Phong Hoa

M?t trang bao Phong Hoa c? đ?ng tan y ph?c.
Lo?i hinh	Tu?n bao
Ng??i sang l?p	T? L?c v?n đoan (k? t? s? 14 tr? đi)
Thanh l?p	22 thang 9 n?m 1932  ( 1932-09-22 )

Phong Hoa ( 1932 - 1936 ) la m?t tu?n bao xu?t b?n t?i Ha N?i ( Vi?t Nam ), va đa tr?i qua hai th?i k?: t? s? 1 (ra ngay 16 thang 6 n?m 1932 ) đ?n s? 13 (ra ngay 8 thang 9 n?m 1932 ) do Ph?m H?u Ninh lam Qu?n ly (Administrateur) va Nguy?n H?u Mai lam Giam đ?c chinh tr? (Directeur politique), t? s? 14 (ra ngay 22 thang 9 n?m 1932 ) đ?n s? cu?i (s? 190 ra ngay 5 thang 6 n?m 1936 ) do Nguy?n T??ng Tam (Nh?t Linh) lam Giam đ?c (Directeur) ^[1] . Thang 6 n?m 1935 , bao b? nha c?m quy?n thu?c Phap ra l?nh đong c?a 3 thang, r?i l?i đ??c ti?p t?c xu?t b?n cho đ?n s? 190 (ra ngay 5 thang 6 n?m 1936 ), thi b? đong c?a h?n. đay chinh la t? bao "trao phung đ?u tien" trong l?ch s? bao chi Vi?t Nam k? t? s? 14 tr? đi ^[2] .

B?i c?nh [ s?a | s?a ma ngu?n ]

M?c du b? đan ap, nh?ng cac phong trao yeu n??c, nh? phong trao đong Du , phong trao Duy Tan , đong Kinh Ngh?a Th?c , kh?i ngh?a Yen Th? , v? Ha Thanh đ?u đ?c , v.v...v?n thay nhau bung n? ra ? nh?ng n?m đ?u th? k? 20 , khi?n th?c dan Phap ph?i tinh toan l?i cac chinh sach cai tr? nh?m đanh vao y th?c dan t?c c?a ng??i b?n x?.

đ? thu ph?c đ??c tinh th?n ng??i Vi?t , h? l?p ra t? đong D??ng t?p chi ( 1913 ), Nam Phong t?p chi ( 1917 )..., c?t đ? tuyen truy?n m?nh m? chinh sach cai tr? c?a th?c dan Phap, phe phan cac phong trao yeu n??c, t?y chay l?i h?c c?, va đ? cao v?n hoa, khoa h?c ph??ng Tay ... ^{[ c?n d?n ngu?n ]}

đ?n khi chi?n tranh th? gi?i th? nh?t ( 1914 - 1918 ) k?t thuc, ? Vi?t Nam b?t đ?u r? len cac phong trao sang tac v?n ch??ng theo l?i m?i (ch? y?u theo l? l?i c?a Phap), va bao chi la ph??ng ti?n truy?n t?i v?n ch??ng ch? y?u c?a th?i k? nay. Trong s? nh?ng t? bao chuyen v? v?n ch??ng th?i đo, co l? đ? l?i d?u ?n đ?m nh?t la tu?n bao Phong Hoa (sau co them tu?n bao Ngay Nay ) c?a nhom T? L?c v?n đoan , ma ng??i đ?ng đ?u la nha v?n Nguy?n T??ng Tam ^[3] .

Ra đ?i [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ?u nh?ng n?m 1930 , ? Vi?t Nam x?y ra nhi?u s? ki?n l?n, co tinh b??c ngo?t c?a l?ch s? nh? cu?c kh?i ngh?a Yen Bai , s? ra đ?i c?a đ?ng C?ng s?n Vi?t Nam , phong trao Xo Vi?t Ngh? T?nh ... Th?c dan Phap đa đan ap h?t s?c da man cac phong trao nay. Hang lo?t nha yeu n??c r?i vao c?nh tu đay. M?i hinh th?c đ?u tranh v? trang h?u nh? b? tri?t tieu. đung vao luc ?y, Nguy?n T??ng Tam đ? b?ng C? nhan khoa h?c, va tr? v? n??c ^[3] .

