O
Sacro Imperio Romano Chermanico
(en
aleman
Heiliges Romisches Reich
; en
latin
Sacrum Romanum Imperium
, en
aragones medieval
simplament "Imperio d'Alemanya") estio a union politica d'un conchunto d'estatos d'
Europa Central
, con tierras d'Alemanya, Italia y paises mugants y fue constituito por
Oton I
de
Saxonia
en 962 cuan o Papa
Chuan II
li atorgo a corona imperial en Roma y duro dica 1806 cuan
Francisco II
renuncio a lo titol imperial y conservo o titol d'
emperador
d'
Austria
. O sacro imperio estio a entidat predominant d'
Europa Central
mientres un milenio, dica la suya desaparicion en
1806
a mans de
Napoleon I
.
En o
sieglo XVIII
, replecaba la mayor parti d'as actuals
Alemanya
,
Republica Checa
,
Austria
,
Liechtenstein
,
Eslovenia
,
Belchica
y
Luxemburgo
, asinas como grans arias de l'actual
Polonia
y una parti d'os
Paises Baixos
. Anteriorment, n'heban formato parti a totalidat d'os
Paises Baixos
y
Suiza
, asinas como bellas zonas de
Francia
y
Italia
.
A denominacion d'o Sacro Imperio vario a-saber-lo mientres os sieglos. En
1034
s'emplegaba la formula
Imperio Romano
ta referir-se a las tierras baixo dominio de
Conrado II
y no estio dica
1157
, mientres o reinato de
Frederico I Barbarroya
, cuan prencipio a emplegar-se o termin
Sacro Imperio
. Por atra banda, l'uso d'o termin
Emperador Romano
feba referencia a los gobernadors d'as tierras europeas d'o norte y escomenzo a emplegar-se con
Oton II
entre
973
y
983
. Os emperadors anteriors, dende
Carlos Magno
(muerto en
814
) dica
Oton I o Gran
(emperador entre
962
y
973
), heban emplegato simplament o titol d'
Imperator Augustus
("Emperador Augusto"), encara que historicament lo se conoix tamien como
Emperador d'Occident
. O termin Sacro Imperio Romano prencipia a estar usato en
1254
; y
Sacro Imperio Romano Chermanico
data de
1512
, dimpues de muitas variacions en os zaguers anyos d'o
sieglo XV
.
[1]
O Sacro Imperio naixio d'a
Francia Oriental
d'as tres en as cuals se trestallo l'
Imperio Carolinchio
en
843
(
Tratato de Berdun
). En Francia Oriental a
dinastia carolinchia
s'extinguio en l'anyo
911
y ye esleito rei o duque de
Saxonia
,
Henrique o paixarero
. En l'anyo
925
adquiere
Lotarinchia
. Henrique o paixarero ye succedito por o suyo fillo
Oton I
en l'anyo
936
. Oton I adquiere o
Reino d'Italia
en l'anyo
951
. O Sacro Imperio Romano Chermanico naixe oficialment cuan en
962
Oton I de Saxonia
recibio a corona imperial en
Roma
por la suya aduya contra
Berengario II d'Ivrea
. O
13 de febrero
Oton I reconoixeba bellas concesions a lo pontificato, pero establiba que os papas no podesen estar consagratos sin churar enantes fidelidat a l'emperador.
En relacion con l'Imperio Carolinchio o Sacro Imperio Romano Chermanico no incluiba o territorio d'a dita
Francia Occidental
y yera constituito por os ducaus chermanicos de
Saxonia
,
Franconia
,
Ducau de Suabia
y
Bavera
y por o territorio en parte
romanz
de
Lorena
. Comprendeba zonas limitrofes como
Austria
,
Carintia
y las marcas d'o nord-este,
Bohemia
,
Moravia
, norte y centro d'Italia:
Piemont
,
Liguria
,
Toscana
,
Romanya
,
Veneto
y
Lombardia
, a mes d'os
Estatos Pontificios
. En 1032 Baixo o reinato de Conrado II s'adhibio o
Reino de Borgonya
, con o
Ducau de Provenza
como apendiz.
