한국   대만   중국   일본 
Sacro Imperio Romano Chermanico - Biquipedia, a enciclopedia libre

Sacro Imperio Romano Chermanico

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografia oficial de Biquipedia (la Ortografia de l'aragones de l' Academia Aragonesa d'a Luenga ). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpues ista plantilla.
Articlo d'os 1000

O Sacro Imperio Romano Chermanico (en aleman Heiliges Romisches Reich ; en latin Sacrum Romanum Imperium , en aragones medieval simplament "Imperio d'Alemanya") estio a union politica d'un conchunto d'estatos d' Europa Central , con tierras d'Alemanya, Italia y paises mugants y fue constituito por Oton I de Saxonia en 962 cuan o Papa Chuan II li atorgo a corona imperial en Roma y duro dica 1806 cuan Francisco II renuncio a lo titol imperial y conservo o titol d' emperador d' Austria . O sacro imperio estio a entidat predominant d' Europa Central mientres un milenio, dica la suya desaparicion en 1806 a mans de Napoleon I .

Sacro Imperio Romano Chermanico
Sacrum Romanum Imperium Nationis Germaniae
Heiliges Romisches Reich Deutscher Nation
Monarquia electiva
962 ??? 1806



Bandera Escudo d'armas
Situación de Imperio Alemán
Situacion de Imperio Aleman
Sacro Imperio Romano Chermanico en 1630
Capital No teneba capital
Idioma oficial
??? Atros idiomas
Latin
Aleman , italiano , frances , neerlandes , rumanche , checo , polaco , esloveno y frison
Relichion Catolica Romana ( dende 1648 tamien Protestant en bels estatos )
Gubierno Monarquia electiva
Periodo historico Edat Meya
Renaiximiento
Edat Moderna
?? Coronacion d' Oton I 2 de febrero
?? Abdicacion de Francisco II 6 d'agosto

En o sieglo XVIII , replecaba la mayor parti d'as actuals Alemanya , Republica Checa , Austria , Liechtenstein , Eslovenia , Belchica y Luxemburgo , asinas como grans arias de l'actual Polonia y una parti d'os Paises Baixos . Anteriorment, n'heban formato parti a totalidat d'os Paises Baixos y Suiza , asinas como bellas zonas de Francia y Italia .

A denominacion d'o Sacro Imperio vario a-saber-lo mientres os sieglos. En 1034 s'emplegaba la formula Imperio Romano ta referir-se a las tierras baixo dominio de Conrado II y no estio dica 1157 , mientres o reinato de Frederico I Barbarroya , cuan prencipio a emplegar-se o termin Sacro Imperio . Por atra banda, l'uso d'o termin Emperador Romano feba referencia a los gobernadors d'as tierras europeas d'o norte y escomenzo a emplegar-se con Oton II entre 973 y 983 . Os emperadors anteriors, dende Carlos Magno (muerto en 814 ) dica Oton I o Gran (emperador entre 962 y 973 ), heban emplegato simplament o titol d' Imperator Augustus ("Emperador Augusto"), encara que historicament lo se conoix tamien como Emperador d'Occident . O termin Sacro Imperio Romano prencipia a estar usato en 1254 ; y Sacro Imperio Romano Chermanico data de 1512 , dimpues de muitas variacions en os zaguers anyos d'o sieglo XV . [1]

Historia

editar

O Sacro Imperio naixio d'a Francia Oriental d'as tres en as cuals se trestallo l' Imperio Carolinchio en 843 ( Tratato de Berdun ). En Francia Oriental a dinastia carolinchia s'extinguio en l'anyo 911 y ye esleito rei o duque de Saxonia , Henrique o paixarero . En l'anyo 925 adquiere Lotarinchia . Henrique o paixarero ye succedito por o suyo fillo Oton I en l'anyo 936 . Oton I adquiere o Reino d'Italia en l'anyo 951 . O Sacro Imperio Romano Chermanico naixe oficialment cuan en 962 Oton I de Saxonia recibio a corona imperial en Roma por la suya aduya contra Berengario II d'Ivrea . O 13 de febrero Oton I reconoixeba bellas concesions a lo pontificato, pero establiba que os papas no podesen estar consagratos sin churar enantes fidelidat a l'emperador.

En relacion con l'Imperio Carolinchio o Sacro Imperio Romano Chermanico no incluiba o territorio d'a dita Francia Occidental y yera constituito por os ducaus chermanicos de Saxonia , Franconia , Ducau de Suabia y Bavera y por o territorio en parte romanz de Lorena . Comprendeba zonas limitrofes como Austria , Carintia y las marcas d'o nord-este, Bohemia , Moravia , norte y centro d'Italia: Piemont , Liguria , Toscana , Romanya , Veneto y Lombardia , a mes d'os Estatos Pontificios . En 1032 Baixo o reinato de Conrado II s'adhibio o Reino de Borgonya , con o Ducau de Provenza como apendiz.

