Η Εξ?λιξη τη? Νεοελληνικ?? Τ?χνη? στον 20ο Αι?να

αναρτ?θηκε στι? 4 Σεπ 2009, 12:25 μ.μ. απ? το χρ?στη + Photios

 

 

Εισαγωγη

 

?χοντα? ανατεθε? σε εμ?? η επιμ?λεια μια? ?κθεση? για την εξ?λιξη τη? νεοελληνικ?? τ?χνη? στον 20 ο αι?να, το πρ?το μα? μ?λημα θα ?ταν η επιλογ? των ?ργων τ?χνη? και των καλλιτεχν?ν, οι οπο?οι εκφρ?ζουν αντιπροσωπευτικ? τι? καλλιτεχνικ?? τ?σει? που κατ? περι?δου? εμφαν?στηκαν στον Ελλαδικ? χ?ρο: των νεωτερικ?ν τ?σεων των αρχ?ν του αι?να, τη? λεγομ?νη? γενι?? του '30 και τη? Αφα?ρεση? .

Ω? αντιπροσωπευτικ? δε?γμα των νεωτερικ?ν τ?σεων των αρχ?ν του 20 ου αι?να, επιλ?ξαμε τον ζωγραφικ? π?νακα ≪Σαντορ?νη≫ του Κωνσταντ?νου Μαλ?α. Και τον μεν συγκεκριμ?νο καλλιτ?χνη επιλ?ξαμε, δι?τι με ζ?λο υπηρ?τησε τη νεωτερικ? αυτ? τ?ση, που απομακρυν?ταν απ? τα προηγο?μενα ακαδημα?κ? στερε?τυπα, σε σημε?ο ?στε να ιδρ?σει μαζ? με ?λλου? συνοδοιπ?ρου? καλλιτ?χνε? την ≪Ομ?δα Τ?χνη≫, απ? δε τα ?ργα του Κωνσταντ?νου Μαλ?α, η επιλογ? τη? ≪Σαντορ?νη?≫ ?γινε δι?τι σε αυτ? το ?ργο διαφα?νεται χαρακτηριστικ? η απομ?κρυνση αυτ? απ? τα ακαδημα?κ? πρ?τυπα. Το συγκεκριμ?νο θ?μα (?να αιγαιοπελαγ?τικο εκκλησ?κι) θα προσφερ?ταν πολ? ε?κολα να φιλοτεχνηθε? με τον παραδοσιακ? τρ?πο. ?μω? βλ?πουμε ?τι προτιμ?θηκε ο ≪νεωτερικ??≫ τρ?πο?.

Απ? την γενι? του '30, διαλ?ξαμε το ?ργο ≪Ποιητ?? και Μο?σα≫ του Ν?κου Εγγον?πουλου, ω? δε?γμα τη? τ?σεω? του τονισμο? τη? ελληνικ?τητα? που ε?ναι το χαρακτηριστικ? τη? συγκεκριμ?νη? τ?σεω?. Το ?ργο του εν λ?γω καλλιτ?χνη δεν ?τυχε τη? δεο?ση? προσοχ?? στην εποχ? του για λ?γου? μ?λλον πολιτικο?? [1] .

Τ?λο?, ω? δε?γμα τη? αφαιρετικ?? τ?σεω? των δεκαετι?ν του '50 και του '60 επιλ?ξαμε την ≪Σ?νθεση≫ του Ν?κου Κεσσανλ?. Ο καλλιτ?χνη? ε?ναι γνωστ?? ω? ιδρυτ?? τη? Mec Art , δηλαδ? του συνδυασμο? μηχανικ?ν και ζωγραφικ?ν μ?σων [2] . Εδ? προτιμ?σαμε ?να αμιγ?? ζωγραφικ? του ?ργο. Τα κριτ?ρια τη? επιλογ?? ε?ναι υποκειμενικ?, αλλ? και η φ?ση τη? τεχνοτροπ?α? τη? αφαιρ?σεω? ε?ναι κατ? β?ση υποκειμενικ?, αφο? δ?δει αφορμ?? στου? θεατ?? να ανακαλ?σουν δικ?? του? εντυπ?σει?.

