Bach khoa toan th? m? Wikipedia
Tr?n Lutzen
di?n ra vao ngay
2 thang 5
n?m
1813
, la tr?n đanh l?n đ?u tien trong
cu?c Chi?n tranh Gi?i phong dan t?c
đ?c
ch?ng l?i
Hoang đ?
Napoleon Bonaparte
n??c
Phap
. Lien quan
Nga
-
Ph?
do T??ng
Pyotr Khristianovich Wittgenstein
(ng??i Nga) ch? huy đa t?n cong Binh đoan th? ba c?a
Th?ng ch?
Phap
Michel Ney
, nh?ng nh?ng tan binh Phap đa ch?ng tr? manh li?t. Khi cac đ?o quan Phap khac nhao vao c?u Ney, Napoleon t? than phi ng?a t?
Leipzig
v? tr?n giao tranh k?ch li?t gi?a hai đoan quan.
[1]
L?c l??ng
Phao binh
Phap đa b?n na quy?t li?t vao lien quan Nga - Ph?.
[4]
đay la tr?n đanh l?n m? man cho cu?c Chi?n tranh Gi?i phong dan t?c đ?c.
[5]
T??ng
Gerhard von Scharnhorst
b? th??ng vai tu?n sau ong m?t. Napoleon I th?ng th?, lien quan Nga - Ph? phong th?. Sau cung, lien quan t? b? nh?ng ph?n l?n quan s? đ?u tri?t binh an toan trong đem t?i, ch? khong h? b? đoan binh
chi?n th?ng
tieu di?t
[6]
. Trong khi ?y, Napoleon I l?i khong co đ?
K? binh
đ? truy kich, va quan Phap ph?i h?ng ch?u t?n th?t r?t n?ng n?, h?n c? lien quan Nga - Ph?.
[1]
Chi?n th?ng nay gop ph?n khi?n quan Phap tr? nen chan n?n v?i cu?c chi?n tranh.
[7]
Tr?n k?ch chi?n nay th? hi?n t?m quan tr?ng c?a đ?u oc sang su?t va tinh th?n xong pha tr?n m?c c?a Hoang đ? Napoleon I đ?i v?i chi?n th?ng. Tuy nhien, đay la m?t
chi?n th?ng ki?u Pyrros
c?a Phap. Du h? xam chi?m đ??c thanh
Dresden
, cac chi?n s? Phap đ?u ki?t qu?.
[1]
V?i chi?n th?ng đ?t đ? nay, Napoleon I n?m th? ch? đ?ng va h?i ph?c ti?ng t?m c?a ong k? t? sau th?t b?i trong cu?c
xam l??c n??c Nga
. Tuy nhien, v?i vi?c lien quan thoai binh trong tr?t t? t?t đ?p, l?c l??ng
Quan đ?i Ph?
d?ng manh tr? nen vinh quang, va b?t đ?u tr? v? v?i nh?ng n?m thang huy hoang c?a h? d??i tri?u
vua
Friedrich II đ?i đ?
n?m x?a.
[8]
- ^
a
b
c
d
e
David Nicholls,
Napoleon: a biographical companion
, trang 52
- ^
a
b
c
d
e
f
Pigeard, Dictionnaire des batailles de Napoleon, trg 499-500.
- ^
a
b
Pigeard, Dictionnaire des batailles de Napoleon, trg 503.
- ^
Albert Sidney Britt, Thomas E. Griess,
The wars of Napoleon
, trang 129
- ^
Jonathon P. Riley,
Napoleon and the World War of 1813: lessons in coalition warfighting
, trang 79
- ^
Alexander I. Grab,
Napoleon and the transformation of Europe
, trang 109
- ^
Albert Sidney Britt, Thomas E. Griess,
The wars of Napoleon
, trang 131
- ^
Jonathon P. Riley,
Napoleon and the World War of 1813: lessons in coalition warfighting
,c ac trang 87-89.