Ma
ISO 3166-1 alpha-2
la nh?ng
ma qu?c gia
hai ky t? trong tieu chu?n
ISO 3166-1
đ? đ?i di?n cho
qu?c gia
va
lanh th? ph? thu?c
. Chung đ??c
T? ch?c tieu chu?n hoa qu?c t?
(ISO) phat hanh nh? m?t ph?n c?a tieu chu?n
ISO 3166
c?a t? ch?c. Chung la nh?ng ma đ??c s? d?ng nhi?u nh?t trong cac b? ma do ISO phat hanh, va đ??c dung nhi?u cho
ten mi?n qu?c gia c?p cao nh?t
(v?i m?t s? thay đ?i). Nh?ng ma nay l?n đ?u xu?t hi?n trong b? tieu chu?n ISO 3166 phien b?n đ?u tien vao n?m 1974.
Vi?c s? d?ng va ?ng d?ng
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Nh?ng ma nay đ??c dung trong nhi?u moi tr??ng khac nhau va c?ng la m?t ph?n c?a nh?ng tieu chu?n khac. Trong m?t s? tr??ng h?p, chung khong đ??c chinh xac l?m.
Nh?ng ma 2 ky t? ISO 3166-1 đ??c dung trong:
B?t đ?u t? n?m 1985, ma hai ky t? đa đ??c dung trong
h? th?ng phan gi?i ten mi?n
lam
ten mi?n qu?c gia c?p cao nh?t
(ccTLD). Ngay nay,
T? ch?c c?p phat s? hi?u Internet
gan
ccTLD
, đa s? theo ma ISO 3166-1 alpha-2, nh?ng co m?t s? ngo?i l? (vi d?,
Lien hi?p V??ng qu?c Anh va B?c Ireland
yeu c?u
b?o l?u ngo?i l?
.uk
cho ccTLD c?a h? thay vi ten g?c
.gb
)
Tieu chu?n ghi ma ST.3 c?a
WIPO
s? d?ng ma alpha-2 đ? ma hoa cac bang, nh?ng th?c th? va t? ch?c lien chinh ph? khac (va C? quan
Sang ch?
/
Th??ng hi?u
), nh?ng bao g?m m?t s? ma them vao. đ?i v?i nh?ng ma them vao nay, xem ph?n
Ma hi?n khong đ??c phep dung
.
Ma qu?c gia NATO
c?ng d?a tren ISO 3166-1 alpha-2.
Nh?ng thay đ?i c?a ISO 3166-1 alpha-2 đ??c ghi trong
ISO 3166-3
.
D??i đay la b?ng gi?i ma theo mau c?a t?t c? cac y?u t? ma ISO 3166-1 alpha-2. Nh?n vao o đ? xem m?c t??ng ?ng.
Y?u t? ma đ??c gan chinh th?c
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
D??i đay la danh sach đ?y đ? nh?ng ma ISO 3166-1 alpha-2 bia dat, v?i ba c?t:
- Alpha-2
? ma qu?c gia 2 ky t? (v?i lien k?t đ?n ma đ?a ly ISO 3166-2)
- Ten qu?c gia
? Ten ng?n b?ng ti?ng Anh đ??c C?c B?o tri ISO 3166 (ISO 3166/MA) s? d?ng chinh th?c
- Ghi chu
? Ghi chu khong chinh th?c
Alpha-2
|
Ten qu?c gia
|
Ghi chu
|
AD
|
Andorra
|
|
AE
|
United Arab Emirates
|
|
AF
|
Afghanistan
|
|
AG
|
Antigua and Barbuda
|
|
AI
|
Anguilla
|
AI
tr??c đay đ?i di?n cho
Afar va Issas thu?c Phap
|
AL
|
Albania
|
|
AM
|
Armenia
|
|
AN
|
Netherlands Antilles
|
|
AO
|
Angola
|
|
AQ
|
Antarctica
|
Bao g?m t?t c? lanh th? v? phia nam v? tuy?n 60 đ? Nam
Ma l?y t? ten ti?ng Phap "Antarctique"
|
AR
|
Argentina
|
|
AS
|
American Samoa
|
|
AT
|
Ao
|
|
AU
|
Australia
|
|
AW
|
Aruba
|
|
AX
|
Aland Islands
|
|
AZ
|
Azerbaijan
|
|
BA
|
Bosnia and Herzegovina
|
|
BB
|
Barbados
|
|
BD
|
Bangladesh
|
|
BE
|
B?