?λα τα ?ργα που διαλ?ξαμε βρ?σκονται εκτεθειμ?να στην Εθνικ? Πινακοθ?κη Αθην?ν.


Α. Κωνσταντ?νο? Μαλεα? ≪Σαντορ?νη≫ [3]

  Περιγραφ?

?ργο ζωγραφικ?, ελαιογραφ?α σε Μουσαμ? 75Χ107 εκ. που φιλοτεχν?θηκε περ?που το 1924-1925 [4] .

Το θ?μα του ζωγραφικο? αυτο? π?νακα ε?ναι παρμ?νο απ? την ελληνικ? ?παιθρο. Θ?μα ιδια?τερα αγαπητ? στου? καλλιτ?χνε? των νεωτερικ?ν τ?σεων των αρχ?ν του 20ου αι?να.

Κεντρικ? θ?ση ?χει ?να αιγαιοπελαγ?τικο εκκλησ?κι, που δεσπ?ζει εν?? παραδοσιακο? κυκλαδικο? οικισμο? απ? ασπρισμ?να σπ?τια π?νω σε μ?α πλαγι?. Προφαν?? πρ?κειται για την Σαντορ?νη. Ο οικισμ?? φα?νεται να βρ?σκεται σε κ?ποιο υψ?μετρο απ? την θ?λασσα, η οπο?α ε?ναι χρωματισμ?νη με ?ντονα βαθυγ?λαζο χρ?μα, που γ?νεται πιο ανοικτ?χρωμο γ?ρω απ? την ακτογραμμ?. Αυτ? ?ρχεται σε αντ?θεση με το ανοικτ? γαλ?ζιο του ουρανο?, το οπο?ο διακ?πτεται απ? αραι? λευκ? σ?ννεφα. Το νησ?κι που διακρ?νεται, τον?ζει περισσ?τερο τα ιδια?τερα χαρακτηριστικ? του αρχιπελ?γου?. Τα γε?δη χρ?ματ? του διακ?πτονται απ? λευκ? σημ?δια, που υποδηλ?νουν την ?παρξη ασβεστωμ?νων σπιτι?ν. Στο β?θο? δεξι? διακρ?νεται η απ?ληξη ? προφαν?? ? εν?? ακρωτηρ?ου, με κ?τι που μοι?ζει με φ?ρο επ?νω του. Το ρ?δινο χρ?μα του ορ?ζοντα φανερ?νει ?τι πρ?κειται για ?ρα ολ?γο προ τη? ανατολ?? του ηλ?ου, ? ολ?γο μετ? την δ?ση του. (Μ?λλον το δε?τερο, αν συγκρ?νει κανε?? το σχ?μα του νησιο? στον χ?ρτη με τον ζωγραφικ? αυτ? π?νακα).

Τεχνοτροπικ??, ο π?νακα? εντ?σσεται στο ρε?μα του ιμπρεσιονισμο? (και ειδικ?τερα του μετα-ιμπρεσιονισμο? που αποτελε? την μετεξ?λιξη του). Αυτ? φα?νεται απ? τα εξ?? τεχνοτροπικ? χαρακτηριστικ?: Δεν ?χουμε πιστ? φυσιοκρατικ? απεικ?νιση, αλλ?   μ?α γενικ? εντ?πωση ( impression ) που δημιουργε?ται απ? την παρ?θεση χρωμ?των   και αποχρ?σεων με αδρ?? πινελι??, δ?χω? να διακρ?νονται λεπτομ?ρειε?. Το φω? ?χει πρωτε?οντα ρ?λο. Τα χρ?ματα ε?ναι ?ντονα και φωτειν?, εν? δ?σκολα διακρ?νεται η παρουσ?α μα?ρου χρ?ματο? στι? σκι?σει? και τι? χρωματικ?? συνθ?σει?. Η αν?μιξη των χρωμ?των ε?ναι στοιχει?δη? και η εναλλαγ? μεταξ? των φωτοσκι?σεων απ?τομη [5] .

Ο Κωνσταντ?νο? Μαλ?α?   ε?χε ω? πρ?τυπ? του τα γαλλικ? μετα-ιμπρεσσιονιστικ? ρε?ματα [6] .

