T?ng đ?c
hay
Toan quy?n
(
ch? Han
: 總督;
ti?ng Anh
:
Governor-general
;
ti?ng Phap
:
Gouverneur general
;
ti?ng đ?c
:
Generalgouverneur
;
ti?ng Tay Ban Nha
:
Gobernador general
;
ti?ng B? đao Nha
:
Governador-geral
;
ti?ng Ha Lan
:
gouverneur-generaal
;
ti?ng Nh?t
: ?督) la m?t ch?c quan c?a ch? đ?
phong ki?n
ho?c thu?c đ?a, trao cho vien ch?c đ?ng đ?u m?t vung hanh chinh g?m nhi?u t?nh thanh ho?c m?t vung thu?c đ?a lien bang. Thu?t ng? nay n?u đ??c s? d?ng d??i th?i phong ki?n ? Trung Qu?c hay Vi?t Nam thi đ??c g?i la
T?ng đ?c
, nh?ng n?u đ??c s? d?ng d??i th?i thu?c đ?a c?a ch? ngh?a th?c dan ph??ng Tay ho?c ngh?a hi?n t?i trong
V??ng qu?c Th?nh v??ng chung
thi đ??c g?i la
Toan quy?n
. Hi?n nay, thu?t ng? Toan quy?n ? cac qu?c gia Th?nh v??ng chung gi? v? tri nh? m?t
nguyen th? qu?c gia
.
T?ng đ?c c?a ch? đ? phong ki?n coi m?i m?t v? dan s? l?n quan s? trong đ?a h?t minh qu?n ly. Ch?c T?ng đ?c đ??c ap d?ng t?i Trung Qu?c (hai tri?u
Minh
-
Thanh
) va m?t s? n??c đong A lan c?n Trung Qu?c, trong đo co Vi?t Nam (tri?u
nha Nguy?n
).
D??i th?i
ch? ngh?a th?c dan
chau Au, ch?c Toan quy?n đ??c trao cho m?t nha qu?n ly thu?c đ?a, đ??c b? nhi?m b?i chinh ph? m?u qu?c, trong tr??ng h?p c?a đ? qu?c Anh, toan quy?n con kiem them ch?c
Pho v??ng
đ? đ?i di?n cho qu?c v??ng c?a m?t lien minh ca nhan trong b?t k? qu?c gia co ch? quy?n nao ma qu?c v??ng th??ng khong đich than tr? vi, đi?n hinh nh?
?n đ? thu?c Anh
,
Canada
hay
Uc
.
[1]
Ng??i Phap c?ng b? nhi?m Toan quy?n đ? cai tr? cac thu?c đ?a, đi?n hinh nh?
đong D??ng thu?c Phap
.
đ? qu?c Nh?t B?n
cai tr?
Ban đ?o Tri?u Tien
va đai Loan c?ng d??i m?t vien T?ng đ?c hay Toan quy?n.
Theo cach s? d?ng hi?n đ?i, trong b?i c?nh cac thu?c đ?a c? c?a Anh đa đ??c trao quy?n thanh t? tr? trong đ? qu?c Anh. Tr??c
Chi?n tranh th? gi?i th? nh?t
, danh hi?u nay ch? đ??c s? d?ng ? cac thu?c đ?a lien bang ma cac thanh ph?n c?a no đa co
th?ng đ?c
tr??c khi lien bang hoa, c? th? la
Canada
,
Uc
va
Lien minh Nam Phi
. Trong nh?ng tr??ng h?p nay, đ?i di?n c?a V??ng mi?n trong Th?ng l?nh lien bang đ??c trao danh hi?u cao c?p la toan quy?n. Ngo?i l? đ?u tien đ?i v?i quy t?c nay la
New Zealand
, qu?c gia đ??c trao quy ch? t? tr? vao n?m 1907, nh?ng mai đ?n ngay 28 thang 6 n?m 1917,
Arthur Foljambe, Ba t??c th? 2 x? Liverpool
, m?i đ??c b? nhi?m lam Toan quy?n đ?u tien c?a New Zealand.
