Praia

Bach khoa toan th? m? Wikipedia
Praia
Cảnh nhìn từ trên cao Praia
C?nh nhin t? tren cao Praia
Praia trên bản đồ Cabo Verde
Praia
Praia
Location in Cape Verde
T?a đ?: 14°55′15″B 23°30′30″T  /  14,92083°B 23,50833°T  / 14.92083; -23.50833
Country   Cape Verde
đo th? Praia (th? ph?)
đ? cao 3 ft (0 m)
Dan s? (??c tinh n?m 2010)
 ? T?ng c?ng 200,000
Thanh ph? k?t ngh?a Corvera de Asturias , Bissau , Lisboa , Funchal , Faro , Ma Cao , Oeiras , Rio de Janeiro , Las Palmas de Gran Canaria , T? Nam , Boston , Fortaleza , Providence sửa dữ liệu

Praia ( phat am ti?ng B? đao Nha :  [?p?aj?] ) la th? đo va thanh ph? l?n nh?t c?a Cape Verde , [1] m?t đ?o qu?c ? trong đ?i Tay D??ng , phia tay Senegal . Thanh ph? n?m v? b? nam c?a đ?o Santiago trong qu?n đ?o Sotavento . Thanh ph? co m?t trong 4 san bay qu?c t? c?a qu?c gia nay. Trong ti?ng B? đao Nha, ten g?i co ngh?a la bai bi?n .

L?ch s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ?o Santiago đ??c Antonio da Noli phat hi?n vao n?m 1460. [2] :73 Khu đ?nh c? đ?u tien tren đ?o la Ribeira Grande (nay mang ten Cidade Velha ). Ngoi lang Praia de Santa Maria đ??c nh?c đ?n l?n đ?u tien vao kho?ng n?m 1615 va co m?t b?n c?ng . [3] Cac c?ng c?a Santiago la nh?ng b?n c?ng quan tr?ng cho cac chuy?n tau đi gi?a B? đao Nha va cac thu?c đ?a c?a n??c nay ? Chau Phi va Nam M?. T? cu?i th? k? 16 đ?n cu?i th? k? 18, c? Ribeira Grande l?n Praia đ?u ph?i h?ng ch?u nhi?u cu?c t?n cong c?a c??p bi?n, bao g?m Francis Drake (1585) va Jacques Cassard (1712). [2] :195

Do v? tri chi?n l??c c?a no tren m?t cao nguyen, Praia co kh? n?ng b?o v? t?t h?n tr??c cac cu?c t?n cong c?a c??p bi?n. đi?u nay đa mang l?i cho no m?t l?i th? l?n so v?i thanh ph? c? Ribeira Grande ( Cidade Velha ). No d?n d?n thay th? Cidade Velha đ? tr? thanh khu đ?nh c? quan tr?ng nh?t c?a Cape Verde, va tr? thanh th? đo c?a Cape Verde vao n?m 1770. [4] Tr?n h?i chi?n Porto Praya đa di?n ra t?i c?ng Praia vao ngay 16 thang 4 n?m 1781, v?i s? tham gia c?a V??ng qu?c Anh va Phap. Praia la đi?m d?ng chan đ?u tien trong chuy?n du hanh c?a Charles Darwin v?i HMS  Beagle vao n?m 1832. [5]

Vao cu?i th? k? 19, khu ph? Plateau c?a Praia đa đ??c tai phat tri?n hoan toan v?i cac đ??ng ph? theo quy ho?ch d?ng l??i, đ??c bao quanh b?i cac toa nha va dinh th? thu?c đ?a l?n. [4] [6] Praia chinh th?c tr? thanh m?t thanh ph? (cidade) vao n?m 1858, la trung tam chinh tr?, ton giao va kinh t? c?a đ?t n??c. [2] :55 Vao đ?u nh?ng n?m 1920, dan s? thanh ph? la kho?ng 21.000 ng??i. [7]

