Nizami G?nc?vi adına G?nc? Tarix-Diyar?unaslıq Muzeyi
?
G?nc?
??h?rind? yerl???n ?n boyuk v? q?dim muzey. ?sası 1924-cu ild? qoyulmu? muzeyd?, hazırda 30.000-d?n cox
[1]
eksponat saxlanılır.
Hazırda muzeyin yerl??diyi bina XIX ?srd? tikilmi?dir. Bu bina
Cavad xanın
n?tic?l?ri ?smayıl xan v?
Adil xan Ziyadxanovların
??xsi mulku olmu?dur.
[2]
Adil xan v?
?smayıl xan Ziyadxanovlar
Cavad xanın n?v?si
?bulf?t xan Ziyadxanovun
o?ulları idi. Adil xan
ADR
dovrund? Az?rbaycanın
?randakı
s?lahiyy?tli numay?nd?si olmu?, ADR-in suqutundan sonra is? Turkiy?y? muhacir?t etmi?di.
G?nc?nin milis r?isi olan ?smayıl xan is? 1920-ci ild? istintaqsız, m?hk?m?siz gull?l?nmi?dir. Onların ??xsi mulku olan bina da, zad?gan ail?l?rin? m?xsus bir cox binalar kimi ictimail??dirilmi?di. Sovet dovrund? burada bir cox idar? v? t??kilatlar yerl??ib. 1972-ci ild?n bina G?nc? Tarix-Diyar?unaslıq Muzeyin? verilmi?dir.
Muzeyin ?sası 1924-cu ild? qoyulmu?dur. Muzeyin yaradılmasında G?nc? semnariyasının mu?llim v? t?l?b?l?rind?n
?. C?f?rzad?
, S. Seyidov, C. R?fib?yov, F. M?likov v? ba?qaları f?al i?tirak etmi?l?r. ?lk ill?r muzey 2 ?ob?d?n ibar?t olmu?dur: diyar?unaslıq v? k?nd t?s?rrufatı, muzeyin 500-d?n cox eksponatı olmu?dur.
1927-ci ild? Xanlarda (indiki
Goygol
rayonu) alman arxeoloq Y. ?. Hummel arxeoloji qazıntılar aparmı?dır. O, tapılmı? eksponatların bir hiss?sini Xanlar diyar?unaslıq muzeyin? t?hvil vermi?, dig?r bir hiss?sini is? oz v?t?nin? gond?rm?y? nail olmu?dur. 1961-ci ild? Xanlar v? G?nc? muzeyl?ri birl??dirilmi?dir.
1954-cu ild? muzey, G?nc? ??h?ri, ?zizb?yov 260 unvanında yerl???n binaya kocurulmu?dur. H?min vaxtlar muzey 7 boyuk zaldan ibar?t olmu? v? 3 ?ob?y? bolunmu?du: T?bi?t?unaslıq, ?nqilabaq?d?rki dovr v? Sovet dovru tarixi. 1972-ci ild? muzey, indi yerl??diyi
Ziyadxanovlar mulku
binasına kocurulmu?dur.
Hal-hazırda muzeyin 30 mind?n cox eksponatı vardır. Muzeyin ekspozisiyasında G?nc?nin ?n q?dim dovrl?rind?n ba?lamı? son zamanlara q?d?r olan tarixi, arxeoloji tapıntı numun?l?ri, maddi-m?d?niyy?t abid?l?ri, etnoqrafik, epiqrafik, numizmatik numun?l?ri 18 salonda numayi? etdirilir.
Muzeyin ?sas fondunda 24785 eksponat vardır. Onlardan 4483 arxeologiya, 1648 ?d?di etnoqrafiya, 392 r?ssamlıq, 9 heyk?lt?ra?lıq, 2753 foto??kil, 9259 s?n?d, 3441 numizmatika sah?l?rin? aiddir. 972 kv. m. sah?si olan muzey salonları hal-hazırda iki ?ob?d?n ibar?tdir: q?dim dovr v? muasir dovr ?ob?l?ri.
Q?dim dovr ?ob?si Az?rbaycanın ?n q?dim zamanlarından XIX ?srin sonlarınad?k olan tarixini ?ks etdirir. G?nc? yaxınlı?ından tapılmı? tunc t?b?rzin v? onun duz?ldilm?si ucun istifad? olunmu? da? q?lib muzeyin eksponatları sırasına daxildir.
[3]
H?mcinin muzeyin ekspozisiyasında e. ?. II minilliy? aid boyu 2 m. 20 sm. olan qadın skleti v? onunla b?rab?r basdırılmı? b?z?k v? m?i??t ??yaları numayi? olunur.
[3]
Muezeyd? VII ?sr? aid olan Qafqaz Albaniyası hokmdarına m?xsus q?bir ustu abid? saxlanılır.
[3]
Bunlardan ba?qa muzeyin ekspozisiyasına
Qafqaz Albaniyası
dovrun? aid gumu? qadın tacı,
Nizami G?nc?vinin
q?brind?n a?karlanmı? cıraqlar,
G?nc? xalcacılıq m?kt?bin?
m?xsus xalca numun?l?ri, Az?rbaycan tarixinin muxt?lif dovrl?rin? aid sikk?l?r, z?rg?rlik numun?l?ri, muxt?lif dovrl?r? aid saxsı numun?l?ri, metali?l?m? numun?l?ri,
G?nc? xanlı?ının
bayra?ı da daxildir.
[3]
- Muzeyd? saxlanan eksponatlar
-
Qafqaz Albaniyası dovrun? aid saxsı qab, G?nc?
-
Qafqaz Albaniyası dovrun? aid saxsı qab, G?nc?
-
Qafqaz Albaniyası dovrun? aid saxsı qab, G?nc?
-
Qafqaz Albaniyası dovrun? aid saxsı qab, G?nc?
-
-
-
Gil kasa,
G?nc?
, erk?n d?mir dovru
-
Gil kasa,
Borsunlu
, tunc dovru
-
Gil kasa,
??mkir
,
Rust?p?si
, Eneolit dovru
-
Gil kasa, Tovuz, Goyt?p?
-
-
Boyalı saxsı qab,
G?nc?
, XIII ?sr
-
?irli saxsı kuz?,
G?nc? qalası
, Az?rbaycan Atab?yl?ri dovru
-
B?dii t?svirli da? kuz?,
G?nc? qalası
, Az?rbaycan Atab?yl?ri dovru
-
B?dii t?svirli da? caydan,
G?nc? qalası
, Az?rbaycan Atab?yl?ri dovru
-
-
Qafqaz Albaniyası dovrun? aid qadın tacı,
G?nc?
, qarı?ıq gumu?.
-
Qızıl boyunba?ı,
G?nc? qalası
, Az?rbaycan Atab?yl?ri dovru
-
Gumu? sır?a,
G?nc? qalası
, Az?rbaycan Atab?yl?ri dovru
-
Gumu? sır?a, G?nc?, XIX ?sr
-
Tunc dovrun? aid, 2.20 sm boyu olan qadın q?bri
-
-
-
Nizami G?nc?vi
-
?sk?nd?rnam?
, ?lyazma,
"?s?nd?rin ?jdaha il? doyu?m?si"
miniaturu.
-
Nizami G?nc?vi xalcası, 1939-cu il.