| Trang nay la m?t
bai lu?n
, no ch?a l?i khuyen ho?c y ki?n c?a m?t ho?c nhi?u thanh vien Wikipedia v? thai đ? đ?i v?i
thanh vien vo danh
. Bai lu?n
khong ph?i
la
quy đ?nh hay h??ng d?n c?a Wikipedia
. M?t bai lu?n co th? đ?i di?n cho t?m nhin chung c?a đa s? thanh vien, c?ng co th? ch? đ?i di?n cho quan đi?m c?a thi?u s?.
|
|
| Tom t?t trang nay:
Thanh vien vo danh co th? s?a đ?i bai vi?t va tham gia vao cac trang th?o lu?n gi?ng nh? nh?ng ng??i dung đa đ?ng ki. Y ki?n c?a h? c?ng gop ph?n quan tr?ng trong vi?c xay d?ng
đ?ng thu?n
.
|
Nhi?u ng??i tin r?ng nh?ng đong gop duy nh?t c?a
thanh vien vo danh
cho Wikipedia la gay ra
s?a đ?i gay h?i
vao cac bai vi?t va h? co it quy?n bien t?p h?n nh?ng ng??i đa đ?ng ki. Cac nghien c?u trong n?m 2004 va 2007 cho th?y m?c du h?u h?t cac v? pha ho?i (80%) đ?n t? IP, h?n 80% s?a đ?i c?a cac IP đ?u
khong ph?i la
pha ho?i.
[1]
Theo quy đ?nh hi?n t?i, thanh vien vo danh co cac quy?n gi?ng nh? thanh vien đa đ?ng ky tham gia
bien t?p Wikipedia
.
Do nh?ng quan ni?m sai l?m nay, cac s?a đ?i c?a thanh vien vo danh th??ng b?
lui s?a
va nh?ng gop y c?a h? cho cac trang th?o lu?n đ?u khong đ??c tinh. Th?c hanh nay la đ? ch?ng l?i
tri?t ly c?a Wikipedia
va
nguyen t?c sang l?p
c?a t?t c? cac d? an
Wikimedia
. Khi th?o lu?n v?i nh?ng thanh vien vo danh, m?t quy t?c c?n nh? đo la:
IP c?ng la con ng??i
.
B?n c?ng la m?t IP đ?y.
Xem ? đay
n?u b?n khong ngh? nh? v?y. đi?u khac bi?t duy nh?t gi?a b?n va m?t thanh vien IP la
đ?a ch? IP
c?a b?n b? gi?u đi. Khi b?n
đa đ?ng ki tai kho?n Wikipedia
, b?n gi?u đ?a ch? IP c?a minh d??i d?ng ten ng??i dung. Thanh vien vo danh th??ng đ??c g?i la
bien t?p vien ?n danh
. Tren th?c t?, khi đ?a ch? IP c?a b?n đ??c gi?u đi, chinh b?n m?i la ng??i ?n danh h?n h?. (đ?a ch? IP c?a b?n v?n đ??c
ph?n m?m
l?u l?i. Ch? đ?n gi?n la no
khong hi?n th? cho ph?n l?n cac bien t?p vien khac thoi
.)
Hay nh? k? đi?u nay khi th?o lu?n v?i ng??i dung ch?a đ?ng ki. H? khong ph?i la nh?ng bien t?p vien h?ng th?p. H? khong ph?i la t?p h?p con đ?c bi?t đ? chung ta đ?i x? tan b?o. C?ng khong ph?i la m?t đam
cao cao
co y đ?nh pha ho?i
bai vi?t c?a b?n
. H? la cac ca nhan, gi?ng nh? b?n v?y. Th? t?i sao h? l?i khong đ?ng ki tai kho?n? C?ng gi?ng nh? b?n x?ng đang đ??c cac bien t?p vien khac đ?i x? l?ch s? va thi?n y, s?a đ?i c?a nh?ng ng??i nay c?ng x?ng đang đ??c chinh b?n đ?i x? l?ch s? va thi?n y. Nh? nh?ng y ki?n c?a b?n trong cac trang th?o lu?n x?ng đang đ??c nghe va chu y khi tim
đ?ng thu?n
thi c?ng nh? v?y v?i nh?ng ng??i dung ch?a đ?ng ki.