C?ng nh? cac khu v?c khac c?a qu?n đ?o, cu?c khang chi?n ch?ng l?i s? cai tr? c?a ng??i B? đao Nha t?i Praia đa gia t?ng vao nh?ng n?m 1950. Khong co cu?c chi?n tranh gianh đ?c l?p v? trang nh? ? Guinea-Bissau ; sau Cach m?ng hoa c?m ch??ng n?m 1974 ? B? đao Nha va k?t qu? la Chi?n tranh thu?c đ?a B? đao Nha k?t thuc, Cape Verde tuyen b? đ?c l?p vao thang 7 n?m 1975. Sau khi đ?c l?p, Praia tr?i qua m?t đ?t bung n? nhan kh?u, ti?p nh?n cac phong trao di c? t? t?t c? cac hon đ?o. K?t qu? la 56% toan b? dan s? c?a Cape Verde c? tru ? Santiago; v?i 29% s?ng t?i Praia. Dan s? ??c tinh c?a no đa đ?t t?i 151.436 ng??i vao n?m 2015. [1] :36

đ?a ly [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Praia nhin t? tren cao

V? m?t đ?a ly, Praia co th? đ??c mieu t? la m?t t?p h?p cac cao nguyen va cac thung l?ng xung quanh chung. Cac cao nguyen nay th??ng co ten achada (Achada de Santo Antonio, Achada de Sao Filipe, Achada Eugenio Lima, Achada Grande, Achadinha, v.v. ? achada la m?t t? ti?ng B? đao Nha đ? ch? m?t cao nguyen nui l?a). Vi?c đ?nh c? đo th? ch? y?u đ??c th?c hi?n tren đ?nh cac cao nguyen nay va d?c theo cac thung l?ng. Hon đ?o nh? Santa Maria n?m tr??c bai bi?n cung ten (ngay nay con đ??c g?i la Gamboa).

Trong m?t th?i gian dai, ch? co khu Plateau đ??c coi la khu v?c đo th?, con cac vung lan c?n khac đ??c coi la ngo?i o, m?c du luon co m?i quan h? ch?t ch? v?i Plateau (s? di chuy?n c?a ng??i dan, trao đ?i hang hoa va d?ch v?, v.v.) . đay la ly do t?i sao tr??c đay ch? co Plateau co đo th? hoa t??ng đ?i phat tri?n v?i c? s? h? t?ng c?a rieng minh. Cac khu ph? con l?i phat tri?n theo h??ng l?n x?n h?n.

Ch? sau khi đ?c l?p, Plateau m?i h?p nh?t v?i cac vung lan c?n khac thanh n?i ngay nay đ??c coi la thanh ph? Praia. Toan thanh ph?, vao th?i đi?m đo, đ??c trang b? c? s? h? t?ng đ?y đ?. Qua trinh đo th? hoa b?t đ?u ngay sau khi gianh đ??c đ?c l?p va đ?a ban Praia m? r?ng v? phia b?c.

Khi h?u [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Praia co khi h?u sa m?c ( Koppen : BWh ) v?i mua m?a ng?n va mua kho keo dai r?t ro r?t. Tren th?c t?, ngoai cac thang 8, 9 va 10, Praia r?t it khi m?a. Trung binh thanh ph? co l??ng m?a kho?ng 210 mm (8,3 in) m?i n?m. Vi thang l?nh nh?t la tren 18 °C (64 °F) nen cac ki?u nhi?t đ? c?a no t??ng t? nh? khi h?u nhi?t đ?i , nh?ng thi?u l??ng m?a đ? đ? đ??c phan lo?i nh? v?y. M?c du co khi h?u kho c?n, Praia hi?m khi qua nong ho?c qua l?nh, do v? tri ven b? bi?n c?a no tren đ?o Santiago. Nhi?t đ? ?m ap va it bi?n đ?ng v?i nhi?t đ? cao trung binh la 27 °C (81 °F) va nhi?t đ? th?p trung binh la 22 °C (72 °F).