Το κοινωνικοπολιτικ? πλα?σιο τη? εποχ?? .

Η Ελλ?δα ε?χε υποστε? μ?α οδυνηρ? ?ττα στον Ελληνοτουρκικικ? π?λεμο του 1897. Μετ? ακολο?θησε ο διεθν?? οικονομικ?? ?λεγχο?, οι Βαλκανικο? και ο Πρ?το? παγκ?σμιο? Π?λεμο?. ?λα αυτ? ε?χαν δημιουργ?σει μ?α οικονομικ? και κοινωνικ? κρ?ση.

Οι κ?κλοι των διανοουμ?νων στην Ελλ?δα των αρχ?ν του 20 ου αι?να ε?χαν συνειδητοποι?σει ?τι το μ?λλον τη? χ?ρα? βρισκ?ταν στην εκβιομηχ?νιση και τον εκσυγχρονισμ? τη? με β?ση τα πρ?τυπα των δυτικ?ν Ευρωπα?κ?ν χωρ?ν. Αν και η εκβιομηχ?νιση και η αστικοπο?ηση δεν προχ?ρησε αρκετ? και, κατ? β?ση, η χ?ρα παρ?μενε κυρ?ω? αγροτικ?, αυτ? δεν αποθ?ρρυνε του διανοουμ?νου? να υποστηρ?ζουν τον δυτικ?τροπο εκσυγχρονισμ? τη? χ?ρα? [7] .   Αυτ? για πολλο?? ταυτιζ?ταν με την αν?πτυξη του πολιτισμο?.

Κατ' αναλογ?αν με την τεχνολογικ? εξ?λιξη, υποστ?ριζαν και την καλλιτεχνικ? νεωτερικ?τητα. Τ?ρα πλ?ον δεν ε?ναι το Μ?ναχο το μοναδικ? κ?ντρο επιρρο??. Οι ?λληνε? καλλιτ?χνε?   επηρε?ζονται (με κ?ποια χρονικ? καθυστ?ρηση) απ? τα καλλιτεχνικ? ρε?ματα τη? Ευρ?πη? και ιδια?τερα απ? τα μετα-ιμπρεσσιονιστικ? [8] . Οι ?λληνε? νεωτερικο? καλλιτ?χνε?, ?δρυσαν το 1917 την   ≪Ομ?δα Τ?χνη≫. Μεταξ? αυτ?ν ?ταν και ο Κωνσταντ?νο? Μαλ?α?, ?ργο του οπο?ου εξετ?σαμε.

 

 

 Β. Νικοσ εγγονοπουλοσ ≪Ποιητησ και Μουσα≫ [9]

 

Περιγραφ?

?ργο ζωγραφικ?, ελαιογραφ?α σε μουσαμ? 120Χ100 εκ. που φιλοτεχν?θηκε το 1938 [10] . Το θ?μα του περιλαμβ?νει συμβολικ?? παραστ?σει?, που οι περισσ?τερε? ανακαλο?ν στη μν?μη μα? στοιχε?α τη? ελληνικ?τητα?.

        Κεντρικ? θ?ση στη σ?νθεση ?χουν δ?ο μορφ?? που συμβολ?ζουν τον ποιητ? και την μο?σα αντιστο?χω?. Η Μο?σα παριστ?νεται ω? μ?α γυναικε?α μορφ? σε ?ρθια στ?ση, ενδεδυμ?νη με λευκ? αρχαιοελληνικ? ποδ?ρη χιτ?να και ιμ?τιο με πλο?σιε? πτυχ?σει? και υποδεδυμ?νη με σανδ?λια. Στη θ?ση τη? κεφαλ?? υπ?ρχει ?να ερυθρ? ειλητ?ριο, απλωμ?νο, ασφαλ?? δε?γμα τη? λογι?τητα?. Στο μ?σον του ανοικτο? ειληταρ?ου διακρ?νεται ?να? λευκ?? κυκλικ?? δ?σκο?. Με το αριστερ? τη? χ?ρι κρατε? το ιμ?τιο που τυλ?σσεται γ?ρω τη?, εν? στον δεξι? τη? βραχ?ονα κρ?μεται η ?λλη ?κρη του ιματ?ου. Με το δεξ? τη? χ?ρι προτε?νει, δ?δει, στον ποιητ? ?να βιολ? και ?να δοξ?ρι. Προφαν?? αυτ? συμβολ?ζει το ποιητικ? χ?ρισμα, καθ?? η πο?ηση διαθ?τει ρυθμ? και μελωδ?α μ?σα τη? και ταιρι?ζει με την μουσικ?.

