[?μιλ?α κατ? τ?ν ?κδ?λωση ?ορτασμο? τ?? Κυριακ?? τ?? ?ρθοδοξ?α? 2014, στ?ν α?θουσα ?κδηλ?σεων το? ?ργανισμο? Λιμ?νο? Πειραι??]

Μακαρι?τατε ?ρχιεπ?σκοπε ?θην?ν κα? π?ση? ?λλ?δο? κ. Καλλ?νικε,

?γιοι ?ρχιερε??,

Τ?μιον Πρεσβυτ?ριον,

?γαπητο? ?ν Χριστ? ?δελφο?,

 

????????? ≪ ? ?κκλησ?α πολεμουμ?νη νικ? ≫, ε?ναι ? περ?φημη φρ?ση το? ?γ?ου ?ω?ννου το? Χρυσοστ?μου. Πρ?γματι, π?ση ?λ?θεια περικλε?εται μ?σα σ’ α?τ? τ? τ?σο σ?ντομο ρητ?! ?δη ?π? τ?ν πρ? Χριστο? ?ποχ? ? ?κκλησ?α τ?ν Δικα?ων τ?? Παλαι?? Διαθ?κη? ?πολεμ?θη. Δ?ν ε?ναι καθ?λου τυχα?ο τ? ?ποστολικ? ?ν?γνωσμα τ?? σημεριν?? ?μ?ρα?. Λ?γει ? ?π?στολο? Πα?λο? γι? το?? Δικα?ου?: ≪?πιλε?ψει γ?ρ μ? διηγο?μενον ? χρ?νο?, περ? Γεδε?ν, Βαρ?κ τε, κα? Σαμψ?ν, κα? ?εφθ?ε, Δαυ?δ τε κα? Σαμου?λ, κα? τ?ν Προφητ?ν, Ο? [ο? ?πο?οι] δι? π?στεω? κατηγων?σαντο βασιλε?α?, ε?ργ?σαντο δικαιοσ?νην, ?π?τυχον ?παγγελι?ν, ?φραξαν στ?ματα λε?ντων, ?σβεσαν δ?ναμιν πυρ??, ?φυγον στ?ματα μαχα?ρα?, ?νεδυναμ?θησαν ?π? ?σθενε?α?, ?γεν?θησαν ?σχυρο? ?ν πολ?μ?, παρεμβολ?? ?κλιναν ?λλοτρ?ων, ?λαβον γυνα?κε? ?ξ ?ναστ?σεω? το?? νεκρο?? α?τ?ν, ?λλοι δ? ?τυμπαν?σθησαν, ο? προσδεξ?μενοι τ?ν ?πολ?τρωσιν, ?να κρε?ττονο? ?ναστ?σεω? τ?χωσιν, ?τεροι δ? ?μπαιγμ?ν κα? μαστ?γων πε?ραν ?λαβον, ?τι δ? δεσμ?ν κα? φυλακ??, ?λιθ?σθησαν, ?πρ?σθησαν [δηλαδ? πριον?σθηκαν, ?πω? ? Προφ?τη? ?σα?α?], ?πειρ?σθησαν, ?ν φ?ν? μαχα?ρα? ?π?θανον, περι?λθον ?ν μηλωτα??, ?ν α?γε?οι? δ?ρμασιν [δηλαδ?, περιπλαν?θηκαν φορ?ντα? προβι?? κα? δ?ρματα ζ?ων, ?πω? ο? Προφ?τε? ?λ?α? κα? ?λισα?ο?], ?στερο?μενοι, θλιβ?μενοι, κακουχο?μενοι, (?ν ο?κ ?ν ?ξιο? ? κ?σμο?) [τ?ν ?πο?ων δ?ν ?ταν ?ξιο? ? κ?σμο?] ?ν ?ρημ?αι? πλαν?μενοι, κα? ?ρεσι, κα? σπηλα?οι?, κα? τα?? ?πα?? τ?? γ??≫ (?βρ. ΙΑ’ 32-38). ? ?π?στολο? Πα?λο? μ?? διηγε?ται τ?ν π?λεμο κα? το?? διωγμο?? πο? δ?χθηκαν ο? ?νθρωποι το? Θεο?, α?το? πο? ?λεγαν τ?ν ?λ?θεια. ?ν?φερε δειγματολειπτικ?? ?ρισμ?να παραδε?γματα Δικα?ων τ?? Παλαι?? Διαθ?κη? πο? πολεμ?θηκαν.? Γι’ α?τ? κα? λ?γει στ?ν ?ρχ? ≪?πιλε?ψει γ?ρ μ? διηγο?μενον ? χρ?νο?≫.? Ο? Προφ?τε? ?σο κα? ?ν πολεμ?θηκαν ?π? το?? ?σχυρο?? τ?? ?ποχ?? του? δ?ν ?παυσαν ν? προφητε?ουν ?μ? κ?νδυνο τ?? ζω?? του?- περ? το? ?περχομ?νου Χριστο? κα? πρ?γματι, ? Υ??? κα? Λ?γο? το? Θεο? ?λθε κα? ?γινε ?νθρωπο?. Ο? Προφ?τε? βγ?καν ?ληθινο? κα? ? ?λ?θεια ?ν?κησε.

????????? ?λλ? κα? ?ταν ? Κ?ριο? ?μ?ν ?ησο?? Χριστ??, ? ?νυπ?στατο? ?λ?θεια, ?γενν?θη ?? ?νθρωπο?, ??π? τ?ν πρ?τη στιγμ? ?πολεμ?θη . ? ?ρ?δη? τ?ν ?ναζητο?σε ?? νεογ?ννητο βρ?φο? γι? ν? τ?ν θανατ?σει κα? συν?βησαν ? φυγ? ε?? Α?γυπτον το? Χριστο? κα? ? θαν?τωσι? τ?ν βρεφ?ν. ?λλ? ? μ?ν ?ρ?δη? ε?χε φρικτ? τ?λο?, ? δ? διωκ?μενο? ?π? τ?ν παιδικ? ?λικ?α Χριστ??, ?π?στρεψε κα? ?λοκλ?ρωσε τ? ?ργο τ?? σωτηρ?α? ?μ?ν.