Theo nhi?u tai li?u, thi trong kho?ng th?i gian s?ng t?i Phap , ngoai vi?c h?c khoa h?c, ong Tam con chuyen tam nghien c?u v? ngh? bao, va ong nh?n th?y lo?i bao trao phung la kha thich h?p v?i s? thich c?a nhi?u ng??i ^[4] .

V? ? Ha N?i , đ? th?c hi?n ??c v?ng c?a minh, Nguy?n T??ng Tam n?p đ?n xin S? Bao chi cho phep ra bao Ti?ng c??i , va chu?n b? bai v? cho s? bao đ?u tien. Tuy nhien, l?n nao h?i th?m đ?u nghe ng??i c?a s? ?y b?o r?ng "ch? xet" ^[5] . Trong th?i gian đ?i gi?y phep ra bao, Nguy?n T??ng Tam xin vao d?y h?c t?i tr??ng t? th?c Th?ng Long ^[6] . T?i đay, ong quen bi?t v?i hai đ?ng nghi?p la Tr?n Khanh Gi? ( Khai H?ng ) va Ph?m H?u Ninh ^[7] (anh h? c?a nh?c s? Ph?m Duy).

Khi bi?t ong Ninh đang lam qu?n ly cho t? Phong Hoa , đa ra 13 s? bao, nh?ng s?p s?a ph?i đinh b?n vi khong co gi m?i m? đ? b?n đ?c chu y. Ch?p th?i c?, Nguy?n T??ng Tam ng? y mua l?i. Sau đo, ong Tam, v?i vai tro Giam đ?c (Directeur) t? bao, li?n cung v?i m?t nhom anh em b?n h?u g?m co: Khai H?ng (Tr?n Khanh Gi?, v?n la cay but c?n can gi? nhieu m?c quan tr?ng tren bao Phong Hoa su?t t? s? 1 cho đ?n s? 14) ^[8] , Tu M? (H? Tr?ng Hi?u), Hoang đ?o ( Nguy?n T??ng Long ), Th?ch Lam (Nguy?n T??ng Lan), t?o thanh m?t ban bien t?p hoan toan m?i" ^[9] . B?t đ?u ngay 22 thang 09 n?m 1932 , bao Phong Hoa s? 14 ra 8 trang kh? l?n, đ??c đanh gia la "m?t qu? bom n? gi?a lang bao" ^[10] .

Nha th? Nguy?n V? , ng??i cung th?i, đa k? v? t? bao ?y nh? sau:

...Hai bi?n c? soi n?i nh?t v?a x?y ra trong luc nay ( 1932 ): t? tu?n bao Phong Hoa c?a m?t C? nhan Khoa h?c ? Phap m?i v? ten la Nguy?n T??ng Tam,... va B?o đ?i đ? Tu tai Phap ? Paris c?ng v?a v? Hu? đ? lam vua...

Ton ch? đ?u tien c?a tu?n bao Phong Hoa la đ? kich nh?ng gi c? k? c?a xa h?i Vi?t Nam, va ch? tr??ng m?t đ?i s?ng tr??ng gi? m?i, thich h?p v?i phong trao lang m?n c?a th?i đ?i.

Cai khon kheo tuy th?i c?a Nguy?n T??ng Tam, ch? nhi?m bao Phong Hoa , la bi?t l?i d?ng đung luc s? chan n?n c?a tinh th?n thanh nien va dan chung sau cac v? "H?i Kin" lien ti?p th?t b?i, gay ra mau l?a hai hung va tang toc,...đ? phat hanh t? bao Phong Hoa , chuyen v? hai h??c, c?t lam cho đ?c gi? c??i, thanh m?t tro vui nh?n.

