한국   대만   중국   일본 
????? ????????? - ????????? ????? ??? ???????

????? ?????????

?? ?????????? ???????? ?????
???????
????? ?????? suomi / Суом?
 

???????? 6 ??????
????? ?????? ? ??????? ? ?????? ? ??????? ? ????? ??? ????? .
??????? ???? ??????
??????? ?????? ??????? ??????? ???????
????? ????? ??????
?????
????? ?? ??????
????? ????? ??? ????? ?????? ?? ???? ????? ???? ??????
?????
???? 639-1 fi
???? 639-2 fin
???? 639-3 fin   تعديل قيمة خاصية (P220) في ويكي بيانات
???? fin
يونيكود ?? ????? ??? ?????? ??? ???? ??????? .

????????? (?????????? suomi / Суом? ) ?? ??? ????? ??? ????? ?????? ???????? ?? ????? ?????? ????????? . [1] [2] [3] ????? ??? ???? ???? ?????? (92%) ?????? ??????? ????????? ???? ??????. ??? ???? ??? ????? ?? ?????? ???? ????? ????? ?? ?????? ? ???? ??????? ?????? ????? ?????????? ??? ??????? ????????? (Suomen latinalainen aakkoset) ?? ??????? ????????? ????????? (Суомен кир?лл?нен ааккосет)? ??? ??? ?? ????? ??????? ??????????.

????? ????????? ?? ??? ?????? ? ?????? ??????? ???? ????. ???? ???????? ??????? ???????? ???????? ???????? ??? ????? ?? ??????. ????? ??????? ?? ?????? ?? ???? ????-???-?????? ??? ????????? ?????? ?????? ???? ?????? ?? ????? ???????? ??? ???? ??????? ???? ????? ??? ??? ???????? ?????? ???????.

??????? (?????) [ ??? ]

??? ???????? ???? ?? ?????? ?????? ??????? ??????? ?????? ?????? ????????? ? ????? ??? ???? ????? ????????? ???? ?? ???? ???????? ?? ????? ??? ??????? ???????? ??????? ???????.

????? ????? ???????? ?? ?????? ?? ??????? ?? ?????? ????????? ??????? ??? ??????? ? ??? ?? ???:

  • ??? ??????? :
    • ????? ??????? ???????? ??? ????? ???? ??????? -n? ????? ?????? ??????? -(t)a / -(t)a (????? *-ta ?? ????? ????????? ????????? ????? ????? ????? ????????)? ????? ???? ???????? -na / -na (????? *-na ?? ????? ????????? ????????? ????? ????? ?????? ????????)
    • ?????? ????? -t ? -i- (????? *-t ? *-j ?? ????? ????????? ????????)
    • ????? ???? ??????? ??? -ni ????? ??????? ?????? (????? *-n-mi ?? ????? ????????? ????????)? ? -si ????? ??????? ?????? (????? *-ti ?? ????? ????????? ????????)
    • ?????? ?? ????? ????????? ??? -tta/-tta ?? ?????? ??????? (????? *-k-ta ?? ????? ????????? ????????)
  • ????????? ???????:

???? ?????? ?? ???????? ??? ????? ???????? ???? ????????? ?????? ?? ?????? ????????? . ???? ??????? ?????? ????? ?? ?????? ????????? ????? ????? ????????? ???????? ????? ???? ?? ????? ???? ??????? ?? ?? ????? ??? ??????? . ???? ????? ????? ????????? ???????? ??????? ?? ????????? ???????? ?????? ??? ?????? ?????????? ????? ??????? ?? ?????? ?? ????? ???? ?????? ?????. [4]

??????? ???????? [ ??? ]

????? ????? ????????? ????? ???? ?????? ???? ?????? ?????? ?? ?????? . ???? ?????? ?????? ?? ?????? ????? ????????? ?? ?? ?? ?????? ? ??????? ? ????? ? ??????? ? ???????? ? ???? ? ????????? ??????? ????????? .

