Vo
Mangelernaarig
reedet ma wenn d
Ernaarig
nid langt oder falsch zammegsetzt isch.
Bi dr Mangelernaarig underschaidet ma grundsetzlig zwusche dr
Underernaarig
und dr
Feelernaarig
, aber es git au Mischforme, wage
Naarigsmiddelunverdraaglikaite
oder
konsumierende Chrankhaite
, wo d Ernaarig schwer mache.
En anorektischi Frau im Schurnal
Nouvelle Iconographie de la Salpetriere
, 1900
D Underernaarig (kwantitativi Mangelernaarig) isch vor allem in de Entwiggligslander wit verbraitet. Dr Energiibedarf vo de Mensche wird nid vo dr Naarig deckt. D Underernaarig cha, bsundrigs im Chindesalter, drzue fuere, ass die korperligi und gaistigi Entwigglig zeuggblibt (Retardierig), ass schweri Chrankhaite vorchomme (
Dystrofii
) und dr Mensch im Extremfall stirbt. Die wo betroffe si, liide maistens under
Aiwissmangel
,
Fettmangel
,
Vitaminmangel
und
Mineralstoffmangel
.
In de Industriilander chunnt s hufig zur
Underernaarig dur
Assstoorige
(
Anorexia nervosa
,
Bulimia nervosa
,
Orthorexii
). Au elteri Mensche, wo ellai laabe und Paziante in Alters- und Pflaaghaim und Obdachlosi si in Gfoor.
D Feelernaarig (kwalitativi Mangelernaarig) bedutet ass e Mensch nit gnueg mit
Vitamine
und
Mineralstoff
versorgt wird. Bi Chinder cha s e verzogereti korperligi und gaistigi Entwigglig gee, wo irreparabel cha si. Hufig asseLut, wo sich falsch ernaare, z wenig Obst und Gmues, wo Vitamin din si,
Milchbrodukt
, wo
Calcium
din isch, Seefisch, wo
Jod
don isch und Vollchornbrot, Hulsefrucht und
Hardopfel
, wo
Ballaststoff
enthalte. Bsundrigs bekweemi Mensche oder sonigi, wo under Zitdruck si, ernaare sich falsch mit Dose- oder
Fertiggricht
und verzichte eso uf en usgwoognigi Ernaarig, wenn si d Naarigsbestanddail, wo faale, nit vo noime anderem uberchomme. E Feelernaarig cha zu hufige Infekt (Schnuuderi,
Vercheltige
usw.), zu Verstopfig, zu
Jodmangel
und Chnochenentkalkig (
Osteoporose
) fueren. Feelernaarig chunnt in Entwiggligslander aber hufig au in
Alters
- und
Pflaaghaim
vor und bi Mensche, wo ellai laabe (
Singles
), bi
Obdachlose
und sustiger sozialer Armuet.
Au zur Feelernaarig ghoort d
Dehudratazion
, wemm ma Flussikait verliert, wil ma nid gnueg drinkt. Das cha bi Chrankhaite bassiere oder wemm ma fest schwitzt. E Dehudratazion cha zum Schlaagaafall oder zu Bluetarmuet und denn zum Dood fuere, es isch dorum wichdig, sich rachzitig drum z kummere.
- Maria Magdalena Schreier, Sabine Bartholomeyczik:
Mangelernahrung bei alten und pflegebedurftigen Menschen: Ursachen und Pravention aus pflegerischer Perspektive.
Schlutersche, 1. Uflaag 2004.
|
Da Artikel basiert uff ere fraie Ubersetzig vum Artikel ?
Mangelernahrung
“ vu de dutsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch
do
z finde.
|