K? t? nh?ng n?m 1950, danh hi?u toan quy?n đa đ??c trao cho t?t c? cac đ?i di?n c?a ch? quy?n trong
V??ng qu?c Th?nh v??ng chung
. Trong nh?ng tr??ng h?p nay, v?n phong c? c?a th?ng đ?c thu?c đ?a đa b? thay đ?i (đoi khi cho cung m?t ng??i đ??ng nhi?m) đ? tr? thanh toan quy?n khi đ?c l?p, vi b?n ch?t c?a v?n phong tr? thanh m?t đ?i di?n hi?n phap hoan toan đ?c l?p c?a qu?c v??ng ch? khong ph?i la bi?u t??ng c?a ch? đ? thu?c đ?a tr??c đay. ? nh?ng qu?c gia nay, toan quy?n đong vai tro la đ?i di?n c?a qu?c v??ng, th?c hi?n cac ch?c n?ng nghi l? va hi?n phap c?a m?t
nguyen th? qu?c gia
.
Qu?c gia duy nh?t khac hi?n đang s? d?ng ch?c danh toan quy?n la
Iran
, qu?c gia khong co m?i lien h? nao v?i b?t k? ch? đ? quan ch? hay Kh?i th?nh v??ng chung nao. T?i Iran, chinh quy?n c?p t?nh do m?t Toan quy?n đ?ng đ?u
[2]
(
ti?ng Ba T?
: ???????? ost?nd?r), ng??i đ??c b? nhi?m b?i
B? tr??ng N?i v?
.
Toan quy?n trong đ? qu?c Anh
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Cho đ?n nh?ng n?m 1920, cac toan quy?n la th?n dan Anh, đ??c b? nhi?m theo l?i khuyen c?a
Chinh ph? Anh
, ng??i đong vai tro la đ?c v? c?a chinh ph? Anh ? m?i Vung t? tr?, đ?ng th?i la đ?i di?n c?a qu?c v??ng. Nh? v?y, v? m?t ly thuy?t, h? n?m gi? cac đ?c quy?n c?a qu?c v??ng, đ?ng th?i n?m gi? quy?n hanh phap c?a qu?c gia ma h? đ??c giao. Toan quy?n co th? đ??c th? ky thu?c đ?a h??ng d?n th?c hi?n m?t s? ch?c n?ng va nhi?m v? c?a minh, ch?ng h?n nh? s? d?ng ho?c gi? l?i s? đ?ng y c?a hoang gia đ?i v?i lu?t phap; l?ch s? cho th?y nhi?u vi d? v? cac toan quy?n s? d?ng đ?c quy?n va quy?n hanh phap c?a h?. Qu?c v??ng ho?c chinh ph? hoang gia co th? bac b? b?t k? toan quy?n nao, m?c du đi?u nay th??ng co th? c?ng k?nh, do s? xa xoi c?a cac lanh th? tinh t?
London
.
Toan quy?n c?ng th??ng la t?ng t? l?nh c?a cac l?c l??ng v? trang trong lanh th? c?a h? va do quy?n ki?m soat c?a toan quy?n đ?i v?i quan đ?i, ch?c v? nay n?m gi? luon quan s? c?ng nh? dan s?. Toan quy?n đ??c quy?n m?c m?t b? đ?ng ph?c đ?c nh?t, ngay nay th??ng khong đ??c m?c. C?p ham thi?u t??ng, t??ng đ??ng tr? len thi đ??c m?c quan ph?c đo.
Trong khi đo, nh?ng qu?c gia co truy?n th?ng s? d?ng thu?t ng? T?ng đ?c đ? g?i m?t ch?c quan đ?a ph??ng cao c?p nh? Trung Qu?c hay Vi?t Nam thi khong con n?m d??i s? qu?n ly c?a m?t ch? đ? quan ch?, nen thu?t ng? nay đa hoan toan bi?n m?t trong vi?c đ?t b? may qu?n ly đ?a ph??ng.
Toan quy?n trong đ? qu?c Phap
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Thu?t ng? t??ng đ??ng trong
ti?ng Phap
la
gouverneur general
,
[Ghi chu 1]
đ??c s? d?ng ? cac thu?c đ?a sau:
- Toan quy?n c?a
Tan Phap
gi? ch?c Pho v??ng t? n?m 1663 đ?n n?m 1760 va la pho v??ng cu?i cung c?a Phap. No đ??c thay th? b?i ch?c v? th?ng đ?c
t?nh Quebec
c?a Anh sau s? s?p đ? c?a Tan Phap. Trong khi cac qu?n c?a
Montreal
va
Trois-Rivieres
co th?ng đ?c rieng, thi toan quy?n c?a Tan Phap va th?ng đ?c c?a qu?n Quebec la cung m?t ng??i.