D? li?u khi h?u c?a Praia ( San bay qu?c t? Nelson Mandela ) 1981?2010
Thang 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 N?m
Cao k? l?c °C (°F) 31.9 33.1 34.2 33.4 33.3 34.1 32.5 33.1 36.2 34.8 33.0 31.0 36,2
Trung binh cao °C (°F) 26.5 27.0 28.1 28.2 28.9 29.6 29.6 30.4 30.9 31.0 29.7 27.7 29,0
Trung binh ngay, °C (°F) 22.9 22.9 23.6 23.9 24.7 25.5 26.1 27.1 27.4 27.2 26.1 24.1 25,1
Trung binh th?p, °C (°F) 19.3 19.2 19.5 19.9 20.7 21.6 22.7 23.9 24.2 23.6 22.5 20.8 21,5
Th?p k? l?c, °C (°F) 16.9 16.2 16.5 17.0 18.8 19.2 20.3 20.6 19.6 19.6 19.5 17.3 16,2
Giang th?y mm (inch) 3.1
(0.122) 		0.6
(0.024) 		0.3
(0.012) 		0.0
(0) 		0.5
(0.02) 		0.0
(0) 		8.0
(0.315) 		60.4
(2.378) 		60.9
(2.398) 		31.0
(1.22) 		2.7
(0.106) 		5.0
(0.197) 		172,5
(6,791)
%  đ? ?m 65.7 63.3 62.6 64.5 65.2 68.5 73.3 76.0 76.8 72.9 69.8 70.1 69,1
S? ngay giang th?y TB (≥ 0.1 mm) 1 0 0 0 0 0 2 7 7 4 2 1 24
S? gi? n?ng trung binh hang thang 223.2 234.5 279.0 285.0 306.9 279.0 217.0 201.5 216.0 244.9 234.0 204.6 2.925,6
S? gi? n?ng trung binh ngay 7.2 8.3 9.0 9.5 9.9 9.3 7.0 6.5 7.2 7.9 7.8 6.6 8,0
Ngu?n #1: Instituto Nacional de Meteorologia e Geofisica [8]
Ngu?n #2: Deutscher Wetterdienst [9]

Nhan kh?u [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Theo c? quan th?ng ke qu?c gia, dan s? c?a thanh ph? đ??c ??c tinh la 159.050 ng??i vao thang 7 n?m 2017. Tinh đ?n gi?a th? k? 19, dan s? ??c tinh vao kho?ng 1.500 đ?n 2.000 ng??i.

Dan s? thanh ph? Praia (1990?2017)
N?m S? dan ±%
1990 61.644 ?    
2000 94.161 +52.7%
2010 130.271 +38.3%
2017 159.050 +22.1%
Ngu?n: City Population , citing the Instituto Nacional de Estatisticas L?u tr? 2008-11-18 t?i Wayback Machine .

Giao d?c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Liceu Domingos Ramos .
Tr??ng Escola Grande tren ph? Rua Serpa Pinto .

Thanh ph? Praia la n?i co tr??ng ti?u h?c đ?u tien trong qu?n đ?o, ban đ?u đ??c g?i la Escola Central (ngay nay mang ten Escola Grande ). Trong m?t th?i gian dai, đay la tr??ng ti?u h?c duy nh?t ? Praia. Vao đ?u nh?ng n?m 1960, cac tr??ng ti?u h?c khac b?t đ?u đ??c xay d?ng ? cac khu dan c? xung quanh khu Plateau va cac khu dan c? khac tren đ?o.

Praia c?ng la đ?a đi?m đ?u tien ? Cape Verde co c? s? giao d?c trung h?c v?i vi?c thanh l?p Liceu Nacional vao n?m 1861. Tuy nhien, cac nha ch?c trach B? đao Nha khong quan tam đ?n vi?c tri?n khai giao d?c trung h?c ? Cape Verde va k?t qu? la tr??ng đa ph?i d?ng ho?t đ?ng. Sau đo, giao d?c trung h?c tr? thanh vai tro c?a tr??ng Seminario de Ribeira Brava tren đ?o Sao Nicolau, va sau đo la gi?ng đ??ng ? Mindelo.

V?i vi?c m? r?ng giao d?c ? Cape Verde vao nh?ng n?m 1990, cac toa nha danh rieng cho giao d?c đa đ??c xay d?ng t?i qu?c gia nay. Vao n?m 2016, Praia co 12 tr??ng trung h?c.

Cac tr??ng qu?c t? bao g?m:

V? giao d?c đ?i h?c, thanh ph? co cac tr??ng Universidade de Santiago , Instituto Superior de Ciencias Juridicas e Sociais , Instituto Superior de Ciencias Economicas e Empresariais , đ?i h?c Jean Piaget c?a Cape Verde va đ?i h?c Cape Verde .