????????? Τ? ?ργο το? Χριστο? ?πολεμ?θη ?ξ ?ρχ?? ?π? το?? ?γ?τε? τ?ν ?ουδα?ων. ? Κ?ριο? ?μ?ν ?ησο?? Χριστ?? ?συκοφαντ?θη, ?? πλ?νο?, ?παναστ?τη?, δαιμονισμ?νο? κα? βλ?σφημο? κα? ?δηγ?θηκε ?π? α?το?? στ?ν Σταυρ?. ?κολο?θησε ?μω? ? ν?κη ?π? το? θαν?του κα? ? ?ν?σταση.

????????? Σ’ α?τ?ν τ?ν πνευματικ? νομοτ?λεια ?ναφερ?μεθα σ?μερα, ?γαπητο? μου αδελφο?, ?κφωνο?ντε? τ?ν πανηγυρικ?ν τ?? ?μ?ρα? κατ? τ?ν ?ορτ? το? θρι?μβου τ?? ?ρθοδοξ?α? ?π? τ?ν α?ρ?σεων, ?νθυμο?μενοι παραδε?γματα ?π? τ? παρελθ?ν, λαμβ?νοντε? δ?ναμη γι? τ? παρ?ν κα? ?ποκτο?ντε? ?λπ?δα γι? τ? μ?λλον.

????????? Σ’ α?τ?ν τ?ν πνευματικ? νομοτ?λεια ?ναφ?ρθηκε ? Χρυσορρ?μων ?ερ?? πατ?ρ, λ?γοντα? περ? τ?? ?κκλησ?α? α?τ? τ? μελ?ρρυτα ρ?ματα, τ? ?πο?α ?πιτρ?ψτε μου ν? ?παναλ?βω α?το?σια μ? ταυτ?χρονη ?ρμηνε?α:

≪?κκλησ?α? ο?δ?ν ?σον. Μ? μοι λ?γε τε?χη κα? ?πλα? τε?χη μ?ν γ?ρ τ? χρ?ν? παλαιο?νται , ? ?κκλησ?α δ? ο?δ?ποτε γηρ?. Τε?χη β?ρβαροι καταλ?ουσιν , ?κκλησ?α? δ? ο?δ? δα?μονε? περιγ?νονται [νικο?ν]. Κα? ?τι ο? κ?μπο? [κα?χηση] τ? ??ματα, μαρτυρε? τ? πρ?γματα. Π?σοι ?πολ?μησαν τ?ν ?κκλησ?αν, κα? ο? πολεμ?σαντε? ?π?λοντο? α?τη δ? ?π?ρ τ?ν ο?ραν?ν ?ναβ?βηκε. Τοιο?τον ?χει μ?γεθο? ? ?κκλησ?α? πολεμουμ?νη νικ? ? ?πιβουλευομ?νη περιγ?νεται [θριαμβε?ει]? ?βριζομ?νη, λαμπροτ?ρα καθ?σταται? δ?χεται τρα?ματα, κα? ο? καταπ?πτει ?π? τ?ν ?λκ?ν [πληγ??]? κλυδων?ζεται, ?λλ' ο?

καταποντ?ζεται? χειμ?ζεται, ?λλ? ναυ?γιον ο?χ ?πομ?νει ? παλα?ει, ?λλ' ο?χ ?ττ?ται ? πυκτε?ει, ?λλ' ο? νικ?ται . Δι? τ? ο?ν συνεχ?ρησε τ?ν π?λεμον? ?να δε?ξ? λαμπρ?τερον τ? τρ?παιον.≫? (?μιλ?α Ε?? Ε?τρ?πιον, ΕΠΕ 33, 110). ?ξ?ζει ν? ?ναφ?ρουμε κα? την περ?σταση ?ξ ?φορμ?? τ?? ?πο?α? ε?πε τ? προηγο?μενα. ? Ε?τρ?πιο? ?ταν Πατρ?κιο? κα? ?πατο? κα? ε?χε ?ξ?ωμα, ?πω? σ?μερα το? Πρωθυπουργο?. Κ?ποτε ε?χε θεσπ?σει ν?μο περ? καταργ?σεω? του ?σ?λου τ?ν να?ν. ?ταν ?μω? περι?πεσε στ? δυσμ?νεια το? Α?τοκρ?τορα κατ?φυγε στ? να? γι? να σωθε? κα? σ?θηκε τ?τε ?παρ? τ? ?τι ε?χε καταργηθε? τ? ?συλο-μ? παρ?μβαση το? ?γ?ου ?ω?ννου το? Χρυσοστ?μου. ?ταν ?ργ?τερα μ? δικ? του πρωτοβουλ?α ?πομακρ?νθηκε ?π? τ? να?, συνελ?φθη. Τ? γεγον?? α?τ? ?δοσε τ?ν ?φορμ? στ?ν ?γιο ν? ?κφων?σει τ?ν ?μιλ?α ?ξα?ροντα? τ? δ?ναμη τ?? ?κκλησ?α?, ?που ε?πε κα? α?τ? πο? ?ναφ?ραμε.

?ργ?τερα, ?ταν ? ?διο? ?γιο? πολεμ?θηκε κα? ?πρ?κειτο ν? μεταβε? στ?ν ?ξορ?α ε?πε στ?ν ?μιλ?α του ?ναφερ?μενο? π?λι στ? δ?ναμη τ?? ?κκλησ?α?:

????????? ≪Πολλ? τ? κ?ματα κα? χαλεπ?ν τ? κλυδ?νιον [τρικυμ?α]? ?λλ' ο? δεδο?καμεν, μ? καταποντισθ?μεν? ?π? γ?ρ τ?? π?τρα? ?στ?καμεν. Μαιν?σθω ? θ?λασσα, π?τραν διαλ?σαι ο? δ?ναται? ?γειρ?σθω τ? κ?ματα, το? ?ησο? τ? πλο?ον καταποντ?σαι ο?κ ?σχ?ει. Τ? δεδο?καμεν, ε?π? μοι? Τ?ν θ?νατον? ?μο? τ? ζ?ν Χριστ??, κα? τ? ?ποθανε?ν κ?ρδο?. ?λλ' ?ξορ?αν, ε?π? μοι? Το? Κυρ?ου ? γ?, κα? τ? πλ?ρωμα α?τ??. ?λλ? χρημ?των δ?μευσιν? Ο?δ?ν ε?σην?γκαμεν ε?? τ?ν κ?σμον, δ?λον ?τι ο?δ?ν ?ξενεγκε?ν δυν?μεθα? κα? τ? φοβερ? το? κ?σμου ?μο? ε?καταφρ?νητα, κα? τ? χρηστ? καταγ?λαστα. Ο? πεν?αν δ?δοικα, ο? πλο?τον ?πιθυμ?? ο? θ?νατον φοβο?μαι, ο? ζ?σαι ε?χομαι, ε? μ? δι? τ?ν ?μετ?ραν προκοπ?ν≫ (Πρ? τ?? ?ξορ?α?, ΕΠΕ 33, 384).

