Джым? Донал Вэйлз
, таксама вядомы як
Джымба
(
англ.
:
Jimmy Donal ≪Jimbo≫ Wales
;
8 жн??ня
1966
[6]
[7]
,
Хантсв?л
,
Алабама
) ?
амерыканск?
?нтэрнэт
-прадпрымальн?к, ?дэолаг канцэпцы?
в?к?
, заснавальн?к
В?к?педы?
.
Вучы?ся ?
Обурнск?м ун?верс?тэце
, потым у
Ун?верс?тэце Алабамы
. Пасля заканчэння ?н?верс?тэта Вэйлз вырашы? нап?саць дысертацыю на атрыманне навуковай ступен?
доктара ф?ласоф??
? вобласц?
ф?нанса?
. Для гэтага ён паступ?? на курсы ва ?н?верс?тэтах Алабамы ? ?ндыяны ? пача? выкладаць у абодвух. Але дысертацыю ён так ? не нап?са?. Вэйлз заня?ся гандлем
кашто?ных папер
у
Чыкага
? хутка разбагаце?.
У сярэдз?не 1990-х Вэйлз заснава?
пошукавую с?стэму
≪Bomis≫, праз якую можна было куп?ць некаторыя арыг?нальныя матэрыялы, уключаючы матэрыялы для сталых ≪Bomis Babes≫. Цяпер Вэйлз ужо не ?ваходз?ць у
раду дырэктара?
≪Bomis≫ ?, па большай частцы, займаецца сва?м? в?к?-праектам?. Хоць ён дагэтуль з'я?ляецца
мажарытарным
акцыянерам
кампан?? ≪Бом?с≫.
У сакав?ку
2000
года Вэйлз ствары? свабодную
энцыклапедыю
≪
Нупедыя
≫ ? наня?
Лары Сэнгера
на пасаду гало?нага рэдактара. Энцыклапедыя складалася вучоным? на добраахвотнай аснове, артыкулы энцыклапеды? праходз?л? экспертную ацэнку.
15 студзеня
2001
года Вэйлз ?
Лары Сэнгер
стварыл?
В?к?педыю
. Сайт бы? першапачаткова прызначаны для папярэдняй распрацо?к? матэрыяла?, як?я потым был? б размешчаны ?
Нупеды?
. Але бурны ?зрост В?к?педы? хутка зраб?? яе гало?ным праектам. Гало?ным чынам, распрацо?кай В?к?педы? на ранн?х этапах займа?ся Сенгер, а Вэйлз падава? кап?тал. Бо фармальна Сенгер бы? наняты на працу Вэйлзам, той л?чыць сябе адз?ным заснавальн?кам В?к?педы?, хоць Сенгер працягвае зваць сябе ≪сузаснавальн?кам≫. Не?забаве Лары Сенгер пак?ну? праект ? абрыну? на Вэйлза крытыку
[8]
, намалява?шы яго чалавекам, як? ненав?дз?ць эл?ту ? ?сё эл?тарнае (
англ.
:
≪decidedly anti-elitist≫
). Заява Сенгера пра адста?ку дагэтуль в?с?ць на
яго старонцы ?дзельн?ка
?
англ?йскай В?к?педы?
.
У сярэдз?не
2003
года Джым? Вэйлз ствары?
Фонд В?к?медыя
, некамерцыйную арган?зацыю са штаб-кватэрай у
Тампе
, штат
Фларыда
. Фонд пав?нен бы? падтрымл?ваць В?к?педыю ? яе брацк?я праекты. З тых часо? Вэйлз, як? з'я?ляецца прэз?дэнтам ? членам рады дырэктара? Фонду, акты?на займаецца ?х прасо?ваннем.
У
2004
годзе з'яв?л?ся чутк? пра тое, што Вэйлз сказа?, што выдаткава? 500 000
долара?
на в?к?-праекты. Распачатая кампан?я па зборы сродка? на падтрыманне в?к?-праекта? аказалася вельм? паспяховай. На пачатак
2005
года
Фонд В?к?медыя
?жо цалкам утрымо?ва?ся грантам? ? ахвяраванням?.
Вэйлза часам
?ран?чна
завуць ≪
Вел?кадушным дыктатарам
≫ В?к?педы?, хоць ён адма?ляецца ад гэтага тытула ? рэдка дае ?казанн? в?к?педыйнай супольнасц?. Пры падрыхто?цы нумара часоп?са
Wired
, прысвечанага В?к?педы?, высвятл?лася, што ≪Бог-Кароль В?к?педы?≫ ездз?ць на машыне
Хёндэ
, хоць мае ≪
Ферары
≫. Нягледзячы на стварэнне Фонду В?к?медыя, Вэйлз захо?вае абсалютную ?ладу над праектам. У дадатак да ?ласнай персоны, ён прызначы? у раду дырэктара? двух б?знес-партнёра?, як?я не з'я?ляюцца рэдактарам? В?к?педы? (а яшчэ два члены з'я?ляюцца рэдактарам?). Так?м чынам, у радзе з пяц? чалавек Джым? Вэйлз са сва?м? партнёрам? за?сёды захо?вае дам?нантную большасць. Ён запэ?н?вае, што кал? двое члена?-рэдактара? В?к?педы? прагаласуюць за штосьц?, ён аддасць свой голас у ?х карысць.
Натхнёны поспехам В?к?педы?, Вэйлз супольна з
Анджэлай Б?зл?
заснава? камерцыйны праект
В?к?я
.
Ёсць яшчэ цэлы шэраг в?к?-праекта?, заснаваных на праграмным забеспячэнн?
MediaWiki
, да як?х у той ц? ?ншай ступен? мае дачыненне Джым? Вэйлз.
- Роберт Брукс, Джон Корсон ? Дж. Донал Вэйлз,
≪The Pricing of Index Options When the Underlying Assets All Follow a Lognormal Diffusion≫
(
1994
, часоп?с ≪Advances in Futures and Options Research≫).
Па меркаванн? публ?цыста
Аляксандра Ген?са
,
Джым? Вэйлз ? тыповы ген?й электроннага веку. Сарамл?вы выдатн?к, за?зяты аматар камп'ютарных гульня?, прых?льн?к свабодалюб?вай ф?ласоф??
Айн Рэнд
, прых?льн?к анарх?чнай сацыяльнай прылады, Вэйлз зача? В?к?педыю ? вольны час, нават не падазраючы, што яна стане самым вял?к?м сеткавым праектам. <…> Самае ц?кавае, што кал? Джым? Вэйлз спытал?, у чым канчатковая мэта В?к?педы?, ён сказа?: ≪Н? ? чым, адна забава≫
[9]
.
Былы супрацо?н?к кампан??
Novell
Джэф Мэрк?, абв?навац?? Джым? Вэйлза ? тым, што ?
2006
Вэйлз прапанава? яму за грошы выправ?ць артыкул у В?к?педы?
[10]
.
Таксама вядомы скандал, звязаны з рэдагаваннем артыкула пра Рэйчэл Марсдэн, якая была яго палюбо?н?цай. Сам жа Джым? аспрэчвае сувязь з ёй, нягледзячы на тое, што Марсдэн прадавала яго св?тэр на а?кцыёне eBay
[11]
.
Зноск?
| |
---|
Фота, в?дэа ? а?дыё
| |
---|
Тэматычныя сайты
| |
---|
Сло?н?к? ? энцыклапеды?
| |
---|
Генеалог?я ? некрапал?стыка
| |
---|
|