Verdat

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografia oficial de Biquipedia (la Ortografia de l'aragones de l' Academia Aragonesa d'a Luenga ). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpues ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Walter Seymour Allward, Veritas , 1920
A Verdat , alegoria en una pintura de Jules Joseph Lefebvre .

A verdat (d'o latin ver?tas ) [1] ye un concepto propio d'a filosofia que sirve ta avaluar feitos u chuicios en termins de verdadero u falso. S'aplica sobretot a las ideyas y proposicions y no a atras expresions linguisticas u comportamientos. La Verdat s'oposa a la mentira .

Conceptos de verdat [ editar | modificar o codigo ]

O concepto de verdat varia seguntes a epoca u escuela teorica. Se pueden distinguir sobre tot os siguients:

  • Verdat como correspondencia: ye verdat o que decimos u pensamos cuan se corresponde con o que pasa u se puet percibir en a realidat . Cal tener como prueba de refutacion un mundo exterior, partindo d'a hipotesi de que iste mundo se puet conoixer, feito que muitos negan (como los que predican o escepticismo ).
  • Verdat como coderencia: ye verdat aquella afirmacion que ye coderent con atras aceptatas por una comunidat determinata. Ye un concepto que proviene de l' utilitarismo y s'emplega muito en lochica y en a Ciencia en cheneral, a on que se fa servir en o sentito siguient: aceptamos que cualsiquier cosa ye verdat si se puet contrimostrar empiricament u si no se puet refutar de momento ( falsacion ).
  • Verdat subchectiva: ye verdat o que bellun considera como verdadero, ye relacionato con as creyencias personals, con a experencia d'o mundo. Replega diferents graus de relativismo .
  • A relichion usa la expresion "verdat absoluta" como sinonimo de Dios u de revelacion .
  • Verdat pragmatica: ya que ye imposible lograr una verdat sin de dandalos, s'acepta como cierto lo que ye util ta la vida cutiana u ta fer abanzar a cuestion d'estudio particular.

Referencias [ editar | modificar o codigo ]

Vinclos externos [ editar | modificar o codigo ]