        Ο Ποιητ?? ε?ναι μ?α σχηματοποιημ?νη ανδρικ? μορφ?, δ?χω? χαρακτηριστικ? προσ?που. Ε?ναι ενδεδυμ?νο? με μεταλλικ? θ?ρακα (σαν σιδερ?φρακτο? ιππ?τη? του μεσα?ωνα) και περισκελ?δα. Ε?ναι ανυπ?δητο?. Δεν διακρ?νονται βραχ?ονε?, εν? απεναντ?α? διακρ?νονται τα χ?ρια του, τα οπο?α υποδ?χονται το βιολ? που προτε?νει σ'   αυτ?ν η Μο?σα. Μοι?ζει σαν να ?χει α?ρατου? βραχ?ονε?. Ε?ναι καθ?μενο? επ?νω σε ?ναν κ?βο.

        Τριγ?ρω, δι?φορα γεωμετρικ? στοιχε?α, ?πω? κ?νο?, κ?λουρο? κ?νο?, πυραμ?δα, σφα?ρα και ορθογ?νιο παραλληλεπ?πεδο. Το τελευτα?ο ?χει μ?α πλευρ? ανοικτ? και διακρ?νεται εντ?? του δ?πεδο με τετρ?γωνε? ερυθρ?? και λευκ?? πλ?κε? σε δι?ταξη σκακι?ρα? και σε μ?α πλα?ν? πλευρ? μακρ?στενα ανο?γματα με ημικυκλικ? τ?ξα στη θ?ση τη? επ?νω πλευρ??. Ομοι?ζουν με παρ?θυρα και δ?πεδο εκκλησ?α? σε μικρογραφ?α. Εκτ?? απ? γεωμετρικ? στοιχε?α, στο δ?πεδο τη? σ?νθεση? υπ?ρχουν και τρ?α ψ?ρια. Το δ?πεδο επ?νω στο οπο?ο ευρ?σκονται οι δ?ο κεντρικ?? μορφ?? φα?νεται να ε?ναι ξ?λινο.

        Στη δεξι? πλευρ? τη? σ?νθεση? δεν υπ?ρχει το?χο? και διακρ?νεται ο υπα?θριο? χ?ρο? μια? παραλ?α?. Ο ουραν?? ?χει λ?γα μικρ? σ?ννεφα, η θ?λασσα φα?νεται λ?γο ταραγμ?νη και επ?νω στην αμμουδι? περπατο?ν ?να? ?νδρα? με ολ?σωμο ?νδυμα κολυμβ?σεω? διακοσμημ?νο με λευκ?? και ερυθρ?? οριζ?ντιε? ρ?γε? και πλατ?γυρο καπ?λο και μ?α γυνα?κα με μακρ? πτυχωτ? φ?ρεμα και καπ?λο. Μπροστ? του? βλ?πουμε τρ?α κομμ?τια ξ?λου, για να διευκολ?νουν τον βηματισμ? π?νω στην ?μμο.

        Π?σω απ? τι? κεντρικ?? μορφ?? τη? σ?νθεση? υπ?ρχει ?να? το?χο? και μ?α μισ?νοικτη π?ρτα. Επ?νω στον το?χο κρ?μονται σε ?να καρφ? δ?ο βοηθητικ? ?ργανα σχεδι?σεω? (≪ταυ≫ και τρ?γωνο) και μ?α παρ?σταση εν?? νεοκλασικο? κτιρ?ου.

