Persona non grata
(
ti?ng Latinh
:
nhan v?t khong đ??c hoan nghenh
, vi?t t?t PNG), la m?t thu?t ng? th??ng đ??c dung trong l?nh v?c ngo?i giao ch? m?t nhan v?t ngo?i giao b? chinh quy?n n??c s? t?i coi la khong t?t, khong ch?p nh?n s? co m?t c?a h? tren lanh th? n??c minh. Thong th??ng, nha n??c s? t?i tr?c xu?t nhan v?t đa b? tuyen b? la PNG.
Cac nha ngo?i giao đ??c quy?n
mi?n tr? ngo?i giao
khi lam vi?c t?i n??c s? t?i, ngay c? khi h? đa ph?m phap. Th??ng thi n??c s? t?i ch? co quy?n tr?c xu?t h?, b?ng cach li?t h? vao thanh ph?n PNG. Theo đi?u l? s? 9 c?a Cong ??c Vien v? quan h? ngo?i giao, n??c s? t?i co th? ?ng d?ng quy?n nay vao b?t c? luc nao ma khong c?n ph?i gi?i thich ly do
[1]
[2]
. Cac nguyen nhan d?n t?i vi?c m?t nhan v?t ngo?i giao b? coi la PNG th??ng la do thai đ? tieu c?c c?a h? đ?i v?i n??c s? t?i, can thi?p vao cong vi?c n?i b? c?a n??c s? t?i, l?m d?ng cac quy?n ?u đai, mi?n tr? ngo?i giao, đa đ??c th?a nh?n chung đ?i v?i nha ngo?i giao. H?u qu? phap ly quan tr?ng nh?t c?a vi?c tuyen b? PNG la n??c c? đ?i di?n ngo?i giao ph?i co ngh?a v? tri?u h?i đ?i di?n c?a minh theo th?i gian neu trong tuyen b? PNG.
[3]
Nh?ng nguyen nhan khac ma th??ng đ?a t?i vi?c tr?c xu?t la nghi ng? lam gian đi?p. No c?ng th??ng đ?a t?i vi?c tr?c xu?t ng??c l?i cung s? ng??i, cung ngang hang đ?a v? đ? tr? đ?a. Ch?ng h?n nh? trong v? đ?u đ?c
Litvinenko
, V??ng qu?c Anh đa cho tr?c xu?t cac nha ngo?i giao Nga, va Lien bang Nga tr? đ?a b?ng cach c?ng tr?c xu?t cac nha ngo?i giao Anh.
Vi?c tuyen b? m?t nha ngo?i giao la
Persona non grata
c?ng ?nh h??ng tr?c ti?p đ?n gia dinh ng??i đo, vi vi?c c? tru c?a h? th??ng tuy thu?c vao đ?a v? ngo?i giao c?a than nhan.
[4]
Xoa quy?n mi?n tr? ngo?i giao
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Chinh ph? Colombia đa co l?n xoa quy?n mi?n tr? c?a m?t tuy vien quan s? Colombia, ong Jairo Soto-Mendoza b? cao bu?c đa đam ch?t ng??i ? London n?m 2002. đay la m?t v? ph?m lu?t n?ng đ?a t?i m?t v? an hinh s?. Tuy nhien cu?i cung, ong ta đ??c tha b?ng kh?i cao bu?c ng? sat.
[5]
Ngoai ph?m vi ngo?i giao
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
T? Persona non grata c?ng đ??c dung đ? ch? m?t nhan v?t b? t?y chay, khong cho vao n??c, nh? tr??ng h?p b? tr??ng Israel Eli Yishai tuyen b?,
Gunter Grass
, nha v?n đ?c đ??c gi?i th??ng Nobel, la m?t persona non grata ? Israel, sau khi Grass cong b? m?t bai th? ch? trich chinh sach chinh tr? Israel.
[6]
Vao thang 3/2011, t? phu Donald J. Trump, vi v? mi?ng trong nh?ng tuyen b? lien quan đ?n
kenh đao Panama
, ma Trump đa b? chinh quy?n thanh ph? Panama City đ?ng thu?n b? phi?u ap d?ng persona non grata.
[7]
Trong m?t tr??ng h?p khac no ch? m?t nhan v?t b? chinh quy?n n??c minh khong cho tr? v? n??c nh? v?
Phanxico Xavie Nguy?n V?n Thu?n
khi ong đi ch?a b?nh t?i
Roma
,
Y
.
M?t s? ng??i khac s?ng ? n??c ngoai nh? Hoang Ng?c Dieu ch? nh?n ra minh b? li?t vao thanh ph?n Persona non grata, khi ong đap xu?ng phi tr??ng ? que h??ng thi khong đ??c phep nh?p c?nh. Ong Di?u v? Vi?t Nam đ? tham gia di?n thuy?t m?t đ? tai k? thu?t chuyen nganh trong h?i th?o k? thu?t “Tetcon 2012” ? Trung tam Thong tin H?p tac Qu?c t? Thong t?n t?i TP.HCM ngay 13 thang 1 n?m 2012. Ong Dieu đa t?ng ch?u trach nhi?m an ninh k? thu?t cho cac trang m?ng Ti?n V? (Uc), X-Cafevn (đan M?ch) va Talawas (đ?c) va c?ng la m?t trong nh?ng đi?u hanh vien trang m?ng Hacker Vi?t Nam HVAonline.net. M?t trong nh?ng vi?t ki?u khac c?ng cung hoan c?nh la giao s? v? v?n h?c Vi?t,
Nguy?n H?ng Qu?c
, đa 2 l?n v? (thang 11/2005 va thang 4/2009) khong đ??c cho vao.
[8]
ho?c g?n đay nh?t Phan Chau Thanh, lu?t s?, m?t doanh nhan song t?ch ? Ba Lan.
[9]