1888
(MDCCCLXXXVIII) foi un
anu bisiestu entamau en domingu
del
calendariu gregorianu
, y un
anu bisiestu entamau en vienres
nel
calendariu xulianu
. Al entamar esti anu'l calendariu gregorianu diba doce dies per delantre del calendariu xulianu, que foi oficial en dellos paises hasta
1923
.
Esti anu ye conociu n'
Alemana
como l'
Anu de los Tres Emperadores
. Esti anu ye l'anu de los que ya pasaran que tien mas dixitos, 13, cuando lu escribimos en
numberos romanos
. L'anu
2388
ha tener tamien 13 dixitos nesi sistema de numberacion, y el record d'estos dos anos ha sobrepasase nel anu
2888
, que precisara 14 dixitos pa ser escritu en numberacion romana.
Si amiestes dalgun datu, pues siguir l'enllaz del dia pa inxertar el datu elli tamien. ¡Gracies!
- 9 de marzu
- Muerre
Guillermu I
d'
Alemana
.
Federicu III
conviertese en
rei de Prusia
ya
emperador aleman
.
- Entama la Espedicion de Sikkim, una espedicion militar inglesa fecha col envis d'espulsar a los tibetanos de la fastera septentrional de
Sikkim
.
- 16 de marzu
- Colocase, n'
Atenes
, la primer piedra de la nueva
Biblioteca Nacional de Grecia
.
- 20 de marzu
- Estrenase en
Moscu
la primera opereta escrita n'
idioma romanin
.
- 25 de marzu
- Inaugurase en Washington DC, organizau por
Susan B. Anthony
, el Congresu polos Derechos de les Muyeres (
Congress for Women's Rights
). De resultes d'elli formariase'l
Conseyu Internacional de Muyeres
(International Council of Women), que habria xugar un papel importante nel movimientu feminista internacional.
- 26 de marzu
- Khalifa ibn-Said conviertese en sultan de
Zanzibar
.
- 1 d'abril
- Fundase, nos
Paises Baxos
, el club de futbol
Sparta Rotterdam
.
- 3 d'abril
- L'hotel Brighton Beach Hotel en
Coney Island
(
Nueva York
) ye treslladau a 160 m de la so ubicacion inicial nuna operacion, dirixida pol inxenieru B.C. Miller, na que s'usaron seis locomotores de vapor.
- 16 d'abril
- L'imperiu aleman incorpora al so territoriu la islla de
Nauru
.
- 21 d'abril
- Inaugurase, na ciuda d'
Austin
, el nuevu capitoliu estatal de Texas, construyiu con un coste de 3 millones de dolares.
- 12 de mayu
- Los territorios de la
Compania Privilexada de Borneo del Norte
(North Borneo Chartered Company), incluyiu
Sabah
, conviertense nel protectorau britanicu de
Borneo del Norte
.
- 13 de mayu
- Apruebase, en
Brasil
, la Llei Dorada (
Lei Aurea
), que deroga los rescaldos de la esclavitu nel pais.
- 28 de mayu
- El
Celtic Football Club
xuega'l so primer partiu, ganando 5-2 al
Rangers Football Club
.
- 3 de xunu
- Formase, nel territoriu del actual
Vietnam
, el
reinu de Sedang
.
- 6 de xunu
- El Reinu Xuniu ocupa la
islla Christmas
, nel
oceanu Indicu
.
- 14 de xunu
- Los territorios de los Rajas blancos conviertense nel protectorau britanicu de
Sarawak
.
- 15 de xunu
-
Guillermu II
conviertese n'emperador aleman y rei de Prusia.
- 29 de xunu
- Grabase en dos cilindros de cera una representacion de la obra d'
Haendel
Israel n'Exiptu
nel Palaciu de Cristal de
Londres
, no que ye la grabacion mas antigua conocida de musica clasica.
- 1 d'agostu
-
Karl Benz
consigue'l primer carne de conducir de la historia, que foi espediu pol
Gran Ducau de Baden
.
- 5 d'agostu
-
Bertha Benz
aporta a
Pforzheim
tres conducir 64 km dende
Mannheim
nun coche fabricau pol so mariu Karl Benz, completando asina'l primer viaxe en coche de llarga distancia de la historia de l'automocion.
