한국   대만   중국   일본 
Column | Medialogica: Defensiekundigen op tv onderdeel van lobby - NRC

Opinie

Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie .
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Media

Medialogica: Defensiekundigen op tv onderdeel van lobby

Jaap de Hoop Scheffer en Dick Berlijn.
Jaap de Hoop Scheffer en Dick Berlijn.

Veertien-, vijftienhonderd interviews schat terrorisme- en beveiligingsexpert Glenn Schoen zelf te hebben gegeven, aan media in binnen- en buitenland. Het lijkt me veel, maar het zou best wel eens kunnen kloppen.

Het onderzoeksprogramma Argos TV Medialogica (HUMAN) heeft wel eens grotere onthullingen gebracht dan de constatering dat veel veiligheidsdeskundigen persoonlijk belang hebben bij het pleiten voor meer investeringen in beveiliging en/of defensieactiviteiten. Maar de rondgang langs enkelen van hen die voor de camera iets over hun rol wilden vertellen en een aantal hoofdredacteuren, in de door Erwin Otten gemaakte aflevering Kennis van Zaken , levert wel degelijk iets op.

Zo vertelt Bert Huisjes, hoofdredacteur van WNL, dat hij Schoen graag uitnodigt, omdat die goed en helder kan uitleggen, maar ook omdat zijn benadrukken van het belang van veiligheid goed past bij de orientatie van WNL’s conservatief-liberale achterban: ?Er zit geen politieke correctheid in zijn verhaal.” Bovendien verklapt Huisjes ?studiedeskundigen”, zoals wetenschappers, liever niet aan het woord te laten, want die praten te academisch.

In het begin van Schoens mediacarriere werd nog wel eens vermeld dat hij voor een groot beveiligingsbedrijf werkte, maar nu bijna nooit meer. Waarom dat is, dat weet hij ook niet.

Marcel Gelauff (NOS) en Joost Oranje ( Nieuwsuur ) vinden dat je dat alleen moet doen, als het relevant is, maar Oranje zegt ?niet de illusie te willen wekken dat we altijd van iedere spreker in Nieuwsuur weten welke belangen er meespelen.”

Interessant is dat sommige experts standaard alleen bij hun voormalige functie worden aangeduid, zoals ex-secretaris-generaal van de NAVO Jaap de Hoop Scheffer en gewezen commandant der strijdkrachten Dick Berlijn. Dat ze ook adviseur zijn (Berlijn sinds kort niet meer) van Koninklijke TenCate, die onder meer uniformen aan Defensie verkoopt, wordt er nooit bij verteld.

Berlijn wil zichzelf geen lobbyist noemen, maar als hem gevraagd wordt of het attenderen van een journalist op een systeem van TenCate tegen bermbommen lobbywerk is, aarzelt hij en herhaalt de vraag. Hij kan zich voorstellen dat anderen dat zo zien, maar is het daar zelf niet mee eens.

Hoofdredacteur Huisjes vindt het geen enkel probleem als WNL zou meewerken aan het verhogen van de omzet van een bedrijf als TenCate. Het is immers een Nederlands bedrijf en als het daar goed mee gaat, is dat ook goed voor de mensen die er werken.

Ik heb bij het zoveelste pleidooi van Berlijn voor aanschaf van de JSF nooit gedacht dat ik naar het oordeel van een objectieve buitenstaander luisterde. Je moet ook niet te kinderachtig zijn door het buiten de deur houden van mensen met goed inzicht, retorische gaven en een persoonlijk belang. Maar het lijkt goed daar af en toe wel inzicht in te geven. En er is weinig mis met academici, die ook gewone-mensentaal kunnen spreken. Of zouden Beatrice de Graaf en Rob de Wijk ook stiekem lobbyist zijn?