L'
arengue
(
Clupea harengus
(
Linnaeus
, 1758)
[5]
) ye un
peix
d'a orden d'os
Clupeiformes
y familia
Clupeidae
que ye una d'as especies de peixes mas abundants d'o mundo. Se puede trobar a toz dos costaus de l'
Oceano Atlantico
, pueden creixer dica 45 centimetros de largo y pesar dica 1,1 kilogramos.
L'arengue chugo, y encara lo fa, un paper muit important como birolla basica en
Europa
y en
Nordamerica
. A suya pesca en
Suecia
se remonta a lo
sieglo X
y en os
Paises Baixos
enta l'anyo
1167
.
[6]
En a
edat meya
(sieglo XIV) ya s'empecipio a meter-los en tonels de fusta en
salmuerra
y la suya importancia en os Paises Baixos estio tal que os habitants d'
Amsterdam
dicen que la suya ciudat a construyoron sobre raspas d'arengue. En o
sieglo XV
, os
Paises Baixos
y
Francia
sinyoron un tractau pa trestallar-se as redoladas de pesca d'iste peix.
[7]
L'arengue estio la birolla prencipal d'a
Cuaresma
y se clamaba "l'hordio d'a mar".
En a
peninsula Iberica
se vende per un regular zafumau y envasau en
plastico
, fresco, conchelau, en conserva u salau. A suya
carne
ye muit apreciada, tanto per o suyo gusto como per a suya valor nutricional (ye muit rica en graixas y tien un alto conteniu en acidos grasos omega 3, lo que le converte en un birolla muit cardiosaludable. Amas ye una fuent de
proteinas
,
selenio
,
fosforo
,
yodo
,
vitamina D
y cualques vitaminas d'o grupo B -niacina y riboflavina-).
[8]
Tamien puede trobar-se envasau en potes transparents, conservaus en
vinagre
muit suau, en chullas enrolladas que rodian brunos dulces y pepinos que son muit populars en o norte d'Europa.
- Clupea harengus harengus
(Linnaeus, 1758)
- Clupea harengus membras
(Linnaeus, 1761)
- Clupea harengus suworowi
(Rabinerson, 1927)
.
- ↑
(
an
)
Rafel Vidaller Tricas
:
Libro de As Matas y Os Animals; Dizionario aragones d'espezies animals y bechetals
,Ed. Val d'Onsera,
2004
,
ISBN 978-84-8986-235-7
, p.137
- ↑
(
an
)
Diccionario ortografico de l'aragones
(Seguntes la Propuesta Ortografica de l'EFA). Version preliminar
.
Estudio de Filologia Aragonesa
. ISSN 1988-8139. Octubre de
2022
.
- ↑
(
es
)
Francisco Bruballa Angusto
Vocabulario del habla de La Puebla de Castro
,
Instituto de Estudios Altoaragoneses
,
2009
,
ISBN 978-84-8127-214-7
, p.196
- ↑
(
es
)
Maria Pilar Benitez Marco
L'ansotano. Estudio del habla del Valle de Anso
,
Gubierno d'Aragon
,
2001
,
ISBN 9788477538554
, p.325
- ↑
(
en
)
Clupea harengus Linnaeus 1758
en fao.org
- ↑
(
en
)
Alheit, J., E. Hagen. 1997.
Long-term climate forcing of European herring and sardine populations
. Fisheries Oceanography, 6:2: 130-139.
- ↑
(
ca
)
Llorente, Gustavo i Lope, Silvia:
Guia dels animals que es venen al mercat
. Ed. Portic, col·leccio Coneixer la natura, num. 13. Barcelona, novembre del 1994.
ISBN 84-7306-909-9
, p. 74.
- ↑
(
ca
)
areng
en a Gran Enciclopedia Catalana