Ong l?i con dung gi?ng c??i trao phung đo đ? đ? kich cai phong hoa c? k? c?a xa h?i Vi?t Nam. Do đo ong đ?t ra hai nhan v?t l? b?ch ma ong g?i ten la "Ly Toet" va "Xa X?" đ? t??ng tr?ng cho t?t c? nh?ng gi h? l?u, "que mua" ng? ng?n, c?a ng??i An Nam (t?c Vi?t Nam) tr??c cai v?n minh tan ti?n c?a Phap.

Ngay t? nh?ng s? đ?u, t? bao Phong Hoa đa ban ch?y nh? tom t??i, chinh la nh? nh?ng tranh v? Ly Toet đ?y c? m?y trang bao, va nh?ng m?c khoi hai che c??i nhan v?t đi?n hinh ?y... ^[11]

L?p v?n đoan đ? ch? đ?ng trong vi?c lam bao [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ? vi?c lam bao Phong Hoa đ??c thu?n l?i h?n, Nguy?n T??ng Tam cung v?i cac c?ng s? quy?t đ?nh thanh l?p m?t but nhom l?y ten la T? L?c v?n đoan . M?t thanh vien ban đ?u c?a but nhom la nha th? Tu M? k? l?i (l??c trich):

...T?t c? nh?ng gi d? đ?nh cho bao Ti?ng c??i , anh Tam d?n c? cho bao Phong Hoa m?i ... Bao lam ?n phat đ?t, va m?c du anh em lam vi?c quen minh, khong v? l?i, nh?ng anh Tam v?n ph?i ch?y ti?n kha ch?t v?t đ? m?i tu?n k?p tr? đ? cho nha in va ti?n mua gi?y... Cu?i n?m đo ( 1932 ), tinh s? m?i nga ng?a ra: l?i lai chia theo s? v?n, ph?n l?n chui vao ket c?a nha t? s?n... Anh Tam ben h?p ban v?i anh em, va đ?ng y v?i nhau r?ng: Khong th? ch?i v?i nha t? s?n đ??c. Quy?t đ?nh thanh l?p "T? l?c v?n đoan" tren nguyen t?c lam ?n d?a vao s?c minh, theo tinh th?n anh em m?t nha; t? ch?c khong qua 10 ng??i nen khong ph?i xin phep Nha n??c; khong c?n co v?n b?n đi?u l?: l?y long tin nhau lam c?t, ch? neu ra trong n?i b? m?c đich ton ch?, anh em t? giac tuan theo ... ^[12] .

K? t? đo, bao Phong Hoa tr? thanh c? quan ngon lu?n chinh c?a nhom. Theo Nguy?n V? thi ban đ?u toa so?n va ban tr? s? c?a bao Phong Hoa đ?t t?i tr??ng Th?ng Long ? goc ph? hang Cot (th?i Phap la rue de Takou) va ph? c?a B?c (th?i Phap la Bđ Carnot), Ha N?i ^[13] ; it lau sau m?i d?i v? ? 80, ph? Quan Thanh (th?i Phap la Avenue du grand Bouddha), Ha N?i. Ngoai ra, bao con co chi nhanh ? la đ??ng La Grandiere (tr??c 1975 , la đ??ng Gia Long ; nay la đ??ng Ly T? Tr?ng), Sai Gon .

B? đong c?a v?nh vi?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Thang 6 n?m 1935 , bao Phong Hoa b? nha c?m quy?n ra l?nh đong c?a ba thang vi lo?t bai "đi xem m? canh chu?n" ^[14] cham bi?m T?ng đ?c Ha đong Hoang Tr?ng Phu . Sau đo ra ti?p đ??c h?n m?t n?m, thi b? đong c?a v?nh vi?n (s? cu?i 190 ra ngay 5 thang 6 n?m 1936 ) c?ng vi t?i "ch? nh?o". Nha th? Tu M? t?ng h?i ?c r?ng, d?o ?y bao Phong Hoa lien t?c xoay sau vao ch? nh?o va cham bi?m tri?u đinh Hu?, nen nha c?m quy?n Phap l?y c? t? bao đ?ng truy?n "H?u Tay du", noi c?nh khoe đ?n nh?ng nhan v?t m?i trong tri?u đinh than Phap ?y ma đong c?a bao ^[15] . Sau khi bao b? đong c?a, tu?n bao Ngay Nay tr??c ra kem v?i t? Phong Hoa (s? đ?u tien ra ngay 30 thang 1 n?m 1935 , nh?ng ch? ra đ??c 13 s? thi ph?i đinh b?n), đ??c T? L?c v?n đoan cho t?c b?n đ? ti?p t?c cong cu?c đang d? dang (s? cu?i 224 ra ngay 7 thang 9 n?m 1940 ).