????????? ?γαπητο? μου ?δελφο?,

Πολλο? νομ?ζουν ?τι ?ντε? ≪κοντ? στ?ν ?κκλησ?α≫, θ? ?ξασφαλ?σουν ?σφ?λεια κα? ?νεση κα? ?τι δ?ν πρ?πει ν? το?? συμβε? καμ?α δυστυχ?α. ?ταν, λοιπ?ν,? συμβε? κ?τι δειν?, ?γανακτο?ν κατ? το? Θεο? λ?γοντε? ≪Γιατ? Θε? μου, τ? ?κανα; ?γ? δ?ν ?ρχομαι στ?ν ?κκλησ?α; Δ?ν νηστε?ω; Δ?ν ?ξομολογο?μαι; Δ?ν κοινων?; Γιατ? ν? μο? συμβε? α?τ?≫; Πλαν?νται ?σοι ?χουν α?τ?ν τ?ν πεπο?θηση. ? Χριστ?? δ?ν μ?? ?ταξε ?νεση σ’ α?τ? τ? ζω?, ?λλ? θλ?ψει? κα? δοκιμασ?ε? τ?? ?πο?ε? ?μω? ?φε?λουμε ν? ?ντιμετωπ?ζουμε μ? θ?ρρο? , ?λπ?δα κα? ?πομον? : ≪?ν τ? κ?σμ? θλ?ψιν ?ξετε? ?λλ? θαρσε?τε, ?γ? νεν?κηκα τ?ν κ?σμον≫ λ?γει ? Κ?ριο? (?ω?νν. ΙΣΤ’ 33). ?? ?νθυμηθο?με ?δ? κα? ?κε?νο τ? ρητ? ?π? τ?ν Παλαι? Διαθ?κη: ≪Τ?κνον, ε? προσ?ρχ? δουλε?ειν Κυρ?? Θε?, ?το?μασον τ?ν ψυχ?ν σου ε?? πειρασμ?ν≫ (Σοφ. Σειρ?χ Β?1).

Ε?δαμε προηγουμ?νω? τ? λ?για το? Σοφο? Διδασκ?λου τ?? ?κκλησ?α? περ? το? τ? ?ταν ?τοιμο? ν? ?πομε?νει χ?ριν τ?? ?γ?πη? το? Χριστο?. ?σο κα? ?ν πολεμ? κανε?? το?? ?νθρ?που? το? Θεο? κα? τ?ν ?κκλησ?α, ? βλ?βη ε?ναι πρ?σκαιρη, ο? χριστιανο? βγα?νουν κερδισμ?νοι κα? ? ?κκλησ?α θριαμβε?ει. Κα? ?κε?νο?, ? τ?τε Σαο?λ κα? μετ?πειτα Πα?λο? πολ?μησε τ?ν ?κκλησ?α. Λ?γει ? ?διο? περ? ?αυτο?: ≪?κο?σατε γ?ρ τ?ν ?μ?ν ?ναστροφ?ν [συμπεριφορ?] ποτ? ?ν τ? ?ουδα?σμ?, ?τι καθ’ ?περβολ?ν ?δ?ωκον τ?ν ?κκλησ?αν το? Θεο? κα? ?π?ρθουν α?τ?ν [?πεδ?ωκα ν? τ?ν καταστρ?ψω], κα? προ?κοπτον ?ν τ? ?ουδα?σμ? ?π?ρ πολλο?? συνηλικι?τα? ?ν τ? γ?νει μου, περισσοτ?ρω? ζηλωτ?? ?π?ρχων τ?ν πατρικ?ν μου παραδ?σεων≫ (Γαλ. Α?13-14). Τ?τε ε?χε ζ?λο, ?λλ’ ≪ο? κατ’ ?π?γνωσιν≫ κα? πολεμο?σε τ?ν ?κκλησ?α. ?ταν ε?δ?κησε ? Θε?? πο? γν?ριζε τ?ν ?γαθ? του προα?ρεση, τ?τε στ?ν δρ?μο πρ?? τ?ν Δαμασκ? πο? π?γαινε γι? ν? καταδι?ξει κα? ?κε? το?? Χριστιανο?? κα? τ?ν ?κκλησ?α, ε?δε τ? ?κτυφλωτικ? ?κε?νο φ?? ?πω? ? ?διο? διηγε?ται ?πολογο?μενο? στ?ν Βασιλ?α ?γρ?ππα: ≪?ν ο?? κα? πορευ?μενο? ε?? τ?ν Δαμασκ?ν μετ? ?ξουσ?α? κα? ?πιτροπ?? τ?? παρ? τ?ν ?ρχιερ?ων, ?μ?ρα? μ?ση? κατ? τ?ν ?δ?ν ε?δον, βασιλε?, ο?ραν?θεν ?π?ρ τ?ν λαμπρ?τητα το? ?λ?ου περιλ?μψαν με φ?? κα? το?? σ?ν ?μο? πορευομ?νου??? π?ντων δ? καταπεσ?ντων ?μ?ν ε?? τ?ν γ?ν ?κουσα φων?ν λαλο?σαν πρ?? με κα? λ?γουσαν τ? ?Εβρα?δι διαλ?κτ?? Σαο?λ Σαο?λ, τ? με δι?κει?; σκληρ?ν σοι πρ?? κ?ντρα λακτ?ζειν . ?γ? δ? ε?πον? τ?? ε?, Κ?ριε; ? δ? ε?πεν? ?γ? ε?μι ?ησο?? ?ν σ? δι?κει?≫ (Πρ?ξ. ΚΣΤ’12-15).