- Toan quy?n c?a
Qu?n đ?o Mascarene
(d??i s? ki?m soat c?a Compagnie des Indes đ?n ngay 14 thang 7 n?m 1767) t? ngay 4 thang 6 n?m 1735 (k? nhi?m cac th?ng đ?c), va sau khi
Mauritius
b? chia c?t (
Reunion
va
Seychelles
co cac nha qu?n ly thu?c đ?a c?p th?p h?n ho?c th?ng đ?c), cho đ?n ngay 25 thang 9 n?m 1803.
- Haiti
co toan quy?n qu?n ly t? thang 1 n?m 1714 ? 31 thang 12 n?m 1803; ng??i đ??ng nhi?m cu?i cung
Jean-Jacques Dessalines
đa duy tri danh hi?u nay m?t th?i gian ng?n sau ngay đ?c l?p ngay 1 thang 1 n?m 1804 tr??c khi t? x?ng la Hoang đ? Jacques I.
- K? t? khi đ??c thanh l?p vao ngay 16 thang 6 n?m 1895 cho đ?n ngay 4 thang 4 n?m 1957,
Tay Phi thu?c Phap
(AOF) đ??c qu?n ly b?i m?t vien toan quy?n; ng??i cu?i cung n?m gi? ch?c Toan quy?n thu?c đ?a nay sau đo đ??c b? nhi?m lam Cao u? Phap t?i
Madagascar
.
- Chau Phi Xich đ?o thu?c Phap
(AEF) đ??c qu?n ly b?i m?t vien toan quy?n t? ngay 28 thang 6 n?m 1908 (tr??c đo đ??c qu?n ly b?i Commissaire general, t?c la T?ng Cao u?) đ?n ngay 4 thang 4 n?m 1957, đ??c. Trong m?t s? th?i k?, vien toan quy?n nay c?ng đong vai tro la th?ng đ?c c?a thu?c đ?a
Congo Brazzaville
.
H?n n?a, ? Chau Au th?i Napoleon, cac Toan quy?n c?a Phap đ??c
Napoleon I
b? nhi?m đ? qu?n ly nhi?u lanh th? khac nhau:
- Nha n??c đ?c
Brandenburg
(nhi?u nha n??c khac ch? co th?ng đ?c), hai ng??i đ??ng nhi?m t? ngay 27 thang 10 n?m 1806 đ?n ngay 10 thang 12 n?m 1808, trong th?i k? chi?m đong c?a Phap.
- T?nh
Courland
d??i s? chi?m đong c?a Phap (t? ngay 1 thang 8 n?m 1812, Cong qu?c Courland va Semigallia va Qu?n Pilten tren danh ngh?a đ??c tai l?p d??i s? b?o h? chung c?a Phap-Sachsen, 8 thang 10 n?m 1812 ? 20 thang 12 n?m 1812): Jacques David Martin, Nam t??c de Campredon (1761 ?1837).
- Parma va Piacenza
b? chi?m đong, (sau đo đ??c qu?n ly b?i m?t u? vien) 15 thang 2 n?m 1804 ? 23 thang 7 n?m 1808, sau đo đ??c sap nh?p thanh t?nh d??i quy?n "t?nh tr??ng c?a Taro".
- Than v??ng qu?c Piombino Thang 5 n?m 1806 ? 1811: Adolphe Beauvais (m?t 1811).
- Sap nh?p Tuscany, hai ng??i đ??ng nhi?m, tren cac qu?n tr??ng c?a Arno, Mediterranee [đ?a Trung H?i] va Ombrone:
- Thang 5 n?m 1808 ? 3 thang 3 n?m 1809 Jacques Francois de Boussay, Nam t??c de Menou (1750?1810)
- Ngay 3 thang 3 n?m 1809 ? 1 thang 2 n?m 1814 Elisa Baciocchi Bonaparte (D??i quy?n c?a N? Cong t??c x? Tuscany) (1777?1820).
- Cac t?nh Illyria
(bao g?m
Croatia
,
Slovenia
hi?n nay va th?m chi c? cac ph?n lan c?n c?a Ao va Y), đ??c sap nh?p nh? m?t ph?n c?a đ? qu?c Phap, 14 thang 10 n?m 1809 ? thang 8 n?m 1813.
Toan quy?n trong đ? qu?c Ha Lan
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
T? n?m 1610 đ?n n?m 1942, ng??i Ha Lan b? nhi?m m?t
gouverneur-generaal
("toan quy?n") đ? cai qu?n
đong ?n Ha Lan
, nay la
Indonesia
. Gi?a th?i đi?m đong ?n thu?c Ha Lan đ?u hang vao n?m 1942 va vi?c ng??i Ha Lan chinh th?c ch?m d?t ch? đ? thu?c đ?a đ?i v?i Indonesia vao n?m 1949, khong co b?t k? m?t toan quy?n nao đ??c b? nhi?m.
