Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografia oficial de Biquipedia (la Ortografia de l'aragones de l' Academia Aragonesa d'a Luenga ). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpues ista plantilla.

En anatomia , l' anca (d'o franco < *hanka ) ^[1] ye a procheccion osia d'o femur , conoixita como trocanter mayor , mes o teixito muscular y de graixa que la recubre. O curron u chugadero de l'anca ye a chuntura entre o femur y l'azetabol d'a pelbis que permete d'emparar o peso d'o cuerpo tanto en as posturas estaticas como dinamicas. O vocable desancato u ixancato s'aplica ta bella persona que pateix una esdolocadura de l'anca. O nombre latin de l'anca ye coxa .

Descripcion d'os uesos de l'anca [ editar | modificar o codigo ]

Os uesos de l'anca se dividen en 5 arias:

• O sacro : Ye un ueso en a basi d'o esquinaz creyato d'a fusion de cuatre vertebras . Per os costatos, engancha con l'ilion. Ames furneix os musclos d'a espalda d'un punto de chuntura muscular.
• O coxis u rabada : Ye un goset vestichial unito t'a basi d'o sacro, creyato d'a fusion de cuatre vertebras chiquetas.
• L' ilion : L'aria mes gran d'os uesos de l'anca. Son dos placas amplas, una a cada canto, que fan honra ta refirmar os organos internos y ta permeter a union d'os musclos d'a espalda, os costatos y as nalgas.
• L' isquion : Son dos curvas osias amplas, una a cada canto, per debaixo l'ilion, que s'achuntan per debant con o pubis y per dezaga con l'ilion. L'isquion ye un puesto d'achuntamiento de musclos. Cuan a bellun li fan mal as posaderas dimpues d'haber-se posato a bella superficie dura, ye perque l'isquion preta sobre os glutios.
• O pubis : Ye a parti mes frontera. S'achunta con l'ilion per os costatos y con l'isquion per dezaga. Furneix d'una refirmanza estructural y fa servicio ta achuntar os musclos internos que rancan de baixo l'anca.

Movimientos [ editar | modificar o codigo ]

En a chuntura de l'anca son posibles siete tipos diferents de movimiento:

• As flexions y extensions en u de femur y esquinaz.
• As abduccions y adduccions d'o femur.
• A rotacion interna (medial) y externa (lateral) d'a pelvis, o femur u lo esquinaz.
• A circunduccion d'o femur u d'a pelvis.

Dimorfismo sexual en os humans [ editar | modificar o codigo ]

En os humans , os uesos de l'anca son prou diferents entre os dos sexos. As ancas d'as mullers son mes amplas y fundas que as d'os hombres. Os femurs tamien son mes amplos en as mullers, ta enamplar l'apritura d'o ueso de l'anca y facilitar asinas a naixencia d'o fillo. A forma de l' ilio y a suya chuntura muscular ye feita espresament ta situar as nalgas alpartatas d'a canal d'a naixenza, ta que as contraccions d'os glutios no fayan mal t'o ninon.

Denominacions populars [ editar | modificar o codigo ]

En aragones se documenta denominacions como anca ^[2] , cadera y ancon . ^[3]

Significato cultural [ editar | modificar o codigo ]

Tradicionalment s'ha asociato as ancas con a fertilidat y, en cheneral, como expresion de sexualidat , sobre tot per o feito que se ye vista l'amplura d'as ancas como un signo de matureza sexual d'a muller, asociata a una facilidat en l'inte de librar. Asinas ye que en l' arte a menuto s'ha enfatizato a curbatura de l'anca femenina, como amostranza clasica d'a belleza d'a muller.

Referencias [ editar | modificar o codigo ]

Se veiga tamien [ editar | modificar o codigo ]

• Huembro .
• Espalda .
• Brazo .
• Curron .
• Cuello .
• Renera .
• Natura (anatomia) .
• Cuixa .
• Caniella .
• Clavillar .
• Garra .