Istoria [ modificar | Modificar lo codi ]

1491  : conversion au crestianisme dau manikongo Nzinga Nkuwu que venguet Joan I ^er de Kongo. Una partida importanta de l'ostau reiau e deis eleits dau pais l'imitet.
1492  : dins la Peninsula Iberica , capitulacion de Granada (3 de genier) que foguet annexada per Castelha . Aquo marquet la disparicion dau darrier reiaumes musulmans de la region e la fin de la Reconquista .
1492  : consequencia de la presa de Granada per leis Espanhous , lei Reis Catolics decideron de renforcar sa politica de lucha contra leis infideus installats dins sei reiaumes. Ordoneron ansin l'expulsion dei Judieus (31 de marc).

1492  : descuberta dau continent american per una expedicion espanhola dirigida per Cristol Colomb .
1493  : dins l' Emperi Songai , revouta dau governaire Askia Muhammad contra lo poder. Sostengut per lei mitans religios conservators ostils au rei Sonni Baro , prenguet lo poder a l'eissida de la batalha d'Anfao (12 d'abriu). Fondet ansin la dinastia Askia ^[1] .
1493  : dins l' Emperi Inca , assassinat de Tupac Yupanqui que foguet victima dei complots trop nombros que minavan la cort de Cuzco dempuei d' annadas . Foguet remplacat per son fiu Huayna Capac .
1493-1496  : segonda expedicion de Cristol Colomb . Marquet lo comencament de la colonizacion d' America per leis Europeus qu'obligueron leis indigens de pagar de tributs regulars d' aur e de coton . Aquo entrainet una revouta, durament reprimida, en 1495 .

1494  : a la demanda dei reis d' Espanha e de Portugau , lo papa Alexandre VI instauret un limit de partiment dau mond entre lei doas monarquias 370 legas a l'oest dau Cap Verd . Dich tractat de Tordesillas , aquel acordi foguet pas reconegut per leis autrei poissancas europeas.
1494  : en Africa Orientala , mort dau negus Eskender que foguet tuat durant una batalha contra leis estats musulmans de la region. Son fiu, Amda Seyon II , foguet rapidament reversat per son oncle Naod que capitet de restablir la patz amb lo Sultanat d'Adel . L'emir d'Harrar assaiet de perseguir lo combat mai foguet aisament vencut.
1497  : conquista de Melilla per Espanha .
1497  : descuberta de Terranova per l'explorator italian , au servici d' Anglaterra , John Cabot .
1498  : succes de l'expedicion de Vasco de Gama que capitet de passar lo sud dau continent african e d'agantar la peninsula indiana. Aquo anava permetre de durbir de liasons maritimas comercialas entre Portugau e India .

Cultura [ modificar | Modificar lo codi ]

Sciencias e tecnicas [ modificar | Modificar lo codi ]

1490  : descripcion dau principi de la capillaritat per lo sabent e artista italian Leonardo da Vinci ( 1452 - 1519 ).
1492  : invencion dau globe terrestre per lo navegaire alemand Martin Behaim ( 1459 - 1507 ).
1494  : en Venecia , publicacion e impression de Summa de arithmetica, geometria, de proportioni et de proportionalita escrich per lo matematician italian Luca Pacioli (vers 1445 - 1517 ). Era un resumit de l'ensemble dei conoissencas matematicas dau periode, especialament en algebra , e conoguet un succes important. Inauguret tanben la comptabilitat .
1496  : publicacion d'un commentari de la teoria de Ptolomeu escrich per lo sabent alemand Regiomontanus ( 1436 - 1476 ). Dich Epytoma Joannis de Monte Regio in Almagestum Ptolomei , aqueu tractat favorizet la difusion de la conoissenca dau sistema de Ptolomeu en Europa e sa revision dins lo corrent dau segle seguent per Nicolau Copernic ( 1473 - 1543 ).

Deces [ modificar | Modificar lo codi ]

Liames internes [ modificar | Modificar lo codi ]

• Cristol Colomb .

Bibliografia [ modificar | Modificar lo codi ]

Notas e referencias [ modificar | Modificar lo codi ]

1. ↑ (fr) Bertrand Hirsch, ≪ La bataille d'Anfao ≫, dins Patrick Boucheron, Julien Loiseau, Pierre Monnet e Yann Potin (dir.), L'histoire du Monde au XVe siecle , Hachette, 2009.