı ill?r arasında gond?ril?n bir cox modul il? u?urlu birl??m?l?r h?yata kecirdi. 23 mart 2001-ci ild? missiyası ba?a catdı v? atmosfer? gir?r?k yanması t?min edildi.

1996-cı ild? tamamlanmı? halda Mir

Mir, ?vv?l Sovet ?ttifaqı  t?r?find?n gond?rilmi?  Salyut kosmik stansiyaları ?sas alınaraq hazırlanmı?dır(1971-ci ild?n sonra yeddi Salyut kosmik stansiya gond?rilmi?dir). ?sas?n Rusiya istehsalı insanlı "Soyuz" raketl?ri v? Progress yuk g?mil?ri t?r?find?n t?mir edildimi?dir, lakin bundan sonrakı ucu?lar Буран kosmik g?misi ucun t?yinat noqt?si olaraq planlanmı?dır. Orbitd?ki " Mir " -in ?sas m?qs?di geni? v? ya?anıla bil?c?k elmi laboratoriya yataymaq idi.

AB?  ozun? Mir-? ox?ar olaraq Space Station Freedom stansiyasını yaratma?ı planlamı?, amma bu layih?  Sovet ?ttifaqının  suqutundan sonra beyn?lxalq ?m?kda?lıq yolunun acılması m?qs?dil? dayandırılmı?dır (bax. Beyn?lxalq Kosmik Stansiyası ). Bundan ba?qa,  Challenger Kosmik G?misi  Mir -in qalx?ından bir aydanda daha qısa mudd?t ?vv?l planlanmı?dı. Daha sonrakı ill?rd?, " Soyuq muharib? " dovrund?n sonra, Shuttle-Mir proqramı il? Rusiyaya aid olan Mir -in imkanları il? Amerikanın kosmik g?mil?rinin imkanları birl??dirilmi?, bir qrup Amerikalı v? dig?r q?rb olk?l?rind?n olan kosmonavtların stansiyanı ziyar?t etm?k v? ya stansiyadakı uzun mudd?tli elmi-t?dqiqat calı?malarında i?tirak etm?l?rin? d?st?k vermi?dir. Mir v? ona ba?lanmı? kosmik g?mi 250 tonluq a?ırlı?ı il? kosmik t?dqiqatlar tarixinin ?n boyuk orbital g?misi unvanın almı?dır.

100 tonluq Mir-in ici, borular, kabell?r v? elmi ? t?dqiqat cihazlarından ?lav? gunluk h?yat f?aliyy?tin? aid ??yalarda vardır. ?ki qısa mudd?t xaricind?, Mir 1999-cu il avqusta ayına q?d?r davamlı xidm?td? olmu?dur.

15 ya?ındakı Rus kosmik stansiyasının s?yah?ti, 23 mart 2001-ci il tarixind?, Fici  yaxınlarında Sakit okeanın  c?nubuna du?m?si il? sonlanmı?dır. Son gunl?rin? q?d?r, bir cox sahibkarın, ehtimal ki ilk orbital televizya/film studiyası qurmaq ucun Miri almaq kimi planlar vardı. Ancaq stansiya daha da istifad? olunma?a yarasız idi v? t?hluk?siz deyildi. Kosmik sah?nin bir cox numay?nd?si Mir -in ?n azından b?zi hiss?l?rinin istifad? oluna bil?c?yini, bundan ba?qa orbit? material cıxartma?ın yuks?k x?rcli oldu?unu hesab edildikd?, Mir -in yox edilm?sinin boyuk bir furs?t itgisi oldu?unu fikirl??irl?r.

Sovet  v? Rus kosmonavtların ba?qa Mir beyn?lxalq elm adamlarına v? Amerikalı astronavtlara da ev sahibliyi etmi?dir. 

Mir modulları

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Mir Kosmik Stansiyası, ? Kosmik m?kik  t?r?find?n Mir? g?tiril?n birl??m? modulları xaricind? ? h?r biri ayrı ayrı Proton Raketl?ri il? orbit? gond?ril?n bir cox Mir modulunun orbitd? birl??m?si il? ?m?l? g?lmi?dir.

Modul Qalxma tarixi Qalxı? vasit?si Kenetlenme tarihi C?ki Soyuz M?qs?d
Nuv? 19 fevral 1986 Proton 8K82K Bilinmir 20,100 kq Bilinmir Ya?ayı? sah?l?ri
Kvant-1 31 mart 1987 Proton 8K82K ~9 aprel 1987 10,000 kq TM-2 Astronomiya
Kvant-2 26 noyabr 1989 Proton 8K82K 6 dekabr 1989 19,640 kq TM-8 Yeni ve inki?af etmi? ya?am d?st?k modulları
Kristall 31 May1990 Proton 8K82K 10 iyun 1990 19,640 kq TM-9 Texnologiya, maddi emal, Geofizika  v?
Astrofizika  
laboratoriyaları
Spektr 20 may 1995 Proton 8K82K 1 iyun 1995 19,640 kq TM-21 AB?-Soveet ?m?kda?lıq proqramı c?rciv?sind? edil?n t?crub?l?r
Birl??m? modulu 12 noyabr 1995 STS-74 Atlantis 15 noyabr 1995 6,134 kq TM-22  Kosmik m?kiyin birl??m?si ucun istifad? olundu.
Priroda 23 aprel 1996 Proton 8K82K 26 aprel 1996 19,000 kq TM-23 Uzaqdan q?bul etm? modulu
Mir v?  Ay , Yerin ilk peyki, 1998

Elektromaqnit spetkr v? x-?uaları ?milm?l?rini olc?r?k Astrofizika  t?dqiqatlarının edilm?sind?n yola cıxılaraq bu ad verilmi?dir. Kristall (Кристалл) "kristal" dem?kdir. Bu modulun ?sas calı?ma sah?si biyoloji kosmik ??raitd? maddi istehsal texnologiyaları oldu?u ucun bu ad verilmi?dir. Spektr (Спектр) "spetkr" dem?kdir . Atmosfer q?buledicil?rin? gor? bu ad verilmi?dir. Priroda (Природа) "t?bi?t" dem?kdir. Progress (Прогресс) "t?r?qqi, ir?lil?yi?" dem?kdir. Soyuz (Союз), "birlik, ittifaq" anlamındadır (Sovietskii Soyuz, Советский Союз = Sovet ?ttifaqı). Bundan ba?qa Soyuz modulu uc kicik moduldan ?m?l? g?l?n bir birl??m? oldu?undan bu adla anılır.

S?f?rl?r, kosmos yuruyu?l?ri v? hey?tl?r

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]
  • Mir s?f?rl?rinin siyahısı
  • Mir kosmos yuruyu?l?ri siyahısı
  • Mir? ged?n kosmik g?mil?rin v? hey?tl?rl?rin siyahısı
  • H?mcinin baxın: Kosmos yuruyu?l?ri siyahısı

H?mcinin bax

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]
  • Mir kosmik stansiya ziyar?t?il?ri
  • Orbital stansiya  xidm?t ed?n kosmik stansiyaların statistikaları ucun
  • Salyut
  • Skylab
  • Soyuz
  • Progress
  • Beyn?lxalq kosmik stansiya
  • 11881 Mirstation asteroitine uzay istasyonunun adı verilmi?tir.
  • Shuttle-Mir Programı