L'apocheu de l'imperio estio con
Henrique III
. Baixo este periodo l'autoridat de l'emperador prevaleixio sobre l'autoridat d'os papas y suya eleccion, tamien procuroron dirichir a las autoridaz relichiosas de Chermania d'alcuerdo con as suyas conveniencias. Esta situacion se convertio en conflictiba cuan a reforma
clunyacense
y l'aparicion de dos papas con muita personalidat:
Nicolau II
y
Gregorio VII
. Por un decreto pontificio de
1059
os papas encomenzoron a ser esleitos por o
conclau
u colechio de
cardenals
por sufrachio secreto, a lo tiempo que os papas feban liga con os prencipes
normandos
. A perduga d'o poder d'eleccion d'os papas por part d'os emperadors estio o primer paso pa que a Ilesia s'independizase de l'imperio y planteyo o conflicto entre os dos “poders universals”, l'Imperio y o Papato por o
dominium mundi
dica desembocar en a
Baralla d'as Investiduras
, que implico o fracaso d'a
casa de Franconia
debant d'a Ilesia o enfeblimiento d'a
reyaleza
debant d'os grans sinyors d'o Reich.
A luita por o
dominium mundi
contino baixo os
Hohenstaufen
, sobretot dende
Frederico I Barbarroya
y se sumo a ixa luita l'elemento comunal, con a participacion d'a
Liga de Lombardia
, que quereba aproveitar pa os suyos fins esta luita.
Frederico II
consiguio o trono de
Sicilia
y prebo de fer mes fuerte l'imperio baixando-ie o suyo centro politico, pero topeto de nuevo con l'aristocracia pontificia.
A fins d'o sieglo XIII as comunidaz ciudadanas yeran prou prosperas como pa autogobernar-sen y mirar-sen primero por os suyos intreses que por os de l'Imperio, d'esta traza fue desapareixendo a ideya teocratica d'a cristiandat gobernata por o Papa y lo Emperador. L'imperio yera cada vegata mes restrinchito a lo norte chermanico y s'enfebliba por a luita. En 1356
Carlos IV de Luxemburgo
proclamaba a
bula d'Oro
y depositaba a eleccion de l'emperador en mans de siet prencipes: o
duque palacin
d'o Rhin, o rei de
Bohemia
, o duque de
Saxonia
y o marques de
Brandemburgo
chunto con os arcebispes de
Maganza
,
Colonia
y
Treveris
. Dende
1438
con
Alberto d'Habsburgo
a eleccion se limito a los miembros d'a
familia Habsburgo
.
L'imperio s'iba fraccionando y se creyaban feudos independients, obligando a la formacion de dietas, imposar tributos cheneralizatos y formar un redueito exercito, pero estas mesuras no impidioron que o
cisma
protestant rematase por fragmentar pa cutio l'Imperio en tiempos de
Carlos V
. A la suya muerte o titol imperial perdio valideza.
Ferrando III
querio reviscolar-lo y nombro un nuevo elector, o duque de
Bavera
en
1648
, pero a
paz de Westfalia
en ixe mesmo anyo feba terminar a
guerra d'as trenta anyatas
y reducio l'imperio a una ficcion politica.
Leopoldo I
conchuro o perigl'
turco
en Europa Central y estio o verdadero iniciador de l'
Imperio Austriaco
. En ixos tiempos
Prusia
encomenzo o suyo camin enta a hechemonia en o norte d'Alemanya y obligo a desplazar o centro de l'imperio enta lo sud con
Carlos VI d'o Sacro Imperio Romano Chermanico
, qui prebo de creyar un nuevo eixe Espanya-Imperio. D'esta traza a decadencia yera ya un feito consumato y a fins d'o sieglo XVIII y principios d'o sieglo XIX a Francia revolucionaria se disputaba con os
Habsburgo
bels territorios alemans. A
Dieta de Ratisbona
en
1803
y o
tractau de Presburgo
en
1805
facioron retacular a
influencia
austriaca en Alemania en beneficio de Francia, esgallando-ne
Bavera
y
Wurtemberg
. Encara que
Francisco II
se proclamase emperador d'
Austria
en l'anyo
1804
como reaccion a la formacion d'o
Primer Imperio Frances
, a derrota d'a coalicion d'
Austria
,
Rusia
y
Anglaterra
en a
Batalla d'Austerlitz
en
1805
imposo o
tractau de Presburgo
y una nueva reorganizacion d'Alemanya. En chulio de
1806
sece prencipes
alemans
forman a
Confederacion d'o Rin
(
Rheinbund
) y en agosto de 1806
Francisco II
renuncia a lo titol d'emperador aleman presionato por
Napoleon Bonaparte
.
- ↑
Jean Sellier
.:
Atlas de los pueblos de Europa Occidental
. Editorial Paidos. pp101