????? ???????? ?????? ?? ???? ?????? (90.37% ?? ??? 2010 [5] ) ????? ????????? ???? ?? ?? ??? ?????. ????? ?????? ???? ??? ???????? (5.42%)? [5] ???? ?????? ? ?? ???? ????. ????? ???????? ?? ??? ????? ?????? 167,000 ???? ?? ??????? . [6]

?????? ????? ????????? ??? ??? ???? ?? ????? ??????? ?? ???????? ???? ??????? ?? ???? ??????. ????? ??? ??????? ??? ????? ?????? ????? ????? ???? ?????? ??? ?????? ??? ????? ??????? ????? ??? ?? ??? ?????: ?????????.

???? ????? ???? ?? ????? ????????? ????? ??????? ????? ?????? ???????? ?? ??????? ????????? ??????? . [7] [8]

????? ?????? [ ??? ]

????? ?????? ??? ?????? ????? ????????? (?? ??? 2005 ).

????? ????????? ????? ?? ?????? (??? ???? ????? ???????? )? ?????? ?? ?????? ??????? ??????? ???????? ??? ??? 1995 . ?? ??? ???? ????????? ??? ???? ???? ????? ???????? ????? ????? ?? ??? 1809 . ??? ????? ????? ?????? ?????? ? ???? ????? ????????? ??? ??? ??? ????? ?? ??? 1863 . [9] ????? ????? ????????? ??? ????? ????? ?? ?????? . ??? ????? ?????? ????????? ????? ??????? ??????? ???????? ????? ?? ?????? ?????? ??????? ?? ??????? ??????? ??? ??????? ??????? ????? ???????. [10] [11] ??? ??? ???? ????? ??? ??? ????? ????????? ?? ??????. ????? ???? ????? ??????? ???????? ?? ??? 2017 ?? ???????? ???????? ????? ???????? ??????? ?? ??? ????????? ???? ?? ??????? ????????? ??????? ?? ?????? (????? 7% ?? ?????? ??????). [12]

??????? [ ??? ]

?? ??? ??????? [ ??? ]

????? ?? ????? ?????? ????????? ? ????? ??? ????? ?????????? ?????? ?? ??? ??? ???? ??? ????? ????????? ????????. ???? ????? ???? ????? ?? ?????? ?? ??? 8,000 ?2,000 ??? ??????? ?? ??????? ???????? ????? ??????? . [13] ?????? ????? ????????? ???????? ?? ???? ????? ???? ????? ????? ?????? ?????? ????????? ?????? ???? ?????? ?? ??????. ????? ?? ??? ?????? ?? ????? ??????? ????????? [14] ????? ????? ???? ?????? ??????? ????? ??? ?????? ?????????? (??? ??? ???? ?????? ) ????? 1500?1000 ??? ???????. [15]

????? ???????? ??????? ?? ????? ?? ???? ????? ????? ?????? ????? ???? ??????? ?????? ??? ???????. [14] [16] ????? ??? ??????? ?? ????? ????? ???????? ?????? ???? ??????-?????? ????? ?????-?????. ????? ??????? ??????? ????????? ????? ????? ???? ????? ?????????? ????? ?????? ??????? [?] . ??? ??? ?????? ?????? ?? ??????? ??????? ???????? ???? ????? ????? ???? ?????? ????????? ? ????????? ? ???????? .

??????? ??????? ???????? ???? ?????? ?????? han ??? tama ????? ??? ??????? ?? ??????? ????????. ??????? ??????? ??????? ???? ??????? ???????? (????? ????? ???? ??????? ????????? ??????? ????????? ??? ??????? ?????????? ?????????) ???? ????? ?????? ????? ????? ?? ???? ??????? (???? ?? ?????? ????????? ??????? kalojen < *kaloi -ten )? ?? ??? ?? ??????? ??????? ???? ??????? ???????? (????? ????? ???? ?????????? ?????????? ???????? ????????? ??????? ???????) ??????? ???? ??? ???? ????? ???? ????? (???? kalade < *kala -ten ). ?????? ??? ???? ???????? ??? ??????? ??????? ???????? ?? ??????? ?????????? -(t)te ????? ?????? ?? ??????? ??????? ???. [14]

?????? ?????? [ ??? ]

????? ???? ??????? 292? ???? ????? ?????? ??????? ???????.

