Чаму мы маем Усеагульны звод паводз?на?
Мы верым ва ?мацаваньне як мага большага магчымага л?ку людзей, каб тыя дзейна ?дзельн?чал? ? праектах ? пляцо?ках ≪В?к?мэды?≫, каб дасягнул? нашага бачаньня сьвету, у як?м кожная ? кожны могуць дзял?цца сумай ?с?х чалавечых веда?. Мы верым, што нашыя супольнасьц? ?дзельн?ц ? ?дзельн?ка? маюць быць настольк? разнастайным?, улучальным? ? даступным?, накольк? магчыма. Мы жадаем, каб гэтыя супольнасьц? был? стано?чым?, бясьпечным? ? здаровым? асяродзьдзям? для любога, хто далучаецца (? жадае далучыцца) да ?х. Мы адданыя забесьпячэньню таго, каб так заставалася, у тым л?ку праз падтрымку гэтага Зводу паводз?на? ? перагляд дзеля абна?леньня? пры патрэбе. Мы таксама жадаем абаран?ць нашыя праекты ад тых, хто пашкоджвае ? перакручвае зьмест.
У адпаведнасьц? з прызначэньнем ≪В?к?мэды?≫ ?се, хто бяруць удзел у праектах ? пляцо?ках ≪В?к?мэды?≫, будуць:
- дапамагаць ствараць сьвет, у як?м кожная ? кожны могуць вольна дзял?цца сумай ус?х веда?;
- часткай сусьветнай супольнасьц?, якая пазьбягацьме настроенасьц? ? прадузятасьц?;
- ?мкнуцца да дакладнасьц? ? правяральнасьц? ?сёй сваёй працы.
Гэты ?сеагульны звод паводз?на? (УЗП) вызначае найменшы набор рэкамэндацыя? чаканых ? прымальных паводз?на?. Ён тычыцца кожнай ? кожнага, хто ?заемадзейн?чае ? дап?свае ? праекты ? пляцо?к? ≪В?к?мэды?≫ анлайн ? па-за Сец?вам. Гэта ?лучае новых ? дасьведчаных удзельн?ц ? ?дзельн?ка?, службо?ца? у праектах, арган?затарак(-?) мерапрыемства? ? ?дзельн?ц(-ка?), супрацо?н?ц(-ка?) ? сябра?(-овак) управы? аддзела?, а таксама Фундацы? ≪В?к?мэдыя≫. Ён тычыцца ?с?х праекта?, тэхн?чных пляцовак, вочных ? завочных мерапрыемства? ≪В?к?мэды?≫, як ? для наступных выпадка?:
- прыватных, грамадзк?х ? па?грамадзк?х узаемадзеяньня?;
- абмеркаваньня? нязгоды ? выя?леньня сал?дарнасьц? м?ж сябр(-о?к)ам? супольнасьц?;
- справа? тэхн?чнай распрацо?к?;
- акал?чнасьця? дап?сваньня зьместу;
- справа? прадста?леньня аддзела? ? супольнасьця? перад вонкавым? супольн?кам?.
1 ? Уступ
Усеагульны звод паводз?на? дае аснову паводз?на? для супрацы ? праектах ≪В?к?мэды?≫ па ?с?м сьвеце. Супольнасьц? могуць дадаваць да гэтага, каб распрацаваць прав?лы, як?я ?л?чваюць мясцовы ? культурны кантэкст пры падтрыманьн? мерак, перал?чаных тут у якасьц? найменшага ?зору.
Усеагульны звод паводз?на? тычыцца аднолькава ?с?х в?к?мэдыек ? в?к?мэдыйца? без усяляк?х вынятка?. Дзеяньн?, як?я пярэчаць Усеагульнаму зводу паводз?на?, могуць прывесьц? да абмежаваньня?. ?х могуць накласьц? прызначаныя службо?цы (як належыць у мясцовым кантэксьце) ? Фундацыя ≪В?к?мэдыя≫ ? якасьц? пра?нага ?ласьн?ка плятформа?.
2 ? Чаканыя паводз?ны
Кожны в?к?мэдыец, ц? гэта новы або дасьведчаны рэдактар, служовец супольнасьц?, сябра ?правы або супрацо?н?к аддзелу або Фундацы? ≪В?к?мэдыя≫, нясе адказнасьць за свае ?ласныя паводз?ны.