|
|
BF
|
Burkina Faso
|
Tr??c đay co ten "
Upper Volta
"
HV
|
BG
|
Bulgaria
|
|
BH
|
Bahrain
|
|
BI
|
Burundi
|
|
BJ
|
Benin
|
Tr??c đay co ten "
Dahomey
"
DY
|
BM
|
Bermuda
|
|
BN
|
Brunei Darussalam
|
|
BO
|
Bolivia
|
|
BR
|
Brasil
|
|
BS
|
Bahamas
|
|
BT
|
Bhutan
|
|
BV
|
Bouvet Island
|
|
BW
|
Botswana
|
|
BY
|
Belarus
|
Tr??c đay co ten "
Byelorussian S.S.R.
"
Ma l?y t? ten c? "Byelorussia"
|
BZ
|
Belize
|
|
CA
|
Canada
|
|
CC
|
Cocos (Keeling) Islands
|
|
CD
|
Congo, the Democratic Republic of the
|
Tr??c đay co ten "
Zaire
"
ZR
|
CF
|
Central African Republic
|
|
CG
|
Congo
|
|
CH
|
Th?y S?
|
Ma l?y t? ten chinh th?c b?ng ti?ng Latin "Confoederatio Helvetica"
|
CI
|
Cote d'Ivoire
|
|
CK
|
Cook Islands
|
|
CL
|
Chile
|
|
CM
|
Cameroon
|
|
CN
|
China
|
|
CO
|
Colombia
|
|
CR
|
Costa Rica
|
|
CU
|
Cuba
|
|
CV
|
Cape Verde
|
|
CX
|
Christmas Island
|
|
CY
|
C?ng hoa Sip
|
|
CZ
|
Czech Republic
|
|
DE
|
đ?c
|
Tr??c đay co ten "Germany, Federal Republic of" (C?ng hoa Lien bang đ?c)
Ma l?y t? ten ti?ng đ?c "Deutschland"
|
DJ
|
Djibouti
|
Tr??c đay co ten "
Afar va Issas thu?c Phap
"
AI
|
DK
|
đan M?ch
|
|
DM
|
Dominica
|
|
DO
|
C?ng hoa Dominica
|
|
DZ
|
Algerie
|
Ma l?y t? ten Berber "Ledzayer"
|
EC
|
Ecuador
|
|
EE
|
Estonia
|
Ma l?y t? ten ti?ng Estonia "Eesti"
|
EG
|
Ai C?p
|
|
EH
|
Western Sahara
|
Tr??c đay co ten "
Spanish Sahara
"
Ma l?y t? ten c? ti?ng Tay Ban Nha "Sahara Espanol"
|
ER
|
Eritrea
|
|
ES
|
Tay Ban Nha
|
Bao g?m
Qu?n đ?o Canary
,
Ceuta
va
Melilla
Ma l?y t? ten ti?ng Tay Ban Nha "Espana"
|
ET
|
Ethiopia
|
|
FI
|
Ph?n Lan
|
|
FJ
|
Fiji
|
|
FK
|
Falkland Islands (Malvinas)
|
|
FM
|
Micronesia, Federated States of
|
Tr??c đay co ten "Micronesia"
|
FO
|
Qu?n đ?o Faroe
|
|
FR
|
Phap
|
|
GA
|
Gabon
|
|
GB
|
United Kingdom
|
Ma l?y t? "
đ?o Anh
", m?t ph?n c?a ten chinh th?c "United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland"
UK
c?ng đ??c
b?o l?u ngo?i l?