            Τεχνοτροπικ??, το ?ργο αυτ? του Εγγον?πουλου αν?κει στον υπερρεαλισμ? [11] ? σουρεαλισμ? [12] , και μ?λιστα στην ελληνικ? του εκδοχ?. Ε?ναι παραστατικ? ζωγραφικ?, που ?μω? δεν αποτυπ?νει την πραγματικ?τητα, αλλ? ενσωματ?νει φανταστικ? στοιχε?α στι? συνθ?σει? τη?. Ο υπερρεαλισμ?? του Ν. Εγγον?πουλου βρ?θει απ? ελληνικ? στοιχε?α: απ? την Αρχαι?τητα, το Βυζ?ντιο, ?ρωε? τη? επαναστ?σεω? και ≪κυρ?ε? που ?χουν αποδρ?σει απ? ρομαντικ? μυθιστορ?ματα.≫ [13]

Το κοινωνικοπολιτικ? πλα?σιο τη? εποχ?? .

        Οι κοινωνικοπολιτικ?? εξελ?ξει? του Μεσοπολ?μου συνετ?λεσαν στην τ?ση για την αναζ?τηση τη? ελληνικ?τητα? που χαρακτηρ?ζει την γενι? του '30. Το σημαντικ?τερο γεγον?? ?ταν η Μικρασιατικ? καταστροφ? και οι συν?πει?? τη?: Το κ?μα προσφ?γων, το οπο?ο κατ?κλυσε τον Ελλαδικ? χ?ρο, η κατ?λυση του μοναρχικο?   και η εγκαθ?δρυση δημοκρατικο? πολιτε?ματο?, κ.λπ...

        Ειδικ?τερα η Μικρασιατικ? καταστροφ? συνδ?θηκε με την επ? το δυσμεν?? μεταβολ? τη? στ?σεω? των Ευρωπα?κ?ν δυν?μεων ?ναντι τη? Ελλ?δο?, οι οπο?ε? αντιθ?τω? ευν?ησαν το Κεμαλικ? καθεστ??. Η αρνητικ? στ?ση των Ευρωπα?ων απ?ναντι στην Ελλ?δα, προξ?νησε, σε αντ?ρροπη κ?νηση, την απομ?κρυνση των Ελλ?νων απ? τα ευρωπα?κ? πρ?τυπα και την αναζ?τηση ν?ων προτ?πων απ? το ?νδοξο Ελληνικ? παρελθ?ν. Αυτ? αντανακλο?σε και την ψυχολογικ? αν?γκη των Ελλ?νων να αναπτερωθε? το ηθικ? του? μ?σα απ? αυτ?ν την αναζ?τηση [14] .

        Στον πολιτικ? τομ?α ?χουμε την εκδ?ωξη τη? ξεν?φερτη? δυναστε?α?. Στον πολιτιστικ?, αυτ? αντανακλ?ται απ? την εκδ?ωξη των ξ?νων καλλιτεχνικ?ν προτ?πων. ?ταν αργ?τερα παλινορθ?θηκε η Μοναρχ?α, το Μεταξικ? καθεστ?? εν?σχυσε την τ?ση για την αναζ?τηση τη? Ελληνικ?τητα? [15] .

 

Γ. Νικοσ Κεσσανλησ ≪Συνθεση≫ [16]

Περιγραφ?

?ργο ζωγραφικ?, ελαιογραφ?α σε μουσαμ? 54,5Χ33 εκ. που φιλοτεχν?θηκε το 1962 [17] . Το θ?μα του ε?ναι εντελ?? μη παραστατικ?. Πρ?κειται για μ?α σ?νθεση (?πω? δηλ?νει και το ?νομα) αφηρημ?νων σχημ?των με συνδυασμο?? χρωμ?των.

Η γενικ? ?ψη τη? ≪συνθ?σεω?≫ ανακαλε? στην μν?μη μα? τα αφηρημ?να σχ?ματα και του? χρωματικο?? συνδυασμο?? διαφ?ρων τ?πων μαρμ?ρου, ?νυχα, αλ?βαστρου, και παρομο?ων πετρωμ?των. Νομ?ζει κανε?? ?τι πρ?κειται λ.χ. για μ?α αποκολλημ?νη πλ?κα μαρμ?ρου, εκτεθειμ?νη ω? ζωγραφικ? π?νακα?, ? μ?α φωτογραφ?α μαρμ?ρινη? επιφ?νεια?.