Ва ?с?х праектах, пляцо?ках ? мерапрыемствах ≪В?к?мэды?≫ паводз?ны будуць грунтавацца на павазе, выхаванасьц?, калег?яльнасьц?, сал?дарнасьц? ? добрасуседзтве. Гэта тычыцца ?с?х дап?счыц(-ка?) ? ?дзельн?ц(-ка?) у ?х узаем?нах з ус?м? дап?счыц(-к-)ам? ? ?дзельн?ц(-к)ам? без чаканьня? на падставе ?зросту, душэ?ных ? цялесных зьнявечаньня?, цялеснага выгляду, краёвага, веравальнага, народнага ? культурнага паходжаньня, сасло?я, грамадзкага слою, валоданьня мовай, плоцевай арыентацы?, стацевай тоеснасьц?, плоц? ? гал?ны працы. Мы не раб?цьмем вынятка? ? на падставе рэпутацы?, навыка? ? дасягненьня? ? праектах ? руху ≪В?к?мэды?≫.
2.1 ? Узаемапавага
Мы чакаем ад ?с?х в?к?мэдыйца? паваг? да ?ншых. У знос?нах зь людзьм? ? асяродзьдзях ≪В?к?мэды?≫ анлайн ? па-за Сец?вам мы будзем абыходз?цца адно з адным з узаемапавагай.
Гэта ?лучае, але не абмяжо?ваецца наступным:
- Будзьце спагадл?вым?.
Слухайце ? спрабуйце зразумець, што в?к?мэдыйцы рознага паходжаньня жадаюць Вам сказаць. Будзьце гатовым? выпрабаваць ? прыстасаваць сваё ?ласнае разуменьне, чаканьн? ? паводз?ны як в?к?мэдыец(-йка).
- Мяркуйце пра добрасумленнасьць ? займайцеся стваральным? пра?кам?.
Вашыя дап?сваньн? маюць паляпшаць якасьць праекту ? працы. Давайце ? атрымл?вайце зваротную сувязь прыязна ? добрасумленна. Крытыка мае нак?ро?вацца чулым ? канструкты?ным чынам. Усе в?к?мэдыйк?(-цы) маюць меркаваць, што ?ншыя тут, каб супольна палепшыць праекты, пакуль не ?снуе ?ншага доказу, але гэта не мае выкарысто?вацца для апра?даньня заява? са шкодным уплывам.
- Шануйце спосаб, як?м удзельн?к? сябе называюць ? ап?сваюць.
Людз? могуць карыстацца адмысловым? паняткам?, каб ап?саць сябе. У якасьц? знаку пашаны карыстайцеся гэтым? паняткам?, кал? стасуецеся з гэтым? людзьм? ? згадваеца ?х пры мо?най ? тэхн?чнай магчымасьц?. Прыклады ?лучаюць:
- Народнасьц? могуць карыстацца адмысловай назвай для саманайменьня замест г?старычнай назвы, якой карыстаюцца ?ншыя;
- Людз? могуць мець ?мёны, як?я выкарысто?ваць л?тары, гук? ? словы зь ?х мовы, як?я могуць быць незнаёмым? для вас;
- Людз?, як?я атаясамл?ваюцца з пэ?най плоцевай арыентацыяй ? стацьцю пры выкарыстаньн? адрозных ?мёна? ? займеньн?ка?;
- Людз? з пэ?най цялеснай ? душэ?най зьнявечанасьцю могуць карыстацца пэ?ным? паняткам? для саманайменьня.
- Падчас вочных сустрэча? мы будзем в?таць кожную ? кожнага, а таксама будзем уважл?вым? ? паважл?вым? да перавага?, межа?, чуласьця?, традыцыя? ? патрабаваньня? адно аднаго.
2.2 ? Выхаванасьць, калег?яльнасьць, узаемападтрымка ? добрасуседзтва
Мы ?мкнёмся да наступных паводз?на?:
- Выхаванасьць
? ветл?васьць у паводз?нах ? прамове сярод людзей, у тым л?ку незнаёмца?.