theo yeu c?u c?a V??ng qu?c Anh
|
GD
|
Grenada
|
|
GE
|
Georgia
|
GE
tr??c đay đ?i di?n cho
Qu?n đ?o Gilbert va Ellice
|
GF
|
French Guiana
|
|
GG
|
Guernsey
|
|
GH
|
Ghana
|
|
GI
|
Gibraltar
|
|
GL
|
Greenland
|
|
GM
|
Gambia
|
|
GN
|
Guinea
|
|
GP
|
Guadeloupe
|
Bao g?m
Saint-Barthelemy
va
Saint-Martin
|
GQ
|
Equatorial Guinea
|
|
GR
|
Hy L?p
|
|
GS
|
South Georgia and the South Sandwich Islands
|
|
GT
|
Guatemala
|
|
GU
|
Guam
|
|
GW
|
Guinea-Bissau
|
|
GY
|
Guyana
|
|
HK
|
Hong Kong
|
|
HM
|
Heard Island and McDonald Islands
|
|
HN
|
Honduras
|
|
HR
|
Croatia
|
Ma l?y t? ten ti?ng Croatia "Hrvatska"
|
HT
|
Haiti
|
|
HU
|
Hungary
|
|
ID
|
Indonesia
|
|
IE
|
Ireland
|
|
IL
|
Israel
|
|
IM
|
Isle of Man
|
|
IN
|
India
|
|
IO
|
British Indian Ocean Territory
|
Bao g?m
Diego Garcia
|
IQ
|
Iraq
|
|
IR
|
Iran, Islamic Republic of
|
|
IS
|
Iceland
|
Ma l?y t? ten ti?ng Iceland "Island"
|
IT
|
Y
|
|
JE
|
Jersey
|
|
JM
|
Jamaica
|
|
JO
|
Jordan
|
|
JP
|
Japan
|
|
KE
|
Kenya
|
|
KG
|
Kyrgyzstan
|
|
KH
|
Campuchia
|
Tr??c đay co ten "Kampuchea"
Ma l?y t? ten c? "Kampuchea"
|
KI
|
Kiribati
|
|
KM
|
Comoros
|
Code taken from "Komori", its Comorian name
|
KN
|
Saint Kitts and Nevis
|
Previously named "
Saint Kitts-Nevis-Anguilla
"
|
KP
|
Korea, Democratic People's Republic of
|
t?c, B?c Tri?u Tien
|
KR
|
Korea, Republic of
|
t?c, Nam Tri?u Tien
|
KW
|
Kuwait
|
|
KY
|
Cayman Islands
|
|
KZ
|
Kazakhstan
|
Tr??c đay co ten "Kazakstan"
|
LA
|
Lao People's Democratic Republic
|
|
LB
|
Liban
|
|
LC
|
Saint Lucia
|
|
LI
|
Liechtenstein
|
|
LK
|
Sri Lanka
|
|
LR
|
Liberia
|
|
LS
|
Lesotho
|
|
LT
|
Litva
|
|
LU
|
Luxembourg
|
|
LV
|
Latvia
|
|
LY
|
Libyan Arab Jamahiriya
|
|
MA
|
Maroc
|
Ma l?y t? ten ti?ng Phap "Maroc"
|
MC
|
Monaco
|
|
MD
|
Moldova, Republic of
|
|
ME
|
Montenegro
|
|
MG
|
Madagascar
|
|
MH
|
Marshall Islands
|
|
MK
|
Macedonia, the former Yugoslav Republic of
|
đ??c ch? đ?nh do co s?
tranh ch?p v? ten
Ma l?y t? ten ti?ng Macedonia "Makedonija"
|
ML
|
Mali
|
|
MM
|
Myanma
|
Tr??c đay co ten "
Burma
"
BU
|
MN
|
Mong C?