Α?τ? γεγον?? ?νθυμε?ται κα? ? ?ερ?? κα? ?ντω? Χρυσ?στομο? κα? συνεχ?ζοντα? τ?ν ?μιλ?α του λ?γει ?πευθυν?μενο? σ? ?ποιον πολεμ? τ?ν ?κκλησ?α κα? το?? Χριστιανο??: ≪?λλ? πολεμε?? α?τ?ν, ο? δυν?μενο? βλ?ψαι τ?ν πολεμο?μενον. ?λλ' ?μ? μ?ν ?ργ?ζ? λαμπρ?τερον, ?αυτο? δ? τ?ν ?σχ?ν καταλ?ει? [διαλ?ει? τ? δ?ναμ? σου μ?] τ?? πρ?? ?μ? μ?χη?? Σκληρ?ν γ?ρ σοι πρ?? κ?ντρα ?ξ?α λακτ?ζειν. Ο?κ ?μβλ?νει? τ? κ?ντρα [παραμορφ?σει? τ? καρφι?], ?λλ? το?? π?δα? α?μ?σσει?? ?πε? κα? τ? κ?ματα τ?ν π?τραν ο? διαλ?ει, ?λλ' α?τ? ε?? ?φρ?ν διαλ?ονται. Ο?δ?ν ?κκλησ?α? δυνατ?τερον, ?νθρωπε. Λ?σον τ?ν π?λεμον, ?να μ? καταλ?σ? σου τ?ν δ?ναμιν? μ? ε?σαγε π?λεμον ε?? ο?ραν?ν. ?νθρωπον ??ν πολεμ??, ? ?ν?κησα?, ? ?νικ?θη?. ?κκλησ?αν δ? ??ν πολεμ??, νικ?σα? σε ?μ?χανον ? ? Θε?? γ?ρ ?στιν ? π?ντων ?σχυρ?τερο?. Μ? παραζηλο?μεν [προκαλο?με] τ?ν Κ?ριον. μ? ?σχυρ?τεροι α?το? ?σμεν; (...) ? ?κκλησ?α ο?ρανο? ?σχυροτ?ρα? ? ο?ραν?? κα? ? γ? παρελε?σονται, ο? δ? λ?γοι μου ο? μ? παρ?λθωσι. Πο?οι λ?γοι? Σ? ε? Π?τρο?, κα? ?π? τα?τ? μου τ? π?τρ? ο?κοδομ?σω μου τ?ν ?κκλησ?αν, κα? π?λαι ?δου ο? κατισχ?σουσιν α?τ??≫ (Πρ? τ?? ?ξορ?α?, ΕΠΕ 33, 384-386).

Τ?ν ?κκλησ?α ?πολ?μησαν Βασιλε?? κα? Α?τοκρ?τορε?. ? Ρωμα?κ? ?ξουσ?α ?στειλε στο?? Ο?ρανο?? ?κατομμ?ρια μ?ρτυρε? τ?? π?στεω?. Ποι? ?ταν τ? ?ποτ?λεσμα; ?χι μ?νον δ?ν ?ξαφαν?σθηκε ? ?κκλησ?α, ?λλ? ?πεναντ?α?, ο? δι?κτε? λησμον?θηκαν κα? ? Ρωμα?κ? Α?τοκρατορ?α ?κχριστιαν?σθηκε ?λ?κληρη κα? ?ζησε περισσ?τερα ?π? 1000 ?τη. ?≪Ε? ?πιστε?? τ? λ?γ?, π?στευε το?? πρ?γμασι. Π?σοι τ?ραννοι ?θ?λησαν περιγεν?σθαι [ν? νικ?σουν] τ?? ?κκλησ?α?? π?σα τ?γανα? π?σοι κ?μινοι, θηρ?ων ?δ?ντε?, ξ?φη ?κονημ?να? κα? ο? περιεγ?νοντο. Πο? ο? πολεμ?σαντε?? Σεσ?γηνται κα? λ?θ? παραδ?δονται. Πο? δ? ? ?κκλησ?α? ?π?ρ τ?ν ?λιον λ?μπει. Τ? ?κε?νων ?σβεσται, τ? τα?τη? ?θ?νατα.≫ (Πρ? τ?? ?ξορ?α?, ΕΠΕ 33, 386).

Κατ? τ? δι?ρκεια α?τ?? τ?? χιλι?χρονη? πορε?α?, κατ? τ?ν ?πο?α ? ?ρθοδοξ?α κυριαρχο?σε στ?ν ?κχριστιανισμ?νη Ρωμα?κ? Α?τοκρατορ?α (α?τ? πο? σ?μερα συν?θω? ?ποκαλε?ται ≪βυζαντιν?≫) ?π?ρξε μ?α θλιβερ? παρ?νθεση. ? περ?οδο? τ?? Ε?κονομαχ?α?. ?ρχισαν π?λι ο? διωγμο? κατ? τ?? ?ληθιν?? ?κκλησ?α? το? Χριστο? ?π? τ?ν ε?κονομαχικ? ?ξουσ?α. Συνολικ?? ?π?ρξαν 90 ?τη περ?που διωγμ?ν κα? στ?? δ?ο φ?σει? τ?? ε?κονομαχ?α? (~60 κατ? τ?ν Α’ κα? ~30 κατ? τ?ν Β’ [1] ) μ?χρι τ?ν ?ριστικ? κατ?παυση τ?ν ε?κονομαχικ?ν ?ρ?δων τ? 842 ?π? τ?ν Α?τοκρ?τειρα Θεοδ?ρα.

? Α?τοκρ?τειρα Θεοδ?ρα, ? ?γ?α Θεοδ?ρα ? Α?γο?στα, ? ?πο?α ?ζησε τ? τελευτα?α χρ?νια τ?? ζω?? τη? ?? Μοναχ? κα? τ? ?φθαρτ? τη? λε?ψανο ε?ναι θησαυρισμ?νο στ?ν Κ?ρκυρα, ??π?ρξε σ?ζυγο? το? τελευτα?ου ε?κονομ?χου Α?τοκρ?τορα Θεοφ?λου. ?ταν ?μω? ?ρθ?δοξη. Μετ? τ?ν θ?νατ? το? Α?τοκρ?τορα, ? ?γ?α Θεοδ?ρα ?ναστ?λωσε τ?ν ?ρθοδοξ?α στ?ν Α?τοκρατορ?α: ??παν?λθαν ?ρθ?δοξοι ?ρχιερε?? στο?? ?πισκοπικο?? θρ?νου?, ?ναστηλ?θηκαν ο? ε?κ?νε? στο?? ναο??, ?γινε Σ?νοδο? στ?ν Κωνσταντινο?πολη πο? ?παν?φερε σ? ?σχ? τ?? ?ποφ?σει? τη? 7 ^η? Ο?κουμενικ?? Συν?δου, ?ν? ο? Ε?κονομ?χοι ?ναθεματ?σθηκαν.? ? ?γ?α Θεοδ?ρα ζ?τησε μ?νον ν? ?ξαιρεθ? ? κεκοιμημ?νο? σ?ζυγ?? τη? Α?τοκρ?τορα? Θε?φιλο? ?π? τ?ν ?ναθεματισμ? τ?ν Ε?κονομ?χων ?κ μ?ρου? τ?ν ?ρθοδ?ξων, δι?τι ?λ?γο πρ? τ?? ?κδημ?α? του, ? ?γ?α Θεοδ?ρα το? ε?χε προσφ?ρει μ?α ε?κ?να κα? ?κε?νο? τ?ν ?σπ?σθηκε. Τ? γεγον?? τ?? ?ριστικ?? πα?ση? τ?? ε?κονομαχ?α?, ?ρχισε ν? ?ορτ?ζεται ?ργ?τερα ?? ? ?ορτ? το? Θρι?μβου τ?? ?ρθοδοξ?α?.

