| Bu m?qal?d?ki m?lumatların
yoxlanılabil?r
olması ucun ?lav? m?nb?l?r? ehtiyac var
.
Daha ?traflı m?lumat v? ya m?qal?d?ki probleml?rl? ba?lı muzakir? aparmaq ucun
m?qal?nin muzakir? s?hif?sin?
diqq?t yetir? bil?rsiniz. Lutf?n m?qal?y?
etibarlı m?nb?l?r
?lav? ed?r?k
bu m?qal?ni t?kmill??dirm?y? kom?k edin. M?nb?siz m?zmun probleml?r yarada v? silin? bil?r. Probleml?r h?ll edilm?mi? ?ablonu m?qal?d?n cıxarmayın.
|
Muq?dd?s Yelena adası
(
ing.
Saint Helena
) ?
Atlantik okeannında
Afrika
qit?sind?n 2800 km q?rbd? yerl??mi?
Boyuk Britaniyaya
m?xsus ada. Adanın
Napoleon Bonapart
surgund? olan zaman ya?adı?ı iki ev v? d?fn olunmu? kicik bir ?razisi
Fransaya
aiddir.
[2]
Muq?dd?s Yelena adası ?trafındakı dig?r
Merac adası
(
ing.
Ascension Island
), Tristan da Kunya (
ing.
Tristan da Cunha)arxipelaqına daxil olan (
ing.
Inaccessible Island
), (
ing.
Nightingale Island
), Bulbul adaları kimi
Boyuk Britaniyanin
D?niza?ırı ?razisin? daxildir.
Suvey? kanalı
tikil?n? q?d?r bu adalar
Hind okeanına
uz?n g?mil?r ucun strateji ?h?miyy?t da?ımı?dır.
Azsaylı ?halisi Boyuk Britaniyaya loyal olaraq qalmaqdadır. ?qtisadiyyatı z?if olan bu ada Londondan tam asılı v?ziyy?td?dir.
Vulkanik m?n??yli Muq?dd?s Yelena adası Afrikadan (
Anqola
) 1868 km,
C?nubu Amerikadan
(
Braziliya
) is? 3290 km aralıda yerl??mi?dir.
Adadnın 1 km radiusunda coxlu xırda adacıqlar yerl??mi?dir. Ada 121,7 km² sah?y?, iki 823 m Diana v? dig?r adsız 500 m-lik zirv?l?r? malikdir. Mulayim okean iqlimin? malikdir. ild? 1000 mm ya?ıntı du?ur. Ceymstaunda is? illik ya?ıntı c?mi 140 mm t??kil edir. Florasını ?sas?n
evkalipt
,
s?rv
a?acları v? bir cox kol v? muxt?lif c?m?n bitkil?ri t??kil edir.
Ay
|
Yanvar
|
Fevral
|
Mart
|
Aprel
|
May
|
?yun
|
?yul
|
Avqust
|
Sentyabr
|
Oktyabr
|
Noyabr
|
Dekabr
|
?llik
|
t°C
|
23,6
|
24,2
|
24,8
|
24,2
|
21,9
|
20,8
|
19,7
|
19,7
|
19,7
|
20,3
|
20,8
|
21,6
|
21,8
|
Ya?ıntı
(mm)
|
8
|
10
|
20
|
10
|
18
|
18
|
8
|
10
|
5
|
4
|
0
|
3
|
114
|
7543 n?f?r ?haliy? malikdir. Etnik t?rkibi
ingilis
,
holland
,
portuqal
,
hindistanlı
,
afrikan
v?
cin
m?n??lil?rind?n ibar?tdir.
Boyuk Britaniyanın
tabesind? oldu?undan ada qubernatorluq usulu il? idar? olunur v? qubernator qanunverici v? icraedici ?uralara r?hb?rlik edir. Bolguy? gor? bir ?sas (Muq?dd?s Yelena adası) v? iki (
Merac adası
v?
Trista da Kunya
) ondan asılı inzibati ?razil?rind?n ibar?tdir. ?nzibati m?rk?zi Ceymstaun ??h?ridir. Dig?r ??h?rl?r? Corcstaun (
Merac adası
), Tristan da Kunyada yerl???n Yeddi d?nizin Edinburqu (
ing.
Edinburgh of the Seven Seas
) aiddirl?r.
Muq?dd?s Yelena adası siyasi v? h?rbi baxımdan
Boyuk Britaniyadan
tam asılı olsa da iqtisadiyatı qism?n ozunuidar?etm?y? malikdir.
Muq?dd?s Yelena adası portuqliyalı naviqator Jan da Nova t?r?find?n
Hindistan
s?f?rind?n ev? qaıdark?n 21 may 1502 ci ild? "Muq?dd?s Yelena" gunund? k??f edilmi?dir. 1506 cı ild? is? portuqaliyalı d?nizci Tristan da Kunya t?r?find?n eyni adlı adalar k??f edilmi?dir. Bu adalar k??f edil?rk?n sakinsiz olmu?lar. Sonralalar portuqliyalı d?nizcil?r adaya ev heyvanları, meyv? a?acları, t?r?v?z bitkil?ri g?tirmi?, kils? v? bir nec? ev tiks?l?r d? tam m?skunla?a bilm?mi?l?r. 1613 cu ild? burada portuqaliyalılar hollandlara m?xsusn qızıl v? da?-qa? aparan yuk g?misini batırtmı?lar. ?ngilt?r? Hollandiya uz?rind? q?l?b? caldıqdan sonra adaya sahib olur v? 1659 cu ild?n Muq?dd?s Yelena adası Hindistana ged?n g?mil?rin su v? ?rzaq t?minat m?nt?q?sin? eyni zamanda h?rbi bazaya cevrilmi? olur.
1815 ci ild? adaya
Napoleon Bonapart
surgun edilmi? v? o 1821 ci ild? Lonqvudda oz evind? v?fat etmi?dir. Suvey? kanalının acılmasından sonra adanın strateji ?h?miyy?ti azalmı?dır. 1942 ci ild?n
AB?
-nin h?rbi-hava quvv?l?rinin bazası
Merac adasında
yerl??mi?dir.
Budc?sinin 70 %-i Boyuk Britaniya maliy? yardımından asılıdır. Yerli ?halinin m???ullu?u balıqcılıq, maldarlıq v? kustar s?n?tkarlıqdan ibar?tdir. ?? yeri cox az oldu?undan ?halinin 25 %-i qon?u adalara v? Boyuk Britaniyada calı?maqdadır. Adada
q?hv?
, d?nli bitkil?r, t?r?v?zl?r ?kilir. ?sas ixracat m?hsulu
k?tan
bitkisi sayılır.
1960-ci ild? hava limanı tikilm?si ideyası ortaya atılsa da bu gun? kimi h?yata kecirilm?mi?dir. Hava limanının 2010-cu ild? istifad?y? verilm?si n?z?rd? tutulmu?dur.
Hal hazırda adanın hava ?laq?si h?rbi t?yyar?l?rl? h?yata kecirilir.
Kral poct xidm?ti ada il? ?laq?sini "Muq?dd?s Yelena" g?misi vasit?sil? h?yata kecirir.