Cac cay but tr? c?t va c?ng tac [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ban đ?u, cac cay but tr? c?t g?m co 6 thanh vien la: Nh?t Linh (Nguy?n T??ng Tam), Khai H?ng (Tr?n Khanh Gi?), Tu M? (H? Tr?ng Hi?u), Hoang đ?o (Nguy?n T??ng Long), Th?ch Lam (Nguy?n T??ng Lan). V? sau, bao co them hai cay but tr? c?t n?a, la Th? L? (Nguy?n Th? L?) va Xuan Di?u (Ngo Xuan Di?u) " ^[5] .

Ngoai ra, đ? bao ngay them phong phu, Nguy?n T??ng Tam đa r?t chu tr?ng đ?n vi?c chieu hi?n đai s?, khi?n cac v?n ngh? s? d??i đay th??ng xuyen đ?n gop s?c va co bai c?ng tac:

• Cac nha v?n , nha th? , nh?: Huy C?n , Tr?ng Lang , đoan Phu T? , đ? đ?c Thu , Tr?n Tieu , Thanh T?nh , Ph?m Cao C?ng , Nguy?n Kh?c Hi?u , To Hoai , Nguyen H?ng , đinh Hung , Nguy?n Cong Hoan , Vi Huy?n đ?c , Nguy?n T??ng Bach , v.v...
• Cac h?a s? , nh?: Nguy?n Gia Tri , To Ng?c Van , Nguy?n Cat T??ng , Le Minh đ?c (t?o ra nhan v?t Xa X?), v.v... ^[16] .

Nhin chung, tuy cac thanh vien tren co phong cach th? hi?n khac nhau, song cac sang tac c?a h? đ?u tuan theo ton ch? (10 đi?u) ma T? L?c v?n đoan đa đ? ra, va đung nh? l?i h? qu?ng cao trong s? 13 (ra ngay 8 thang 9 n?m 1932 ) la: "Ban m?t cach vui v? cac v?n đ? c?n thi?t: Xa h?i, chinh tr?, kinh t?. Noi ro v? hi?n tinh trong n??c".

Tac đ?ng đ?n xa h?i va v?n h?c Vi?t [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Trong kho?ng 4 n?m t?n t?i, bao Phong Hoa c?a nhom T? L?c v?n đoan đa co nh?ng tac đ?ng đ?n xa h?i va v?n h?c Vi?t nh? sau:

V? xa h?i [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Nh? tren đa noi, t? Phong Hoa đ?i m?i, v?a ra đ?i đa n? ra nh? "m?t trai bom", mang l?i cho xa h?i Vi?t Nam m?t "cai c??i" khac tr??c. đang chu y la v?a b?t đ?u ra đ?i (s? 14), t? bao ?y đa đanh th?ng vao Nam Phong t?p chi , đong D??ng t?p chi va nh?ng ng??i lanh đ?o hai t? bao ?y (bai "Phong dao m?i"). Sau đo, bao con ch? gi?u nhi?u nhan v?t khac nh?: Hoang T?ng Bi , Hu?nh Thuc Khang , Nguy?n Kh?c Hi?u , Nguy?n V?n T? , Nguy?n Tr?ng Thu?t , D??ng Ba Tr?c , v.v... lam "th?i tung nh?ng l?p b?i b?m ph? đ?y tren lau đai v?n hoa c?, bao hi?u s? hinh thanh nh?ng khuynh h??ng m?i c?a m?t th? h? v?n ngh? s? tr? tu?i y th?c đ??c trach nhi?m c?a minh tr??c l?ch s?, va hien ngang đoi quy?n lanh đ?o trong v?n h?c" ^[17] .

