F?FA Dunya Kuboku ? Futbol uzr? ?n ?h?miyy?tli turnir. 1930-cu ild?n b?ri h?r dord ild?n bir t??kil olunur. ( ?kinci dunya muharib?si il? ?laq?dar 1942 v? 1946-cı ill?r istisna olmaqla.)

Dunyadakı ilk beyn?lxalq futbol oyunu 20 noyabr 1872-ci ild? Qlazqo ??h?rind? ?otlandiya v? ?ngilt?r? arasında oynanıldı v? 0?0 ba?a catdı. ?lk beyn?lxalq turnir 1884-cu ild? ba?layan British Home Championship-i idi. 20-ci ?srd? dunyada populyarla?dıqdan sonra, futbol 1900 v? 1904 Yay Olimpiya Oyunlarında medalsız ?ou idman novu kimi i?tirak etdi (sonradan Beyn?lxalq Olimpiya Komit?si r?smi bir yarı? olaraq q?bul etdi). Dunyanın birinci kuboku v? ya o vaxt r?smi olaraq adlandırıldı?ı kimi, "Jul Rime mukafatı" u?runda yarı?lar 1930-cu ilin iyulunda Montevideoda kecirilmi?dir. Lakin dunya birinciliyi yarı?larının prinsipi daha ?vv?l, 1920-ci ilin aprelind? F?FA-nın Antverpend?ki konqresind? razıla?dırılmı?dı. Bu yarı?ın t??kilatcısı, onun ideyalarının mu?llifi Fransa Futbol Federasiyasının prezidenti, el?c? d? o zaman Antverpend? F?FA prezidenti secilmi? Jul Rime idi. Turnir? onun adı verilmi?di.

Futbol uzr? dunyanın birinci cempionatının kecirilm?si haqqında son q?rar 1928-ci ild? F?FA -nın Amsterdamdakı konqresind? q?bul edilmi?di. Olimpiya Oyunlarında , dem?k olar ki, butun komandalar gizli pe??karlıq numayi? etdirdiyind?n dunyanın butun yı?ma komandalarının h?v?skar statusu tam formal xarakter da?ıma?a ba?lamı?dı. Pe??karların v? h?v?skarların b?rab?r olduqları munt?z?m dunya cempionatlarının kecirilm?si bu problemi h?ll etdi. O vaxtdan milli assosiasiyalarının r?hb?rl?ri daha yuks?k yarı?da ? dunya cempionatında cıxı? etm?kd? maraqlı oldular v? pe??kar oyuncuları yı?ma Olimpiya komandalarına "it?l?m?dil?r". Pe??kar v? h?v?skar futbolcular ucun acıq olan bel? cempionatların t??kili o vaxtlar riskli i? idi. H?m d? F?FA el? bir olk? axtarırdı ki, bu i?? tamahkarlıq m?qs?dil? giri?m?sin. Olimpiya turnirl?ri ona, dem?k olar ki, g?lir g?tirmirdi. Dunya cempiontlarının kecirilm?sin? r?hb?rlik etm?kl? Beyn?lxalq Futbol Federasiyası g?lirin bolu?durulm?sind? i?tirak ed? bil?rdi v? borca du?m?zdi.

№	?l	Ev sahibi	??tirakcı sayı	Final			T?s?lliverici final
				Cempion	Hesab	?kinci	Ucuncu	Hesab	Dorduncu
1	1930	Uruqvay	13	Uruqvay	4:2	Argentina	AB?	(1)	Yuqoslaviya
2	1934	?taliya	16	?taliya	2:1 ?lav? vaxt	Cexoslovakiya	Almaniya	3:2	Avstriya
3	1938	Fransa	15	?taliya	4:2	Macarıstan	Braziliya	4:2	?svec
4	1950	Braziliya	13	Uruqvay	(2)	Braziliya	?svec	(2)	?spaniya
5	1954	?svecr?	16	Q?rbi Almaniya	3:2	Macarıstan	Avstriya	3:1	Uruqvay
6	1958	?svec	16	Braziliya	5:2	?svec	Fransa	6:3	Q?rbi Almaniya
7	1962	Cili	16	Braziliya	3:1	Cexoslovakiya	Cili	1:0	Yuqoslaviya
8	1966	?ngilt?r?	16	?ngilt?r?	4:2 ?lav? vaxt	Q?rbi Almaniya	Portuqaliya	2:1	SSR?
9	1970	Meksika	16	Braziliya	4:1	?taliya	Q?rbi Almaniya	1:0	Uruqvay
10	1974	Q?rbi Almaniya	16	Q?rbi Almaniya	2:1	Niderland	Pol?a	1:0	Braziliya
11	1978	Argentina	16	Argentina	3:1 ?lav? vaxt	Niderland	Braziliya	2:1	?taliya
12	1982	?spaniya	24	?taliya	3:1	Q?rbi Almaniya	Pol?a	3:2	Fransa
13	1986	Meksika	24	Argentina	3:2	Q?rbi Almaniya	Fransa	4:2 ?lav? vaxt	Belcika
14	1990	?taliya	24	Q?rbi Almaniya	1:0	Argentina	?taliya	2:1	?ngilt?r?
15	1994	AB?	24	Braziliya	0:0 (3:2) penaltil?r	?taliya	?svec	4:0	Bolqarıstan
16	1998	Fransa	32	Fransa	3:0	Braziliya	Xorvatiya	2:1	Niderland
17	2002	C?nubi Koreya / Yaponiya	32	Braziliya	2:0	Almaniya	Turkiy?	3:2	C?nubi Koreya
18	2006	Almaniya	32	?taliya	1:1 (5:3) penaltil?r	Fransa	Almaniya	3:1	Portuqaliya
19	2010	CAR	32	?spaniya	1:0 ?lav? vaxt	Hollandiya	Almaniya	3:2	Uruqvay
20	2014	Braziliya	32	Almaniya	1:0 ?lav? vaxt	Argentina	Hollandiya	3:0	Braziliya
21	2018	Rusiya	32	Fransa	4:2	Xorvatiya	Belcika	2:0	?ngilt?r?
22	2022	Q?t?r	32	Argentina	3:3(4:2)penaltil?r	Fransa	Xorvatiya	2:1	M?rake?
23	2026	AB? Meksika Kanada	48

