Minh Nhan Tong
(
ch? Han
: 明仁宗,
16 thang 8
,
1378
-
29 thang 5
,
1425
), la v?
hoang đ?
th? t? c?a
nha Minh
trong
l?ch s? Trung Qu?c
. Ong ch? cai tr? trong m?t th?i gian ng?n, t? n?m
1424
đ?n
1425
. Minh Nhan Tong th??ng đ??c g?i la
H?ng Hi đ?
(洪熙) b?i ong ch? s? d?ng duy nh?t m?t nien hi?u H?ng Hi trong th?i gian t?i v?.
M?c du Minh Nhan Tong H?ng Hi đ? ch? cai tr? ng?n ng?i, nh?ng su?t th?i gian đo ong đa c? g?ng c?i cach đ?t n??c, c?ng c? chinh quy?n, giup cho tri?u đinh đ?i Minh them v?ng ch?c. đi?u đo đa c?ng c? đ??c quy?n l?c cho con trai ong khi len k? v?, đo la
Minh Tuyen Tong
. S? sach g?i th?i k? c?a ong va con trai ong la
Nhan Tuyen chi tr?
(仁宣之治).
Th?i k? th? t? va thai t?
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Nhan Tong H?ng Hi hoang đ? co ten th?t la
Chu Cao Si
(朱高熾) Hay
Chu Cao Xi
(朱高熾), sinh vao ngay
16 thang 8
n?m
1378
, đich tr??ng t? c?a
Minh Thanh T?
Chu đ? va
Nhan Hi?u V?n hoang h?u
T? th?, con gai c?a đ?i th?n
T? đ?t
. T? nh?, Chu Cao Si đa đ??c Minh Thanh T? Chu đ? đao t?o thanh m?t con ng??i sung
Nho giao
. Trong th?i gian khi Thanh T? con lam
Yen v??ng
(燕王), Chu Cao Si đ??c phong lam
Yen th? t?
(燕世子). Luc tr? ong co than hinh to beo va đi?u đo d??ng nh? ?nh h??ng đ?n s?c kh?e c?a ong, đ?ng th?i khi?n ong m?t đi c?m tinh c?a ph? v??ng. Chu Cao Si khong quan tam đ?n cac v?n đ? quan s? nh?ng ong đ??c cho la co kh? n?ng trong vi?c b?n cung.
N?m
1402
, Yen v??ng Chu đ? đem quan đanh tri?u đinh
nha Minh
do
Minh Hu? đ?
Chu Doan V?n cai tr?, s? g?i đo la
Lo?n T?nh Nan
. Luc Yen v??ng d?y binh, Cao Si ? nha lo vi?c tr?n th? B?c Binh, l?p đ??c đ?i cong to l?n. Sau khi Thanh T? len ngoi, li?n phong Chu Cao Si lam
Hoang thai t?
.
Khi Thanh T? B?c ph?t tan d? quan ng?
Mong C?
, Thai t? Chu Cao Si c?ng lanh vi?c giam qu?c, th?c t? thay quy?n lo li?u qu?c gia đ?i s?, giup Thanh T? phan ?u đ? an tam b?c ph?t.
N?m
1424
, Minh Thanh T? Chu đ? b?ng ha, Thai t? Chu Cao Si len ngoi. Ngay khi len ngoi vao
thang 9
, n?m
1424
, ong l?y nien hi?u
H?ng Hi
(洪熙).
Ngay khi v?a len ngoi, H?ng Hi đ? li?n h?y b? nh?ng cu?c tham hi?m bi?n c?a
Tr?nh Hoa
va bai b? bien gi?i buon ban che va ng?a c?ng nh? cho vang va ng?c trai đ?n
Van Nam
va
An Nam
. Ong ph?c l?i danh d? c?a nh?ng Nho quan b? nh?c tr??c đay, t? ch?c l?i s? qu?n tr?, cho nh?ng c?n th?n c?a minh n?m quy?n then ch?t trong tri?u. Ong cho nh?ng h?c s? ? Han lam vi?n lam th? ky chinh cho minh, sai h? pha b? đi nh?ng chinh sach quan phi?t t? đ?i ph? hoang c?a ong la Minh Thanh T?, thay vao đo la chinh sach dan s?. Ong ra s?c c?i thi?n tai chinh đ?t n??c, gi?m thu? ma lao d?ch, vang va b?c. Ong cho m?t ch? đ?nh ?y nhi?m đ? đi?u tra vi?c thu? ma. Nh?ng n?i nao x?y ra thien tai, ho?n n?n, thi kip cho cac quan trong vung ra s?c c?u t? dan chung ? nh?ng n?i co n?n.
Trong th?i gian ? ngoi, H?ng Hi đ? đa co y đ?nh d?i đo v? l?i
Nam Kinh
. Tuy nhien, ong đa đ?t ng?t b?nh n?ng va qua đ?i khong lau sau đo, co l? la do tai phat b?nh tim, nen vi?c nay khong th? th?c hi?n. Ngay
29 thang 5
n?m
1425
, H?ng Hi đ? b?ng ha, th? 46 tu?i.