Ben c?nh đo, v?i ch? tr??ng duy tan va c?p ti?n c?a minh, bao Phong Hoa con l?y "trao phung lam ph??ng phap, ti?ng c??i lam v? khi", đ? ch? ra va thuc đ?y ng??i dan trut b? nh?ng t?p t?c c?, đi vao con đ??ng Au hoa t? v?t ch?t cho đ?n tinh th?n. đ?ng th?i qua nh?ng bai ly lu?n th?i s? v? xa h?i, chinh tr?, kinh t?...c?a Hoang đ?o , c?ng ch?ng t? nhom lam bao Phong Hoa r?t quan tam đ?n xa h?i, đ?n vi?c "khai dan tri, ch?n dan khi, h?u dan sinh" nh? tinh th?n c?a nha ai qu?c Phan Chu Trinh đa ban đ?n h?i đ?u th? k? 20 ^[18] .

Tuy nhien, vi?c lam c?a bao Phong Hoa khong ph?i khong g?p nh?ng y ki?n ph?n đ?i, Nguy?n V? k? l?i:

...Nh?n xet khach quan, thi th?y ph?n ?ng c?a đ?c gi? bao Phong Hoa chia lam hai lo?i.

Cac gi?i tri th?c b?o th? va cach m?ng c?c đoan đ?u khong tan thanh cai ch? tr??ng ng??i Vi?t Nam cong khai kich bac va m?a mai ch? nh?o ng??i Vi?t Nam trong luc ng??i Phap đa khinh r? ng??i An Nam (t?c Vi?t Nam) minh nhi?u qua r?i... Nha v?n va nha bao co trach nhi?m giao hoa dan chung, đ?a dan chung len con đ??ng v?n minh, ti?n b?, ch? khong co quy?n cham bi?m, che c??i nh?ng phong t?c c? truy?n c?a dan t?c. Ng??i ta k?t an cai ch? tr??ng c?a bao Phong Hoa ? đi?m đo ...

Ph?n ?ng th? hai c?a thanh nien va cac gi?i binh dan thi co tinh cach tieu c?c, d? dai h?n. H? ch? bi?t v? tay c??i, c??i vo y th?c, nh? khi h? xem m?t chu h? lam tro c??i tr??c khan gi?.

Tren ph??ng di?n chinh tr?, chinh ph? thu?c đ?a Phap, va th?c dan Phap ? An Nam nhin cac ho?t đ?ng r?n r?p c?a Nguy?n T??ng Tam va nhom Phong Hoa, v?i c?p m?t đ?y thi?n c?m. Vi sau nh?ng v? bung n? đ?m mau c?a Vi?t Nam Qu?c Dan đ?ng c?a Nguy?n Thai H?c va đong D??ng C?ng s?n đ?ng c?a Nguy?n Ai Qu?c , chinh ph? th?c dan Phap r?t b?ng long th?y đa s? thanh ph?n tri th?c, thanh nien thi?u n? An Nam ch?y theo cac phong trao lang m?n c?a nhom Nguy?n T??ng Tam va cac m?t ao qu?n m?i do nhom Phong Hoa c? đ?ng. Nh?o bang ng??i "An-nam-mit" l? b?ch ten la Ly Toet, Xa X?,...v?a gay ra tr?n c??i vui nh?n kh?p cac t?ng l?p dan chung, v?a đ? quen cac bi?n c? cach m?ng v?a x?y ra, va th? ? lanh đ?m c?a t?t c? cac v?n đ? "qu?c s?", đo la r?t h?p v?i chanh sach th?c dan Phap th?i b?y gi? ... ^[11]

M?t nha v?n đ??ng th?i khac la Tr??ng T?u , c?ng đa nh?n xet r?ng nhom T? L?c v?n đoan đa "vo tinh hay h?u y m?c m?u th?c dan Phap". H??ng ?ng phong trao "vui v? tr? trung n?m 1932" va đ? cao "tinh th?n lang m?n va ngh? thu?t thu?n tuy", nhom ?y đa lam cho thanh nien quen đi con đ??ng đ?u tranh gian nan, ng? theo khuynh h??ng h??ng l?c ... ^[19]

V? v?n h?c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Bao Phong Hoa đanh d?u m?t b??c ngo?t quan tr?ng trong l?ch s? bao chi Vi?t Nam . B?i trong nhi?u n?m li?n, t? bao ?y la c? quan ngon lu?n chinh c?a T? L?c v?n đoan ; va h? đa lam cho t? bao ti?n b? nhi?u t? n?i dung cho đ?n hinh th?c.