??? ????? ???? ??????? 292 ?? ????? ????? ?????? ??? ?????? ???? ????? ?????? ??? ?? ?????? ??????? ? ?? ??? ???? ????? ?????? ?????? ????????? ?? ?? ????? ???? ?? ?????? ??? ??????? ?? ????? 1450? ????? ????? ??? ???? ?????: Mynna tachton gernast spuho sommen gelen Emyna dayda ?????? ????????? ??????? Mina tahdon kernaasti puhua suomen kielen, [mutta] en mina taida ????? ???? ≪??? ???? ????????? ??? ?? ??????≫. [17] ??? ?????? ?????? ??? ??? ?????? ????? ???? ?????? ????? ??? ?????. ????????? ?????? ????? gelen (?????? ????????? ??????? kielen ) ?? ?????? ????????? ??? kielta ?? ?????? ???????? ????? ??? ????? mutta ?? ????? ????? ??????? ????????? ??? ???????? ???? ????????? (??? ?? ????? ???). [18] ??? ???? ??? ?? ?????? ????? ??? ??????? ??? ?? ?????? ?? ??????? ????????? ??? ???? ??????? ?? ?????? ????? ??????? ????? ???????? . [19]

???? ?????? ?????? ?????? ???? ?????? ??? ????? ???????? ????? ??????? ????? ????????? ??? ????????? ???. ?? ??? ?????? ???? ??? ??????? ?? ????? ????????? ?????? ?????? ? ??? ??????? ?? ???????? ? ???? ???????? ??????? ????????? . ?????? ????? ????????? ??? ???? ?? ????? ????????? ?????????? ???????? ???? ?????? ????? ?? ?????? ???????. ??? ??? ???? ???? ??????? ???? ?? ??????? ????????? ?? ???? ???????? ??????? ???????? ?? ???????? ????? ?????? ????? ???????? ??? ??????? ???????? ?????? ?????????. [20]

???? ??????? [ ??? ]

??? ?? ?????? ???????? ?? ????? ????? ?????? (????? 19?).

??? ??? ???? ????? ?????? ???? ????????? ?? ??? ?????? ???????? ?????? ???????? ???? ????? ?????? ??? ??????. ????? ???????? ?? ???? ??? ??????? ???????. ??? ??? ???????? ?? ????? ??????? ? [21] ??????? ??? ??? ???? ??? ????? ??????? ? ????? ??????? ?? ?????? ???????? ? ????????? ? ?????????? . ?? ???? ????? ????????? ????? ??? ??????? ???????? ?? ???????? ??? ?? ???????? ?????? ????? ??? ?????? ?? ??? ????????? ?? ????? ???. [22]

??? ???????? ??? ??? ?? ??? ???? ???? ???? ????? ???? ?????? ???? ??? ?? ????????. ????? ?????? k? c? ?q ???? ?????? ????? ?????? /k/. ???? ?????? ?????? ???????? ??? ?? dh ?d ?????? [ð]? ??? ?? dh ?z ?????? /θː/? ???? ?? gh ?g ?????? [?]. ?????? ?? ???? ???? ????? ???????? ????? ??? ????? ?????? .

??? ????? ??????? ????? ????????? ??? ???? ?????? ???? ????? ???? ??????. ?? ??? ?????????? ???? ????? ????????? ?????? ?? ??????? ?????????? ?? ????? ????? ???? . ????? ??? ??????? [ð] ?[θ(ː)] ?? ????? ?????????? ?? ??? ?? ??? ??????? ??????? ?? ??? ?????? . [23] ?? ??? ????? ??? ??????? ??? ????? ????????? ???????? ?????? ?????:

  • [ð] ???? [d]. ?????? ???????? ??? ?? ?d? ?? ?dh? ?????? ????? [ð]. ??? ??? ????? ?? ???? ????? ????? ?????????? ?? ?? ???? ??[r]? [?]? [l]? ?? [h] (??? ?????? ?? ??????? ?? ??????). ??? ????? ???????? ???? ????? ???d? ?? ???????? ????? ?? ????? ????????? ???????? ??? ???? ??[d]. [22]
  • [θː, θ] ???? [ts]. ???? ??? ??????? ?????? ?????????? ???tz? ?? ??? ?? ???? ??????? ????????. ?????? ????? ??? ??????? ??? ?????? ?? ??????? ?????? ??? ??? ?????? ([tː, t]? [ht, h] ? [ht, t] ? [sː, s]? [tː, tː]? ??[ht, ht])? ??? ????? ???????? ??????? [ts] ?????? ?????.
  • [?] ???? [v] ??? ??? ??? [?] ??? ?? ????? ??? ???????? ??????? ??????? [u] ?[y]? ??? ??? ??? ????? ????? ???????.