Mi?u hi?u
c?a ong la
Nhan Tong
(仁宗),
th?y hi?u
la
Kinh Thien Th? đ?o Thu?n Thanh Chi đ?c Ho?ng V?n Kham V? Ch??ng Thanh đ?t Hi?u Chieu hoang đ?
(敬天體道純誠至德弘文欽武章聖達孝昭皇帝). đ??c an tang ?
Hi?n l?ng
(?陵).
Con trai ong la thai t? Chu Chiem C? đa đ??c k? v?, t?c vua
Minh Tuyen Tong
. M?c du th?i gian t?i v? ng?n, H?ng Hi đ? v?n đ??c ghi nh?n v?i nh?ng chinh sach ?n đ?nh xa h?i, c?i cach đ?t n??c, c?ng c? chinh quy?n va cac chinh sach t? do c?a ong đa đ??c con trai ong ti?p t?c.
- Thanh Hi?u Chieu Hoang h?u
Tr??ng th? (誠孝昭皇后?氏, 1379 - 1442), ng??i
Ha Nam
, con gai c?a đ?i th?n
Tr??ng K?
(?麒). Sinh ra
Minh Tuyen Tong
Chu Chiem C?, Vi?t T?nh v??ng
Chu Chiem Dung
, T??ng Hi?n v??ng
Chu Chiem Thi?n
va
Gia H?ng Cong chua
- Cung Tuc Quy phi
Quach th? (恭肅貴妃郭氏, ? - 1425), ng??i
Hao Chau
,
An Huy
, chau gai cong th?n Doanh Qu?c cong
Quach Anh
(郭英), cha la
V? đ?nh h?u
Quach Minh
(郭?). Gia th? hi?n hach, ba vao h?u Nhan Tong khi con ? ti?m đ?, đ?c s?ng; đi?u nay khi?n
Tr??ng hoang h?u
ghen ghet. Ba b? b?t tu?n tang theo Nhan Tong du ba đa sinh cho ong nhi?u v? Hoang t? va gia th? hi?n hach. Theo gi? thi?t co th? Tr??ng Hoang h?u đa b?c ep ba. Sinh ra đ?ng Hoai v??ng
Chu Chiem Kh?i
, L??ng Trang v??ng
Chu Chiem V?
va V? Cung v??ng
Chu Chiem Dien
- Trinh Hu? Th?c phi
V??ng th? (貞惠淑妃王氏, ? - 1425), ch? em ru?t v?i
Hu? An L? phi
, sinh đ??c m?t cong chua, khong ro la ai, m?t trong 5 phi t? b? tu?n tang
- Hu? An L? phi
V??ng th? (惠安麗妃王氏, ? - 1425), ch? em ru?t v?i
Trinh Hu? Th?c phi
, m?t trong 5 phi t? b? tu?n tang
- Cung Hi Thu?n phi
đam th? (恭僖順妃譚氏, ? - 1425), ng??i
T??ng đam
,
H? Nam
, m?t trong 5 phi t? b? tu?n tang
- Cung T?nh Sung phi
Hoang th? (恭靖充妃黃氏, ? - 1425), ten la
Kim đ?
(金?), ng??i
H?u Ninh
,
An Huy
. Khi Nhan Tong qua đ?i, than khoc khon nguoi, nen đa xin
Tr??ng Hoang h?u
cho đ??c tu?n tang
- Trinh T?nh Kinh phi
Tr??ng th? (貞靜敬妃?氏), ng??i
T??ng Phu
,
Ha Nam
. T? ph? la Anh Qu?c cong
Tr??ng Ng?c
(?玉), đ?i t??ng l?ng danh trong
Chi?n d?ch T?nh Nan
th?i V?nh L?c hoang đ?. Cha ba t?p t??c cong, t?c
Tr??ng Ph?
(??), ba g?i V?nh L?c đ?
Chieu Y Quy phi
la co m?u. Ba đ??c đ?c an khong b? tu?n tang theo Nhan Tong
- đi?u Hy L? phi
Ly th? (悼僖麗妃李氏, ? - 1424), vao h?u Nhan Tong khi con ? ti?m đ?. Qua đ?i tr??c khi Nhan Tong đ?ng c?
- Trinh T?nh Thu?n phi
Tr??ng th? (貞靜順妃張氏; ? - 1419), m?t tr??c khi Nhan Tong đ?ng c?, tang t?i
V? Hoa đai
,
Nam Kinh
, sinh ra Kinh Hi?n v??ng
Chu Chiem Can
- Ly Hi?n phi
(李?妃), đ??c đ?c an khong b? tu?n tang theo Nhan Tong. Sinh ra Tr?nh T?nh v??ng
Chu Chiem Xuan
, K? Hi?n v??ng
Chu Chiem Ngan
, Hoai T?nh v??ng
Chu Chiem Du
va
Chan đ?nh cong chua
- Tri?u Hu? phi
(趙惠妃), đ??c đ?c an khong b? tu?n tang theo Nhan Tong. Sinh ra
Khanh đo cong chua
TT
|
H? ten
|
T??c v?
|
Sinh
|
M?t
|
M?
|
Ghi chu
|
1
|
Chu Chiem C?