- 9 d'agostu
- La Llei de Xuramentos (Oaths Act) de Gran Bretana permite que'l xuramentu de llealta al soberanu que tienen de faer los miembros del parllamentu pa poder tomar posesion del so escanu seya una promesa. Primero d'ella yera obligatoriu xurar por Dios esa llealta; el cambeu sanciono la elixibilida de los ateos pa ser miembros de la
Camara de los Comunes
del Reinu Xuniu.
- 10 d'agostu
- L'aeronave a motor de
Friedrich Hermann Wolfert
completa con esitu'l primer vuelu a motor de la historia, ente Cannstatt y Kornwestheim, n'Alemana.
- 24 d'agostu
- Entren en funcionamientu los primeros tranvies, tiraos por caballos, de
Tallin
(
Estonia
).
- 28 d'agostu
- Esti dia ye la fecha con mayor numberu de dixitos en numberacion romana (VIII-XXVIII-MDCCCLXXXVIII).
- 31 d'agostu
- Alcuentrase, en Londres, el cadabre de la prostituta Mary Ann Nichols, que ye considerada la primer victima de
Jack l'Estripador
.
- 4 de septiembre
-
George Eastman
rexistra n'
Estaos Xunios
la marca
Kodak
, y recibe una patente pola so camara, que funciona con un rollu de pelicula.
- 9 de septiembre
- La
Republica de Chile
anesiona la
islla de Pascua
.
- 19 de setiembre
- Celebrase en
Spa
(
Belxica
), el primer certame de belleza.
- 1 d'ochobre
- Abre les sos puertes la Universida de Sofia, la primera de la Bulgaria lliberada del Imperiu otomanu.
- 1 de ochobre - Aporten los primeros colonos alemanes a la islla de Nauru.
- 9 d'ochobre
- Inaugurase'l
Monumentu a Washington
, en Washington DC.
- 20 d'ochobre
- Inaugurense n'Atenes los cuartos Xuegos Olimpicos de Zappas, el primer intentu de revivir los xuegos olimpicos de l'antigueda.
- 30 d'ochobre
- El rei Lobengula de
Matabeleland
garantiza por escritu, na
Concesion Rudd
(
Rudd Concession
), derechos esclusivos d'esplotacion de les mines de Matabeleland, Mashonaland y la so rodiada a Charles Rudd, James Rochfort Maguire y Francis Thompson, que la roblaron en nome del politicu ya empresariu ingles asentau n'Africa del Sur
Cecil Rhodes
. Esti documentu sento las bases pal asentamientu de poblacion blanca en
Rhodesia
.
- 6 de payares
- Eleiciones a la presidencia d'Estaos Xunios. El candidatu democrata
Grover Cleveland
saca mas votos que'l republicanu
Benjamin Harrison
. Esti, por embargu, consigue mas votos nel
Colexu Electoral
, lo que-y da la presidencia.
- 14 de payares
- Abre les sos puertes, en
Paris
, l'
Institutu Pasteur
.
- 1 d'avientu
- El xeneral
Porfirio Diaz
ocupa la presidencia de la republica de
Mexicu
por cuarta vez.
- 7 d'avientu
-
John Boyd Dunlop
patenta la rueda neumatica de bicicleta nel Reinu Xuniu.
- 23 d'avientu
- Demientres un brote de la so enfermeda mental, y tres de discutir col so amigu
Paul Gauguin
, el pintor holandes
Vincent van Gogh
cortase la meta inferior de la so oreya izquierda y llevala a un puticlu, lo que prevoca'l so ingresu nel manicomiu d'
Arles
.
- 12 de febreru
-
Clara Campoamor
, politica espanola (m.
1972
).
- 13 de febreru
-
Georgios Papandreou
, politicu griegu, primer ministru de
Grecia
en tres ocasiones (m.
1968
).
- 17 de febreru
-
Otto Stern
, fisicu aleman,
Premiu Nobel de Fisica
en
1943
(m.
1969
).
- 20 de febreru
-
Georges Bernanos
, escritor frances (m.
1948
).
- 25 de febreru
-
John Foster Dulles
, politicu d'Estaos Xunios, secretariu d'estau de
1953
a
1959
(m. 1959).
- 9 de marzu
-
Raquel Meller
, cantante y actriz espanola (m.
1962
).
- 10 de marzu
-
Eugenia Astur
, escritora asturiana.
- 10 de marzu -
Max Steiner
, compositor de musica de cine austriacu (m.
1971
).
- 26 d'abril
-
Anita Loos
, escritora d'Estaos Xunios (m.
1981
).
- 10 de mayu
-
Max Steiner
, compositor d'Estaos Xunios naciu n'Austria (m. 1971).