|
|
MO
|
Macao
|
Tr??c đay co ten "Macau"
|
MP
|
Northern Mariana Islands
|
|
MQ
|
Martinique
|
|
MR
|
Mauritanie
|
|
MS
|
Montserrat
|
|
MT
|
Malta
|
|
MU
|
Mauritius
|
|
MV
|
Maldives
|
|
MW
|
Malawi
|
|
MX
|
Mexico
|
|
MY
|
Malaysia
|
|
MZ
|
Mozambique
|
|
NA
|
Namibia
|
|
NC
|
New Caledonia
|
|
NE
|
Niger
|
|
NF
|
Norfolk Island
|
|
NG
|
Nigeria
|
|
NI
|
Nicaragua
|
|
NL
|
Ha Lan
|
|
NO
|
Na Uy
|
|
NP
|
Nepal
|
|
NR
|
Nauru
|
|
NU
|
Niue
|
|
NZ
|
New Zealand
|
|
OM
|
Oman
|
|
PA
|
Panama
|
|
PE
|
Peru
|
|
PF
|
French Polynesia
|
Bao g?m
đ?o Clipperton
|
PG
|
Papua New Guinea
|
|
PH
|
Philippines
|
|
PK
|
Pakistan
|
|
PL
|
Poland
|
|
PM
|
Saint Pierre and Miquelon
|
|
PN
|
Pitcairn
|
|
PR
|
Puerto Rico
|
|
PS
|
Palestinian Territory, Occupied
|
Bao g?m
B? Tay
va
D?i Gaza
|
PT
|
B? đao Nha
|
|
PW
|
Palau
|
|
PY
|
Paraguay
|
|
QA
|
Qatar
|
|
RE
|
Reunion
|
|
RO
|
Romania
|
|
RS
|
Serbia
|
|
RU
|
Russian Federation
|
|
RW
|
Rwanda
|
|
SA
|
? R?p Saudi
|
|
SB
|
Solomon Islands
|
Ma l?y t? ten c? "British Solomon Islands" (Qu?n đ?o Solomon thu?c Anh)
|
SC
|
Seychelles
|
|
SD
|
Sudan
|
|
SE
|
Th?y đi?n
|
|
SG
|
Singapore
|
|
SH
|
Saint Helena
|
Bao g?m
đ?o Ascension
va
Tristan da Cunha
|
SI
|
Slovenia
|
|
SJ
|
Svalbard and Jan Mayen
|
Bao g?m
Svalbard
va
Jan Mayen
|
SK
|
Slovakia
|
SK
tr??c đay đ?i di?n cho
Sikkim
|
SL
|
Sierra Leone
|
|
SM
|
San Marino
|
|
SN
|
Senegal
|
|
SO
|
Somalia
|
|
SR
|
Suriname
|
|
ST
|
Sao Tome and Principe
|
|
SV
|
El Salvador
|
|
SY
|
Syrian Arab Republic
|
|
SZ
|
Eswatini
|
|
TC
|
Turks and Caicos Islands
|
|
TD
|
Chad
|
Ma l?y t? ten ti?ng Phap "Tchad"
|
TF
|
French Southern Territories
|
Bao ph? vung đ?t phia Nam va Nam c?c thu?c Phap hi?n nay tr?
Vung đ?t Adelie
|
TG
|
Togo
|
|
TH
|
Thailand
|
|
TJ
|
Tajikistan
|
|
TK
|
Tokelau
|
|
TL
|
Timor-Leste
|
Tr??c đay co ten "East Timor" (đong Timor)
TP
|
TM
|
Turkmenistan
|
|
TN
|
Tunisia
|
|
TO
|
Tonga
|
|
TR
|
Turkey
|
|
TT
|
Trinidad and Tobago
|
|
TV
|
Tuvalu
|
|
TW
|
Taiwan, Province of China
|
G?m ph?n qu?n ly c?a C?ng hoa Trung Hoa hi?n t?i tr?
