Yuks?k D?qiqlikli Televiziya ing. High Definition Television (qısaca HD TV) ? ?n?n?vi TV yayım standartlarından (PAL, SECAM, NTSC) daha yuks?k d?qiqlik t?min ed?nyayım standartı.

1983-cu ild?, ITU (International Telecommunication Union) altındakı radiokomunikasya sektoru (ITU-R) buny?sind? t?k bir beyn?lxalq n??r standartı inki?af etdirm?k uzr? bir i? qrupu (IWP11 / 6) quruldu. Standart hec bir zaman sonuclandırılamamı? olmaqla birlikd? ITU-R BT.709?2 ("Rec. 709") nomr?li ITU-R tovsiy?si 16:9 ??kil nisb?ti il? birlikd? 1080i (1,080 s?tir-interlaced) v? 1080p (1,080 s?tir-progressive) formatlarını t?yin . Ancaq standartın t?yin olunması d?rhal h?yata kecirilm?sin? g?tirm?di. ?lk ticar?t HDTV sınaqları standart-keyfiyy?tli n??rl?rin 4 qatı band-geni?liyi t?l?b edirdi. Band-geni?liyini SDTV (Standard Definition TV) 'nin 2 qatına salan s?yl?r bel? onun peyk xaricind? bir muhitd? istifad? t?min ed? bilm?di. ?lav? olaraq HDTV n??rl?rin cıxarılması v? qeyd edilm?si d? ilk zamanlar texniki baxımdan meydan oxumaydı. 2000-ci ill?rd? sıxı?dırma alqoritml?ri ucun ehtiyac duyulan prosessor gucl?rinin v? yı?ma qabiliyy?tl?rinin artmasıyla HDTV ticari olaraq t?tbiq oluna bil?r v? qar g?tir?n bir hal almı?dır.

Movcud HDTV n??rl?ri DVB (Europe) v? ATSC (US) standartlarını istifad? Dolby Digital (AC-3) formatında 5.1 kanal s?s sistemi d?st?yini ehtiva etm?kd?dir.

Boyuk ekranlı TV-l?rin v? yuks?k keyfiyy?tli proyektorlar coxalmasıyla ?n?n?vi SDTV (Standard Definition TV) qeyri-kafi qalma?a ba?lamı?dır. "HD Ready" bir televiziya SDTV kanalları daha yax?ı gost?rm?z. Muk?mm?l gorunu? ?ld? etm?k ucun HD siqnal ver?n qaynaqlar lazımdır. Bu qaynaqların bir qisimi bu ??kild?dir:

Havadan g?l?n yer siqnallar. Bunlar evlerimizdeki uy?un antenalar il? alına bil?r. Bu n??rl?ri izl?y? bilm?k ucun TV icin? inteqr? edilmi? v? ya xarici alıcılar lazımlıdır. Yeni cıxan TVl?rd? DVB-T alanlar artıq standart olaraq var.

• Peyk n??rl?ri Bu gun az qala analoq n??r qalmamı? v?ziyy?td?dir. Ancaq movcud n??rl?r h?l? SD formatındadır.
• Blu-ray oynadıcılar. HD formatındakı film, dizi, klip kimi gorunu?l?ri oynada bilm?kd?dir. TV-y? HDMI v? ya komponent uz?rind?n ba?lanmaqdadır.
• Komputerl?r Yeni qrafik chip artıq ekran kartlarında HDMI cıxı?ını mumkun etm?kd?dir. Komputerin DVI cık?ından da bir adapter kom?yiyl? televiziyanın HDMI giri?in? ?laq? edil? bilm?kd?dir.

HDTV n??rl?ri 3 parametr il? t?yin edilir: 1. ?aquli d?qiqliyi t?svir ed?n s?tir sayı 2. Darama sistemi: progressive ? davamlı (p) v? ya interlaced ? daraqlı (i). Davamlı axtarı?da gorunu? kadrı t?k s?f?rd? ekrana yansıtılmaktadır. Daraqlı axtarı?da is? ?vv?l gorunu?un t?k nomr?li s?tirl?ri ekrana yansıtılmakta, arxasından cut nomr?li s?tirl?ri yansıtılmaktadır. Bel?c? bir poza 2 turda yaradılmaqdadır. Klassik TV n??rl?ri taraklıdır. 3. Saniy?d?ki kadr v? ya alan sayı. 720p60 formatı 1280 × 720 piksel saniy?d? 60 kadr (60 Hz) yazar. 1080i50 formatı 1920 × 1080 piksels (ie 2 MP) saniy?d? 50 alan yazar. B?z?n axan sah?l?r (kadrlar) yarım-kadr olaraq adlandırılar, cunki bir c?rciv?nin iki sah?si mu?yy?n mudd?tl?rl? kaydırılır. Axın (alan) pulldown v? bolunmu? ed?n xususi texnikalardır v? butun kadrları catdırma?a icaz? ed?rl?r.

M?hsulun ticar?t m?nası h?r bir axı? nisb?ti v? ya alan nisb?ti salınar. m?s, Bir "1080i televiziya seti" etiketi yalnız ??kil cozunurlu?unu gost?rir. Tez-tez, bu nisb?t 1080p24, 1080p25, v? 1080p30 v? d? g?l?c?kd? meydana cıxacaq olan 1080p50 v? 1080p60 kimi 1080p sinfin? gir?nl?rin xaricind?kil?ri ucun 50 v? ya 60 dır. Axın nisb?ti cozunurlukten ba?qa anlama da g?l? bil?r. M?s?l?n; 24p, saniy?d? 24 darama ?m?liyyatı v? 50i, saniy?d? 50 t?yin olunmu? alan ehtiva ed?n y?ni saniy?d? 25 t?yin olunmu? axı? ed?n m?nasını ver?r. Cox HDTV sisteml?r standart cuzunurluk v? axı? v? ya alan nisb?tini desdekler. ?n m??hur olanlar bel?dir.

Sah?l?r daraqlı sisteml?rd? istifad? edilm?kd?dir. Bir kvadrat iki sah?d?n meydana g?lir. T?k s?tirl?r bir sah?si, cut s?tirl?r bir ba?qa sah?si meydana g?tir?r. Turkiy?d? d? h?l? d? istifad? edil?n kohn? PAL sisteml?rd? saniy?d? 25 kadr kec?r. Y?ni saniy?d? 50 alan daraması edil?r.

• 
  HDTV d?qiqlik
• 
  SDTV d?qiqlik

• HD 189733 b
• HD GRAPHICS 2500