Μακαρι?τατε, ?γιοι ?ρχιερε??, Σεβαστο? Πατ?ρε? κα? ?ν Χριστ? ?δελφο?, ?ξ?ζει ?δ? ν? ?ναφ?ρουμε κ?τι πο? δ?ν ε?ναι κα? τ?σο γνωστ?. ? θρ?αμβο? τ?? ?ρθοδοξ?α? ?ορτ?σθηκε γι? πρ?τη φορ? 25 ?τη μετ? τ?ν ?ναστ?λωση τ?ν ε?κ?νων, τ? Μ. Σ?ββατο 19 Μαρτ?ου το? 867. [? ?ορτασμ?? τ?? ?ρθοδοξ?α? κατ? τ?ν πρ?τη Κυριακ? τ?ν Νηστει?ν καθιερ?θηκε ?ργ?τερα [2] ]. Τ?ν ?μ?ρα ?κε?νη ?γιναν τ? ?ποκαλυπτ?ρια μ?α? ?ριστουργηματικ?? ψηφιδωτ?? ε?κ?να? τ?? Θεοτ?κου στ?ν περ?λαμπρο να? τ?? το? Θεο? Σοφ?α?, ? ?πο?α διασ?ζεται μ?χρι σ?μερα. Δυστυχ?? ? ε?κονομαχ?α ε?χε ?πογυμν?σει το?? ναο?? ?π? τ?ν στολισμ? του?, τ?? ?ερ?? ε?κ?νε? κα? ?πρεπε τ? ψηφιδωτ? κα? ο? ε?κ?νε? ν? γ?νουν ?ξ ?παρχ??.

? ?ντω? ?γι?τατο? Πατρι?ρχη? Κωνσταντινουπ?λεω? Φ?τιο? ? Μ?γα? ?π? τ?ν ?μβωνα τ?? ?γ?α? Σοφ?α? ?ταν ? πρ?το? ? ?πο?ο? ε?χε τ?ν τιμ? ν? ?κφων?σει ?μιλ?α στ?ν ?ορτ? τ?? ?ρθοδοξ?α?.

??? ?μιλ?α του ?χει τ?τλο: ≪?μιλ?α λεχθε?σα ?ν τ? ?μβωνι τ?? μεγ?λη? ?κκλησ?α? τ? Μεγ?λ? Σαββ?τω, ?π? παρουσ?? τ?ν φιλοχρ?στων Βασιλ?ων, ?τε τ?? Θεοτ?κου ?ξεικον?σθη κα? ?νεκαλ?φθη μορφ?≫. ?πιστρ?ψτε μου ν? ?ναφ?ρω ?λ?γα ?ποσπ?σματα ?π? τ?ν πρ?τη ?μιλ?α πο? ?γινε ποτ? γι? τ?ν ?ορτ? τ?? ?ναστηλ?σεω? τ?ν ε?κ?νων [3] :

≪...Α?τ? ?μω? πο? κ?νουν τ?ν παν?γυρη κα? μ? τ? ?πο?α λ?μπει ξεχωριστ? ? σημεριν? ?ορτ?, ?πω? ε?παμε κα? πρ?ν ?π? λ?γο ε?ναι α?τ?. Ε?σ?βια λαμπρ? πο? στ?νει τρ?παια ?ναντ?ον τ?? ?χθρικ?? πρ?? τ?ν Χριστ? α?ρεση?? δυσσ?βεια ?π?ση? πεσμ?νη κ?τω στ? ?δαφο?, τ?? ?πο?α? ?χουν λαφυραγωγηθε? ?κ?μα κα? α?τ?? σχεδ?ν ο? τελευτα?ε? ?λπ?δε? τη?? κα? τ?ν μιξοβαρβ?ρων κα? ν?θων λα?ν, ο? ?πο?οι λαθρα?α γλ?στρησαν στ? κρ?το? τ?ν Ρωμα?ων κα? ?ποτελο?σαν προσβολ? κα? ?νειδο? τ?ν βασιλ?ων, α?τ?ν στηλευομ?νη ? ?χθρ?θεη γν?μη, κε?τεται μπροστ? σε ?λου? μισητ? κα? βδελυρ?≫. (Μ. Φωτ?ου,?ργα, ΕΠΕ, 12, 445).

