?l?sg?r Novruzov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
?l?sg?r Novruzov
?l?sg?r Xanlar o?lu Novruzov
Do?um tarixi 1 avqust 1949 ( 1949-08-01 )
Do?um yeri
V?fat tarixi 26 fevral 1992 ( 1992-02-26 ) (42 ya?ında)
V?fat yeri
V?fat s?b?bi ??hid olmu?dur (erm?ni separatcıları t?r?find?n i?g?nc?l?r veril?r?k q?tl? yetirilmi?dir) [1] .
D?fn yeri
U?a?ı uc ovlad
F?aliyy?ti h?rbi qulluqcu
Mukafatları "Qızıl Ulduz" medalı

?l?sg?r Xanlar o?lu Novruzov ( 1 avqust 1949 , Kurdhacı , Lacın rayonu ? 26 fevral 1992 , Xocalı ) ? Az?rbaycanın Milli Q?hr?manı ; Xocalı soyqırımı ??hidi .

H?yatı [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

?l?sg?r Novruzov 1 avqust 1949-cu ild? Lacın rayonunun Kurdhacı k?ndind? anadan olmu?dur. 1966-cı ild? Kurdhacı k?nd orta m?kt?bini(hal-hazırda Kurdhacı k?nd ?. Novruzov adına orta m?kt?b) ?la qiym?tl?rl? bitirmi?dir. 1968?1970-ci ill?rd? Erm?nistan Sovet Sosialist Respublikasının Leninakan ??h?rind? h?rbi xidm?td? olmu?dur. 1971-ci ild? ?u?a Pedaqoji Texnikumuna daxil olmu? v? 1973-cu ild? oranı bitir?r?k b?d?n t?rbiy?si mu?llimi ixtisasını almı?dır. H?min ild?n oz do?ma k?ndl?rind?ki m?kt?bd? ixtisası uzr? ?m?k f?aliyy?tin? ba?lamı?dır. ??l?diyi mudd?t ?rzind? mu?llim v? ?agird kollektivinin boyuk horm?tini qazanmıdır. ?m?k f?aliyy?tin? ba?ladı?ı ilk gunl?rd?n m?kt?bin futbol v? voleybol meydancalarında yenid?nqurma i?l?ri aparmı?, u?aq v? g?ncl?rin idmana mara?ını artırmı?dır. ?l?sg?r mu?llim k?nd camaatı arasında da d?rin nufuz sahibi olmu?, yax?ı mu?llim olmaqla yana?ı kicikl?r? qay?ı, boyukl?r? horm?t gost?r?n n?cib bir insan kimi tanınmı?dır. 1979-cu ild? Xocalıya g?lmi?, 1 saylı m?kt?bd? ixtisası uzr? mu?llimlik f?aliyy?tini davam etdirmi?dir. 1990-cı ild?n ??hid olana q?d?r Xocalı RT?-nin t?s?rrufat burosunun mudiri i?l?mi?dir.

Doyu?l?rd? i?tirakı [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

?l?sg?r Novruzov m?suliyy?tli bir i?ci olmaqla b?rab?r Qaraba? doyu?l?rind? ozunu qorxmaz doyu?cu, mahir atıcı, goz?l idmancı, qay?ıke? komandir v? dostluqda ?v?zedilm?z bir insan kimi tanıtmı?dır.

Qaraba? muharib?sinin ba?landı?ı ilk gunl?rd?n tam gizli ??kild? yaradılmı? Xocalının mudafi? komit?sinin ilk 5 n?f?r uzvund?n biri olmu?dur. O, 1988-ci ilin fevralından mudafi? ucun gizli silahlı d?st?l?rin yaradılmasında v? onların silahlandırılmasında boyuk rol oynamı?dır.

1988-ci il sentyabrın 18-d? Xank?ndid?n minl?rl? erm?ni qulduru Xocalıya hucum ed?rk?n onlara qar?ı silahlı muqavim?t gost?r?n 30?40 n?f?r igid Xocalı o?lanlarından biri d? ?. Novruzov oldu. Mahir atıcılıq m?har?tini burada ilk d?f? numayi? etdirdi, onlarla erm?nini m?hv etdi v? erm?ni quldurlarının geri oturdulmasında yaxından i?tirak etdi.

H?min gunl?rd? Xank?ndid? az?rbaycanlılar doyulub, t?hqir edilir, qovulur, ?l? salınırdılar. Bu vaxt ?. Novruzov oz ??xsi ma?ını il? h?yatını t?hluk?y? ataraq bir nec? d?f? Xank?ndiy? girib qızları, qadınları xilas etmi?dir.

Getdikc? v?ziyy?t g?rginl??diyind?n yaradılmı? gizli silahlı d?st?l?rd?n birin? ?. Novruzov r?hb?rlik etmi?, qeyri-r?smi komandir kimi tanınırdı.

Xocalının ilk ozunumudafi? d?st?l?rinin, sonralar is? batalyonun doyu?cul?rin? atıcılıq m?har?tinin, silahlardan istifad? etm?k bacarı?ını oyr?dirdi.

Xocalı mudafi? komit?sinin uzvl?ri il? birlikd? erm?nil?rin at?? noqt?l?rinin da?ıdılması, erm?ni quldur d?st?l?rinin m?hv edilm?si ucun ?m?liyyat planlarının hazırlanması v? h?yata kecirilm?sind? daima f?al i?tirakcı olmu?dur.