Trong khi ?
Caribe
, nhi?u danh hi?u khac đa đ??c s? d?ng, Curacao co ba toan quy?n t? n?m 1816 đ?n 1820:
- 1816?1819 Albert Kikkert
- 1819?1820 Petrus Bernardus van Starkenborgh
- 1820 Isaak Johannes Rammelman Elsevier
Toan quy?n trong đ? qu?c Tay Ban Nha
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Thu?t ng? t??ng đ??ng trong
ti?ng Tay Ban Nha
la
Gobernador general
.
Toan quy?n trong đ? qu?c B? đao Nha
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Thu?t ng? t??ng đ??ng trong
ti?ng B? đao Nha
la
Governador-geral
. Danh hi?u nay ch? đ??c s? d?ng cho nh?ng nha qu?n ly c?a cac thu?c đ?a l?n, cho th?y r?ng d??i quy?n c?a h? co m?t s?
th?ng đ?c
c?p d??i. ? h?u h?t cac thu?c đ?a, cac ch?c danh th?p h?n, ch? y?u la
governador
(th?ng đ?c) ho?c tr??c đay la
Capitao-mor
(thi?u ta), chi?m ?u th?.
- T?i
?n đ? thu?c B? đao Nha
(Estado da India, th? đo
Goa
), ch?c danh nay đa đ??c thay đ?i nhi?u l?n, ch? y?u la
vice-rei
(
Pho v??ng
). T??c v? pho v??ng th??ng đ??c danh cho cac thanh vien c?a hoang gia B? đao Nha, cac nha qu?n ly thu?c đ?a con l?i nh?n ch?c danh Toan quy?n;
- ?
Chau Phi
, t? n?m 1837, B? đao Nha đa b? nhi?m m?t Toan quy?n cai qu?n
t?nh Angola h?i ngo?i
, va m?t ng??i khac cai qu?n
t?nh Mocambique
. Trong m?t th?i gian, m?t toan quy?n c?ng đ??c b? nhi?m đ? cai tr?
Cape Verde
va
Guinea thu?c B? đao Nha
, trong khi cac lanh th? nay đ??c th?ng nh?t trong m?t t?nh duy nh?t. T? n?m 1921 đ?n n?m 1930, m?t s? nha qu?n ly thu?c đ?a c?a Angola va Mozambique đ??c trao them quy?n h?n, nh?ng ng??i nay đ??c đ?i ten đ?y đ? thanh
Alto-comissario e Governador-geral
(cao ?y va toan quy?n).
Toan quy?n trong đ? qu?c đ?c
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Thu?t ng? t??ng đ??ng trong
ti?ng đ?c
la
Generalgouverneur
. Cac
thu?c đ?a c?a đ?c
, chinh th?c đ??c g?i la khu b?o h? (
Schutzgebiete
), đa b?
đ? qu?c đ?c
chi?m t? nh?ng n?m 1880. Cac
th?ng đ?c
la nh?ng ng??i n?m quy?n va cai qu?n nh?ng thu?c đ?a nay. Nh?ng th?ng đ?c nay co th? đ??c coi la “toan quy?n” vi h? la nh?ng quan ch?c hanh chinh cao nh?t ? cac thu?c đ?a.
Ben c?nh đo, ch?c v? Toan quy?n c?a đ?c đ??c b? nhi?m đ? qu?n ly nhi?u lanh th? va ti?p nh?n nh?ng nhi?m v? khac nhau:
Chi?n tranh Balkan
n?m 1912?13 d?n đ?n vi?c
V??ng qu?c Hy L?p
gianh đ??c cai g?i la "Vung đ?t m?i" (
Epirus
,
Macedonia
,
Crete
va cac đ?o ? phia đong
Bi?n Aegea
), g?n nh? t?ng g?p đoi lanh th? c?a qu?c gia. Thay vi sap nh?p hoan toan nh?ng vung đ?t m?i nay vao Hy L?p b?ng cach chia chung thanh cac t?nh, h? th?ng hanh chinh Ottoman v?n ti?p t?c t?n t?i trong m?t th?i gian, va Lu?t ΔΡΛΔ? n?m 1913 đa thanh l?p 5 lanh th? Toan quy?n (Γενικα? Διοικ?σει?, sing. Γενικ? Διο?κησι?, sing. Γενικ? Διο?κησι?): Epirus, Macedonia,
Crete
,
Aegea
va
Samos
?