≪ Βλ?πει? ?π? ποι? ?μορφι? χ?ρευε τ? πρ?σωπο τ?? ?κκλησ?α?, π?ση λ?μψη στερ?θηκε, π?σε? χ?ριτε? στερ?θηκε, ?πικρατ?ντα? σκυθρωπ?τητα κα? κατ?φεια; ?κε?νο ?ταν τ?λμημα ??γκληματικο? ?ουδα?κο? χεριο?, πο? δ?ν το? λε?πει καθ?λου ? θρασ?τητα, ?ν? α?τ? ε?ναι περιφαν?στατο γν?ρισμα δι?νοια? θεολ?πτη? κα? ?γ?πη? δεσποτικ?? , μ? τ?ν ?πο?α διδασκ?ταν κα? τελειοποιο?νταν ? ?μ?δα τ?ν ?ποστ?λων, ?π? τ?ν ?πο?α ?ναπτερων?ταν κα? ? δρ?μο? τ?ν ?θλοφ?ρων πρ?? τ? ν?κη μ?χρι τ? στεφ?νωμα, κα? ο? προφ?τε?, τ? στ?ματα το? Θεο?, μ? τ? γν?ση τ?ν μελλοντικ?ν κα? τ?ν παναληθ? πρ?ρρηση στο?? ?νθρ?που?, ?φθασαν σ? ?διαφιλονε?κητη δ?ξα. (...) ?κε?νοι τ? ν?μφη το? Χριστο? ?κκλησ?α, ?φο? τ?ν ξ?ντυσαν ?π? τ?ν ο?κε?ο στολισμ? τη? κι ?φο? τ?ν ?τ?μασαν μ? ?δυνηρ? τρα?ματα, μ? τ? ?πο?α κατ?στρεψαν τ? γνωρ?σματα τ?? μορφ?? τη?, κυριε?θηκαν ?π? τ? μαν?α του? ν? τ?ν παραπ?μπψουν στ? βυθ? τ?? λ?θη? γυμν? κα? κατ? κ?ποιο τρ?πο ?μορφο χωρ?? μορφ? κα? ?ποτρ?παια ?π? ?κε?να τ? πολλ? τρα?ματα ζηλε?οντα? κι ?δ? τ?ν ?ουδα?κ? ?νοησ?α? ?ν? α?τ? φ?ροντα? τ?ρα ?π?νω στ? σ?μα τη? τ?? ο?λ?? ?κε?νων τ?ν πληγ?ν πρ?? ?π?δειξη τ?? χριστομ?χου γν?μη? τ?ν ?σα?ρων κα? ?παλε?φοντα? α?τ??, κα? ?ντ? α?τ?ν προβ?λλοντα? τ?ν λαμπρ?τητα τ?? δ?ξα? τη?, ?ναμορφ?νεται ? παλαι? τιμ? τη? ?ραι?τητ?? τη?, καταχ?νοντα? πλατ? χλευασμ? σ’?κε?νου? πο? κυριε?θηκαν ?π? μαν?α ?ναντ?ον τ?? ?ποδεικν?οντα? ?λεειν? τ?ν ?ληθιν? ?νομη φρενοβλ?βει? του?. Α?τ? τ?ν ?μ?ρα ?ν τ?ν καλο?σε κανε?? ?ρχ? κα? ?μ?ρα τ?? ?ρθοδοξ?α? , γι? ν? μ?ν π? κ?τι ?περβολικ?, δ?ν θ? ?κανε λ?θο? στ? πρ?πον. Γιατ? ?ν κα? ? χρ?νο? ε?ναι λ?γο?, ?π? τ?τε πο? ?γινε στ?χτη τ? φρ?νημα τ?? ε?κονομαχικ?? α?ρ?σεω? κα? τ? ?ρθ? δ?γματα φ?τισαν ?λα τ? π?ρατα τ?? ο?κουμ?νη?, γιν?μενα π?ργοι τ?? βασιλικ?? κα? θε?α? προσταγ??, ε?ναι κι α?τ? δικ? μου καλλ?πισμα? γιατ? ε?ναι ?θλο? τ?? ?δια? τ?? θεοφιλο?? βασιλε?α?.

?λλ? ?μω? ?πειδ? ? ?φθαλμ?? τ?? ο?κουμ?νη? α?τ?? ? περ?φημο? κα? θε?ο? να??, σκυθρ?παζε. ?κκολαπτ?μενο? τ? μυστ?ρια τ?? ?ρ?σεω? (γιατ? δ?ν ε?χε ?κ?μα λ?βει τ? δικα?ωμα τ?? ε?κον?φιλη? ?ναστ?λωση?) ?ριχνε ?μυδρ?? τ?? ?κτ?νε? τ?? ?ψη? σ’α?το?? πο? προσ?ρχονταν κα? ?δειχνε λυπημ?νο ?ξαιτ?α? α?το?, τ? πρ?σωπο τ?? ?ρθοδοξ?α?. Τ?ρα ?μω? ?ποβ?λλοντα? κι α?τ? τ? σκυθρωπ?τητα κα? ?ξωρα?σμ?νη κα? διαπρ?ποντα? μ? ?λον τ?ν δικ? τη? στολισμ? κα? ?χοντα? προ?κα τ?ν πλο?το κα? χα?ροντα? γεμ?τη ?π? ?κτινβολ?α, μ? μεγ?λη χαρ? ?πακο?ει στ? φων? το? νυμφ?ου πο? φων?ζει κα? λ?γει? ≪Ε?ναι ?λη ?ρα?α α?τ? πο? ε?ναι πλησ?ον μου κα? ?λ?ττωμα ?π?νω τη? δ?ν ?π?ρχει≫. ≪Ε?ναι ?ρα?α α?τ? πο? ε?ναι πλησ?ον μου≫ ?ναμειγν?οντα? τ? ?νθη τ?ν χρωμ?των μ? τ?ν ?ρθ?τητα τ?ν δογμ?των κα? μορφ?νοντα? μ? ?εροπρ?πεια μ? τ?? δ?ο ?ερ? κ?λλο? γι? τ?ν ?αυτ? του? κα? κατ? κ?ποιο τρ?πο κα? προβ?λλοντα? σ?ν τ?λειο ?γαλμα ?λ?κληρη τ?ν ε?σ?βεια, δ?ν ?ναγνωρ?ζεται ?ρα?α ?? πρ?? τ? κ?λλο? περισσ?τερο ?π? ?λου? του? ?νθρ?που? ?λλ? κα? ?π? κ?ποιου? ?λλου? ?ψ?θηκε σ? ?φραστη ?ραι?τητα κα? ?μορφι?...≫ (Μ. Φωτ?ου,?ργα, ΕΠΕ, 12, 447-9).

≪...Μισε? κ?ποιο? τ?ν διδασκαλ?α μ?σω τ?ν ε?κ?νων; Π?? α?τ?? δ?ν ?π?ρριψε τ? κ?ρυγμα τ?ν Ε?αγγελ?ων μ? μ?σο?; Γιατ?, ?πω? ? λ?γο? γ?νεται δεκτ?? μ?σω τ?? ?κο??, ?τσι μ?σω τ?? θ?α? ? μορφ? χαρ?σσεται στο?? π?νακε? τ?? ψυχ??, καταγρ?φοντα? τ? μ?θηση σ?α?το??, στο?? ?πο?ου? δ?ν ?χει ?γχαραχθε? προηγουμ?νω? ? πρ?σληψη τ?ν πονηρ?ν δογμ?των. Ο? μ?ρτυρε? πραγματοπο?ησαν τ? ?περαθλ?ματα γι? χ?ρη τ?? δεσποτικ?? ?γ?πη?, παρουσι?ζοντα? τ? φ?λτρο το? π?θου μ? τ? α?ματ? του? κα? τ? μν?μη α?τ?ν τ?ν περι?χουν τ? βιβλ?α. Α?τ? βλ?πουμε ν? διαπρ?ττουν κα? στ?? ε?κ?νε?, ?φο? ? ζωγραφικ? δ?νει τ? δυνατ?τητα ν? πληροφορηθο?με πι? ζωνταν? τ?ν ?θληση ?κε?νων τ?ν μακαρ?ων... (Μ. Φωτ?ου,?ργα, ΕΠΕ, 12, 451).