- 11 de mayu
-
Irving Berlin
, compositor d'Estaos Xunios (m.
1989
).
- 13 de xunu
-
Fernando Pessoa
, escritor portugues (m.
1935
).
- 17 de xunu
-
Heinz Guderian
, militar aleman (m.
1954
).
- 3 de xunetu
-
Madrid
:
Ramon Gomez de la Serna
, escritor espanol, inventor de la
gregueria
(†
13 de xineru
de
1963
).
- 10 de xunetu
-
Giorgio de Chirico
, pintor italianu (m.
1978
).
- 23 de xunetu
-
Raymond Chandler
, novelista d'
Estaos Xunios
(m.
1959
).
- 13 d'agostu
-
John Logie Baird
, inventor escoces (m.
1946
).
- 16 d'agostu -
Thomas Edward Lawrence
, ≪Lawrence d'Arabia≫, militar, arqueologu ya escritor britanicu (m.
1935
).
- 12 de setiembre
-
Maurice Chevalier
, actor y cantante frances (m.
1972
).
- 26 de setiembre
-
T. S. Eliot
, poeta britanicu naciu n'Estaos Xunios,
Premiu Nobel de Lliteratura
en
1948
(m.
1965
).
- 6 d'ochobre
-
Roland Garros
, pilotu militar frances (muertu en combate en
1918
).
- 9 d'ochobre
-
Nikolai Ivanovich Bukharin
, bolchevique rusu y politicu sovieticu (m.
1938
).
- 16 d'ochobre
-
Eugene O'Neill
, dramaturgu d'
Estaos Xunios
, Premiu Nobel de Lliteratura en
1936
(m.
1953
).
- 9 de payares
-
Jean Monnet
, economista politicu y diplomaticu frances, considerau un de los pas de la Xunion Europea (m.
1979
).
- 15 de payares
-
Jose Raul Capablanca
, axedrecista cubanu, campeon del mundu d'axedrez ente
1921
y
1927
(m.
1942
).
- 23 de payares
-
Harpo Marx
, actor d'Estaos Xunios (m.
1964
).
- 4 d'avientu
-
Alexandru I
, rei de
Yugoslavia
(m.
1934
).
- 24 d'avientu
-
Michael Curtiz
, director de cine d'
Estaos Xunios
d'orixe austrohungaru (m.
1962
).
- 28 d'avientu
-
F. W. Murnau
, director de cine aleman (d.
1931
).
- Jose Francisco Montes Fonseca
, politicu nicaraguanu (n. 1830)
- 7 de xineru
-
Caterina Mirambell
, actriz espanola (n. 1821)
- 11 de febreru
-
Sarah Elmira Royster
, escritora d'
Estaos Xunios
(n. 1810)
- 6 de marzu
-
Louisa May Alcott
, novelista d'
Estaos Xunios
(n. 1832)
- 9 de marzu
-
Guillermu I d'Alemana
, rei de Prusia y emperador aleman (n. 1797)
- 16 de marzu
-
Hippolyte Carnot
, politicu frances (n.
1801
)
- 26 d'abril
-
Clemence Sophia Harned Lozier
, medica d'
Estaos Xunios
(n. 1813)
- 15 de xunu
-
Federicu III
, rei de Prusia y emperador aleman (n. 1831)
- 23 de xunu
-
Juan Jose Ulloa Solares
, politicu costarricanu (n. 1827)
- 20 de xunetu
-
Paul Langerhans
, patologu y biologu aleman, descubridor de les celules del
pancrees
que secreten la
insulina
(n. 1847)
- 12 d'agostu
-
Pietro Bubani
, botanicu italianu (n. 1806)
- 16 d'agostu
-
John Pemberton
, bioquimicu d'
Estaos Xunios
, fundador de
Coca-Cola
(n. 1831)
- 11 de setiembre
-
Domingo Faustino Sarmiento
, politicu, escritor, periodista y presidente d'
Arxentina
ente
1868
y
1874
(n. 1811)
- 29 de setiembre
-
Iulia Hasdeu
, poeta rumana (n. 1869)
- 30 de setiembre
- 19 d'ochobre
-
Lysius Salomon
, politicu haitianu (n. 1815)
- 10 de payares
-
Vicente Herrera Zeledon
, politicu costarricanu (n. 1821)
- 3 d'avientu
-
Carl Zeiss
, opticu aleman, fundador de la empresa
Carl Zeiss AG
(n. 1816)
