Phong Nha
(4 thang 4 n?m 1924 ? 28 thang 3 n?m 2020) la m?t
nh?c s?
n?i ti?ng ng??i Vi?t Nam. Ong đ??c bi?t đ?n nhi?u nh?t qua nh?ng sang tac nh?c ph?m cho thi?u nhi, đ??c m?nh danh la
Vua sang tac cho thi?u nhi
,
[1]
Ong gia thi?u nhi hoa
,... Nh?c ph?m n?i ti?ng nh?t c?a ong la
Ai yeu Bac H? Chi Minh h?n thi?u nien nhi đ?ng
. Ong đ??c Nha n??c Vi?t Nam trao t?ng
Gi?i th??ng Nha n??c
v? V?n h?c Ngh? thu?t đ?t 1 (
1996
) va
Gi?i th??ng H? Chi Minh
v? V?n h?c Ngh? thu?t (2001) vi nh?ng đong gop cho n?n am nh?c Vi?t Nam. Ong c?ng la T?ng bien t?p đ?u tien c?a
Bao Thi?u Nien Ti?n Phong
t? khi m?i ra đ?i n?m 1954 đ?n n?m 1978.
Ong ten th?t la
Nguy?n V?n T??ng
, sinh ngay
4 thang 4
n?m
1924
. Nguyen quan ong ? thon Ng?c đ?ng, huy?n Duy Tien (nay thu?c ph??ng
Hoang đong
, th? xa
Duy Tien
, t?nh
Ha Nam
), nh?ng t? nh? ong cung gia đinh s?ng ?
Ha N?i
. Than ph? nh? co ngh? truy?n th?ng may tre đan nen tuy gia đinh đong con, thi?u th?n, nh?ng c?ng đ? chu c?p cho cac con ?n h?c.
[2]
Ngay t? th?i con đi h?c, ong đa s?m b?c l?c kh? n?ng va ni?m đam me am nh?c. đ?u th?p nien 1940, trong th?i gian theo h?c ? tr??ng đ? H?u V?, ong tham gia phong trao
H??ng đ?o sinh
va b?t đ?u ho?t đ?ng am nh?c qu?n chung du ch?a t?ng theo h?c m?t l?p đao t?o am nh?c chinh quy, bai b?n nao ma ch? y?u la t? h?c.
[3]
N?m 1944, ong đa v? que cha ? xa Hoang đong (Duy Tien, Ha Nam) tham gia xay d?ng phong trao thi?u nhi va gia nh?p phong trao
Vi?t Minh
? đay. Th?i gian nay, ong l?y but danh la
Phong Nha
đ? t??ng nh? m?t ng??i anh em trong dong t?c đa m?t vi b? nhi?m b?nh trong qua trinh cung đi ho?t đ?ng cach m?ng.
[3]
va nh?c ph?m n?i ti?ng đ?u tay c?a ong la “Nhanh b??c nhanh nhi đ?ng” đa ra đ?i trong hoan c?nh nay.
đ?u n?m 1945, ong đ??c phan cong len Ha N?i, ph? trach cong tac thi?u nhi C?u qu?c. Sau khi
Cach m?ng thang Tam
thanh cong, ong đ??c ch? đ?nh lam Bi th? H?i Nhi đ?ng c?u qu?c Ha N?i.
[4]
Trong d?p Trung thu 1945, l?n đ?u tien ong đ??c g?p Ch? t?ch
H? Chi Minh
. ?n t??ng tr??c s? quan tam c?a Ch? t?ch H? Chi Minh, ong đa sang tac bai hat "
Ai yeu Bac H? Chi Minh h?n thi?u nien nhi đ?ng
". Bai hat nhanh chong tr? nen n?i ti?ng va t?ng đ??c trinh di?n t?i
Ph? Ch? t?ch
tr??c nhi?u quan khach nhan d?p sinh nh?t Ch? t?ch H? Chi Minh n?m 1946. Trong th? chuc T?t Trung thu n?m 1952, chinh Ch? t?ch H? Chi Minh c?ng d?n y c?a l?i bai hat nay trong bai th? vi?t cu?i th?: "
Ai yeu cac nhi đ?ng, B?ng Bac H? Chi Minh?