Kinh t? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Du l?ch la m?t nganh đong gop quan tr?ng cho n?n kinh t? c?a Praia.

Cac ho?t đ?ng kinh t? chinh c?a Praia thu?c v? l?nh v?c d?ch v?. Ngoai cac ho?t đ?ng lien quan đ?n qu?n ly va đi?u hanh (đ?a ph??ng va qu?c gia), con co nh?ng ho?t đ?ng th??ng m?i, d?ch v? nh? ch?m soc s?c kh?e, giao d?c, du l?ch, nha hang va khach s?n, cung v?i cac ho?t đ?ng khac mang tinh ch?t t? do. [11]

La th? đo c?ng nh? trung tam kinh t? c?a qu?c gia, Praia la m?t trong nh?ng thanh ph? phat tri?n nh?t trong qu?n đ?o Cape Verde. Tuy nhien, kho?ng m?t ph?n ba (1/3) dan s? thanh ph? s?ng d??i m?c ngheo kh? vao n?m 2014. T?ng s?n ph?m đo th? c?a thanh ph? chi?m kho?ng 39% GDP c?a c? n??c, quy ra thu nh?p binh quan đ?u ng??i la 4764 đo la M?.

Giao thong [ s?a | s?a ma ngu?n ]

San bay qu?c t? Nelson Mandela .

Thanh ph? đ??c ph?c v? b?i San bay qu?c t? Nelson Mandela va Hang hang khong TACV Cabo Verde , c? hai đ?u co tr? s? chinh t?i Praia. [12] No co m?t c?ng cung ten đ??c s? d?ng nhi?u th? hai ? đ?t n??c, v?i m?t b?n pha n?i v?i cac đ?o khac. Cac tuy?n pha tr?c ti?p la Maio , Fogo va Sao Vicente . C?ng do c? quan ENAPOR c?a nha n??c qu?n ly. No đ??c xay d?ng l?i va m? r?ng vao n?m 2014. [13]

Praia co m?t đ??ng vanh đai hai chi?u, Circular da Praia (EN1-ST06), đ??c k?t n?i v?i cac tuy?n qu?c l? chinh ? phia b?c ( EN1-ST01 ) va phia tay ( EN1-ST05 ) c?a hon đ?o. Cac con đ??ng chinh ben trong thanh ph? la Avenida Grao Ducado de Luxemburgo (t? trung tam v? phia tay), Avenida Amilcar Cabral (? Plateau ) va Avenida Cidade de Lisboa .

Giao thong cong c?ng [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ph??ng ti?n giao thong cong c?ng ? Praia do cong ty SolAtlantico cung c?p. Co 12 tuy?n xe buyt trong thanh ph?. Taxi lien t?nh đ?n cac thanh ph? khac tren đ?o Santiago kh?i hanh t? nha ga Sucupira ? trung tam thanh ph?, đ??c khai tr??ng vao thang 5 n?m 2018. [14]

Thanh ph? k?t ngh?a [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Praia k?t ngh?a v?i:

