한국   대만   중국   일본 
Maximilien de Robespierre ? Wikipedia ti?ng Vi?t B??c t?i n?i dung

Maximilien de Robespierre

Bach khoa toan th? m? Wikipedia
Maximilien Marie Isidore de Robespierre
đ?i di?n cho nhom đ?ng c?p th? ba
Nhi?m k?
5 thang 5 n?m 1789  ? 17 thang 6 n?m 1789
Quan ch? Louis XVI
Khu v?c b?u c? Artois
Thong tin ca nhan
Sinh 6 thang 5 n?m 1758
Arras , Phap
M?t 28 thang 7 n?m 1794 (36 tu?i)
Paris , Phap
Qu?c t?ch Phap
đ?ng chinh tr? Jacobin
Alma mater Lycee Louis-le-Grand
Chuyen nghi?p Nha chinh tr? va Lu?t s?
Ch? ky

Maximilien Marie Isidore de Robespierre ( ti?ng Phap:  [maksimilj??  ??b?spj??]  ; phien am: Ro-be-xpi-e ; 6 thang 5 n?m 1758 ? 28 thang 7 n?m 1794 ) la m?t trong nh?ng nha lanh đ?o c?a Cach m?ng Phap n?m 1789. Robespierre la nhan v?t Jacobin đa đi?u hanh cac chinh sach. Sau nay, nhi?u ng??i đa t? cao Robespierre la k? đ?c tai, khat mau, m? dan, nh?ng c?ng co nh?ng ng??i khac l?i coi ong la m?t ng??i ly t??ng, nhin xa, m?t nha ai qu?c v?i m?c đich dan ch?. Tuy nhien, ong đa b? x? t? ngay 28 thang 7 n?m 1794 t?i Paris khi m?i 36 tu?i.

Th?i tr? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Maximilien Robespierre sinh ra t?i Arras , Phap trong m?t gia đinh g?c Anh . Gia đinh ong đa đ?n Carvin t? Picardy vao nh?ng n?m đ?u th? k? 17 . Tuy nhien c?ng co nhi?u l?i đ?n đoan r?ng ong co g?c Ireland [1] Ong la anh c? trong 4 ng??i con. Cha ong, Maximilien Barthelemy Francois de Robespierre, la m?t lu?t s? t?i v?n phong Conseil d'Artois ? Arras. Cha ong k?t hon v?i m? ong la Jacqueline Marguerite Carrault, con gai m?t ng??i ? r??u, vao n?m 1758. M? ong m?t khi ong m?i len 6 tu?i va cha ong m?t n?m 1777, khi ong 19 tu?i.

Maximilien theo h?c t?i m?t college (tr??ng trung h?c) t?i Arras khi len tam tu?i, va ong đa bi?t lam th? nao đ? đ?c va vi?t. [2] Vao thang 10 n?m 1769, theo đ? ngh? c?a m?t Giam m?c , ong co đ??c m?t su?t h?c b?ng t?i Lycee Louis-le-Grand ? Paris. Robespierre đa theo h?c ? đo cho đ?n khi hai m??i ba tu?i, va ong đ??c đao t?o nh? la m?t lu?t s?. T?i đay, ong đ??c h?c v? n?n c?ng hoa La Ma va tham gia hung bi?n, nh?ng đi?u ?nh h??ng đ?n s? nghi?p chinh tr? c?a ong sau nay. Sau khi t?t nghi?p, ong đa nh?n đ??c them m?t ph?n th??ng đ?c bi?t g?m 600- Livre danh cho m??i hai n?m h?c t?p g??ng m?u va co hanh ki?m ca nhan t?t. [3]

S? nghi?p chinh tr? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ?i bi?u t?i H?i ngh? cac đ?ng c?p [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Robespierre la m?t ng??i ham m? Jean-Jacques Rousseau va khi cu?c Cach m?ng Phap x?y ra, ong cho r?ng đo la c? h?i đ? thi?t l?p nen m?t xa h?i ly t??ng theo quan ni?m c?a v? tri?t gia k? tren. N?m 1789, Robespierre đ??c b?u lam đ?i bi?u t?i H?i ngh? cac Giai c?p r?i tr? nen ng??i lanh đ?o nhom Jacobin. Robespierre c?ng gop cong vao vi?c t? ch?c ra Cong xa Paris va v?i tai hung bi?n, ong đa đoi h?i ph?i xet x? Vua Louis 16 va hoang h?u. Ong đa tuyen b? r?ng "Vua Louis XVI ph?i ch?t đ? đ?t N??c co th? s?ng". [4] Trong 1 cu?c h?p ? t?nh Arras, ong đa noi cau noi n?i ti?ng: [5]

