Qu?n cong ( ch? Han : 郡公) la m?t t??c hi?u th?i phong ki?n, do vua ban cho cong th?n ho?c than thich, ? d??i t??c Qu?c cong va tren t??c H?u , phong hi?u nay co t? th?i Tao Ng?y trong l?ch s? Trung Qu?c . ^[1]

L?ch s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Trung Qu?c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

T??c Qu?n cong co t? th?i Tao Ng?y , Tay T?n va Nam-B?c tri?u, đay la t??c phong cao nh?t cho ng??i khac h?, đa ph?n dung cho quy?n th?n ho?c ngo?i thich . T??c nay co phong qu?c (l?y qu?n lam đ?t phong), th?c ?p va co th? k? t??c truy?n đ?i, th?c ?p t? m?y ngan h? đ?n v?n h?, th?c quy?n ? đ?a ph??ng đ?u nh? Thai thu .

L?ch s? ghi l?i, n?m Ham Hi nguyen nien ( 264 ), T?n v??ng T? Ma Chieu ch? tri, thi?t l?p [ Ng? đ?ng t??c ; 五等爵], bao g?m 10 b?c:

• Qu?n cong (郡公);
• Huy?n cong (縣公);
• đ?i qu?c H?u (大國侯);
• Th? qu?c H?u (次國侯);
• đ?i qu?c Ba (大國伯);
• Th? qu?c Ba (次國伯);
• đ?i qu?c T? (大國子);
• Th? qu?c T? (次國子);
• đ?i qu?c Nam (大國男);
• Th? qu?c Nam (次國男);

Th?i Ng?y-T?n, Qu?n cong hang Nh?t ph?m, th?c ?p 3.000 h?, đ??c ban cho C?n mi?n co 7 l?u, đ?a v? c?c ton quy ^[2] . T? đo B?c Chu đ?n nha đ??ng , t??c Qu?n cong đ?a v? cao, sau l?i sang l?p them t??c Qu?c cong ch? danh cho đ?i cong th?n. So v?i Qu?c cong ch? danh cho nh?ng nhan v?t xu?t chung, thi Qu?n cong la an vinh th?nh hanh nh?t danh cho cong th?n, nen so v? chu?n thi Qu?c cong la cao quy nh?t ma m?t th?n t? binh th??ng co th? đ?t đ??c.

Tuy v?y, Qu?n cong c?ng d?n tr? thanh vinh ham, khong ban th?c ?p n?a. Nha Minh va nha Thanh bai b? t??c Qu?n cong.

Vi?t Nam [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Theo quan ch? th?i H?ng đ?c , thi Qu?n cong v? v?n ban ngang chanh nh?t ph?m, vo ban t??ng t?, theo quy lu?t th?i H?ng đ?c c? th? nh? sau: [ "M?i ph?m l?i chia lam hai b?c: chanh va tong. đ? đ?nh v? tri cao th?p c?a h? th?ng ten t??c, ph?i c?n c? vao đ?n v? t?. Ng??i cang co nhi?u t? thi cang co t??c cao. T? la đ?n v? c?a hang tong c?u ph?m. C?u ph?m la hang th?p nh?t co 1 t?. Cao h?n la chanh c?u ph?m co 2 t?. Hang tong bat ph?m co 3 t?. Hang chanh bat ph?m co 4 t?. Nh? v?y hang cao nh?t la chanh nh?t ph?m co 18 t?. H? th?ng c?u ph?m danh cho quan ch?c nh? va th??ng dan" ] ^[3] . T?t c? co 6 t??c đ??c x?p theo th? t? t? th?p đ?n cao la: Nam t??c, T? t??c, Ba t??c, H?u t??c, Qu?n cong va Qu?c cong. Nh?ng ng??i đ??c phong cac t??c tren, m?i ng??i s? đ??c them m?t t?. Nh? v?y nam t??c co 19 t? va qu?c cong co 24 t?. D?a theo b?ng ph?m tr?t va s? t? d??i tri?u Le Thanh Tong thi t??c v? Qu?n cong co 23 t?.

T??c Qu?n cong đ??c vua ban cho nh?ng ng??i trong hoang t?c va nh?ng ng??i co cong v?i qu?c gia. N?u khong ph?i ng??i co cong lao, danh v?ng l?n, thi khong đ??c d? phong ^[4] . D??i th?i Le s?, nhi?u cong th?n hang đ?u t? th?i khang chi?n ch?ng quan Minh xam l??c (bao g?m c? Nguy?n Trai ) c?ng ch?a t?ng đ??c phong t?i Qu?n cong. Ph?n l?n trong s? nay n?u co đ??c phong t?i t??c Cong thi c?ng la hinh th?c truy t?ng c?a nha vua sau khi h? đa ch?t t?i vai ch?c n?m ho?c co tr??ng h?p t?i th?m chi c? h?n tr?m n?m. D??i th?i Le-Tr?nh trong h?n 200 n?m v?i th? ch? l??ng đ?u ma th?c quy?n thu?c v? cac chua Tr?nh (n?i đ?i th? truy?n v??ng t??c ) thi r?t it ng??i ngoai hoang t?c (ton th?t) hai h? Le va Tr?nh luc sinh th?i đ??c phong t?i t??c Qu?c cong. đa s? du co cong lao va binh quy?n r?t l?n (ch?ng h?n nh? Nguy?n H?u Ch?nh ) c?ng th??ng ch? đ??c phong t?i t??c cao nh?t la Qu?n cong luc sinh th?i.