- Калег?яльнасьць
? сябро?ская падтрымка, якую людз? ? агульным намаганьн? даюць адно аднаму.
- Узаемападтрымка
?
добрасуседзтва
абазначаюць узяцьцё дзейнай адказнасьц? за ?пэ?неньне, што праекты ≪В?к?мэды?≫ ёсьць плённым?, прыемным? ? бясьпечным? прасторам?, ды садзейн?чаюць прызначэньню ≪В?к?мэды?≫.
Гэта ?лучае, але не абмяжо?ваецца наступным:
- Наста?леньне ? навучаньне.
Дапамога пачатко?цам знайсьц? свой шлях ? здабыць ?стотныя навык?.
- П?льнасьць да са?дзельн?ка?
. Дапамажыце ?м, кал? патрабуецца падтрымка, ? выказвайцеся за ?х, кал? зь ?м? абыходзяцца так?м чынам, як? не дацягвае да чаканых паводз?на? паводле ?сеагульнага зводу паводз?на?.
- Прызнавайце ? ?сла?ляйце працу, зробленую ?дзельн?к(-ц-)ам?.
Дзякуйце ?м за дапамогу ? працу. Ушано?вайце ?х намаганьн? ? ?сла?ляйце належнае.
3 ? Непрымальныя паводз?ны
Усеагульны звод паводз?на? нак?раваны на дапамогу сябро?кам ? сябрам супольнасьц? выяв?ць абстав?ны кепск?х паводз?на?. Наступныя паводз?ны л?чацца непрымальнасьц? ? межах В?к?руху:
3.1 ? Назаляньне
Гэта ?лучае паводз?ны, нак?раваныя найперш на запалохваньне, абурэньне ? засмучэньне асобы, або паводз?ны, дзе гэта разумна пал?чаць найверагоднейшым асно?ным наступствам. Паводз?ны могуць пал?чыць назаляньнем, кал? яны выходзяць за межы таго, што ад разважл?вай асобы чакацьмуць выцярпець у сусьветным м?жкультурным асяродзьдз?. Назаляньне часта набывае выгляд пачуцьцёвага зло?жываньня, асабл?ва людзьм? ? падвержаным стане, ? можа ?лучаць зварот на месца працы або да сябро? ? чальцо? сям’? з намаганьнем запалохаць або зьбянтэжыць. У некаторых выпадках паводз?ны, як?я не ?здымаюцца да ?зро?ню назаляньня ? адз?ным выпадку, могуць стаць назаляньнем праз па?тор. Назаляньне ?лучае, але не абмяжо?ваецца наступным:
- Абразы
. Гэта ?лучае абзываньне, выкарыстаньне жаргону ? стэрэатыпа?, а таксама нападк? на падставе асаб?стых якасьця?. Абразы могуць аднос?цца да ?спрыманых якасьця?, як то розум, выгляд, народнасьць, раса, вера (або адсутнасьць такой), культура, плоць, зьнявечаньне, узрост, грамадзянства, пал?тычная прых?льнасьць ? ?ншыя якасьц?. У некаторых выпадках па?торная кп?на, сарказм ? нападка складаюць абразы разам, нават кал? асобныя заявы не.
- Плоцевае дамаганьне
. Плоцевая ?вага або заляцаньне ?сялякага кшталту да ?ншых, дзе асоба ведае або падставова мае ведаць, што такая ?вага не в?таецца або ? станов?шчах, дзе згоду немагчыма выказаць.
- Пагрозы.
В?давочны або няя?ны намёк на магчымасьць цялеснага гвалту, несправядл?вага бянтэжаньня, несправядл?вай ? неабгрунтаванай рэпутацыйнай шкоды або запалохваньне намёкам на беспадста?нае пра?нае дзеяньне, каб выйграць спрэчку або змус?ць кагосьц? паводз?ць сябе пажаданым чынам.
- Заахвочаньне шкоды ?ншым.
Гэта ?лучае заахвочаньне кагосьц? ?ншага ?чын?ць самапашкоджаньне або самагубства, як ? заахвочаньне кагосьц? ?чын?ць гвалто?ныя напады на трэц? бок.
- Раскрыцьцё асаб?стых зьвестак.