Ng??i đ?c c?ng la cac IP đ?y
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Cac đ?c gi? c?a chung ta c?ng la cac IP. H?u nh? khong co đ?c gi? nao c?a chung ta la nh?ng ng??i dung đa đ?ng ky. Khi m?t ng??i dung ch?a đ?ng ky th?c hi?n ch?nh s?a cho m?t bai vi?t ho?c đ?ng nh?n xet tren m?t trang th?o lu?n, đay la nh?ng quan đi?m c?a m?t trong nh?ng đ?c gi? c?a chung ta. đi?u đo khong nh?t thi?t co ngh?a la quan đi?m c?a h? nen đ??c coi tr?ng h?n. No co ngh?a la chung ta khong nen phan bi?t đ?i x? ch?ng l?i quan đi?m c?a h? ch? vi h? khong co tai kho?n.
Nhi?u ng??i tin r?ng
quy đ?nh va h??ng d?n
ch? ap d?ng cho nh?ng ng??i đa đ?ng ki. Khong ph?i v?y. Quy đ?nh va h??ng d?n ?nh h??ng đ?n t?t c? ng??i dung, c? đ?ng ki l?n vo danh.
Nh? m?t quy đ?nh chung, cac thanh vien vo danh co th? lam m?i th? ma nh?ng thanh vien khac co th? lam. H? co th?
s?a đ?i bai vi?t
,
tham gia th?o lu?n tren cac trang th?o lu?n
,
đong gop va đ? xu?t quy đ?nh
va lam (g?n nh?) t?t c? m?i th? ma nh?ng thanh vien đ?ng ki co th? lam. Co m?t vai h?n ch? c? th? v? nh?ng gi cac bien t?p vien vo danh co th?
tr?c ti?p
th?c hi?n ma khong c?n s? h? tr? c?a b?o qu?n vien ho?c bien t?p vien đa đ?ng ky va thanh vien t? đ?ng xac nh?n.
- Tr?c ti?p s?a đ?i cac trang b? ban khoa:
M?t s? bai vi?t (đ?c bi?t la
ti?u s? ng??i đang s?ng
hay cac bai vi?t theo mua, nh? la
Giang sinh
) thu hut
pha ho?i
ho?c vi ph?m chinh sach lien t?c t? cac bien t?p vien khong th??ng xuyen, k? c? đ?ng ky ho?c vo danh. đ? đ?i pho, bai vi?t co th? đ??c
ban khoa
. Ban khoa th??ng la ph??ng ti?n đ? ng?n ch?n s? pha ho?i t? nh?ng ng??i dung vo danh va nh?ng
ng??i dung đa đ?ng ky it h?n b?n ngay va co it h?n 10 ch?nh s?a
. Vi khong co cach nao đ? xac đ?nh kho?ng th?i gian ma m?t ng??i ch?a đ?ng ky đong gop (khong th? s? d?ng th?i gian s?a đ?i đ?u tien vi co th? nhi?u ng??i khac nhau đang s? d?ng cung m?t đ?a ch? IP), h?u qu? ban khoa la ?nh h??ng đ?n ng??i dung ch?a đ?ng ky va cac tai kho?n m?i đ?ng ky. đi?u nay khong co ngh?a la ng??i dung ch?a đ?ng ky đ??c đanh đ?ng v?i ng??i dung m?i t?p hay đ??c đ?i x? it đang tin c?y h?n. Tu?ng t? v?i vi?c t?o ra cac bai vi?t gian ti?p, b?t k? ai c?ng co th? đ? xu?t thay đ?i tren trang th?o lu?n bai vi?t, ngoai bai vi?t trong khong gian chinh c?a m?t bien t?p vien co th? qua đ??c vi?c ban khoa c?a bai vi?t.
- S?a đ?i t? m?t ph?m vi ho?c đ?a ch? IP b? ch?n:
Thanh vien đa đ?ng ky nh?ng l?i pha ho?i bai vi?t ho?c
s?a đ?i gay h?i
co th? b?
c?m s?a đ?i
b?i m?t
b?o qu?n vien
. Thanh vien vo danh pha ho?i bai vi?t ho?c gian đo?n t??ng t? co th? b? ng?n khong cho s?a đ?i b?ng bi?n phap ch?n đong gop t??ng t? t?
đ?a ch? ho?c ph?m vi IP
c?a h?. N?u b?n th?y thong bao c?m tren trang thanh vien c?a thanh vien vo danh, hay nh? r?ng đong gop vien hom nay t? đ?a ch? IP đo co th? khong ph?i la ng??i b? c?m. (Ngoai ra, đoi khi tai n?n x?y ra, va vi?c c?m đo la do nh?m l?n.) T??ng t?, thanh vien vo t?i (đa đ?ng ky va vo danh) c?ng co th? b? c?m đong gop b? c?m tren đ?a ch? IP ho?c ph?m vi IP c?a h?.
