đ?i v?i nha s? h?c La Ma th? k? th? nh?t, xem
Tacitus
.
Tacitus
(
ti?ng Latinh
:
Marcus Claudius Tacitus Augustus
;
[1]
[2]
200
?
276
), la
Hoang đ? La Ma
t? n?m
275
đ?n 276. Trong th?i gian c?m quy?n ng?n ng?i c?a minh, Tacitus đa ti?n hanh chi?n d?ch quan s? th?o ph?t ng??i
Goth
va
Heruli
ma nh? đo ong nh?n đ??c danh hi?u
Gothicus Maximus
.
Tacitus sinh ra t?i
Interamna
(Terni) ?
Y
.
[3]
Ong t?ng cho l?u hanh nh?ng b?n sao cac tac ph?m c?a nha s? h?c
Gaius Cornelius Tacitus
v?n ch? đ??c đ?c vao th?i đi?m đo, vi v?y ma h?u th? đa c?m ?n ong m?t ph?n vi nh?ng tac ph?m con sot l?i c?a Tacitus. Tuy nhien, gi?i s? h?c hi?n đ?i đa bac b? l?i tuyen b? thu?c dong doi nha s? h?c c?a ong ch? la gi? m?o.
[4]
Su?t th?i k? tr? vi c?a minh, Tacitus đa bai mi?n ch?c v? c?a m?t lo?t quan ch?c dan s? khac nhau, trong đo co ch?c
quan ch?p chinh
vao n?m
273
v?i t?t c? s? kinh tr?ng.
[5]
Sau v? am sat Hoang đ?
Aurelianus
, Tacitus đ??c
Vi?n Nguyen lao
ch?n k? th?a ngoi v? c?a Aurelianus, va s? l?a ch?n nay l?i đ??c s? phe chu?n nhi?t tinh c?a quan đ?i v?n co m?i quan h? n?ng ?m v?i Tacitus.
[2]
đay la l?n cu?i cung ma Vi?n Nguyen lao đ??c phep b?u ch?n m?t Hoang đ? La Ma. Co m?t kho?ng th?i gian đ?t quang gi?a Aurelianus va Tacitus va m?t b?ng ch?ng co th?t k? r?ng v? c?a Aurelianus la
Ulpia Severina
đa qu?n vi?c tri?u chinh theo đung quy?n c?a minh tr??c khi di?n ra cu?c b?u ch?n Tacitus.
[6]
[7]
Trong m?t ch?ng m?c thi Tacitus v?n con an binh b?t đ?ng ?
Campania
va khi nghe nh?ng tin t?c v? cu?c b?u ch?n ngoi v? hoang đ? c?a minh, thi ong t?c t?c keo v?
Roma
.
[8]
Tacitus đa quy?t đ?nh tai lien quan đ?n Vi?n Nguyen lao trong m?t s? cach th?c t? v?n trong cac c? ch? c?a chinh ph?
[9]
va yeu c?u Vi?n Nguyen lao ph?i ton sung Aurelianus, tr??c khi ti?n hanh vi?c b?t gi? va x? t? nh?ng k? sat h?i Aurelianus.
[8]
R?i k? đ?n hoang đ? đich than đem quan tr?n ap đam
linh đanh thue
g?c r? đ??c Aurelianus thu th?p đ? b? sung cho đ?i quan La Ma trong chi?n d?ch mi?n đong c?a ong.
[10]
đam linh đanh thue nay đa c??p boc m?t s? th? tr?n t?i cac t?nh La Ma phia đong sau khi Aurelianus b? am sat va chi?n d?ch nay bu?c ph?i h?y b?.
[9]
Ng??i em h? c?a ong la vien
Phap quan thai thu
(
Praetorian Prefect
)
Florianus
cung v?i Tacitus đa gianh chi?n th?ng trong cu?c chinh ph?t cac b? t?c ma h?u h?t la ng??i Heruli, nh? đo ong đ??c hoang đ? ban cho danh hi?u
Gothicus Maximus
.