Пашырэньне прыватных зьвестак ?ншых удзельн?ка?, як то ?мя, месца працы, ф?зычнага адрасу або электроннай пошты бязь ?х выразнай згоды ? праекце ≪В?к?мэды?≫ або ? ?ншым месцы, ц? пашырэньне зьвестак датычна ?х в?к?дзейнасьц? па-за праектам?.
- Перасьлед
. Адсочка асобы ? праектах ? па?таральная крытыка ?х працы пераважна з намерам засмуц?ць ? адахвоц?ць. Супольнасьцям можа спатрэб?цца зьвярнуцца да ?х вызначаным супольнасьцю спосабам, кал? складанасьц? працягваюцца пасьля намаганьня? знос?на? ? асьветы.
- Трол?нг.
Сумыснае пераб?ваньне размова? ? вераломныя доп?сы, каб на?мысна раззлаваць.
3.2 ? Зло?жываньне ?ладай, прыв?леем ? ?плывам
Зло?жываньне адбываецца, кал? хтосьц? на сапра?днай або ?я?най пасадзе з уладай, прыв?леем ? ?плывам выя?ляе зьняважл?выя, лютыя ? гвалто?ныя паводз?ны да ?ншых людзей. У асяродзьдзях ≪В?к?мэды?≫ гэта можа набыць выгляд вуснага ? душэ?нага зло?жываньня ? спалучацца з назаляньнем.
- Зло?жываньне пасадай з боку службо?цы, чыно?н?ка ? пэрсаналу.
Выкарыстаньне па?намоцтва?, веда? ? сродка? у распараджэньн? прызначаных службо?ца?, як ? чыно?н?ка? ды пэрсаналу Фундацы? ≪В?к?мэдыя≫ або аддзела? ≪В?к?мэды?≫, каб запалохаць ? пагражаць ?ншым.
- Зло?жываньне старэйшасьцю ? сувязям?.
Выкарыстаньне станов?шча ? славы, каб запалохаць ?ншых. Мы чакаем ад людзей са значным досьведам ? сувязям? ? руху паводз?на? з асабл?вым клопатам, бо варожыя за?ваг? ад ?х могуць прынесьц? нена?мысны адказ. Людз? з па?намоцтвам? супольнасьц? маюць адмысловы прыв?лей разглядацца ? якасьц? надзейных ? ня маюць зло?жываць гэтым дзеля нападу на тых, хто нязгодны зь ?м?.
- Душэ?нае ман?пуляваньне.
Злоснае выкл?каньне ? кагосьц? сумневу ва ?ласным успрыманьн?, адчуваньн? ? разуменьн? з мэтай перамог? ? спрэчцы або змус?ць кагосьц? паводз?ць сябе пажаданым чынам.
3.3 ? Вандал?зм супраць зьместу ? зло?жываньне праектам?
Сумыснае ?вядзеньне прадузятага, хлусьл?вага, недакладнага ? неналежнага зьместу або затрымка ? тармажэньне стварэньня (? падтрыманьня) зьместу або ?ншая перашкода яго стварэньню. Гэта ?лучае, але не абмяжо?ваецца наступным:
- Па?торнае спрэчнае ? нематываванае прыб?раньне зьместу без належнага абмеркаваньня ? падачы тлумачэньня.
- Пасьлядо?нае ман?пуляваньне зьместам на карысьць адмысловага тлумачэньня зьява? ? кропак гледжаньня (таксама шляхам несумленнага ? сумыснага хлусьл?вага адбору крын?ца? ? перайначваньне слушнага спосабу складаньня рэдактарскага зьместу);
- Прамова нянав?сьц? ва ?сяляк?м выглядзе або ма?леньне зьняпра?леньня, нак?раванае на ачарненьне, прын?жэньне ? закл?к да нянав?сьц? супраць асоба? ? суполак на падставе таго, к?м яны ёсьць або ?х асаб?стых перакананьня?;
- Выкарыстаньне знака?, выява?, катэгорыя?, б?рак ? ?ншых в?да? зьместу, як?я запалохваюць ?ншых ? шкодзяць ?м па-за кантэкстам энцыкляпэдычнага ? ?нфармацыйнага выкарыстаньня. Гэта ?лучае накладаньне схема? на зьмест, нак?раваных на выц?сканьне ? выгнаньне.