Acıq proqram t?minatı
(
ing.
open-source software
), h?mcinin
acıq kod
v? ya
acıq m?nb?
? acıq
m?nb? kodu
olan
proqram t?minatı
. Bu cur proqramların m?nb? kodu baxmaq, oyr?nm?k v? d?yi?dirm?k ucun movcuddur. Bu, istifad?ci ucun q?buledilm?z olan z?iflikl?rin v? funksiyaların (m?s?l?n, proqram istifad?cisinin gizli izl?nilm?si) olmamasını yoxlama?a, acıq proqramın ozunun d?qiql??dirilm?sind? i?tirak etm?y?, yeni proqramlar yaratmaq ucun koddan istifad? etm?y? v? onlarda s?hvl?ri duz?ltm?y? imkan verir. Bu, lisenziya uy?unlu?u imkan verirs?, m?nb? kodunu goturm?kl? v? ya istifad? olunan alqoritml?ri, veril?nl?r strukturlarını, texnologiyaları, texnikaları v? interfeysl?ri oyr?nm?k yolu il? h?yata kecirilir, cunki m?nb? kodu s?n?dl?ri ?h?miyy?tli d?r?c?d? tamamlaya bil?r, olmadıqda is? ozu bir nov s?n?d kimi xidm?t edir.
?lk d?f? olaraq acıq-kod anlayı?ı
Ricard Stolman
t?r?find?n ir?li surulmu?dur.
Ricard Stolman
h?mcinin
GNU
layih?sinin v?
GPL
lisenziyasının mu?llifidir. GNU/Linux layih?si istismara buraxılandan sonra acıq-kod ?n?n?si butun dunyaya sur?tl? yayılma?a ba?ladı v? bir cox
proqram t?minatı
muh?ndisl?ri v? proqramcılar acıq-kodlar ??klind? oz proqram t?minatlarını yayma?a ba?ladılar.
Hal-hazırda bir cox ciddi sisteml?r acıq-kodlar ??klind?dirl?r. Bunlara misal olaraq a?a?ıdakıları gost?rm?k olar:
Acıq
kodlu
proqram t?minatı adından gorunduyu kimi kodları acıq olur v? butun dunyadan h?r bir k?s onun kodlarını ?ld? ed? bil?r v? istismara verildiyi lisenziya ??rtl?rin? uy?un olaraq h?r bir k?s h?min kodlardan oz m?qs?dl?ri ucun istifad? ed? bil?r.
Acıq-kodlu proqram t?minatının kodlarını h?r k?s gorduyu ucun o bir nov sınanmı? olur v? h?r hansı bir problem, bug, nasazlıq mu?ahid? olunarsa onlar tez bir zamanda aradan qaldırılır.