Kim Mon
va
Lien Giang
đ??c ch? đ?nh do
v? th? chinh tr? t?i LHQ
|
TZ
|
Tanzania, United Republic of
|
|
UA
|
Ukraina
|
Tr??c đay co ten "
Ukrainian S.S.R.
"
|
UG
|
Uganda
|
|
UM
|
United States Minor Outlying Islands
|
Bao g?m
đ?o Baker
,
đ?o Howland
,
đ?o Jarvis
,
đ?o Johnston
,
đ?o san ho Kingman
,
đ?o Midway
,
đ?o Navassa
,
đ?o Palmyra
, va
đ?o Wake
|
US
|
United States
|
|
UY
|
Uruguay
|
|
UZ
|
Uzbekistan
|
|
VA
|
Holy See (Vatican City State)
|
Do
Toa Thanh
qu?n ly
Tr??c đay co ten "Qu?c gia Thanh Vatican (Toa Thanh)"
|
VC
|
Saint Vincent and the Grenadines
|
|
VE
|
Venezuela
|
|
VG
|
Virgin Islands, British
|
|
VI
|
Virgin Islands, U.S.
|
|
VN
|
Viet Nam
|
|
VU
|
Vanuatu
|
Tr??c đay co ten "
New Hebrides
"
NH
|
WF
|
Wallis and Futuna
|
|
WS
|
Samoa
|
Ma l?y t? ten c? "Western Samoa" (Tay Samoa)
|
YE
|
Yemen
|
Tr??c đay co ten "C?ng hoa Yemen"
|
YT
|
Mayotte
|
|
ZA
|
South Africa
|
Ma l?y t? ten ti?ng Ha Lan "Zuid-Afrika"
|
ZM
|
Zambia
|
|
ZW
|
Zimbabwe
|
Tr??c đay co ten "
Southern Rhodesia
" (Nam Rhodesia)
RH
|
Nh?ng ma alpha-2 sau đay ng??i dung co th? t? gan:
AA
, t?
QM
đ?n
QZ
, t?
XA
đ?n
XZ
, va
ZZ
. Nh?ng y?u t? ma nay tuy vao cach b? tri c?a ng??i dung nao c?n them cac ten qu?c gia, vung lanh th? ho?c khu v?c đ?a ly khac vao ?ng d?ng ISO 3166-1 c?a rieng h?, va ISO 3166/MA s? khong bao gi? dung chung khi c?p nh?t tieu chu?n. Vi d?:
Nh?ng y?u t? ma b?o l?u la nh?ng ma, tuy khong ph?i la ma ISO 3166-1, v?n đ??c s? d?ng cho m?t s? ?ng d?ng cung v?i cac ma ISO 3166. ISO 3166/MA do đo b?o l?u chung, đ? khong dung chung cho nh?ng ma ISO 3166 chinh th?c m?i, nh? th? s? t?o ra mau thu?n gi?a tieu chu?n va cac ?ng d?ng đo. Danh sach y?u t? ma b?o l?u alpha-2 đ??c chia thanh nh?ng lo?i sau.
Nh?ng ma alpha-2 đ??c b?o l?u ngo?i l? đ??c b?o l?u v?nh vi?n do yeu c?u c?a cac c? quan thanh vien ISO c?a qu?c gia, chinh ph? va t? ch?c qu?c t? vi chung c?n thi?t cho nh?ng m?c đich nao đo. ISO 3166/MA ch? cho phep s? d?ng chung v?i m?c đich đa đ? xu?t. Nh?ng ma alpha-2 sau hi?n đang đ??c b?o l?u ngo?i l?:
Ba ma sau c?ng n?m trong danh sach b?o l?u ngo?i l?, cho đ?n khi đ??c c?p nh?t t? ngay
29 thang 3
n?m
2006
đ?a chung vao ma chinh th?c trong tieu chu?n:
M?t s? b?o l?u chuy?n ti?p lien quan đ?n m?t ma tr??c đay hi?n di?n trong ISO 3166, nh?ng đa b? xoa. No s? đ??c duy tri ? đo nh? s? b?o l?u chuy?n ti?p trong vong it nh?t n?m n?m, phong ng?a ng??i dung v?n v?n tham kh?o đ?n thanh ph?n c? ho?c nh?ng h? th?ng ch?a đ??c c?p nh?t ma m?i. Nh?ng ma alpha-2 sau hi?n đang đ??c b?o l?u chuy?n ti?p:
Nh?ng y?u t? ma alpha-2 đ??c b?o l?u m? h? la nh?ng y?u t? ma đ??c dung đ? xac đ?nh nh?ng ph??ng ti?n giao thong theo nh? Quy ??c Giao thong đ??ng b?
