Libia
?????
L?biy?
|
---|
estau soberanu
|
|
|
Himnu nacional
|
Libia, Libia, Libia
(es)
|
---|
Alministracion
|
---|
Nome oficial
|
Stato della Libia
(
it
)
l’Etat de Libye
(
fr
)
|
---|
Capital
|
Tripoli
|
---|
Forma de gobiernu
|
Republica
|
---|
Chairman of the Presidential Council
(en)
|
Mohamed Menfi
(es)
(dende 15 marzu 2021)
|
---|
Primer ministro de Libia
(es)
|
Abdul Hamid Dabaiba
(es)
(dende 5 febreru 2021)
|
---|
Llingues oficiales
|
arabe
arabe estandar modernu
|
---|
Division
|
ver
- Al Butnan
(es)
,
Derna
(es)
,
Al Jabal al Akhdar
(es)
,
Al Marj
(es)
,
Bengasi
,
Al Wahat
(es)
,
Al Kufrah
(es)
,
Sirte
(es)
,
Murzuk
(es)
,
Sabha
(es)
,
Wadi Al Hayaa
(es)
,
Misurata
(es)
,
Al Murgub
(es)
,
Tripoli
(es)
,
Al Jfara
(es)
,
Zauiya
(es)
,
An Nuqat al Khams
(es)
,
Al Jabal al Gharbi
(es)
,
Nalut
(es)
,
Ghat
(es)
,
Al Jufrah
(es)
,
Wadi Al Shatii
(es)
,
Zauiya
(es)
,
Tripoli
,
Ghat
,
Nalut
y
Misrata
|
---|
Rellaciones diplomatiques
|
|
---|
Miembru de
|
|
---|
Xeografia
|
---|
Coordenaes
|
27°N
17°E
/
27°N 17°E
/
27; 17
|
---|
|
Superficie
|
1759541 km²
|
---|
% agua
|
Nun tien
|
---|
Costes
|
1.770 km
|
---|
Llenda con
|
Exiptu
,
Sudan
,
Tunicia
,
Arxelia
,
Chad
,
Nixer
y
Oriente Mediu
|
---|
Puntu mas altu
|
Bikku Bitti
|
---|
Puntu mas baxu
|
Sabkhat Ghuzayyil
(en)
|
---|
Demografia
|
---|
Poblacion
|
6 678 567 hab.
(2018)
|
---|
Densida
|
3,8 hab/km²
|
---|
Xentiliciu
|
libiu
(
masculin singular
)
libia
(
femenin singular
)
|
---|
Esperanza de vida
|
71,934 anos
|
---|
IDH
|
0,718
(2021)
|
---|
Tasa de fertilida
|
2,467
(2014)
|
---|
Economia
|
---|
Moneda
|
dinar libio
(es)
|
---|
PIB nominal
|
39 798 423 941 $
(2021)
|
---|
Bancu central
|
Banco Central de Libia
(es)
|
---|
Mas informacion
|
---|
Dominiu d'Internet
|
.ly
|
---|
Codigu telefonicu
|
+218
|
---|
Codigu ISO
|
434 / LBY / LY
|
---|
Estaya horaria
|
UTC+02:00
,
Hora d'Europa Oriental
y
Africa/Tripoli
(en)
|
---|
|
Libia
[10]
(n'arabe: ?????? o?
L?biy?
), ye un pais del norte d'
Africa
, asitiau nel
Magreb
. Llenda col
Mar Mediterraneu
al norte, al oeste con
Tunicia
y
Arxelia
, al suroeste con
Nixer
, al sur con
Chad
, al sureste con
Sudan
y al este con
Exiptu
. L'estau compriende'l territoriu de tres rexones historiques:
Tripolitania
,
Fezan
y
Cirenaica
. Ye, colos sos cerca de 1,8 millones de km², el cuartu mayor pais d'Africa, y el 16? del mundu por estension. La so ciuda mayor y capital,
Tripoli
, asitiase na fastera occidental del pais, y concentra mas d'una sesta parte de la poblacion del pais. La so segunda mayor ciuda,
Bengasi
, allugase na fastera oriental del pais.
Libia tien sio habitada por
bereberes
dende la
Eda del Bronce
final. Los
fenicios
establecieron factories comerciales na fastera occidental del pais, mentantu que na oriental colonos griegos establecieron ciudaes-estau.
Cartaxineses
, perses, exipcios y griegos dominaron el territoriu de Libia primero de que pasara a formar parte del
Imperiu romanu
. Dempues, Libia foi un de los primeros centros de la nueva relixon cristiana y, tres de la cayida del
Imperiu romanu d'Occidente
, foi ocupada polos
vandalos
hasta'l
sieglu VII
, cola llegada de los invasores arabes que traxeron con ellos l'
Islam
. Nel
sieglu XVI
l'
Imperiu espanol
y los
Caballeros de San Xuan
ocuparon Tripoli, pero foron espulsaos d'ella pol
Imperiu otomanu
en
1551
. Entamaron asina mas de tres sieglos d'ocupacion, demientres les qu'asocedieron les nomaes
Guerres berberisques
(
sieglos XVIII
y
XIX
), que finaron cola ocupacion
italiana
, que fizo de Libia una colonia ente
1911
y
1943
. Demientres la
Segunda Guerra Mundial
el territoriu foi un importante teatru d'operaciones, lo que fizo colar del pais a munchos italianos.
Libia algamo la so independencia, en forma de reinu, en
1951
. El rei
Idris I
foi depuestu por un golpe d'estau dirixiu por
Muammar al-Gaddafi
, que dirixo'l pais dende
1969
, proclamo la
Revolucion Cultural Libia
en
1973
y foi depuestu y asesinau en
2011
, demientres la
Guerra Civil Libia
. Nesi contestu dos autoridaes reclamaron el so derechu a gobernar el pais: el Conseyu de Diputaos, con se en
Tobruk
, y el Congresu Nacional Xeneral de
2014
, con se en Tripoli, que considerose a sigo mesmu el socesor del Congresu Nacional Xeneral elixiu en
2012
. Col sofitu de les
Naciones Xunies
estableciose un Gobiernu de Concentracion Nacional en
2015
, magar que delles partes del pais quedaron fuera del so control y en manes de guerrilles islamistes y tribales.
Libia ye miembru de les Naciones Xunies (dende
1955
), del
Movimientu de Paises ensin Alliniar
, la
Lliga Arabe
, la
Organizacion pa la Cooperacion Islamica
y la
Organizacion de Paises Esportadores de Petroleu
(tien les decimes mayores reserves de crudu del mundu). La relixon oficial del pais ye l'Islam; el 96,6% de la so poblacion son musulmanes
sunies
.