L'apocheu de l'imperio estio con Henrique III . Baixo este periodo l'autoridat de l'emperador prevaleixio sobre l'autoridat d'os papas y suya eleccion, tamien procuroron dirichir a las autoridaz relichiosas de Chermania d'alcuerdo con as suyas conveniencias. Esta situacion se convertio en conflictiba cuan a reforma clunyacense y l'aparicion de dos papas con muita personalidat: Nicolau II y Gregorio VII . Por un decreto pontificio de 1059 os papas encomenzoron a ser esleitos por o conclau u colechio de cardenals por sufrachio secreto, a lo tiempo que os papas feban liga con os prencipes normandos . A perduga d'o poder d'eleccion d'os papas por part d'os emperadors estio o primer paso pa que a Ilesia s'independizase de l'imperio y planteyo o conflicto entre os dos “poders universals”, l'Imperio y o Papato por o dominium mundi dica desembocar en a Baralla d'as Investiduras , que implico o fracaso d'a casa de Franconia debant d'a Ilesia o enfeblimiento d'a reyaleza debant d'os grans sinyors d'o Reich.

A luita por o dominium mundi contino baixo os Hohenstaufen , sobretot dende Frederico I Barbarroya y se sumo a ixa luita l'elemento comunal, con a participacion d'a Liga de Lombardia , que quereba aproveitar pa os suyos fins esta luita. Frederico II consiguio o trono de Sicilia y prebo de fer mes fuerte l'imperio baixando-ie o suyo centro politico, pero topeto de nuevo con l'aristocracia pontificia.

A fins d'o sieglo XIII as comunidaz ciudadanas yeran prou prosperas como pa autogobernar-sen y mirar-sen primero por os suyos intreses que por os de l'Imperio, d'esta traza fue desapareixendo a ideya teocratica d'a cristiandat gobernata por o Papa y lo Emperador. L'imperio yera cada vegata mes restrinchito a lo norte chermanico y s'enfebliba por a luita. En 1356 Carlos IV de Luxemburgo proclamaba a bula d'Oro y depositaba a eleccion de l'emperador en mans de siet prencipes: o duque palacin d'o Rhin, o rei de Bohemia , o duque de Saxonia y o marques de Brandemburgo chunto con os arcebispes de Maganza , Colonia y Treveris . Dende 1438 con Alberto d'Habsburgo a eleccion se limito a los miembros d'a familia Habsburgo .

L'imperio s'iba fraccionando y se creyaban feudos independients, obligando a la formacion de dietas, imposar tributos cheneralizatos y formar un redueito exercito, pero estas mesuras no impidioron que o cisma protestant rematase por fragmentar pa cutio l'Imperio en tiempos de Carlos V . A la suya muerte o titol imperial perdio valideza. Ferrando III querio reviscolar-lo y nombro un nuevo elector, o duque de Bavera en 1648 , pero a paz de Westfalia en ixe mesmo anyo feba terminar a guerra d'as trenta anyatas y reducio l'imperio a una ficcion politica. Leopoldo I conchuro o perigl' turco en Europa Central y estio o verdadero iniciador de l' Imperio Austriaco . En ixos tiempos Prusia encomenzo o suyo camin enta a hechemonia en o norte d'Alemanya y obligo a desplazar o centro de l'imperio enta lo sud con Carlos VI d'o Sacro Imperio Romano Chermanico , qui prebo de creyar un nuevo eixe Espanya-Imperio. D'esta traza a decadencia yera ya un feito consumato y a fins d'o sieglo XVIII y principios d'o sieglo XIX a Francia revolucionaria se disputaba con os Habsburgo bels territorios alemans. A Dieta de Ratisbona en 1803 y o tractau de Presburgo en 1805 facioron retacular a influencia austriaca en Alemania en beneficio de Francia, esgallando-ne Bavera y Wurtemberg . Encara que Francisco II se proclamase emperador d' Austria en l'anyo 1804 como reaccion a la formacion d'o Primer Imperio Frances , a derrota d'a coalicion d' Austria , Rusia y Anglaterra en a Batalla d'Austerlitz en 1805 imposo o tractau de Presburgo y una nueva reorganizacion d'Alemanya. En chulio de 1806 sece prencipes alemans forman a Confederacion d'o Rin ( Rheinbund ) y en agosto de 1806 Francisco II renuncia a lo titol d'emperador aleman presionato por Napoleon Bonaparte .

Referencias

editar
  1. Jean Sellier .: Atlas de los pueblos de Europa Occidental . Editorial Paidos. pp101