- Tr?c ti?p t?i len hinh ?nh ho?c đ?i ten trang:
Gi?ng nh? ban khoa,
thanh vien m?i đ?ng ky
, va thanh vien vo danh, khong th? t?i len t?p m?i ho?c đ?i ten bai vi?t tr?c ti?p. Thanh vien vo danh va thanh vien ch?a đ??c xac nh?n co th? g?i yeu c?u t?i len t?p
? đay
ho?c yeu c?u di chuy?n
? đay
. Ben ngoai cac kenh chinh th?c, h? c?ng co th? h?i m?t ng??i nao đo đa quen thu?c v?i cong vi?c nay th?c hi?n tac v? dum.
WP:BGD
va
WP:BTK
c?ng la n?i h?u ich đ? nh?n tr? giup nhanh chong.
- Tr?c ti?p dung cong c? b?o qu?n, ho?c tr? thanh qu?n tr? vien:
H?n ch? nay ap d?ng trong th?c t? cho 98% ng??i dung đa đ?ng ky (tinh t?i 2013), c?ng nh? v?i 100% ng??i dung vo danh. Wikipedia gi? l?i m?t s? "nut" cho ph?n l?n thanh vien. Nh?ng "nut" nay bao g?m kh? n?ng
xoa m?t bai vi?t
ho?c
c?m m?t thanh vien
. Trong h?u h?t cac tr??ng h?p, c?ng đ?ng Wikipedia
đa quy?t đ?nh ra ng??i co quy?n truy c?p vao cac "nut" ?y
. C?ng đ?ng quy?t đ?nh xem thanh vien co th? co nh?ng đ?c quy?n nay hay khong d?a tren b?ng ch?ng h? đang tin c?y va phan đoan t?t hay khong. Vi nhi?u ng??i co th? đong gop t? cung m?t đ?a ch? IP, n?u nh?ng quy?n nay đ??c trao cho ng??i dung vo danh, s? khong co cach nao đ?m b?o ch? thanh vien đo m?i co quy?n truy c?p vao "cac nut ?y". C?ng cung m?t ly do, ng??i dung vo danh c?ng khong th? đ??c b?u vao
?y ban
, nh? la
?y ban tr?ng tai
. Gi?ng nh? cac th? lo?i khac, cac bien t?p vien vo danh luon co th? yeu c?u h? tr?, t? qu?n tr? vien g?n nh?t (ho?c k? c? t? thanh vien
?y ban tr?ng tai
g?n nh?t). Co hang tr?m bien t?p vien đ?ng ky đang ho?t đ?ng, nh?ng ch? co vai qu?n tr? vien đang ho?t đ?ng, do đo h?n ch? nay khong danh rieng cho cac thanh vien vo danh ch?a đ?ng ky.
- B? phi?u
khac bi?t v?i
binh lu?n
thi?t y?u: Trong m?t
vai tr??ng h?p
khi cac quy?t đ?nh (th??ng khong lien quan t?i n?i dung) tren Wikipedia
quy?t đ?nh b?i dan ch?
(vd.
bi?u quy?t ch?n b?o qu?n vien
, tranh c?
?y ban tr?ng tai
) thanh vien vo danh co th? khong b? phi?u; nh?ng h? v?n co th? tham gia vao cac cu?c th?o lu?n. N?u thanh vien vo danh đ??c phep b? phi?u, thanh vien đa đ?ng ky co th? l?i d?ng vi?c nay b?ng cach đ?ng xu?t tai kho?n c?a h? va b? phi?u hai l?n (ho?c, v?i vi?c s? d?ng
d?ch v? proxy
?n danh trong nhi?u l?n lien ti?p). Xem them
WP:SOCKPUPPET
, đo la m?t ki?u l?m d?ng h? th?ng trong đo m?t ng??i đ?ng ky nhi?u h?n m?t ten ng??i dung.
Cung v?i nh?ng h?n ch? nay, co m?t s?
l?i th?
khi tr? thanh thanh vien đa đ?ng ky, nh? la danh sach theo doi. Ngoai ra con co m?t s? gi?i h?n it đ??c s? d?ng khac đ??c đ?t len
thanh vien m?i đ?ng ky
do đo ?nh h??ng đ?n thanh vien vo danh.