Ukraina h?u ng?n
(
ti?ng Ukraina
:
Правобережна Укра?на
,
Pravoberezhna Ukrayina
;
ti?ng Nga
:
Правобережная Украина
,
Pravoberezhnaya Ukraina
) la ten g?i l?ch s? va lanh th? c?a m?t ph?n
Ukraine
n?m ? b? h?u (tay) c?a
song Dnepr
(Dnipro), t??ng ?ng v?i cac
t?nh
Vinnytsia
,
Zhytomyr
,
Kirovohrad
, c?ng nh? ph?n phia tay c?a cac t?nh
Kyiv
va
Cherkasy
. No chia tach v?i
Ukraina t? ng?n
trong th?i Ruin (1659-1686).
Ukraina h?u ng?n giap v?i cac khu v?c l?ch s?
Volhynia
va
Podolia
? phia tay,
Moldavia
? phia tay nam,
Yedisan
va
Zaporizhzhia
? phia nam, Ukraina t? ng?n ? phia đong va
Polesia
? phia b?c.
Cac thanh ph? chinh c?a vung bao g?m
Cherkasy
,
Kropyvnytskyi
,
Bila Tserkva
,
Zhytomyr
va
Oleksandriia
.
L?ch s? c?a Ukraina h?u va t? ng?n g?n li?n v?i
Kh?i ngh?a Khmelnytsky
n?m 1648?57. Lanh th? nay la m?t ph?n c?a
Th?nh v??ng chung Ba Lan-Litva
d??i th?i
Nha Vasa
, cho đ?n khi
Chi?n tranh Nga-Ba Lan
x?y ra do
Hi?p ??c Pereyaslav
c?a Khmelnytsky n?m 1654, v?i lien minh Muscovy.
[1]
Sau cu?c xung đ?t keo dai 13 n?m, Sa hoang Nga chi?n th?ng va h?p nh?t Ukraina t? ng?n cung v?i thanh ph? Kyiv vao n?m 1667 sau
Th?a thu?n đinh chi?n Andrusovo
.
Trong khi đo, Ukraina h?u ng?n v?n thu?c Th?nh v??ng chung cho đ?n khi
Ba Lan b? phan chia
vao cu?i th? k? 18. La m?t ph?n c?a mi?n Ti?u Ba Lan, khu v?c đ??c chia thanh hai t?nh:
Kiev
va
Bracław
. N?m 1669, hetman
Petro Doroshenko
ch?p thu?n đ? Ukraina h?u ng?n tr? thanh m?t ph?n c?a
đ? qu?c Ottoman
.
[2]
Ph?n c?c nam
Podolia
thu?c Ukraina h?u ng?n b? Ottoman xam chi?m vao n?m 1672.
Sau chi?n th?ng n?m 1683 c?a cac c??ng qu?c Kito giao trong
Tr?n chi?n Vien
, đ?n n?m 1699
Hi?p ??c Karlowitz
tr? l?i nh?ng vung đ?t đo cho Th?nh v??ng chung. Trong th? k? 18, hai cu?c n?i d?y c?a
ng??i Cossack
di?n ra. N?m 1793, Ukraina h?u ng?n b?
đ? qu?c Nga
sap nh?p trong Phan chia Ba Lan l?n th? hai,
[3]
tr? thanh m?t ph?n c?a
guberniya
('t?nh')
Ti?u Nga
.
Vao th? k? 19, dan s? ? Ukraina h?u ng?n ch? y?u la ng??i Ukraina, nh?ng ph?n l?n đ?t đai thu?c s? h?u c?a gi?i quy t?c Ba Lan ho?c quy t?c Ukraina b? Ba Lan hoa. Nhi?u th? tr?n va thanh ph? thu?c v? "Hang rao đ?nh c?" va co m?t l??ng l?n
ng??i Do Thai
sinh s?ng, trong khi gi?i quy t?c noi
ti?ng Ba Lan
ch? y?u theo Cong giao La Ma. H?u h?t nong dan tr? nen tin theo Cong giao Hy L?p ch? m?i trong th? k? 18, va sau Phan chia Ba Lan, ph?n l?n h? chuy?n sang Chinh th?ng giao nhi?u n?m tr??c khi bai b?
Unia
vao n?m 1839. Ukraina h?u ng?n sau đo đ??c chia thanh b?n t?nh (guberniya), m?i t?nh v?i chinh quy?n rieng c?a minh:
Kiev
,
Volhynia
,
Kherson
va
Podolia
.