        Στο κ?ντρο δεσπ?ζει μ?α περ?που τριγωνικ? μορφ? σχεδ?ν μα?ρου χρ?ματο?, που περι?χει οριζ?ντια ≪νερ?≫ λευκ?? αποχρ?σεω? και νεφελ?δου? υφ??. Διακρ?νονται και ?λλα αραι? ≪νεφελ?ματα≫ λευκ? και ερυθρ?.   Λευκ? στ?γματα ε?ναι δι?σπαρτα παντο? και δ?ο κ?κκινε? κηλ?δε?, η μ?α εκ των οπο?ων η μεγαλ?τερη, περιβ?λλεται απ? ερυθρ? αραι? ≪νεφ?λωμα≫. Η εντ?πωση που δημιουργε? αυτ? το κεντρικ? τρ?γωνο, παραπ?μπει σε απεικον?σει? του διαστ?ματο? με νεφελ?ματα, γαλαξ?ε?, ?στρα, κ?κκινου? γ?γαντε? κ.λπ.. Οι πλευρ?? του τριγ?νου αυτο? ορ?ζονται απ? ωχροπρ?σινα ≪νερ?≫ (στην απ?χρωση τη? μουστ?ρδα?).

Αυτ? το κεντρικ? τριγωνικ? σχ?μα περιβ?λλεται απ? ακαν?νιστα σχ?ματα, οριζ?μενα και αυτ? απ? ≪νερ?≫ τι? ιδ?α? αποχρ?σεω?. Στο (τριγωνικ?)   τμ?μα που βρ?σκεται στην ?νω δεξι? γων?α του π?νακα κυριαρχε? το ?ντονο λευκ? του χιονιο? διακοπτ?μενο απ? ≪φλ?βε?≫ και ≪νερ?≫ που παραπ?μπουν σε μ?ρμαρο. Ο λευκ?? ?γκο? περιβ?λλεται απ? σκοτειν? ≪διαστημικ?≫ φ?ντο ?μοιο με αυτ? που κυριαρχε? στο κεντρικ? τρ?γωνο. Παρ?μοια ?ψη ?χουν και τα τμ?ματα που βρ?σκονται κ?τω δεξι? (περ?που τετρ?πλευρο) και   αριστερ? (μακρ?στενο πολ?πλευρο), εν? αυτ? που απομ?νουν, ?να σχ?ματο? ορθογων?ου τριγ?νου που καταλαμβ?νει την κ?τω αριστερ? γων?α του π?νακα και ?να σχ?ματο? ισοπλε?ρου τριγ?νου κοντ? στην ?νω αριστερ? γων?α, παρουσι?ζουν επ?ση? διαστημικ? ?ψη, αλλ? το μεν πρ?το με ωχροπρ?σινα νεφελ?ματα το δε δε?τερο με λευκ?.

        Απ? τεχνοτροπικ?? πλευρ?? το ?ργο αν?κει στην αφα?ρεση και μ?λιστα στο ε?δο? του αφηρημ?νου εξπρεσιονισμο?, που προ?λθε απ? τι? Η.Π.Α.. Δεν υπ?ρχουν παραστ?σει? συγκεκριμ?νων αντικειμ?νων. Το εικαστικ? πεδ?ο οργαν?νεται διαισθητικ?, χωρ?? προηγο?μενο σχεδιασμ? και το χρ?μα τοποθετε?ται ελε?θερα [18] . Ο συνδυασμ?? χρωμ?των και σχημ?των δημιουργε? τι? αισθητικ?? αξ?ε? που συγκινο?ν τον θεατ? [19] . Το αποτ?λεσμα που προξενε?ται σε κ?θε θεατ? ε?ναι υποκειμενικ?. Δι?τι αυτο? οι συνδυασμο? χρωμ?των και σχημ?των δ?δουν στου? θεατ?? το ?ναυσμα να ανακαλ?σουν απ? τον εσωτερικ? του? κ?σμο τι? δικ?? του? υποκειμενικ?? εντυπ?σει?.

