Baykonur
(
qaz.
Бай?о?ыр
) ?
Qazaxıstanda
??h?r, ya?ayı? m?rk?zi,
Baykonur kosmodromunun
inzibati m?rk?zi.
Baykonur kosmodromu v? ?traf ?razil?r umumilikd? Baykonur kompleksi adı altında Qazaxıstan il?
Rusiya
arasında ba?lanmı? sazi?? gor? 2050-ci il? q?d?r Rusiyaya icar?y? verilib
[2]
.
?halisi ? 2008-ci ild?ki statistikaya ?sas?n t?xmin?n 60 min n?f?r idi. Lakin 1 yanvar 2011-ci il statistikasına ?sas?n 37,1 min n?f?r ?hali t??kil edir.
[3]
].
1995-ci ilin dekabr ayına q?d?r
Leninsk
??h?ri adlanırdı.
SSR?
don?mind? qapalı ??h?r statusuna malik idi.
Baykonur ??h?ri
Sırd?rya
cayının sa? sahilind? yerl??ir.
12 fevral 1955-ci ild? Sovet ?ttifaqı Kommunist Partiyasının M?rk?zi Komit?si v? SSR? Nazirl?r ?urasının № 292?181сс nomr?li birg? ?mri il? bu ??h?rd? raket texnikasının sınaqları ucun n?z?rd? tutulmu? SSR? Mudafi? Nazirliyinin 5 nomr?li Elmi-t?dqiqat sınaq poliqonun (SSR?-in Mudafi? Nazirliyini ETSP № 5) yaradılması t?sdiq olundu.
Poliqonun tikinti i?l?ri 1955-ci il qı?ın ikinci yarısında ?.G.Maksimin r?hb?rliyi altında h?rbi in?aatcılar t?r?find?n ba?lanmı?dı.
1994-cu ild? Qazaxıstan il? Rusiya arasında ba?lanmı? muqavil?y? ?sas?n ??h?r v? kosmodrom Rusiyaya icar?y? verilmi?dir. Muqavil? mudd?ti 2004-cu ild? 2050-ci il? q?d?r uzadıldı.
Qazaxıstan prezidentinin 20.12.1995 tarixli q?rarı il? ??h?rin kohn? adı d?yi?il?r?k
Baykonur
adlandırıldı.
??h?r Sırd?rya cayı (sozuged?n cay ??h?ri 85 m enind? iki hiss?y? ayırır; cay ?trafı d?niz s?viyy?sind?n 120 ? 200 m hundurlukd? yerl??ir; d?rinlik: 1 ? 4 m t??kil edir) boyunca 5 km, xırda t?p?l?r il? uzanır. T?p?l?rin nisbi hundurluyu 10 m t??kil edir. Cay ?trafı sınmaların hundurluyu 15 ? 20 m-? catır.
Cayın suyu ?irin olmasına baxmayaraq, suyu bulanıqdır. Bu sudan m?i??td? istifad? etm?k texniki vasit?l?r il? suyu t?mizl?m?k lazımdır. Cayın ?n yuks?k s?viyy?si aprel ayından avqust ayına q?d?r olan dovrd? mu?ahid? olunur. Bu dovrd? subasar sah?d? butun movcud d?r?l?r v? arxlar suyla dolur. Sırd?rya cayında munt?z?m g?micilik yoxdur. Cayın Baykonur ??h?rind?n kec?n hiss?sind? buzun qalınlı?ı orta hesabla 0,5 m, s?rt qı? zamanı 0,9 m-? catır.
Bitki zonası: s?hra zonasına xas efemerli bitkil?r ustunluk t??kil edir. Torpaqları: qonur quru-col, cay qıra?ı yerl?rl? boz-qonur alluvial duz?n torpaqları t??kil edir. Cay qıra?ı boyunca v? adalarda tikanlı kolluqlar v? a?acların hundurluyu 3 ? 7 m-? catır (tuqay me??l?ri). C?m?n bitkil?ri d? movcuddur. Cay qıra?ı zonalarda qamı?ların hundurluyu 4 m-? q?d?r artır. Quru yerl?r 2 m-? q?d?r hundurluy? malik kolluqlar ibar?tdir. Quru yerl?rd? ot ortuyu seyr?kdir, yalnız yazda ya?ılla?ır, iyunun ba?lan?ıcında ot quruyur.
??h?rd? ya?ıllıq coxdur: bir cox a?ac (qara?ac, qovaq, goyru?, yul?un) novl?rinin hundurluyu 3? 10 m-? catır; yay aylarında stasionar suvarma ??raitind?, h?mcinin su avtomobill?rin kom?yi il? ya?ıllıqlar qorunur.
??h?rd?n 200 km radiusda ?h?miyy?tli su m?nb?l?ri (goll?r v? kanallar) yerl??mi?dir. Su v? bitki resurslarına yerli sakinl?rin etinadsız munasib?tin? gor? h?r il bu regionda bitki v? balıq ehtiyatlarının miqdarı azalır.
|
---|
Vilay?tl?r
| | |
---|
Respublika tabeli ??h?rl?r
| |
---|
Regionlar
| |
---|