Qeyd:

(1) 1930 -cu ild? III yer u?runda t?s?lliverici final oyunu kecirilm?yib. AB? v? Yuqoslaviya yarımfinalda m??lub olub.

(2) 1950 -ci ild? r?smi final v? t?s?lliverici final oyunları kecirilm?yib. Cempionluq u?runda mubariz? 4 komandanın i?tirakı il? keciril?n qrup turnirind?n ibar?t olub. Lakin Uruqvayın Braziliyaya 2:1 hesabı il? qalib g?ldiyi oyunu de-fakto final oyunu adlandırmaq olar.

?n boyuk hesablı q?l?b?l?r

• 1954-cu il. Macarıstan ? C?nubi Koreya ? 9:0, 1974-cu il. Yuqoslaviya ? Zair ? 9:0, 1982-ci il: Macarıstan ? Salvador ? 10:1

?n erk?n qolun mu?llifi

• Hakan ?ukur : 2002-ci il. Turkiy? ? C?nubi Koreya ? 3:2 (11-ci saniy?)

?n cox i?tirak ed?n futbolcu

• Antonio Karbaxal (Meksika, 1950?1966), Lotar Matteus (Almaniya, 1982?1998) ? h?r?si 5 d?f?

?n cox oyun kecir?n futbolcu

• Lotar Matteus ? 25 oyun

?n cox qol vuran

• Miroslav Kloze (Almaniya, 2002?2014) ? 16 qol

Bir turnird? ?n cox qol vuran

• Just Fonten (Fransa, 1958-ci il) ? 13 qol

Bir oyunda ?n cox qol vuran

• Oleq Salenko (Rusiya, 5 qol). 1994-cu il. Rusiya ? Kamerun ? 6:1

?n g?nc futbolcu

• Pele (Braziliya), 17 ya? 249 gun. "Futbol Kralı" bu ya?da qol vurmaqla da rekordcudur.

?n ya?lı futbolcu

• F?rid Mondraqon (Kolumbiya), 43 ya? 3 gun

Futbolcu kimi ?n cox dunya cempionu

• Pele (Braziliya), 3 qat dunya cempionu (1958, 1962, 1970)

Futbolcu v? m??qci kimi ?n cox dunya cempionu

• Mario Zaqallo (Braziliya), 1958 v? 1962-ci ill?rd? futbolcu, 1970-ci ild? ba?, 1994-cu ild? ikinci m??qci kimi

Tam medal komplektin? (qızıl, gumu?, burunc) sahib olanlar

• Frans Bekkenbauer , Xorst-Diter Xettqes, Volfqanq Overat , Miroslav Kloze (hamısı Almaniya)

?n cox i?tirak ed?n yı?ma

• Braziliya ? 20 d?f? (butun turnirl?rd? i?tirak ed?n yegan? yı?madır)

?n cox uduzan yı?ma

• Meksika ? 21 d?f?

Finalda ?n cox oynayan yı?ma Almaniya ? 8 d?f?

?n cox oyun kecir?n m??qci

• Helmut ?on (Almaniya, 1966?78) ? 25 oyun. O, eyni zamanda ?n cox qalib g?l?n m??qcidir (16 d?f?)

Ba? m??qci kimi ?n cox dunya cempionu olan

• Vittorio Pottso (?taliya, 1934 v? 1938) ? 2 d?f?

?n cox oyun idar? ed?n hakim

• Rav?an ?rmatov (Ozb?kistan, 2010?2014) ? 8 d?f?

?n erk?n sarı v?r?q?

• Campyero Marini (?taliya) DC-82-d? Pol?a, Sergey Qorlukovic (SSR?) DC-1994-d? ?svecl? goru?, h?r ikisi oyun ba?lamamı?

?n erk?n qırmızı v?r?q?

• Xose Batista (Uruqvay) DC-86-da ?otlandiya il? oyun, 56-cı saniy?

?n cox sarı v? qırmızı v?r?q? olan mundial

• DC-2006?56 oyunda 310 sarı, 25 qırmızı. Bir oyunda ?n cox sarı v? qırmızı v?r?q? da h?min mundialda olub. Bel? ki, rusiyalı hakim Valentin ?vanov Portuqaliya ? Hollandiya goru?und? h?r komandaya 2 olmaqla 4 qırmızı v?r?q? gost?rib. O, portuqaliyalı futbolculara 9 sarı v?r?q? verib.

• DFC R?smi Saytı Arxivl??dirilib 2007-03-13 at the Wayback Machine