        Αυτ? το ?ργο του Κεσσανλ?, ανακαλε? σε εμ?? την συνθετικ? σχ?ση γη? και ουρανο?. Δηλαδ? συνδυασμ? σχημ?των και χρωμ?των που υπενθυμ?ζουν γ?ινα πετρ?ματα, αλλ? ταυτ?χρονα, μ?σω αυτ?ν, αναγ?μαστε στο ουρ?νιο στερ?ωμα. Παρουσι?ζει κ?ποια ομοι?τητα με το ?ργο του Χρ?στου Λεφ?κη ≪Ζωγραφικ?≫ του 1961 [20] , το οπο?ο ?σω? ο Κεσσανλ?? ε?χε υπ?ψη του.

Το κοινωνικοπολιτικ? πλα?σιο τη? εποχ?? .

Η περ?οδο? στην Ελλ?δα αμ?σω? μετ? τον εμφ?λιο π?λεμο χαρακτηρ?ζεται απ? γενικευμ?νη σ?γχυση και αστ?θεια. Αυτ? ?ταν επ?μενο να καλλιεργ?σει μ?α εσωστρ?φεια στου? ?λληνε?. Η αφαιρετικ? τεχνοτροπ?α ευνοε? την εσωστρ?φεια του ατ?μου δι?τι δεν δ?δει στου? θεατ?? ?τοιμε? παραστ?σει?, αλλ? ερεθ?σματα τα οπο?α ανακαλο?ν διαφορετικ?? εντυπ?σει? απ? τα αποθ?ματα που βρ?σκονται θησαυρισμ?να στι? μν?με? των θεατ?ν. Γι’ αυτ? οι συνθ?κε? τη? εποχ?? αυτ?? ?ταν ιδανικ?? για να αναπτυχθε? μεταξ? των καλλιτεχν?ν η τ?ση αυτ?.

Επιπλ?ον, η εποχ? αυτ? χαρακτηρ?ζεται απ? την πολιτικ? και στρατιωτικ? ηγεμον?α των Η.Π.Α.. Αυτ? η ηγεμον?α πολ? ε?κολα π?ρασε και στο πολιτιστικ? πεδ?ο και μ?λιστα ?ταν το εξαγ?γιμο πολιτιστικ? προ??ν τη?, ο Αφηρημ?νο? Εξπρεσιονισμ??, ?ταν τ?σο ισχυρ? ?στε μ?σα σε μ?α δεκαπενταετ?α κατ?φερε να επιβ?λει την παρουσ?α του στι? δι?φορε? εθνικ?? τ?χνε? [21] .

 

 

Συμπερ?σματα

            Οι καλλιτεχνικ?? τεχνοτροπ?ε? τη? κ?θε χρονικ?? περι?δου αντικατροπτ?ζουν τι? κοινωνικοπολιτικ?? συνθ?κε? στι? οπο?ε? ζουν και δημιουργο?ν οι καλλιτ?χνε?.

            Στι? αρχ?? του αι?να, η τ?ση του νεωτερισμο? στην τ?χνη, αντιστοιχο?σε στην επιθυμ?α των διανοουμ?νων, για το δυτικ?τροπο εκσυγχρονισμ? τη? χ?ρα? στου? τομε?? τη? οικονομ?α? και τη? τεχνολογ?α?.

            Η λεγομ?νη ≪γενι? του 30≫, επηρεασμ?νη απ? τι? συν?πειε? τη? Μικρασιατικ?? Καταστροφ??, μ?α εκ των οπο?ων ?ταν η αποστασιοπο?ηση απ? τα δυτικοευρωπα?κ? ιδε?δη και η αναζ?τηση προτ?πων απ? την ελληνικ? παρ?δοση, στρ?φηκε στην αναζ?τηση τη? ελληνικ?τητα? και στον καλλιτεχνικ? τομ?α.

            Η μετεμφυλιακ? Ελλ?δα βρ?θηκε αντιμ?τωπη με ?να κλ?μα αβεβαι?τητα? και συγχ?σεω?. Αυτ? ευν?ησε τι? εσωστρεφε?? τ?σει? που ?ταν οι ιδανικ?? για την αν?πτυξη τη? αφαιρετικ?? τεχνοτροπ?α?.