Lien hi?p qu?c
n ?m 1949 va 1968. Nh?ng ma nay khac v?i nh?ng ma dung trong ISO 3166. ISO 3166/MA hy v?ng r?ng nh?ng ma nay cu?i cung s? đ??c xoa va r?ng nh?ng ma ISO 3166-1 s? đ??c dung thay th?; nh?ng trong th?i gian đo chung đ??c b?o l?u, đ? tranh mau thu?n gi?a ISO 3166-1 va b?n Quy ??c, va đ? thu?n ti?n cho b?t k? s? chuy?n đ?i nao t? ma Quy ??c sang ma ISO 3166-1. Tuy nhien, chung co th? đ??c gan l?i b?t c? luc nao b?i ISO 3166/MA. Nh?ng ma alpha-2 sau hi?n đ??c b?o l?u m? h?:
Nh?ng ma sau đa đ??c gan l?i
Ghi chu:
- Ma đ??c thong bao T?ng th? ky LHQ theo Quy ??c Giao thong đ??ng b? n?m 1949 va/ho?c 1968
- Ma đ??c dung cho m?c đich giao thong, nh?ng khong đ??c thong bao cho T?ng th? khi LHQ theo Quy ??c Giao thong đ??ng b? n?m 1949
- Ma theo Quy ??c Giao thong đ??ng b? n?m 1949
- Ma theo Quy ??c Giao thong đ??ng b? n?m 1968
- Ma nay đ??c dung đ? ch? đ?n c? Bolivia l?n Botswana
Ma hi?n khong đ??c phep dung
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Ngoai ra, ISO 3166/MA đa quy?t đ?nh, cho đ?n khi gi?i quy?t xong, khong dung nh?ng ma alpha-2 sau theo Tieu chu?n ST.3 c?a
WIPO
. Tuy nhien, quy?t đ?nh nay khong đ??c x?p vao b?o l?u chuy?n ti?p hay m? h?, vi nh?ng ma nay khong ch? đ?n qu?c gia, vung lanh th? ho?c khu v?c đ?a ly nao:
Chu?n ST.3 c?a WIPO th?c ra s? d?ng
EA
đ? ghi ma cho
T? ch?c Sang ch? Au-A
. Tuy nhien, ISO 3166/MA cho r?ng khong th? b?o đ?m vi?c b?o l?u ma
EA
khong cho dung, vi no đa đ??c dung cho m?c đich h?i quan đ?i di?n cho
Ceuta
va
Melilla
. ISO 3166/MA đ? ngh? vao n?m 1995 r?ng EV đ??c WIPO dung v?i m?c đich đ?i di?n cho T? ch?c Sang ch? Au-A, đ? ngh? khong đ??c WIPO th?c hi?n.
Nh?ng ma đa rut ra khac
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
đ? xem danh sach đ?y đ? nh?ng ma đa rut ra
Ngoai nh?ng ma hi?n
đ??c b?o l?u chuy?n ti?p
va
FX
(đang đ??c
b?o l?u ngo?i l?
), nh?ng ma alpha-2 nay đa đ??c rut ra so v?i phien b?n đ?u tien c?a ISO 3166 vao n?m 1974:
Ngu?n va lien k?t ngoai
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]