Ikaria
. Cac toan quy?n co th?m quy?n r?ng rai trong lanh th? c?a h?, va g?n nh? t? tr? đ?i v?i chinh ph? ?
Athens
.
Lu?t 524 n?m 1914 đa bai b? cac toan quy?n va chia Vung đ?t m?i thanh cac t?nh thong th??ng, nh?ng vao n?m 1918, Lu?t 1149 đa tai l?p chung thanh m?t c?p hanh chinh c?p cao h?n cac t?nh, v?i Macedonia hi?n đ??c chia thanh hai lanh th? toan quy?n, đo la Thessaloniki va
Kozani
-
Florina
. Toan quy?n c?a Thessaloniki, Crete va Epirus c?ng đ??c phong c?p b? tr??ng. Ngoai ra con co them Toan quy?n Thrace vao n?m 1920?22, bao g?m
Tay Thrace
va
đong Thrace
(đ??c trao tr? cho Th? Nh? K? trong
đinh chi?n Mudanya
n?m 1922). Cac quy?n h?n r?ng l?n nh?ng cho đ?n nay v?n ch?a đ??c xac đ?nh v? m?t phap ly c?a toan quy?n đa t?o ra xich mich va nh?m l?n v?i cac nhanh chinh ph? khac, cho đ?n khi quy?n h?n c?a h? đ??c phan đ?nh chinh xac vao n?m 1925. Cac toan quy?n, ngo?i tr? Thessaloniki, đa b? bai b? vao n?m 1928, nh?ng đ??c tai thanh l?p vao thang 12 n?m 1929?cho Crete, Epirus, Thrace va Macedonia?va ?y quy?n tren th?c t? t?t c? cac c? quan c?p b? cho cac khu v?c t??ng ?ng c?a h?. Tuy nhien, trong th?p k? ti?p theo, trong m?t lo?t cac bi?n phap l?p phap l?n l??t trao va t??c đi quy?n l?c, h? d?n d?n m?t đi h?u h?t cac quy?n l?c c?a minh đ? ?ng h? cac t?nh va chinh quy?n trung ??ng ? Athens.
Sau khi đ??c gi?i phong kh?i s? chi?m đong c?a phe Tr?c, vao n?m 1945, Toan quy?n B?c Hy L?p đ??c thanh l?p, ban đ?u co cac t?nh c?p d??i cho
Tay Macedonia
,
Trung Macedonia
,
đong Macedonia va Thrace
, ba t?nh đ?u tien sau đo đ??c nhom l?i thanh m?t T?nh m?i- Toan quy?n Macedonia, m?c du v?n ph?i ch?u s? qu?n ly c?a Toan quy?n B?c Hy L?p. S? s?p x?p kho x? nay keo dai cho đ?n n?m 1950, khi chinh quy?n Macedonia đ??c s?p x?p h?p ly, cac t?nh c?p d??i b? bai b? va ch? co Toan quy?n B?c Hy L?p đ??c gi? l?i. Cu?i cung, vao n?m 1955, Toan quy?n B?c Hy L?p đ??c chuy?n thanh B? B?c Hy L?p, va t?t c? cac toan quy?n ? nh?ng n?i khac ?
Hy L?p
đ?u b? bai b?.
T?ng đ?c trong đ? qu?c Nh?t
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
D??i th?i
Sh?gun
c?a Nh?t B?n (
ti?ng Nh?t
: 征夷大?軍, sei-i tai-sh?gun), cac Chinh di đ?i t??ng quan cai tr? nhan danh hoang đ? t? n?m 1185 đ?n n?m 1868, t??ng đ??ng v?i t?ng đ?c, m?c du h? th??ng co quy?n l?c l?n h?n nhi?u so v?i m?t t?ng đ?c thong th??ng s? co.
T? n?m 1895 đ?n n?m 1945,
đai Loan do Nh?t B?n qu?n ly
đ??c đi?u hanh b?i m?t vien
T?ng đ?c
. T? n?m 1910 đ?n n?m 1945,
Tri?u Tien do Nh?t B?n qu?n ly
đ??c đi?u hanh b?i m?t vien
T?ng đ?c
. T? 1905 đ?n 1910, Nh?t B?n co T?ng th??ng tru t?i Tri?u Tien.