V?i vai tro đo, ngoai vi?c đem đ?n "cai c??i" cho b?n đ?c, bao Phong Hoa , con cong b? cac sang tac co gia tr? c?a cac nha v?n, nha th? (ch? y?u la c?a nhom T? L?c v?n đoan) tr??c khi in thanh sach. Nh? v?y ma "cu?c cach tan ti?u thuy?t ti?n len m?t b??c m?i", phong trao " th? m?i " đi đ?n toan th?ng, đ?ng th?i lam cho v?n qu?c ng? tr? nen sang s?a, binh gi?n, it ch? Han , khi?n cho nhi?u ng??i thich đ?c...Ngoai ra, bao Phong Hoa c?ng la n?i cho thanh vien c?a nhom gi?i thi?u nh?ng h?a m?i, nh?c m?i, cac ki?u trang ph?c tan th?i (trong đo n?i b?t la ki?u ao Lemur), v.v... ^[18]

đanh gia [ s?a | s?a ma ngu?n ]

D??i đay la m?t vai nh?n xet khai quat, mang tinh tham kh?o, c?a:

• GS. Nguy?n Hu? Chi :

V?i t? bao Phong Hoa , ngay t? bu?i đ?u thanh l?p, T? L?c v?n đoan đa bi?t n?m l?y m?t v? khi l?i h?i la ti?ng c??i....D??i ngoi but c?a h?, c? m?t xa h?i g?m nh?ng ong tai to m?t l?n trong gi?i quan tr??ng, h?c thu?t, bao chi, v?n ch??ng, uy th? đ?n nh? Toan quy?n Brevie, Th?ng s? Chatel, Kham s? Graffeuil, Hoang đ? B?o đ?i , Th??ng th? Ph?m Qu?nh , T?ng đ?c Hoang Tr?ng Phu, đ?c ly Virgitti, cho đ?n c? nh?ng nhan v?t h? l?u ? nong thon ma bi?u t??ng la Ly Toet, Xa X?, Bang B?nh... đ?u b? đem ra ch? gi?u, b? ngoi but cham ch?c c?a h? lam cho đieu đ?ng. B?ng ti?ng c??i c?a minh, T? L?c v?n đoan đa kheo leo h? b? cac th?n t??ng phong ki?n va th?c dan, đ?a cac v? xu?ng đ?ng cung hang v?i đam chung sinh kh? ?i....Tuy cung th?i v?i nhom T? L?c c?ng co kha nhi?u t? bao tim nhi?u cach gay c??i cho đ?c gi?, nh?ng ph?i đ?n bao Phong Hoa thi cai cach c??i hom h?nh thong minh c?a no m?i đ? hi?u l?c bi?n m?t xa h?i gia nua l? kh? thanh m?t th? gi?i vui nh?n tr? trung. L?n đ?u tien, bao chi gianh đ??c cho minh cai quy?n trao đ?i cong khai m?i chuy?n nghiem trang nh?t, bi?n no thanh nh?ng chuy?n đ? c??i, thanh m?t sinh ho?t binh th??ng, h?p phap, lanh m?nh, đ??c xa h?i th?a nh?n. đo la nh?ng đong gop ch?a h? co.