Sang th?i nha Nguy?n , t??c Qu?n cong la b?c th? 4 trong ton t??c r?t it khi phong cho ng??i con s?ng; l?y ten Huy?n lam t??c danh; khong ban th?c ?p. B?c nay đ??c chanh nh? ph?m. Co ph? đ? rieng v?i 1 Th? l?i, 5 nhan vien ph?c v?. đay c?ng la t??c v? th?p nh?t ma m?t hoang t? s? phong. T??c Qu?n cong la t??c v? danh d? cao nh?t ma m?t cong th?n co th? co đ??c, đa ph?n la ch? truy t?ng sau khi qua đ?i, m?t bi?t l? hi?m hoi la Hoang Cao Kh?i đ??c tri?u đinh nha Nguy?n phong t??c Duyen M?u Qu?n cong , Nguy?n Than đ??c phong t??c Dien L?c Qu?n cong , Nguy?n H?u đ? đ??c phong V?nh Lai Qu?n cong , Nguy?n Xi đ??c Phong Sai Qu?n Cong ...

Nguyen t?c đ?t ten [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Cach th?c đ?t ten t??c Qu?n cong, theo ch? d? c?a Le Thanh Tong vao đ?u n?m H?ng đ?c ( 1471 ), la ch?n m?t đ?a danh c?a t?nh, ph?, huy?n, xa r?i them ten t??c vao, v?i ng? y ng??i đo co quy?n t?i đ?a ph??ng ?y. C? Qu?n cong l?n Qu?c cong đ?u ch? l?y 1 ch? (th??ng la ch? đ?u tien) c?a đ?t phong lam hi?u, vi d? nh?: Minh Qu?n cong M?c đ?ng Dung , Th? Qu?n cong Nh? đinh To?n , Thu?t Qu?n cong Nguy?n Khiem Ich , Mai Qu?n cong Phung Kh?c Khoan , Vi?p Qu?n cong Hoang Ng? Phuc , Huy Qu?n cong Hoang đinh B?o , Sai Qu?n Cong Nguy?n Xi ,... Nh?ng c?ng co nh?ng ng??i l?i dung ten hi?u ho?c bi?u t? r?i gia t??c, nh? c? n?i c?a Vi V?n đ?nh la Vi Kim Th?ng , bi?u t? la đinh M?t , đ??c Le Thai T? phong ch?c Tr? qu?c, t??c Th?o l? t??ng quan t? đo đ?c, M?t Qu?n cong .

D??i tri?u Nguy?n, nguyen t?c phong t??c c? th? nh? sau: [ "Pham ng??i đ??c phong t??c co đ?t lam thai ?p, nh? Than V??ng thi l?y ten t?nh; Qu?n v??ng, Than cong, Qu?c cong, Qu?n cong thi l?y ten ph?; Huy?n cong, huy?n h?u thi l?y ten huy?n; H??ng cong, H??ng h?u, đinh h?u thi l?y ten xa. D??i n?a theo ch?c ma g?i" ] ^[5] . Rieng nh?ng ng??i trong hoang t?c, khi đ??c phong t??c, con đ??c ban ?n, sach va h??ng b?ng l?c c?a tri?u đinh. Theo quy đ?nh, t??c Qu?n cong h??ng 700 quan ti?n , 500 ph??ng g?o .

Vua Minh M?ng la ng??i co nhi?u hoang t? nh?t, t?ng c?ng 78 hoang t?. M?i ong đ?u co m?t ten t??c g?n v?i đ?a danh ph?, nh? Phu Binh Qu?n v??ng Mien Ao t?ng b? giang lam [ Phu Binh Qu?n cong ; 富平郡公]; hay Tu?n Qu?c cong Mien Tr? s? phong la [ Tung Hoa Qu?n cong ; 從化郡公].

Xem them [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• Quy t?c nha Nguy?n
• V??ng (t??c hi?u)
• Hoang đ?
• Phong t??c
• Cong t??c
• Qu?c cong

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Sach tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• Kham đ?nh đ?i Nam h?i đi?n s? l? , thu?c Qu?c s? quan tri?u Nguy?n.
• L?ch tri?u hi?n ch??ng lo?i chi t?p 1, Quan ch?c chi, Phan Huy Chu
• đ?i Vi?t s? ky toan th? , b?n k? th?c l?c 12: nha H?u Le (1460 - 1472)