            Η ≪Σαντορ?νη≫ του Κωνσταντ?νου Μηλ?α, το ≪Ποιητ?? και Μο?σα≫ του Ν?κου Εγγον?πουλου και η ≪Σ?νθεση≫ του Ν?κου Κεσσανλ?, εκπροσωπο?ν με αντιπροσωπευτικ? τρ?πο τι? τρει? αυτ?? τ?σει?.

 

 

 

Βιβλιογραφ?α - Συντομογραφ?ε?

 

  1. Δασκαλοθαν?ση?, 2000 = Νικοσ Δασκαλοθανασησ , ≪Αρχ?? και αξ?ε? τη? νε?τερη? ελληνικ?? τ?χνη?≫, στο   Ν. Δασκαλοθανασησ, Α. Κωτιδησ , Τ?χνη Ι:Ελληνικ?? Εικαστικ?? Τ?χνε?, Επισκ?πηση Ελληνικ?? Αρχιτεκτονικ?? και Πολεοδομ?α?, Τ?μο? Γ?, Νε?τερη και Σ?γχρονη Τ?χνη , εκδ. ΕΑΠ, Π?τρα 2000, σελ. 15- 70).
  2. Κωτ?δη?, 2000 = Αντ?νησ Κωτιδησ , ≪Το μεταπολεμικ? πρ?σωπο τη? ελληνικ?? τ?χνη?≫, στο   Ν. Δασκαλοθανασησ, Α. Κωτιδησ , Τ?χνη Ι:Ελληνικ?? Εικαστικ?? Τ?χνε?, Επισκ?πηση Ελληνικ?? Αρχιτεκτονικ?? και Πολεοδομ?α?, Τ?μο? Γ?, Νε?τερη και Σ?γχρονη Τ?χνη , εκδ. ΕΑΠ, Π?τρα 2000, (79-159).
  3. Ε.Π., 2002 = Ολγα Μεντζαφου-Πολ?ζου (επιμ?λεια), Εθνικ? Πινακοθ?κη, Μουσε?ο Αλεξ?νδρου Σο?τζου, Τ?σσερι? αι?νε? ελληνικ?? τ?χνη? , εκδ. Εθν. Πινακοθ?κη και μουσε?ο Αλεξ?νδρου Σο?τζου, Αθ?να 2006.


[1] Δασκαλοθαν?ση?, 2000, σελ. 67.

[2] Κωτ?δη?, 2000, σελ. 132.

[3] Βλ. Εικ?να α?.

[4] Ε.Π., 2002, σελ. 152.

[5] Βλ. Εικ?να α?.

[6] Ε.Π., 2002, σελ. 148.

[7] Δασκαλοθαν?ση?, 2000, σελ. 42.

[8] Στο ?διο, σελ. 43

[9] Βλ. Εικ?να β?.

[10] Ε.Π., 2002, σελ. 183.

[11] Ε.Π., 2002, σελ. 176.

[12] Δασκαλοθαν?ση?, 2000, σελ. 67.

[13] Ε.Π., 2002, σελ. 176.

[14] Δασκαλοθαν?ση?, 2000, σελ. 56.

[15] Στο ?διο σελ. 67-68.

[16] Βλ. Εικ?να γ?.

[17] Ε.Π., 2002, σελ. 183.

[18] Κωτ?δη?, 2000, σελ. 100.

[19] Α. Παπαγιανν?πουλο?, Γλωσσ?ρι, στο Ν. Δασκαλοθανασησ, Α. Κωτιδησ , Τ?χνη Ι:Ελληνικ?? Εικαστικ?? Τ?χνε?, Επισκ?πηση Ελληνικ?? Αρχιτεκτονικ?? και Πολεοδομ?α?, Τ?μο? Γ?, Νε?τερη και Σ?γχρονη Τ?χνη , εκδ. ΕΑΠ, Π?τρα 2000, σελ. 181.

[20] Κωτ?δη?, 2000, σελ. 104.

[21] Κωτ?δη?, 2000, σελ. 100.


Comments