XXVIII
Letnie Igrzyska Olimpijskie
(oficjalnie
Igrzyska XXVIII
Olimpiady
) rozgrywane były w
Atenach
(
Grecja
) w dniach 13?29 sierpnia 2004. Uczestniczyło w nich ponad 10 500 sportowcow z 202 pa?stw. Rozdanych zostało 301 kompletow medali w 28 dyscyplinach olimpijskich.
Ateny zostały wybrane jako organizator Igrzysk w 5 wrze?nia 1997 na 106. sesji MKOl w
Lozannie
w
Szwajcarii
. Wcze?niej oczekiwano, ?e miasto to b?dzie organizowało
Igrzyska w 1996
, kiedy to przypadała setna rocznica rozgrywania nowo?ytnych igrzysk. Liczono, ?e po 100 latach zawody te powroc? w miejsce, w ktorym odbyły si? po raz pierwszy (zobacz
Letnie Igrzyska Olimpijskie 1896
). Ateny przegrały te? rywalizacj? o organizacj?
Igrzysk w 2000
, ktore ostatecznie rozegrane zostały w
Sydney
. W 2004 kontrkandydatami Aten były
Buenos Aires
,
Kapsztad
,
Rzym
i
Sztokholm
. Odbyły si? cztery tury głosowa?.
Po dokonaniu wyboru rozpocz?to przygotowania aren sportowych. Podczas siedmioletnich prac
Mi?dzynarodowy Komitet Olimpijski
wyra?ał wielokrotnie swoje w?tpliwo?ci, czy wszystko zostanie przygotowane na czas. Podj?to decyzj? o zmianie składu komitetu organizacyjnego, na ktorego czele stan?ła
Gianna Angelopoulos-Daskalaki
. Przyspieszono tempo prac, aczkolwiek w 2004 podj?to decyzj?, ?e cz??? przewidzianych zada? (m.in. dach nad basenem olimpijskim) nie zostanie uko?czona. Obawiano si? tak?e, czy Stadion Olimpijski zostanie uko?czony na czas. Jeszcze na kilka dni przed rozpocz?ciem zawodow na wielu arenach toczyły si? ostatnie prace. Tempo przygotowa? w Atenach uznawane jest za najwolniejsze w historii, ale sami Grecy twierdz?, ?e odzwierciedla to ich natur?, gdy wszystkie prace pozostawione s? na ostatni? chwil?. W czasie prac budowlanych zgin?ło co najmniej 19 osob.
Szczegolne obawy towarzyszyły tak?e kwestiom bezpiecze?stwa w czasie Igrzysk. Ryzyko zamachow terrorystycznych sprawiło, ?e zwi?kszono nakłady finansowe na ochron? sportowcow i członkow ekip. W czasie zawodow Ateny patrolowało około 70 tys. policjantow. W marcu 2004 Grecja zwrociła si? do
NATO
o pomoc w zabezpieczeniu Igrzysk. Jednocze?nie Grecy wyrazili sprzeciw, by niektorym ekipom (np.
USA
,
Wielkiej Brytanii
czy
Izraela
) towarzyszyły jednostki ochrony.
Przed Igrzyskami seri? jednodniowych
strajkow
przeprowadzili pracownicy
hoteli
oraz kierowcow karetek, ktorzy domagali si? podwy?ek płac.
Symbole Igrzysk w Atenach
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Oficjalne
logo
ate?skich Igrzysk przedstawia stylizowany wieniec z gał?zek oliwnych, ktory wr?czany był zwyci?zcom antycznych igrzysk. Kolory logo ? biel i bł?kit ? nawi?zuj? do kolorow
greckiej flagi
. Poni?ej znajduje si? napis
Ateny 2004
(
ΑΘΗΝΑ 2004
), a pod nim
flaga olimpijska
.
Ogie? olimpijski rozpalono w
Olimpii
25 marca 2004. Po?niej w?drował on po całym ?wiecie odwiedzaj?c miasta, w ktorych odbywały si? wcze?niej Igrzyska oraz kilka najwi?kszych miast ?wiata.
Zgodnie z tradycj? Igrzyska promuj?
maskotki
Atena i Fevos
, ktore nawi?zuj? do
bogow
mitologii greckiej
:
Ateny
? bogini m?dro?ci oraz
Fevosa
? boga ?wiatła i muzyki.
Ceremonia otwarcia odbyła si? 13 sierpnia 2004. Cz??? artystyczna zawierała prezentacj?
Grecji
, organizatora Igrzysk, pa?stwa o długiej historii i bogatej kulturze. Pojawiły si? postaci z
mitologii greckiej
oraz charakterystyczne, najbardziej znane dzieła sztuki greckiej od
kultury minojskiej
po wspołczesno??.
