Niue
is een eilan'nstaetje in
Polynesie
in de
Hroote Oceaon
in 't werelddeel
Oceanie
. Niue lig ten oossen van
Tonga
, ten wessen van de
Cook-eilan'n
en ten zuden van
Amerikaons Samoa
. Niue ei een oppervlak van 260 km2 en 't oogste punt lig op 65 meter. In 2016 weunen der 1.612 minsen. 't Eilanje is nie onafankelijk, me ei een
Vrieen Associaotie
mie
Nieuw-Zeeland
.
James Cook
zag as eessen Europeaon in
1774
Niue. Ie probeern drie keer op 't eiland te komm'n, me vanwehe de Polynesische inweuners die an ulder nie hoed ezind waeren, lukn dat nie. Omda Cook docht dan de inweuners bloed op der tan'n an esmeerd, wat a volhens de lehende echter rooie benaonen waeren, noem'n Cook 't eiland 'Savage Island' (Wild eiland).
Laeter kreeg 't eiland zen offisjele naem, Niu ?, wat a zoiets as 'ouwer van kokesnoten' beteeken. Den offisjele naem is noe Niu? fekai, 'wilde ouwer van kokesnoten'.
Niue is ok nog een poosje Brits
protectoraot
ewist, me in
1901
wier Niue veroverd deur Nieuw-Zeeland en in 1974 kreeg Niue de staetus van een Vrieen Associaotie.
Robert Rex
wier den eessen president van Niue.
Niue ei een oppervlak van 260 km2, lig op zen oogsen 65 neter eb der weunen in
2007
1.492 minsen. Niue lig 700 kilemeter ten oossen van Tonga en is een van de hroste koraelatoll'n ter waereld. 't Eilanje besti uut kalksteen mie steile kliffen an de kustlien.
Der zien vuuf hroote koraelriffen op Niue, naemelijk:
- Beveridge-rif
- Antiope-rif
- Haran-rif
- Albert Meyer-rif
- Haymet-rotsen
Kaerte Niue
De economische activiteit'n op Niue bestaen vurral uut zelfvurzienende landbouw en der is ok een klein bitje industrie. Der worn onder aore
passievruchen
,
kokesnoten
en
honieng
verwerkt. Vaddere inkomsen zien 't toerisme en de verkoop van poszehels. Qua economie is Niue sterk afankelijk van Nieuw-Zeeland.
Op Niue leven slechs ienkele zoogdieren, wivan onder aore de
Tongavleer'ond
(
Pteropus tonganus
). Vadder leven in de riffen rondom 't eiland vee vissesoorten, walvissen, dolfien'n en vanzelfspreek'nd koraelen.
In jannewari
2004
wier Niue etroffen deur de
cycloon
Heta wideur an 300 minsen dakloos wiern en 2 minsen wiern edood. De uzen wiern nie mi herbouwd en de minsen trokk'n wig. Nieuw-Zeeland stell'n as reactie ierop da wunnir a de bevolkienge nog vadder ofneem, Niue zen udihe status hi verliezen. Den udihe houverneur,
Mititaiagimene Young Vivian
, ei dit ofewezen.
Op Niue lihhen veertien verschill'nde plekken, wivan de hroste stad en den oodstad Alofi is. De stad Alofi besti echter wer uut twi deel'n, Noord- en Zuud-Alofi, die an saemenevoegd zien. Ier een tabelletje mie de plekken op Niue:
Niue ei ok een eihen topleveldomein, .nu. Vurral in Nederland wor dit topleveldomein vee hebruukt voe homepages vanwehe ok 't Nederlandse woordje 'nu'.