Miguel Serveto y Conesa
(tamien conoixito como
Miguel Servet
,
Miguel de Vilanova
,
Michel de Villeneuve
u, en
latin
,
Michael Servetus
) estio un
teologo
y
cientifico
aragones
, naixito o
29 de setiembre
de
1511
de
Villanueva de Sixena
(de
Tudela
seguntes bellas tradicions), encara que a calendata exacta de naiximiento ye incierta, y muerto o
27 d'octubre
de
1553
).
Os suyos intreses abastoron muitas ciencias: l'
astronomia
y a
meteorolochia
, a
cheografia
, a
churisprudencia
, a
teolochia
y o estudio d'a
Biblia
, as
matematicas
, l'
anatomia
y a
medicina
.
Publico bels libros polemicos como
De Trinitatis erroribus
(
D'as Errors arredol d'a Trinidat
) en
1531
o cual negaba o dogma d'a
Santisma Trinidat
, establito en o
Primer Concilio de Nicea
y que dice que
Pai
, Fillo y Esprito Santo son un mesmo Ser
. Isto li facio tener frontinazos tanto con cristianos catolicos romanos como con cristianos protestants.
S'exello bels anyos en Francia, a on que vivio con a identidat de
Michel de Villeneuve
. Ya en
1546
escribe
Christianismi Restitutio
(
A torna d'o Cristianismo
) que ninvia ta
Calvin
, con qui ya heba tenito relacion antis en Paris. Iste lo leye y lo convida a leyer o suyo libro
Institutio religionis Christianae
(
Institucion d'a Relichion Cristiana
), que publicoron en
1536
. Servet lo leyio, fendo-ie a-saber-las anotacions criticas en a marguin d'as fuellas y tornando-li atra vegata a copia correchita ta Calvin, a o qui no li cuaco y li dicio a Serveto que si meteba os suyos piez en a ciudat de Chinevra no'n saldria con vida.
En un viache de Servet enta
Italia
, pasaba por
Chinevra
y i facio una chicota estata. Lo reconoixioron en a ilesia a on que predicaba Calvin, detenito y chuzgato por hereche por a suya negacion d'a Trinidat y a esfensa d'o
baptismo
en a edat adulta. Lo condenoron a morir cremato en a foguera con o suyo libro o dia
26 d'octubre
de
1553
.