1989-cu ilin payızında Da?bulaq k?ndind? erm?ni quldurları az?rbaycanlılara hucum ed?rk?n ?. Novruzov doyu? yolda?ı M. ?ukurovla birlikd? erm?nil?r? arxadan hucum etmi?, at??i oz uz?rl?rind? gotur?r?k doyu?? girmi?l?r. Erm?nil?r q?fil hucumdan ozl?rini itirmi?, onlarla itki vermi?l?r. ?. Novruzov doyu? yolda?ı il? sa?-salamat aradan cıxmı?, Da?bulaq k?ndind?n olan 300 n?f?r? q?d?r ?halini sa?-salamat qurtarmı?lar.

1990-cı ild? ?r?vandan Xank?ndin? ucan t?yyar?l?rin qar?ısını almaq ucun ?. Novruzov doyu? yolda?larından R. H?s?novla birlikd? ucu? zola?ını parıldadıb xeyli mudd?t t?yyar?l?rin enm?sinin qar?ısını almı?dır.

1991-ci ild? keciril?n ?m?liyyatların ?sas i?tirakcılarından biri olmu? ?. Novruzov d?mir yolunu da?ıdılıb Xank?ndin? ged?n yolun ba?lanmasında Xank?ndi-Nora?u? yolunda 2 ma?ın 20-y? q?d?r erm?ninin m?hv edilm?sind? yaxından i?tirak etmi?, misilsiz q?hr?manlıq gost?rmi?dir.

25 fevral 1992-ci il tarixind? ?. Novruzov oz r?hb?rlik etdiyi d?st?y? bildirdi ki, doyu? a?ır olacaq, ona gor? d? patrona q?na?t etm?k lazımdır, havayı gull? atıb movqeyimizi bildirm?m?k lazımdır. T?xmin?n gec? saat 11-? qalmı? ba?lanan doyu?d? ?. Novruzovun d?st?si misilsiz q?hr?manlıqlar gost?rdi. ?. Novruzov s?rrast atıcı oldu?undan 20-y? q?d?r erm?ni quldurunu m?hv etdi. S?h?r saat 5-? q?d?r oz movqel?rind?n c?kilm?y?n doyu?cul?r artıq erm?nil?rin cinahından c?kilm?y? m?cbur oldular. Xocalıda olan yegan? be?m?rt?b? binaya t?r?f doyu??-doyu?? c?kil?rk?n ?. Novruzov a?ır gull? yarası almı?dır. O son gull?sin? q?d?r doyu?mu? sonra hu?suz qalmı?dır. Erm?nil?r onu hu?suz halda i?g?nc?l?r ver?r?k q?tl? yetirmi?l?r (Bu haqda Respublika Prokurorlu?unun istintaq qrupunda izahat v? m?lumatlar vardır).

Ail?si [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Ail?li idi, uc ovladı yadigar qalıb.

Milli Q?hr?man [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Az?rbaycan Respublikası prezidentinin 25 fevral 1997-ci il tarixli, 533 saylı f?rmanı il? Novruzov ?l?sg?r Xanlar o?luna olumund?n sonra "Az?rbaycanın Milli Q?hr?manı" adı verilmi?dir.

Olumund?n sonra "General M?h?mm?d ?s?dov" mukafatına layiq gorulmu?dur.

?l?sg?r Novruzovun meyidi 4 n?f?r erm?ni ?siri il? d?yi?dirilib alınmı?dır. Lacın rayonunda , do?ma k?ndi Kurdhacıda d?fn edilib.

?d?biyyat [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  • Vuqar ?sg?rov . " Az?rbaycanın Milli Q?hr?manları " (Yenid?n i?l?nmi? II n??r). Bakı: "D?r?l?y?z-M", 2010, s?h. 232.
  • ?ahin Ayd?mir, "Milli Q?hr?man adına layiq gorulmu? mu?llim", "Azad huquq?unas" q?zeti, 18?27 may 2011-ci il.
  • Niftalı Manafov, "Milli q?hr?man ?l?sg?r Novruzov", "Lacın yurdu" jurnalı. 2012-ci il.

Xarici kecidl?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

?stinadlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  1. ↑ Ходжалинский геноцид ? 1992 (в документах, фактах и прессе). Баку ? 2006. Издательско-полиграфичкский Дом "Абилов, Зейналов и сыновья". стр.419.

    … открылась дверь и в камеру бросили человека. Я его спросил: "кто ты". И он вдруг ответил: "А ты разве меня не узнал? Я Алескер Ханлар оглы ? учитель из Ходжалы". У него было пулевое ранение тазобедренного сустава, нижняя часть у него не работала. Он попросил воды, но я не мог ему помоч, воды не было. Он попросил, чтобы я поплакал, чтобы капли слез упали на его губы, чтобы он спокойно умер. Я взял его на руку и дал ему потрогать мой язык, что он сухой. Тогда он попросил взят его на руки. Я лег на землю и положил его на себя, обнял и качал как маленького ребенка. Так он умер. Через 2 дня в камеру крикнули: "вы живы?". Я ответил, что один умер. Зашли армяне, при мне выбили у мертвого золотой зуб, потом его унесли.

M?nb? ? " https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=?l?sg?r_Novruzov&oldid=7556934 "