?????? ??????? ????????? ???????? ????? ???????? ? ?????? (:) ?? ??? ??????? ????? ??? ??? ?????? ???????? ???????. ???? ?? ???? EU:ssa ≪?? ??????? ????????≫ ?????? ??????? ????? ??? EU (??????? ??????? ????????) ? ssa (????? ????? ≪??≫). ????? ??? ?????? ?? ????? ??????? ?? ?????? ?? ?????? ??????? ????? ?????? ??????? ??????? ??? ???????? ???? ?????. ??? ????? ????????? ?????? ?????? ?? ???????? ??? ??????? ???????? ?? ??????? ???? ???.

??????? [ ??? ]

???? ????? ?????? ??? ?????? ??? ????? ?????? ?????? ?????? ??? ????? ????? ????? ????? ?????????. ?? ??????? ????? ????????? ???????? ??? ???? ???????? ?????? ????? ?? ???? ???????? ??? ????? ?????? ???? ????????? ??? ????? ????? ?????? ????? ??????. ????? ????? ????? ?????? ???? ????? ?????? ??????? ?????? ?????? ????????? ????????? ????? ??? ????? ??? ???????? ???????? ?????? ??????? ?? ?????? ??? ???? ????? ???????? .

?? ??? 1853 ??? ?????? ????????? ??? ????? ?????-??????? [24] ???? ???? 1866 ?1880 ??? ????? ?????? ?????? ??? ????? ??????-?????. [25] ???? ??? ??????? ??? ?????? ???????? ?????? ??????????? ??? ??? ?????? ??????? ???????? ?????? ?????????? ??? ???? ?????? ?? ??????? ??????. [26]

???? ??? ??????? ?????? ?????? ????????? ?? ????? ??????? ??? ??? ???? ???? ???????? ? ??? ??? ??? ????? ?? ???????? ??? ????? ????? ????????? ????????. ???? ??? ???????? ??? ????? ??????? ??????? ????????. ??? ?????? ??? ??????? ??? ????? ????? ?????? ???????? ????? ???? ???? ??? ????????? ???? ??? ???? ?????? ?????? ?? ??????? ?? ??????? ??????? ???? ????????? ????????? ??? ???? ????? ???? ?????. [27] ???? ??? ????? ?????? ????????? ?? ??? 1870 ??? ????? ?????? ?????? ?? ????? ????? ???? .

???????? [ ??? ]

??? ?????? ?? ????? ????? ????????? ????? ??? ????? ????? ???????? ??????? ? ???? ???? ?????? ???? ??? ????? ??????? ???? ????????. ????? ??????? t ??? ts (????? ?????? ?? ??????? ???????) ????? ?? ????? ?? ???? metta ????? ???? ????? metsa ≪????≫. ???? ??? ?? ?????? ??? d ?? ??? ??????? (????? ?????? ?? ??????? ???????) ????? ?? ????? ?? ???? tiian ????? ???? ????? tiedan ≪??? ????≫.

???? ??? ??????? ?? ?????? ??????? ??????? [ æ ] (??????? ???? ?a?) ????? ????? [ ? ] (??????? ???? ?a?)? ????? ????? ?? ?????? ????? ????????? ??????? ?? ??? ??? [?] ???? ????? ???? ?? [æ] ???? ?????? ??? ???????? ?????? .

