Bach khoa toan th? m? Wikipedia
Ph?n x? co đi?u ki?n
la m?t ph??ng th?c
ph?n x?
c?a đ?ng v?t b?c cao, l?n đ?u tien đ??c nghien c?u chi ti?t va cong b? b?i nha khoa h?c
Nga
la
Ivan Pavlov
(ten ti?ng Nga: Ива?н Петро?вич Па?влов) thong qua cac thi nghi?m v?i
cho
va đ??c cong b? n?m
1897
. Ph??ng th?c ph?n x? nay c?ng x?y ra ?
ng??i
.
[1]
[2]
[3]
[4]
Ph?n x? co đi?u ki?n la nh?ng ph?n x? đ??c hinh thanh trong đ?i s?ng qua m?t qua trinh h?c t?p, ren luy?n. Ph?n x? co đi?u ki?n đ? thay đ?i, t?o đi?u ki?n cho c? th? thich nghi v?i đi?u ki?n s?ng m?i. Ph?n x? co đi?u ki?n d? m?t n?u khong đ??c th??ng xuyen c?ng c?.
Ph?n x? co đi?u ki?n la thu?t ng? d?ch t?
ti?ng Nga
:
Усло?вный рефле?кс
do chinh
I. P. Pavlov
đ? xu?t, dung đ? ch? lo?i ph?n x? ch? co th? co sau khi ca th? đ?ng v?t nao đa đ??c t?p luy?n, ho?c tr?i qua, m?c du sinh ra ch?a co; con ca th? nao khong tr?i qua h?c t?p thi khong th? co.
[2]
[5]
- Thu?t ng? "ph?n x? co đi?u ki?n" hi?n đ??c dung ph? bi?n ?
Nga
,
Vi?t Nam
,...
[3]
[4]
đa co m?t th?i gian kha dai, cac t? t??ng c?a Pavlov h?p thanh "h?c thuy?t ph?n x? co đi?u ki?n" ho?c "h?c thuy?t Pavlov", đ??c gi?ng d?y ph? bi?n trong nhi?u tr??ng h?c c?a cac n??c thu?c
h? th?ng xa h?i ch? ngh?a
.
- Sau đo, tr?i qua h?n n?a
th? k?
, s? phat tri?n c?a khoa h?c va cong ngh? hi?n đ?i - tuy v?n cong nh?n c?ng hi?n c?a
Pavlov
- đa d?n đ?n cac h?c thuy?t khac c?ng v? s? hinh thanh t?p tinh c?a đ?ng v?t, c?ng "co đi?u ki?n", v.v.
[6]
[7]
nen khai ni?m "ph?n x? co đi?u ki?n" nay con đ??c g?i la "co đi?u ki?n ki?u Pavlov" (
conditioning Pavlovian
) ho?c "co đi?u ki?n c? đi?n" (
Classical conditioning
) ? nhi?u n??c
ph??ng Tay
.
Kho?ng cu?i nh?ng n?m 1890, Pavlov nghien c?u ch?c n?ng d? day c?a loai
cho
b?ng cach quan sat s? ti?t d?ch v? c?a chung, sau đo ong tinh toan va phan tich d?ch v? c?a cho va ph?n x? c?a chung d??i cac đi?u ki?n khac nhau. Ong đ? y r?ng cho th??ng ti?t d?ch v? khi phat hi?n ra cac tin hi?u bao hi?u s? xu?t hi?n c?a th?c ?n. Sau nay Pavlov đa xay d?ng len đ?nh lu?t c? b?n ma ong g?i la "ph?n x? co đi?u ki?n" d?a tren hang lo?t thi nghi?m ma ong ti?n hanh tr??c đo.
Nh?ng thi nghi?m nay ch? co tac d?ng v?i nh?ng chu cho lam thi nghi?m đa đ??c hu?n luy?n lau dai, con v?i nh?ng chu cho m?i sinh ra va ch?a qua hu?n luy?n thi khong đ??c. Pavlov cho r?ng đay la m?t lo?i ph?n ?ng đ?i v?i s? kich thich t? ben ngoai, ong g?i no la "ph?n x? co đi?u ki?n" c?a đ?ng v?t. Ph?n x? co đi?u ki?n d? m?t đi n?u khong đ??c c?ng c? th??ng xuyen.
Sau nay Pavlov con đi sau nghien c?u v? nh?ng v?n đ? nay đ?ng th?i đa vi?t ra tac ph?m n?i ti?ng c?a minh. Vi nh?ng thanh t?u nay, ong đa nh?n đ??c
gi?i th??ng Nobel
n?m 1904 (Nobel Prize in Physiology or Medicine).
[8]