...V?y nen, ph?i noi trao phung la đong gop l?n lao c?a T? L?c v?n đoan vao vi?c dan ch? hoa đ?i s?ng xa h?i, m?t đong gop t? tr??c ch?a h? co va t? sau 1945 đ?n nay, bao chi cach m?ng c?ng d? đau đa theo k?p... ^[20]

• GS. Hoang V?n Quang:

...Kh?o sat Phong Hoa chung ta th?y m?t hi?n t??ng, th?i k? đ?u, bao quan tam nhi?u h?n đ?n đ?i s?ng dan ngheo; nh?ng v? sau nh?ng đ?i t??ng nay đ??c ph?n anh m? nh?t d?n, danh dung l??ng cho gi?i tri th?c, ti?u t? s?n thanh th?…Cho th?y, co s? thay đ?i trong nhan quan chinh tr? c?a nh?ng ng??i đ?ng đ?u t? bao.

Gi?ng đi?u chung c?a Phong Hoa la hai h??c, cham bi?m. Co th? coi đay la t? bao trao phung đ?u tien c?a Vi?t Nam. Ti?ng c??i ? đay m?t m?t gop ph?n thay đ?i l?i s?ng l?c h?u trong xa h?i, nh?t la vung nong thon, m?t khac, no la m?i dui đam th?ng vao t?ng l?p th?ng tr?, khi?n k? thu c?a ng??i ngheo đoi luc ph?i chun tay....Tuy nhien, vi qua l?m d?ng th? phap nay ma nhi?u khi ti?ng c??i c?a Phong Hoa bi?n thanh ti?ng c??i sinh ly, khong mang tinh xa h?i, c??i c?t tren n?i đau kh? c?a ng??i khac, treu ch?c c? nh?ng ng??i cung kh?, it h?c, cham bi?m c? truy?n th?ng ngan đ?i c?a cha ong, va nguy hi?m h?n la đ?ng c? đ?n nh?ng gia tr? thieng lieng c?a dan t?c... ^[3]

Thong tin lien quan [ s?a | s?a ma ngu?n ]

B?n s? hoa toan b? bao Phong Hoa va bao Ngay Nay c?a T? L?c v?n đoan t? nh?ng n?m 1930 - 1940 đang đ??c cong b? va cho download mi?n phi t?i nhi?u website... đay la cong trinh đ??c ba Ph?m Th?o Nguyen (đ?nh c? ? Hoa K? , con dau c?a nha v?n Th? L? ) cung cac c?ng s? th?c hi?n t? đ?u n?m 2011 . V?i t?ng c?ng 414 s? keo dai su?t t? 1932 đ?n 1940 , bao Phong Hoa - Ngay Nay đ??c xem nh? m?t phong v? bi?u v? xa h?i Vi?t Nam th?i k? b?y gi?. S? ki?n nay thu hut s? quan tam c?a nhi?u nganh ^[7] .

Xem them [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• T? L?c v?n đoan
• Ngay Nay

Ngu?n tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• D??ng Qu?ng Ham , Vi?t Nam v?n h?c s? y?u . Trung tam h?c li?u xu?t b?n (b?n in l?n th? 10), Sai Gon, 1968.
• Nguy?n Hu? Chi , m?c t? "T? L?c v?n đoan" trong T? đi?n v?n h?c (b? m?i). Nha xu?t b?n Th? gi?i, 2004.
• Nguy?n Hu? Chi , "Th? đ?nh v? T? L?c v?n đoan", b?n đi?n t?: [2] .
• Ph?m Th? Ng? , Vi?t Nam v?n h?c s? gi?n ??c tan bien (t?p 3), Sai Gon, 1965.
• Thanh Lang , B?ng l??c đ? v?n h?c Vi?t Nam (quy?n h?), Nha xu?t b?n Trinh bay, Sai Gon, 1967.
• Nguy?n V? , V?n thi s? ti?n chi?n . Nha xu?t b?n V?n h?c in l?i n?m 2007.
• Vu Gia, Nh?t Linh trong ti?n trinh hi?n đ?i hoa v?n h?c . Nha xu?t b?n V?n hoa, 1995.

Va cac bai vi?t ghi kem theo bai.

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• Xem toan b? cac s? bao Phong Hoa
• Ph?m Th?o Nguyen, "đi tim g?c gac Ly Toet, Xa X?"