Ch??ng trinh c?i cach c?a Robespierre th?i đo la xoa b? tinh tr?ng vo chinh ph?, d?p tan cac xung đ?t trong xa h?i, ch?ng tr? cac cong cu?c ph?n cach m?ng trong n??c va đanh th?ng cu?c chi?n tranh v?i cac n??c ngoai b?ng cach đ?ng vien toan dan va t?t c? tai nguyen, r?i v? sau m?i thi?t l?p nen m?t đ?nh ch? dan ch?, kh?i đ?u b?ng vi?c l?p hi?n cho cac giai c?p th?p kem. [6]

H?i ngh? Qu?c ??c th?i đo đa cho phep l?p ra ?y ban An toan cong c?ng ( Comite de salut public ) đi?u hanh chinh quy?n. ?y ban nay g?m co 12 ng??i b?u len m?i thang trong đo Robespierre la m?t nhan v?t co nhi?u ?nh h??ng, ngoai ra con co Georges Danton , Jean Marat , St. Just , Couthon .

Trong tinh trang kh?n tr??ng đo, ?y ban An toan cong c?ng đa ho?t đ?ng nh? m?t n?i cac chi?n tranh, m?t lo?i đ?c tai t?p th?. ?y ban nay đa cho ph? bi?n b?n "Thong bao Lu?t phap" qua đo đoi h?i m?i ng??i dan ph?i tuan theo cac đi?u l?. ?y ban c?ng t?p trung uy?n hanh vao trung ??ng đ?ng th?i keu g?i m?i ng??i dan đ?u quan qua b?n v?n keu g?i "levee en masse". Cac nha khoa h?c tai gi?i c?a n??c Phap th?i đo c?ng đ??c m?i đon giup s?c vao cac cong cu?c kh?o c?u h?u ich, g?m co cac nha bac h?c Lagrange, Lavoisier, Lamark. Chinh quy?n th?i đo c?ng ki?m soat s? l??ng vang xu?t c?ng, ch?n đ?ng vi?c đ?u c? tich tr?, th?c ph?m đ??c phan ph?i qua ?y ban đ?i S?ng nh? đo đ?ng ti?n "assignat" khong con b? m?t gia. [7]

?y ban An toan cong c?ng c?ng tin t??ng vao n?n kinh t? th? tr??ng t? do, khuy?n khich cac nong dan lam ?n ca th? nh?ng vao th?i k? đo, chinh quy?n Phap con thi?u nhi?u k? thu?t va ph??ng phap qu?n tr? kinh t?. Thang 6 n?m 1793, ?y ban k? tren đa đ? ngh? m?t b?n Hi?n phap C?ng hoa theo đo co cu?c ph? thong đ?u phi?u c?a nam gi?i, nh?ng r?i b?n Hi?n phap nay đa b? t?m hoan vo h?n đ?nh. Cac t?p sach m?ng v? nong nghi?p đ??c ?y ban cho ph? bi?n đ? d?y cho nong dan cach tr?ng lua h?u hi?u. Vi?c m? tr??ng quan s? va ch??ng trinh giao d?c c??ng bach la nh?ng ch??ng trinh hanh đ?ng c?a ?y ban. T?i cu?i n?m 1793, H?i ngh? Qu?c ??c l?p ra m?t k? ho?ch bai tr? Kito giao thay vao đo b?ng culte de l'Etre supreme (d?ch ngh?a: th? kinh đ?ng t?i cao), đay la m?t th? ton giao t? nhien th? th?n, ch?p nh?n s? hi?n h?u c?a Th??ng đ? va s? v?nh c?u c?a Linh h?n .

Kh?ng b? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Sau khi phai Jacobin c?a ong len n?m quy?n, ong va cac b?n chi?n đ?u quan tam nghien c?u va th?c hi?n nh?ng v?n đ? v? ch? đ? l?p hi?n va dan ch?. Sau cung ong va cac đ?ng chi đa đ? ra va đ??c thong qua b?n hi?n phap đ??c xem la ti?n b? nh?t va đ??c nhan dan ?ng h? va th?c hi?n tuy nhien l?i g?p ph?i s? ch?ng đ?i m?nh m? c?a m?t s? ng??i. Ong kh?ng đ?nh:

đ? d?p tan cac k? ch?ng l?i Cach m?ng, H?i ngh? Qu?c ??c va ?y ban An toan cong c?ng đa cho l?p ra m?t c? quan c?nh sat chinh tr? t?i cao, g?i la ?y ban An ninh t?ng quat co m?c đich b?o v? n??c C?ng hoa, ch?ng l?i cac k? n?i thu. Ngay 17 thang 9 n?m 1793, m?t đ?o lu?t đ??c thong qua cho phep nhom Jacobin hay ?y ban An ninh co quy?n b?t giam b?t c? ng??i nao b? nghi ng? ch?ng l?i Cach m?ng. [8]