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ a b Cape Verde, Statistical Yearbook 2015 , Instituto Nacional de Estatistica
  2. ^ a b c Valor simbolico do centro historico da Praia , Lourenco Conceicao Gomes, Universidade Portucalense, 2008
  3. ^ Roman Adrian Cybriwsky, Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture , ABC-CLIO, USA, 2013, p. 244
  4. ^ a b Centre historique de Praia , UNESCO
  5. ^ Journal of researches into the natural history and geology of the countries visited during the voyage of H.M.S. Beagle round the world ? Chapter 1 at Wikisource, top part
  6. ^ Antigas residencias senhoriais do Centro Historico da Praia L?u tr? 2019-07-12 t?i Wayback Machine , Domingas Andrade Silva Barbosa de Pina, Universidade de Cabo Verde , 2009
  7. ^ Habbel, Josef (1925). Habbels Konversationslexikon . 3 . Regensburg. tr. 1043.
  8. ^ “Normais Climatologicas” (b?ng ti?ng B? đao Nha). Instituto Nacional de Meteorologia e Geofisica. B?n g?c l?u tr? ngay 29 thang 12 n?m 2020 . Truy c?p ngay 28 thang 12 n?m 2020 .
  9. ^ “Klimatafel von Praia / Sao Tiago / Kapverden (Rep. Kap Verde)” (PDF) . Baseline climate means (1961?1990) from stations all over the world (b?ng ti?ng đ?c). Deutscher Wetterdienst . Truy c?p ngay 6 thang 11 n?m 2018 .
  10. ^ " ESCOLAS COM CURRICULO PORTUGUES EM CABO VERDE " ( Archive ). Direcao de Servicos de Ensino e Escolas Portuguesas no Estrangeiro (DSEEPE) of the Portuguese Education Ministry . Truy c?p ngay 27 thang 10 n?m 2015.
  11. ^ Britannica, Praia , britannica.com, USA, accessed on ngay 7 thang 7 n?m 2019
  12. ^ " Contact L?u tr? 2009-10-09 t?i Wayback Machine ." TACV Cabo Verde . Truy c?p ngay 23 thang 10 n?m 2009.
  13. ^ “Information about the port” (b?ng ti?ng B? đao Nha). ENAPOR . B?n g?c l?u tr? ngay 19 thang 2 n?m 2017 . Truy c?p ngay 23 thang 8 n?m 2018 .
  14. ^ “Santiago: Condutores de hiace satisfeitos com o terminal da Praia” . SAPO Noticias . ngay 3 thang 7 n?m 2018. B?n g?c l?u tr? ngay 6 thang 8 n?m 2020 . Truy c?p ngay 12 thang 5 n?m 2021 .
  15. ^ “Sister cities” . boston.gov . City of Boston . Truy c?p ngay 19 thang 2 n?m 2020 .
  16. ^ “Geminacoes” . cm-faro.pt (b?ng ti?ng B? đao Nha). Faro . Truy c?p ngay 11 thang 12 n?m 2019 .
  17. ^ “Geminacoes de Cidades e Vilas: Figueira da Foz” . anmp.pt (b?ng ti?ng B? đao Nha). Associacao Nacional de Municipios Portugueses. B?n g?c l?u tr? ngay 12 thang 12 n?m 2021 . Truy c?p ngay 10 thang 12 n?m 2019 .
  18. ^ “Acordos de Geminacao” . cm-funchal.pt (b?ng ti?ng B? đao Nha). Funchal. B?n g?c l?u tr? ngay 12 thang 12 n?m 2021 . Truy c?p ngay 10 thang 12 n?m 2019 .
  19. ^ “Geminacoes” . cm-gondomar.pt (b?ng ti?ng B? đao Nha). Gondomar . Truy c?p ngay 12 thang 12 n?m 2019 .
  20. ^ “Sister Cities” . english.jinan.gov.cn . Jinan. B?n g?c l?u tr? ngay 6 thang 6 n?m 2020 . Truy c?p ngay 19 thang 2 n?m 2020 .
  21. ^ “Acordos de geminacao” . lisboa.pt (b?ng ti?ng B? đao Nha). Lisboa. B?n g?c l?u tr? ngay 3 thang 2 n?m 2020 . Truy c?p ngay 3 thang 2 n?m 2020 .
  22. ^ “Exchange between IACM and other cities” (PDF) . iam.gov.mo . Governo da Regiao Administrativa Special de Macau. 2019 . Truy c?p ngay 19 thang 2 n?m 2020 .
  23. ^ “Geminacoes de Cidades e Vilas: Ponta Delgada” . anmp.pt (b?ng ti?ng B? đao Nha). Associacao Nacional de Municipios Portugueses. B?n g?c l?u tr? ngay 12 thang 5 n?m 2021 . Truy c?p ngay 12 thang 12 n?m 2019 .
  24. ^ “Providence Gets Its Fifth Sister City, But No One Knows for Sure” . golocalprov.com . GoLocalProv News. ngay 13 thang 10 n?m 2016 . Truy c?p ngay 19 thang 2 n?m 2020 .

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

L?y t? “ https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Praia&oldid=70548332 ”