".
[1]
[5]
N?m 1959, nh?c s?
Phan Hu?nh đi?u
khi sang tac bai "Nh? ?n Bac", c?ng đa s? d?ng y nay trong 2 cau m? đ?u c?a bai hat "
Ai yeu nhi đ?ng b?ng Bac H? Chi Minh, Ai yeu Bac H? Chi Minh b?ng chung em nhi đ?ng
".
Trong th?i k?
Khang chi?n ch?ng Phap
, ong th??ng xuyen đi cong tac, ho?t đ?ng ? vung đ?ch h?u, ph? trach cac đ?i lien l?c, vi?t ca khuc v? thanh thi?u nien vung t?m chi?m, vung du kich, đ??c tr? em cac n?i r?t thich... M?t s? nh?c ph?m c?a ong sau nay tr? thanh nh?ng bai ca truy?n th?ng c?a
đ?i Thi?u nien Ti?n phong
nh?:
Kim đ?ng
,
Cung nhau ta đi len
(nay la
đ?i ca
),
đi ta đi len
,... Sau khi chinh quy?n
Vi?t Nam Dan ch? C?ng hoa
ti?p qu?n mi?n B?c, ong đ??c phan cong lam T?ng bien t?p đ?u tien c?a
Bao Thi?u Nien Ti?n Phong
va gi? ch?c v? nay cho đ?n t?n n?m 1978.
N?m 1969, ong đa sang tac bai "Bac s?ng đ?i đ?i" đ? t??ng nh? Ch? t?ch H? Chi Minh v?a m?i qua đ?i. Sau khi đ?t n??c th?ng nh?t, n?m 1977, khi phong trao k? ho?ch nh? c?a thi?u nhi c? n??c đang soi n?i, ong đa sang tac bai hat "đ?i em lam k? ho?ch nh?" đ? c? v? cho phong trao.
Ong qua đ?i t?i nha rieng vao h?i 04 gi? 08 phut ngay
28 thang 3
n?m
2020
t?i
Ha N?i
.
[6]
[7]
Ong co tren 250 bai hat ch? y?u danh cho thi?u nhi, nh?ng tac ph?m chinh c?a ong:
Trong đo, bai hat
Ai yeu Bac H? Chi Minh h?n thi?u nien nhi đ?ng
la m?t trong nh?ng bai hat ong vi?t cho thi?u nhi. Bai hat ra đ?i vao cu?i n?m
1945
, la m?t trong th?i ki kho kh?n nh?t đo la nh?ng bai hat thi?u nhi hay va co y ngh?a nh?t vi?t v? đ? tai "Bac H? v?i tu?i th?".Tinh c?m kinh yeu c?a thi?u nhi Vi?t Nam v?i Ch? t?ch H? Chi Minh đ??c tac gi? kh?c sau vao trong giai đi?u va l?i ca chan thanh, gi?n d?, tha thi?t, v?i hinh ?nh H? Ch? t?ch binh d? va g?n g?i: "
dang cao cao, ng??i thanh thanh, m?t nh? sao, rau h?i dai
".
Ngoai ra, cac nh?c ph?m c?a ong đa đ??c xu?t b?n nh?:
- đ?i ta l?n len cung đ?t n??c (Nxb. V?n hoa, 1970)
- Tuy?n ch?n ca khuc Phong Nha va Album Phong Nha (H?i Nh?c s? Vi?t Nam va DIHAVINA).
- Gi?i th??ng Nha n??c v? V?n h?c Ngh? thu?t ngay t? đ?t 1 (2001).
- Gi?i th??ng H? Chi Minh v? V?n h?c Ngh? Thu?t (2001).
- Huan ch??ng Khang chi?n ch?ng Phap h?ng Nhi
- Huan ch??ng Khang chi?n ch?ng M? h?ng Nh?t
- Huy ch??ng Vi s? nghi?p Am nh?c