[8]
Tren đ??ng tr? v? phia Tay đ? đ?i pho v?i m?t cu?c xam l??c x? Gaul c?a ng??i Frank va Alamannic, theo cac s? gia
Aurelius Victor
,
Eutropius
va b? s?
Historia Augusta
thi Tacitus m?t vi b?nh s?t t?i
Tyana
?
Cappadocia
vao thang 6 n?m 276.
[11]
[12]
Tai li?u nay vi?t r?ng Tacitus b?t đ?u co nh?ng bi?u hi?n k? l? va đ?t nhien ong mu?n đ?i ten cac thang đ? ton vinh chinh minh tr??c khi qua đ?i vi m?t c?n s?t.
[10]
Trai l?i trong m?t tai li?u c?a nha s? h?c
Zosimus
thi l?i cho r?ng hoang đ? b? am sat sau khi b? nhi?m m?t trong nh?ng ng??i than c?a minh vao ch?c v? ch? huy quan tr?ng ?
Syria
.
[13]
- ^
Trong ti?ng
Latinh c?
, Cai ten Tacitus co th? đ??c vi?t la MARCVS CLAVDIVS TACITVS AVGVSTVS.
- ^
a
b
Jones, pg. 873
- ^
Historia Augusta,
Vita Taciti
, 15:1
- ^
“Roman Emperors”
.
- ^
Canduci, pg. 100
- ^
Watson, Alaric (1999).
Aurelian and the Third Century
. London: Routledge.
ISBN
0-415-07248-4
.
- ^
Korner, Christian (ngay 23 thang 12 n?m 2008).
“Aurelian (A.D. 270?275)”
.
De Imperatoribus Romanis: An Online Encyclopedia of Roman Rulers and Their Families
. Truy c?p ngay 6 thang 1 n?m 2011
.
- ^
a
b
c
Southern, pg. 127
- ^
a
b
Gibbon, Ch. 12
- ^
a
b
Canduci, pg. 101
- ^
Aurelius Victor, 36:1
- ^
Historia Augusta,
Vita Taciti
, 13:5
- ^
Zosimus, I:63:2
Cavafy, "The Complete Poems" Harcourt, Brace & World (1961) pg. 201
Dugan, "Poems 2" Yale University Press (1963) pg. 33
- Historia Augusta
,
Vita Taciti
,
Phien b?n ti?ng Anh c?a
Historia Augusta
- Eutropius
,
Breviarium ab urbe condita
, ix. 16,
Phien b?n ti?ng Anh c?a
Breviarium ab Urbe Condita
- Aurelius Victor
,
"Epitome de Caesaribus"
,
Phien b?n ti?ng Anh c?a
Epitome de Caesaribus
- Zosimus
,
"Historia Nova"
,
Historia Nova
- Joannes Zonaras
, b?n trich y?u l?ch s?
extract: Zonaras: Alexander Severus to Diocletian: 222?284
L?u tr?
2008-05-21 t?i
Wayback Machine
- McMahon, Robin, "Tacitus (275?276 A.D)",
De Imperatoribus Romanis
- Jones, A.H.M., Martindale, J.R.
The Prosopography of the Later Roman Empire, Vol. I: AD260-395
, Cambridge University Press, 1971
- Southern, Pat. The Roman Empire from Severus to Constantine, Routledge, 2001
- Canduci, Alexander (2010),
Triumph & Tragedy: The Rise and Fall of Rome's Immortal Emperors
, Pier 9,
ISBN
978-1-74196-598-8
- Gibbon. Edward
Decline & Fall of the Roman Empire
(1888)
- Chisholm, Hugh bien t?p (1911).
“Tacitus, Marcus Claudius”
.
Encyclopædia Britannica
(?n b?n 11). Cambridge University Press.
T? li?u lien quan t?i
Marcus Claudius Tacitus
t?i Wikimedia Commons