Ans 1730

Aqueste article es redigit en provençau.
Un article de Wikipedia, l'enciclopedia liura.
(Redirigit dempuei 1733 )

../.. | Ans 1700 | Ans 1710 | Ans 1720 | Ans 1730 | Ans 1740 | Ans 1750 | Ans 1760 | ../..

Istoria [ modificar | Modificar lo codi ]

1730  : dins l' Emperi Otoman , una revouta populara menada per un grop de janissaris , dirigits per Patrona Halil , capitet de reversar lo sultan Ahmed III que foguet remplacat Mahmud I er (1 en -6 d'octobre). Pasmens, l'arrogancia e lei pretencions de Patrona Halil entrainet un cop d'estat de part dau khan de Crimea , dau cap de la flota e de diverseis oficiers dei janissaris . Foguet ansin rapidament executat.
1730  : en Etiopia , mort dau negus Bakaffa . Foguet remplacat per son fiu Iyasu II mai dins lei fachs, l'autoritat reiala s'afondret amb una breva guerra civila contra un pretendent au trone.
1735-1739  : Guerra Austrorussoturca qu'opauset una alianca austrorussa a l' Emperi Otoman . Ben preparats, lei Rus enregistreron de succes importants en Crimea e en Moldavia mai leis Austrians fogueron batuts long de Danubi . En 1739 , lei dos camps abandoneron donc sei conquistas. Pasmens, lei Rus agueron lo drech de tornar bastir un port (non fortificat) a Azov [1] .

Pintura representant l'emperaire Qianlong (1735- 1796 ).

1735  : en China , mort de l'emperaire Yongzheng ( 1722 - 1735 ) que foguet enterrat dins lo complex dei Tombeus Oest dei Qing . Segon la regla de la chausida secreta dau successor, son quatren fiu, Qianlong ( 1735 - 1796 ), li succediguet lo 18 d'octobre.
1737  : afeblit per la guerra civila comencada en 1717 , Oman deguet faciar d'incursions iranianas long dau litorau .
1737  : en Bengala , important ciclon tropicau que causet de destruccions grevas dins la region de Calcuta (300 000 morts).
1738  : per assaiar de restaurar lo prestigi de la monarquia etiopiana , lo negus Ieyasu II assaiet d'atacar lo Sultanat de Sennar . Pasmens, foguet durament batut a la batalha dau Riu Dindar .
1739  : descuberta de l' Illa Bouvet per una expedicion francesa menada per Jean-Baptiste Charles Bouvet de Lozier ( 1706 - 1788 ). Aquela mission permetet tanben de descriure per lo premier cop leis icebergs tabulars gigants que blocan l'acces ai mars dau sud [2] .

Cultura [ modificar | Modificar lo codi ]

Sciencias e tecnicas [ modificar | Modificar lo codi ]

1732  : descuberta dau cobalt per lo quimista suedes Georg Brandt ( 1694 - 1768 ). D'efiech, apres d'estudis de veires de color blau, poguet demostrar la presencia d'un element quimic desconegut a l'origina d'aquela coloracion. Aquo era la premiera descuberta d'un metau noveu dempuei l' Antiquitat e la segonda d'un element desconegut dempuei aquela dau fosfor en 1669 .
1734  : a l'iniciativa dau matematician Leonhard Euler ( 1707 - 1783 ), introduccion de la notacion f(x) per designar una foncion f aplicada a un argument x . Se difuset pauc a pauc per venir la norma dins lei matematicas modernas.

Descripcion francesa d'un vaisseu de 74 canons ( 1764 ).

1739  : intrada en servici dau Terrible dins la marina militara francesa . Premier vaisseu de 74 canons , representet una evolucion importanta dins l'arquitectura militara navala en causa de sa poissanca de fuoc, de sei capacitats de manobra, de sa rapiditat de construccion, de son cost e de sei besonhs en equipatge que permetian d'optimizar lei capacitats dei poissancas navalas dau periode. Aqueu tipe de naviri s'impauset donc pauc a pauc coma lo naviri principau dei flotas majoras fins a l'aparicion dau cuirassat dins lo corrent de la segonda mitat dau segle XIX.

Deces [ modificar | Modificar lo codi ]

Liames internes [ modificar | Modificar lo codi ]

Bibliografia [ modificar | Modificar lo codi ]

Notas e referencias [ modificar | Modificar lo codi ]

  1. (fr) Frederic Schoell e Franz Xaver Zach, Cours d'histoire des Etats europeens , vol. 37, Imprimerie royale et chez Duncker et Humblot, 1833.
  2. (fr) Etienne Taillemite, Dictionnaire des marins francais (nouvelle edition revue et augmentee) , Editions Tallandier, 2002.