... ?θετε? κ?ποιο? α?το?? το?? ?ερο?? λ?γου? κα? μ? το?? ?πο?ου? ?ποδι?κεται κ?θε ψ?υδο? κα? δ?ν το?? θεωρε? ?ν?τερο? ?π? κ?θε ?μφισβ?τηση; Α?τ?? πολ? πι? πρ?ν ?χει π?σει στ?ν πλ?νη ν? περιφρον?σει τ?ν σεβασμ? τ?ν σεπτ?ν ε?κονισμ?των. ?ντ?θετα, τ? τιμ? α?τ? κα? ?ποδ?δει σ’α?τ? τ?ν πρ?ποντα σεβασμ?; Θ? ?χει τ?ν ?δια δι?θεση κα? μ? το?? λ?γου?? γιατ? σ? ?ποιο ?π? τ? δ?ο α?τ? προσφ?ρει κανε?? τ?ν τιμ? ? τ?ν περιφρ?νηση ε?ναι ?ποχρεωτικ? ν? τ?ν ?ποδ?σει κα? στ? ?λλο, ?ν κ?ποιο? δ?ν ?χει παρασυρθε? τελε?ω? ?κτ?? ?π? τ?ν ?σ?βεια κα? ?π? τ?ν φρ?νηση, κα? δ?ν ?σεβε? μ?νο, ?λλ? πρεσβε?ει κα? πρ?γματα πο? ?ντιμ?χονται τ?ν ?αυτ? του. ?τσι ?σοι ?λ?σθησαν στ?ν ?ντ?θεση πρ?? τ?? ?ερ?? ε?κ?νε?, ?ποδεικν?εται ?τι δ?ν φυλ?γουν ο?τε τ?ν ?ρθ?τητα τ?ν δογμ?των, ?λλ? μ? τ? ?να ?ρνο?νται τ? ?λλο κα? δ?ν ?χουν τ? θ?ρρο? ν? ?μολογο?ν α?τ? πο? πιστε?ουν, γιατ? φυλ?γονται ?χι ?π? τ?ν ?σ?βεια, ?λλ? ?π? τ? ν? μ? νομ?ζονται ?σεβε?? κα? ?ποφε?γουν τ?ν ?νομασ?α, τ?? ?πο?α? μ? προθυμ?α ?πιδι?κουν τ?ν πραγμ?τωση...

...Στ? μ?τια μα? ? Παρθ?νο? κρατατ?ντα? ?? βρ?φο? τ?ν Κτ?στη στ?ν ?γκαλι? τη?, ?στω κι ?ν στ?? γραφ??, ?πω? κα? στο?? λ?γου? κα? στ?? θεωρ?ε? στ?κεται ?κλ?νητη, ε?ναι ?π? τ? μι? πρεσβε?τρια γι? τ? σωτηρ?α μα? κα? ?π? τ?ν ?λλη διδ?σκαλο? τ?? θεοσ?βεια? κα? χ?ρη β?βαια τ?ν ματι?ν, χ?ρη ?μω? κα? τ?? δι?νοια? μ? τι? οπο?ε? φ?ρεται ? μ?σα μα? θε?ο? ?ρωτα? κα? προχωρε? στ? νοητ? κ?λλο? τ?? ?λ?θεια?≫ (Μ. Φωτ?ου,?ργα, ΕΠΕ, 12, 453).

 

Μακαρι?τατε, ?γιοι ?ρχιερε??, Σεβαστο? Πατ?ρε? κα? ?ν Χριστ? ?δελφο?,

Σ?μερα ?μιλ?σαμε μ? τ? στ?μα κυρ?ω? δ?ο ?γ?ων Πατριαρχ?ν? Κωνσταντινουπ?λεω?, το? ?γ?ου ?ω?ννου το? Χρυσοστ?μου κα? το? Μ. Φωτ?ου γι? ν? τον?σουμε ?τι κ?τω ?π? ?λε? τ?? ?ντ?ξοε? συνθ?κε? πο? μπορε? ν? ?ντιμετωπ?ζει, ? ?ληθιν? ?κκλησ?α ?ξ?ρχεται νικ?τρια. Κα? σ?μερα ? ?κκλησ?α το? Χριστο? δι?ρχεται μ?α μεγ?λη δοκιμασ?α. Κα? π?λι γι? ?νεν?ντα ?τη κυριαρχε? στ?ν πατρ?δα μα? ? α?ρεση το? Ο?κουμενισμο? πο? τ? πρ?το β?μα γι? τ?ν διε?σδυσ? τη? ?ταν ? ?ορτολογικ? μεταρρ?θμιση το? 1924. ?κτοτε, κατ? παραχ?ρησιν Θεο?, ο? γν?σιοι ?ρθ?δοξοι δι?κονται μ? τ?ν ?να ? τ?ν ?λλο τρ?πο.

?κ?μη κα? τ?ρα, ?ν κα? ? διωγμ?? δ?ν ?χει τ?ν ?νταση κα? τ? μορφ? πο? ε?χε ?λλε? δεκαετ?ε?, μ? νομικ? τερτ?πια ο? Ο?κουμενιστ?? ≪?ρθ?δοξοι≫ προσπαθο?ν ν? ?ποσπ?σουν λατρευτικο?? χ?ρου? τ?ν γνησ?ων ?ρθοδ?ξων. ?π? παραδε?γματι, στ? ?γιο ?ρο?, ? ο?κουμενιστ?? κα? λατιν?φρων Πατρι?ρχη? ?χαρακτ?ρισε το?? πραγματικο?? Μοναχο?? τ?? ?ερ?? Μον?? ?σφιγμ?νου ?? σχισματικο?? κα? καταληψ?ε?, ?ν? κ?ποιου? ?λλου? ?π?λυδε? ρασοφ?ρου? το?? β?πτισε ≪?σφιγμεν?τε?≫, ο? ?πο?οι μ? νομιμοφανε?? διαδικασ?ε? ν? ?ρπ?ξουν τ? κτ?ρια τ?? Μον?? ?σφιγμ?νου, ?κδι?κοντα? ?π? ?κε? το?? ν?μιμου? ?διοκτ?τε?. Πραγματοποιο?ν α?τ? πο? λ?γει ? λα??, ≪φων?ζει ? κλ?φτη? ν? φ?γει ? νοικοκ?ρη?≫? κα? ?ν? α?τ? πρ?ττουν, χρησιμοποιο?ν τ?ν ?δια παροιμ?α ?ντιστρ?φοντ?? την κα? ?ποκαλο?ν το?? ?ντω? νοικοκ?ρηδε? κλ?πτε? κα? το?? ?αυτο?? του? ?? νοικοκ?ρηδε?!