Vao mua thu n?m 1793, cac k? c?m đ?u nhom quan phi?t "enrages" b? b?t va cac t? ch?c cach m?ng c?a ph? n? b?t đ?u b? c?m đoan. Cac nhan v?t c?c đoan nh? Jacques Hebert, v?a la m?t nha bao, v?a la m?t thanh vien c?a Cong Xa Paris, đa b? Robespierre g?i la cac k? "c?c cach m?ng", m?t s? ng??i c?a be nhom nay đa b? đ?a len may chem. Thang 3 n?m 1794, Cong Xa Paris b? gi?i tan r?i Robespierre ch? đ?nh nhi?u ng??i trong nhom c?a ong ta n?m gi? cac c? quan cong quy?n ch? y?u. [9]

Robespierre c?ng khai tr? m?t s? ng??i thu?c canh t? nh? Georges Danton va cac k? ph?c tung, k?t t?i h? la b?t l??ng v? tai chinh va ti?p xuc v?i phe ph?n cach m?ng. Trong th?i k? kh?ng b? , Danton đa cung v?i Jean Paul Marat va Robespierre đi?u hanh ?y ban An toan cong c?ng. Ch? đich c?a Danton la sau khi chinh quy?n cach m?ng đa ?n đ?nh, cac cu?c ngo?i xam đa đ??c đ?y lui va cac nhom b?o hoang đa b? d?p tan, c?n ph?i ph?c h?i l?i s? hoa d?u trong cac chinh sach cach m?ng. Nh?ng Danton đa b? Robespierre t? cao la mu?n ph?c h?i v??ng quy?n va tham nh?ng, nen b? b?t va ch?t tren may chem vao ngay 5 thang 4 n?m 1794. Du sao Georges Danton v?n đ??c nhi?u ng??i coi la m?t trong cac lanh t? co kh? n?ng nh?t. [10]

Trong th?i k? Kh?ng B? c?a n??c Phap t? n?m 1793 t?i n?m 1794 , vao kho?ng 40,000 ng??i đa b? gi?t, m?t s? l?n khac b? c?m tu. Rieng t?i thanh ph? Paris k? t? thang 9 n?m 1793 t?i thang 6 n?m 1794, vao kho?ng 2,500 ng??i đa b? đ?a len may chem . [11] Ngay nay qua ngay khac, l??i may chem nay khong luc nao ng?ng r?i. Trong s? cac n?n nhan c?a cac cu?c thanh tr?ng, 8 % thu?c giai c?p quy t?c, 14 % la gi?i t? s?n, nh?t la nh?ng k? n?i lo?n t?i mi?n Nam c?a n??c Phap, gi?i tu s? co 6 % n?n nhan trong khi h?n 70 % ng??i b? gi?t la cac nong dan va cong nhan. N??c C?ng hoa Phap đ??c đ?t c?n b?n tren tinh th?n c?a " Tuyen ngon Nhan quy?n va Dan quy?n " nh?ng cac tan sat trong th?i k? kh?ng b? nay l?i r?t vo nhan đ?o va t?i m?t vai n?i, đa c?c k? tan ac ch?ng h?n t?i Nantes , 2,000 ng??i b? k?t t?i ch?ng đ?i cach m?ng đa b? đ?a len cac con pha va nh?n chim ngoai kh?i đ?i Tay D??ng . [11]

B? l?t đ? va x? t? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Chi?n th?ng quan s? c?a n??c Phap, s? chan n?n c?a dan chung đ?i v?i vi?c phan ph?i th?c ph?m c?a th?i k? kh?ng b?, đ?i v?i c?nh tan sat c?a nhom ng??i c?c đoan do Robespierre lanh đ?o, nh?t la sau cai ch?t c?a Georges Danton , cac thanh vien c?a H?i ngh? Qu?c ??c b?t đ?u lo ng?i cho s? ph?n c?a h? tr??c Robespierre. H? t? h?i: " Ngay c? m?t lanh t? c?a đ?ng Jacobin con b? đ?a len may chem thi ai trong chung ta s? đ??c an toan? ". Nhi?u ng??i đa nghi ng? Robespierre mu?n tr? thanh m?t k? đ?c tai. [12] Ngoai ra, ong con m?c sai l?m nh? x? chem hang lo?t nhi?u ng??i b? k?t t?i la ch?ng l?i nhan dan, trong đo co nhi?u ng??i b? k?t t?i oan va trong đo co c? nha bac h?c n?i ti?ng Antoine Laurent Lavoisier nen ong m?t d?n s? ?ng h? c?a nhan dan.