Po?niej nast?piła parada 202 reprezentacji narodowych uczestnicz?cych w Igrzyskach, w czasie ktorej wyst?piła jedna z czołowych postaci muzyki klubowej, DJ
Tiesto
. Kraje pojawiały si? zgodnie z układem liter w
alfabecie greckim
, dlatego kolejno?? poszczegolnych ekip była inna ni? zwykle (np. pierwsza weszła ekipa
Saint Lucia
,
gr.
Αγια Λουκια). Tradycja nakazuje, ?eby pierwszym krajem maszeruj?cym w paradzie była
Grecja
, a ostatnim ? kraj organizuj?cy Igrzyska, czyli w tym wypadku ponownie Grecja. Szczegolne zainteresowanie towarzyszyło pojawieniu si? ekip
Afganistanu
i
Iraku
. Innym gestem olimpijskim był wspolny przemarsz ekip
Korei Połnocnej
i
Południowej
pod jednym sztandarem korea?skim. Po raz pierwszy na olimpiadzie pojawiły si? pa?stwa
Kiribati
i
Timor Wschodni
. Po przemarszu sportowcow wyst?piła
islandzka
piosenkarka
Bjork
.
Oficjalnego otwarcia Igrzysk dokonał prezydent Grecji
Kostis Stefanopulos
. Zaszczytu zapalenia
znicza olimpijskiego
dost?pił grecki sportowiec
Nikolaos Kaklamanakis
.
Pa?stwa bior?ce udział w XXVIII Letnich Igrzyskach Olimpijskich
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Pa?stwa uczestnicz?ce
Po raz pierwszy na igrzyskach wyst?piły
Kiribati
i
Timor Wschodni
.
Na igrzyska wrocił
Afganistan
.
Jugosławia
w zwi?zku ze zmian? nazwy wyst?piła jako
Serbia i Czarnogora
.
(W nawiasie podana została liczba zawodnikow reprezentuj?cych swoj kraj)
Witamy w domu
(ang.
Welcome Home, gr. Καλ?? ?λθατε σπ?τι, Kalos irthate spiti
)
Polacy zaj?li w klasyfikacji medalowej 23. miejsce z 10 medalami (3 złotymi, 2 srebrnymi, 5 br?zowymi)
[
potrzebny przypis
]
.
Medale zdobyte przez Polakow
[
edytuj
|
edytuj kod
]
MKOl zapowiadał przed tymi Igrzyskami bezwzgl?dn? walk? z
dopingiem
. Przeprowadzono ponad 3000 prob antydopingowych. Ujawniono kilkana?cie przypadkow niedozwolonego wspomagania. Odebrano kilka medali olimpijskich zdobytych przez oszustwo. Najwi?cej takich przypadkow zanotowano w ekipach W?gier, Grecji, Rosji i Ukrainy
[
potrzebny przypis
]
.
Tu? przed rozpocz?ciem Igrzysk wybuchła afera wokoł greckich sprinterow
Konstandinosa Kenderisa
i
Ekateriny Thanu
, ktorzy nie stawili si? na kontrol? antydopingow?. Oboje byli zaliczani do faworytow w swoich konkurencjach. Kolejne w?tpliwo?ci przyniosła wiadomo?? o ich wspolnym wypadku podczas jazdy na motocyklu. Sportowcy znale?li si? w szpitalu z lekkimi obra?eniami. Wiadomo?? ta została przyj?ta z niedowierzaniem i według prokuratury wypadek mogł by? zmy?lony
[
potrzebny przypis
]
.
Wykryto nieprawidłowo?ci podczas startow nast?puj?cych zawodnikow
[
potrzebny przypis
]
:
- Irina Kor?anienko
(Rosja) ? odebrano jej złoty medal w
pchni?ciu kul?
po wykryciu niedozwolonego ?rodka, zawodniczka nie chciała odda? medalu,
- Leonidas Sambanis
(Grecja) ? odebrano mu srebrny medal w
podnoszeniu ci??arow
, zawodnik twierdził, ?e jest niewinny,
- odebrano br?zowy medal Ukrainkom z
kajakarskiej
czworki podwojnej po tym jak w ciele jednej zawodniczki znaleziono ?lady niedozwolonych substancji,
- Robert Fazekas
i
Adrian Annus
(W?gry) ? wykryto nieprawidłowo?ci podczas kontroli dopingowej tych zawodnikow,
dyskobol
Fazekas probował podmieni? probki
moczu
, pojawiły si? te? w?tpliwo?ci co do przebiegu kontroli
młociarza
Annusa; obu zawodnikom odebrano złote medale olimpijskie; kolejny W?gier, ci??arowiec
Ferenc Gyurkovics
, zdobywca srebrnego medalu został rownie? wykluczony z Igrzysk.