朱瞻基
|
Tuyen Tong Ch??ng hoang đ?
宣宗章皇帝
|
16 thang 3, 1399
|
31 thang 1, 1435
|
Thanh Hi?u Chieu hoang h?u
|
đ?ng c? vao n?m 1425
|
2
|
Chu Chiem Xuan
朱瞻埈
|
Tr?nh T?nh v??ng
鄭靖王
|
27 thang 3, 1404
|
8 thang 6, 1466
|
Ly Hi?n phi
|
Khi Tuyen Tong đi binh đ?nh Cao Huc chi lo?n, cung
Chu Chiem Thi?n
tr?n th?
B?c Kinh
Ph? đ? c?a ong đ??c l?p t?i Kinh s?, v? la
Tr?nh T?nh v??ng phi
T?n Tuy?t Di (?靖王妃秦雪怡), co m?t con trai
|
3
|
Chu Chiem Dung
朱瞻墉
|
Vi?t T?nh v??ng
越靖王
|
9 thang 2, 1405
|
5 thang 8, 1439
|
Thanh Hi?u Chieu hoang h?u
|
L?p ph? đ? ?
Cu Chau
, khong con cai, v? la
Trinh Hu? v??ng phi
Ngo th? (?惠王妃?氏) b? tu?n tang
|
4
|
Chu Chiem Ngan
朱瞻垠
|
K? Hi?n v??ng
?獻王
|
1406
|
7 thang 11, 1421
|
Ly Hi?n phi
|
Qua đ?i khi con tr?, th?y la
K? Hi?n v??ng
(??王)
|
5
|
Chu Chiem Thi?n
朱瞻?
|
T??ng Hi?n v??ng
襄憲王
|
4 thang 4, 1406
|
18 thang 2, 1478
|
Thanh Hi?u Chieu hoang h?u
|
Cung
Chu Chiem Xuan
pho ta Tuyen Tong len ngoi. Tr?i qua cac đ?i
Tuyen Tong
,
Anh Tong
va
đ?i Tong
, đ?c cao v?ng tr?ng
L?p thai ?p t?i
T??ng D??ng
(nay la
T??ng Phan
,
H? B?c
), co 11 con trai
|
6
|
Chu Chiem Can
朱瞻堈
|
Kinh Hi?n v??ng
荊憲王
|
khong ro
|
1453
|
Trinh T?nh Thu?n phi
|
L?p ph? đ? ?
Giang Tay
, sau d?i đ?n
H? B?c
|
7
|
Chu Chiem Ao
朱瞻墺
|
Hoai T?nh v??ng
淮靖王
|
28 thang 1, 1409
|
30 thang 11, 1446
|
Ly Hi?n phi
|
L?p ph? đ? ?
Qu?ng đong
, sau d?i đ?n
Th??ng Nhieu
V? la
Hoai T?nh v??ng phi
Tieu th? (淮靖王妃?氏), con gai c?a Binh ma ch? huy Tieu Trung (?忠)
Co ba con trai, Tr??ng t?
Hoai Khang v??ng
Chu K? Thuyen
(淮康王朱祁?)
|
8
|
Chu Chiem Kh?i
朱瞻塏
|
đ?ng Hoai v??ng
?懷王
|
thang 11, 1409
|
26 thang 8, 1425
|
Cung Tuc Quy phi
|
L?p ph? ?
Van Nam
, qua đ?i ngay sau khi m?u than la Quach Quy phi b? ep tu?n tang, khong co th?a t? nen b? m?t t??c, tang ?
Tay S?n
|
9
|
Chu Chiem V?
朱瞻?
|
L??ng Trang v??ng
梁莊王
|
7 thang 7, 1411
|
3 thang 2, 1441
|
Cung Tuc Quy phi
|
Ph? đ? ? An L?c Chau (
Chung Tr??ng
,
H? B?c
ngay nay), la đ?t c? c?a
D?nh T?nh v??ng
Chu đ?ng
(朱?), con trai th? c?a
Minh Thai T?
The thi?p: V??ng phi K? th? (王妃紀氏), con gai c?a K? đ?m (紀詹), m?t s?m; V??ng phi Ng?y th? (王妃魏氏), con gai c?a Ngu? Hanh (魏亨); Ti?u thi?p Tr??ng th? (?氏)
Khong co con trai nen m?t t??c, ch? co hai ng??i con gai la
Tan Ninh Qu?n chua
(新?郡主) va Ninh
Vi?n Qu?n chua
(??郡主)
|
10
|
Chu Chiem Dien
朱瞻?
|
V? Cung v??ng
衛恭王
|
9 thang 1, 1417
|
3 thang 1, 1439
|
Cung Tuc Quy phi
|
T? nh? đa b?nh t?t ?m y?u nen khong đ??c phong v??ng, qua đ?i m?i truy thu? la
V? Cung v??ng
(衛恭王)
Khong con cai, v? la V??ng phi D??ng th? (王妃?氏) b? tu?n tang
|