Ngay 27 thang 7 , Robespierre noi tr??c H?i ngh? Qu?c ??c, ong đa ch? trich m?i cong vi?c con dang d? trong th?i gian qua va đ?a ra m?t danh sach ghi ten nh?ng k? ph?n b?i đang mu?n pha h?y n?n C?ng hoa, va Robespierre c?ng am ch? r?ng m?t s? k? nay đang n?m ngay trong H?i ngh? Qu?c ??c. Chinh vao luc nay, m?t đ?i bi?u ng?i phia sau trong phong h?i đa ho l?n: "Toi đoi ph?i b?t gi? Robespierre" . C? phong h?i li?n vang len cau noi: "đ? đ?o k? b?o quy?n" . [13] M?t Robespierre tai đi. Ong c? noi l?n nh?ng gi?ng noi đa b? ti?ng ho hoan c?a h?i tr??ng l?n at. M?t đ?i bi?u đa la len: "Mau c?a Danton đa lam may ngh?n gi?ng" . [14] Nh?ng thanh vien H?i ngh? Qu?c ??c c?m thu ong va mu?n ng?n ch?n ong ti?p t?c th?c hi?n cac hanh đ?ng kh?ng b? nen đa x? chem ong.

2 gi? sang ngay 28 thang 7 n?m 1794, Robespierre b? b?t va ong b? x? chem ngay sang hom đo cung v?i 21 b?n chi?n đ?u c?a minh ma khong h? qua xet x?. Nhan dan Phap ton ong la "b?n c?a ng??i ngheo", "lanh t? khong th? mua chu?c". [15]

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ “Genealogie de Robespierre” . B?n g?c l?u tr? ngay 27 thang 1 n?m 2006 . Truy c?p ngay 6 thang 4 n?m 2013 .
  2. ^ Robespierre: the force of circumstance . 1972.
  3. ^ Scurr, Ruth. Fatal Purity: Robespierre and the French Revolution . New York: Henry Holt, 2006. 22, 35.
  4. ^ Lynn Hunt, Politics, Culture, and Class in the French Revolution (Berkeley, CA: University of California Press , 2004), tr. 73.
  5. ^ Laurent, Gustave (1939). Oeuvres Completes de Robespierre (b?ng ti?ng Phap). IV . Nancy: Imprimerie de G. Thomas. tr. 165?166. OCLC   459859442 .
  6. ^ William Doyle and Colin Haydon, Robespierre (New York: Cambridge University Press , 1999), tr. 56.
  7. ^ “In Memory Of Maximillien (The Incorruptible) De Robespierre” . Christian Memorials . Truy c?p ngay 10 thang 4 n?m 2009 .
  8. ^ Andress, David. The Terror: The Mericless War for Freedom in Revolutionary France . New York: Farrar, Strauss and Giroux, 2005. 178?179.
  9. ^ Serna, Pierre (2005). La Republique des girouettes: (1789 ? 1815... et au-dela): une anomalie politique: la France de l'extreme centre (b?ng ti?ng Phap). Seyssel: Champ Vallon. ISBN   978-2-87673-413-5 .
  10. ^ “On the Principles of Political Morality, February 1794” . Modern History Sourcebook. 1997. B?n g?c l?u tr? ngay 14 thang 8 n?m 2014 . Truy c?p ngay 6 thang 4 n?m 2013 .
  11. ^ a b Robespierre . 1999.
  12. ^ John Laurence Carr, Robespierre; the force of circumstance , Constable, 1972, tr. 54.
  13. ^ (ti?ng Phap) Landrucimetieres.fr
  14. ^ Schama 1989, tr. 845-846.
  15. ^ Jan Ten Brink (translated by J. Hedeman), Robespierre and the red terror , Hutchinson & Co., 1899, tr. 399.

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Tim hi?u them v?
Maximilien de Robespierre
t?i cac d? an lien quan
Tìm kiếm Wiktionary T? đi?n t? Wiktionary
Tìm kiếm Commons T?p tin ph??ng ti?n t? Commons
Tìm kiếm Wikinews Tin t?c t? Wikinews
Tìm kiếm Wikiquote Danh ngon t? Wikiquote
Tìm kiếm Wikisource V?n ki?n t? Wikisource
Tìm kiếm Wikibooks T? sach giao khoa t? Wikibooks
Tìm kiếm Wikiversity Tai nguyen h?c t?p t? Wikiversity
L?y t? “ https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Maximilien_de_Robespierre&oldid=70992794 ”