???? ????? [ ??? ]

????? [ ??? ]

  1. ^ ThisisFINLAND-Who is afraid of Finnish ? ???? ?????? 2015-09-30 ?? Wayback Machine
  2. ^ Wulff, Christine. "Zwei Finnische Satze aus dem 15. Jahrhundert". Ural-Altaische Jahrbucher NF Bd. 2 (??????????): 90?98.
  3. ^ Yli-Vakkuri? Valma (1976). "Onko suomen kielen astevaihtelu epaproduktiivinen jaanne?" (PDF) . Sananjalka . Suomen kielen seura ?. 18. ????? ?? ????? (PDF) ?? 2017-10-11.
  4. ^ " "Who's afraid of Finnish?" " . ????? ?? ????? ?? 2021-03-08.
  5. ^ ? ? "Tilastokeskus ? Population" . ????? ?? ????? ?? 2021-04-12.
  6. ^ "Ethnic nationality. Mother tongue and command of foreign languages. Dialects" . ????? ?? ????? ?? 2020-10-18.
  7. ^ "Siberian Finns" . ????? ?? ????? ?? 2020-03-05.
  8. ^ "https://yle.fi/aihe/artikkeli/2006/09/08/amerikansuomalaisten-kieli" . ????? ?? ????? ?? 2020-05-22. {{ ??????? ??? }} : ????? ?????? ?? |?????= ( ?????? )
  9. ^ Karlsson, Fred (13 ?????? 2017). Finnish. Comprehensive grammars . ISBN : 978-1-315-74354-7 .
  10. ^ "Konvention mellan Sverige, Danmark, Finland, Island och Norge om nordiska medborgares ratt att anvanda sitt eget sprak i annat nordiskt land" . ????? ?? ????? ?? 2009-05-15.
  11. ^ "20th anniversary of the Nordic Language Convention" . ????? ?? ????? ?? 2009-04-26.
  12. ^ "Sweden's Finns fear minority language rights are under threat" . ????? ?? ????? ?? 2020-11-09.
  13. ^ "The Uralic Language Family. Facts, Myths and Statistics" . ????? ?? ????? ?? 2021-03-08. {{ ??????? ?????? ????? }} : ????????? ?????? ????? ???? |????? ?????= ( ?????? ) ? ?????? |?????= ????? |??????= ( ?????? ) ????? ?????????: ????? ??????: ????? ???????? ( link )
  14. ^ ? ? ? "The Finnic languages" . ????? ?? ????? ?? 2018-06-02.
  15. ^ Dangerous multilingualism: northern perspectives on order, purity and normality . ISBN : 978-0-230-32141-0 .
  16. ^ "Omasta ja vieraasta rakentuminen" . ????? ?? ????? ?? 2021-03-08 . ???? ???? ?????? 2021-04-18 . {{ ??????? ??? }} : ????? ?????????: BOT: original URL status unknown ( link )
  17. ^ Wulff, Christine. Zwei Finnische Satze aus dem 15. Jahrhundert . ?. 90?98.
  18. ^ "Kielen aika Valtionhallinnon 200-vuotisnayttelysta Kotimaisten kielten tutkimuskeskuksessa" (PDF) . ????? ?? ????? (PDF) ?? 2021-02-24.
  19. ^ "Svenskfinland.fi" . ????? ?? ????? ?? 2021-03-07 . ???? ???? ?????? 2021-04-18 .
  20. ^ "Kansallinen identiteetti Ruotsissa ja Suomessa 1600?1700-luvuilla nakyma" . ????? ?? ????? ?? 2020-11-12.
  21. ^ "Suomalaisen Kirjallisuuden Seura" . ????? ?? ????? ?? 2020-06-14.
  22. ^ ? ? "Standardization of Finnish orthography: From reformists to national awakeners" . ????? ?? ????? ?? 2018-06-04. {{ ??????? ?????? ????? }} : ????????? ?????? ????? ???? |????? ?????= ( ?????? )
  23. ^ "Eurajoen murre" . ????? ?? ????? ?? 2018-08-09.
  24. ^ Kaisa Hakkinen (??????). Spreading the Written Word: Mikael Agricola and the Birth of Literary Finnish .
  25. ^ "Lonnrot, Elias (1802?1884)" . ????? ?? ????? ?? 2016-03-05.
  26. ^ "Nordisk familjebok" . ????? ?? ????? ?? 2021-02-25.
  27. ^ Kuusi, Matti? Anttonen Pertti. Kalevala-lipas. SKS . ISBN : 951-717-380-6 .