Ch?c v? t?ng đ?c đ??c thi?t l?p n?m C?nh Thai th? 3 (1452) th?i
Minh đ?i Tong
, theo l?i t?u c?a
Vu Khiem
đ? l?p ra ch?c
T?ng đ?c L??ng Qu?ng
[4]
.
V??ng Cao
la v? t?ng đ?c đ?u tien
[4]
, nh?ng ch?a co tr? s? lam vi?c c? đ?nh. T?i n?m Thanh Hoa th? 5 (1469) d??i th?i
Minh Hi?n Tong
, ph? lam vi?c c?a t?ng đ?c L??ng Qu?ng t?i Ngo Chau m?i chinh th?c đ??c l?p ra. T?ng đ?c L??ng Qu?ng khi đo la
Han Ung
.
? Vi?t Nam, t? n?m Tan Mao 1831, n?m th? 12 tri?u vua
Minh M?ng
, nha vua cho đ?i cac
tr?n
(t?c la cac th?a tuyen c?a nha
H?u Le
) thanh t?nh va chia Vi?t Nam thanh 30 t?nh va đ?t cac ch?c T?ng đ?c,
Tu?n ph?
,
B? chinh
,
An sat
,
Lanh binh
t?i đ?a ph??ng c?p lien t?nh va c?p t?nh. Ti?n than c?a ch?c T?ng đ?c la cac ch?c
T?ng tr?n
va
Hi?p tr?n
vao th?i vua
Gia Long
, con tr??c đo t? tri?u
nha H?u Le
la cac ch?c quan
Tr?n th?
hay
L?u tr?n
. S? nha Nguy?n con g?i ch?c T?ng đ?c b?ng cai ten g?i
H? ly t?ng đ?c
hay
H? đ?c
[5]
.
Trong 30 t?nh thanh tri?u nha Nguy?n, tri?u đinh th??ng chia thanh cac vung đ?t d??i s? cai qu?n c?a m?t quan T?ng đ?c nh? sau:
B?c K?
- T?ng đ?c S?n H?ng Tuyen (tam tuyen) coi cac t?nh
S?n Tay
,
H?ng Hoa
,
Tuyen Quang
, thu?c
B?c k?
;
- T?ng đ?c Ha Ninh (
Ha N?i
,
Ninh Binh
), thu?c
B?c k?
;
- T?ng đ?c Ninh Thai (
B?c Ninh
,
Thai Nguyen
), thu?c
B?c k?
;
- T?ng đ?c H?i An hay H?i Yen (
H?i D??ng
,
Qu?ng Yen
), thu?c
B?c k?
;
- T?ng đ?c đ?nh An hay đ?nh Yen (
Nam đ?nh
,
H?ng Yen
), thu?c
B?c k?
;
- T?ng đ?c L?ng Binh (
L?ng S?n
,
Cao B?ng
), thu?c
B?c k?
;
Trung K?
- T?ng đ?c
Thanh Hoa
, thu?c
Trung k?
; (Thanh Hoa la m?t t?nh l?n đong dan nen khong g?p them vao t?nh khac)
- T?ng đ?c An T?nh (
Ngh? An
,
Ha T?nh
), thu?c
Trung k?
;
- T?ng đ?c Binh Tr? (
Qu?ng Binh
,
Qu?ng Tr?
), thu?c
Trung k?
;
- T?ng đ?c Nam Ngai (
Qu?ng Nam
,
Qu?ng Ngai
), thu?c
Trung k?
;
- T?ng đ?c Binh Phu (
Phu Yen
,
Binh đ?nh
), thu?c
Trung k?
;
- T?ng đ?c Thu?n Khanh (
Binh Thu?n
,
Ninh Thu?n
,
Khanh Hoa
), thu?c
Trung k?
;
Nam K?
Kinh đo
Rieng hanh t?nh
Th?a Thien
, v? danh ngh?a ch? đ?t đ?n c?p ph?, nen khong đ?t ch?c T?ng đ?c ma ch? đ?t ch?c
Ph? doan
ph? Th?a Thien, vi la co Kinh thanh, ch?u đi?u hanh tr?c ti?p c?a vua va tri?u đinh.
T?ng đ?c th??ng mang ham tong nh?t ph?m ho?c chanh nh? ph?m.
- ^
Thu?t ng?
Gouverneur general
v?n la ch?c danh chinh th?c b?ng ti?ng Phap ? Canada, nh?ng dung đ? ch? v?n phong do Anh thanh l?p.
T? li?u lien quan t?i
Governors-General
t?i
Wikimedia Commons