?πιπλ?ον, α?τ? ? ψευδο-Εσφιγμενιτικ? ?δελφ?τη?, ?χει ?πιδοθε? κα? σ? ?ναν πολυδα?δαλο δικαστικ? ?γ?να γι? ν? ?ποσπ?σει ?π? τ?ν ?ρθ?δοξη λατρε?α Ναο?? κα? Μοναστ?ρια τ? ?πο?α κ?ποτε ?σαν μετ?χια τ?? γνησ?α? ?ερ?? Μον?? ?σφιγμ?νου, γι? ν? τ? ?ποδ?σει κ?ποτε στ? λατρε?α τ?? δικ?? του? Ο?κουμενιστικ?? πλ?νη?. Τ? ?διο ?πιχειρο?ν ν? πρ?ξουν κα? ?λλα ?γιορε?τικα μοναστ?ρια. ?δη τ? ?χουν κατορθ?σει μ? τ?ν ?ερ? Μον? ?ξιον ?στ?ν τ?? Βαρυμπ?μπη?. Κα?, ?κε? πο? κ?ποτε λειτουργο?σαν ο? ?ρθ?δοξοι, σ?μερα λειτουργο?ν ο? Λατιν?φρονε? Ο?κουμενιστ??.

Σ?μερα, ?ν? ?με?? ε?μαστε ?δ?, στ? ?σβεσμ?νο δυστυχ?? πλ?ον Φαν?ριον, ε?ναι συνηγμ?νοι ο? προκαθ?μενοι τ?ν ?πισ?μων ≪?ρθοδ?ξων ?κκλησι?ν≫ προκειμ?νου ν? ?πισπε?σουν τ?? διαδικασ?ε? γι? τ?ν σ?γκληση μι?? Συν?δου, ? ?πο?α, ?πιτρ?ψτε μου ν? π?, θ? μπορο?σε ν? ?νομασθε? ?? ? ≪Α’ Ο?κουμενιστικ? Σ?νοδο?≫. Μ?λιστα ?θελαν ν? τ?ν συγκαλ?σουν στ? Ν?καια τ?? Βιθυν?α? γι? ν? βεβηλ?σουν τ?ν χ?ρο ?που συνεκλ?θη ? ?γ?α Α’ Ο?κουμενικ? Σ?νοδο, ?λλ? τελικ?? θ? τ?ν κ?νουν στ?ν Κπολη.

Πρ?κειται γι? τ? σ?νοδο α?τ? πο? ? ?ο?διμο? Κοσμ?? ? Φλαμι?το? ε?χε πε?, ?ταν ?βλεπε τ? ε?δου? καθηγητ?? θ? δ?δασκαν Θεολογ?α στ?ν τ?τε νεο?δρυτη Θεολογικ? Σχολ? τ?? Χ?λκη?: ≪Το?του το? νεωστ? δι’ ?νεργε?α? τ?? ?πιβουλ?? [δηλ. τ?? Μασον?α?] καθιδρυθ?ντο? Σεμιναρ?ου, ε?? τ?ν Χ?λκην τ?? Κωνσταντινουπ?λεω?, σκοπ?? πρ?? το?? ?λλοι? πολλο??, ?π?ρχει, ?να νοθε?ση κατ? τ? πνε?μα τ?? διαφθορ?? κα? τ?? πλ?νη? κα? κατ? τ?ν προσηλυτισμ? τ?? ?γγλ?α?, ?λου? του? ?σομ?νου? Πατρι?ρχα?, κα? ?λην ?ν γ?νει τ?ν ?εραρχ?αν τ?? ?νατολ??, ?πω? μ?αν ?μ?ραν νομοθετηθ? δι’ Ο?κουμενικ?? Συν?δου ? κατ?ργησι? τ?? ?ρθοδοξ?α? κα? ? ?ντεισαγωγ? τ?? Λουθηρο-Καλβινικ?? α?ρ?σεω?, ?ν ? συγχρ?νω? ?λα τα ?λλα σχολε?α, προπαρασκευ?ζουσιν ?κ τ?? ?ρθοδ?ξου νεολα?α?, τ?σα χιλι?δα?, κα? μυρι?δα? ?μ?φρονα? κα? συναγωνιστ??, κληρικο??, διδασκ?λου? τ? κα? λαικο??≫ (Κοσμ? Φλαμι?του ''Φων? ?ρθ?δοξο? κα? σπουδα?α'' ?κδ. 1911 σελ?? 99).

?με?? ?μω?, ?γαπητο? μου ?δελφο?, ?? με?νουμε σταθερο? κα? ?δρα?οι στ?ν παρακταθ?κη τ?? π?στεω?. ?ντιστεκ?μενοι στ?ν σ?γχρονη πανα?ρεση το? συκρητιστικο? Ο?κουμενισμο?. ?? προσπαθ?σουμε ν? συνδυ?σουμε μαζ? μ? τ?ν ?ρθοδοξ?α κα? τ?ν ?ρθοπραξ?α. ?? μετανο?σουμε ε?λικριν?? ?? ο? Νινευ?τε?. Μ?νον ?τσι θ? μπορ?σουμε ν? σωθο?με κα? ?με??, ?λλ? κα? ν? βοηθ?σουμε κα? το?? συναθρ?που? μα? κα? μ?λιστα τ?ν φ?λτατ? μα? Πατρ?δα στ? δ?σκολη περ?σταση πο? βρ?σκεται. Ν? ?χουμε δ? σταθερ? τ?ν πεπο?θηση, π?? ?σε? δοκιμασ?ε? κα? ?ν ?ποστο?με, στ? τ?λο? π?ντοτε

≪? ?ρθοδοξ?α πολεμουμ?νη νικ?!≫

Σ?? ε?χαριστ?.