한국   대만   중국   일본 
Luang Prabang ? Wikipedia ti?ng Vi?t B??c t?i n?i dung

Luang Prabang

Bach khoa toan th? m? Wikipedia
đ?i v?i cac đ?nh ngh?a khac, xem Louangphabang (đ?nh h??ng) .
Louangphabang
?????????, ??????????
Luang Phabang, Luang Prabang
—   Huy?n & đo th?   —
Huy?n Louangphabang
Đông nam Louangphabang
đong nam Louangphabang
Louangphabang trên bản đồ Lào
Louangphabang
Louangphabang
V? tri t?i Lao
Qu?c gia   Lao
T?nh Louangphabang
Chinh quy?n
 ? Ki?u ?y ban Di s?n th? gi?i Louangphabang [1]
đ? cao [2] 1,001 ft (305 m)
Dan s?
 ? T?ng c?ng 55,027
Mui gi? ICT ( UTC+7 )
Ma b?u chinh 06000 [3]
Ma đi?n tho?i 071 sửa dữ liệu
Thanh ph? k?t ngh?a Thanh đo sửa dữ liệu
Trang web http://tourismluangprabang.org/
Tieu chu?n V?n hoa: ii, iv, v
Tham kh?o 479
Cong nh?n 1995 ( K? h?p 19)
Di?n tich 820 ha
Vung đ?m 12.560 ha

Louangphabang [4] [5] [6] [7] ( Lao : ????????? ) ho?c Luang Phabang [8] [9] [10] [11] (phat am [l?aŋ p?a.baːŋ] ), th??ng đ??c chuy?n t? sang cac ngon ng? ph??ng Tay t? cach vi?t trong ti?ng Lao tr??c n?m 1975 ?????????? (? = r ) la Luang Prabang , [12] [13] [14] la 1 thanh ph? ? phia b?c trung Lao , ngay ben b? đong (t? ng?n) song Me Kong, tren m?t ban đ?o ? h?p l?u song Nam Khan va Me Kong . No đ??c cong nh?n la di s?n v?n hoa th? gi?i c?a UNESCO vao n?m 1995.

Thanh ph? la c? đo c?a Lao, n?i ti?ng v?i nhi?u ngoi chua va tu vi?n Ph?t giao .

Thanh ph? la m?t ph?n c?a huy?n Louangphabang thu?c t?nh Louangphabang va la th? ph? va trung tam hanh chinh c?a t?nh. No n?m cach 300 km (190 mi) v? phia b?c c?a Vieng Ch?n . Dan s? hi?n nay kho?ng 56.000 ng??i v?i khu v?c b?o t?n c?a UNESCO co dan s? kho?ng 24.000 ng??i. [15] [16] [17]

Ten g?i [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Trong danh t? Lu?ng Ph? Bang , "Lu?ng" la m?t t? Tay - Thai , co ngh?a g?c la to, l?n. Trong ti?ng Lao thi "lu?ng" c?ng đa chuy?n bi?n thanh m?t danh t? rieng bi?t đ? ch? nhan v?t cao c?, ng??i co ch?c quy?n cao, ngh?a la "đ?ng", "đ?c".

"Ph?" la t? Lao g?c ti?ng Ph?n , dung đ? ch? đ?c Ph?t ho?c nha s? va khi đ?ng tr??c m?t danh t? ch? ng??i thi no ch? tinh ch?t thieng lieng, cao c? c?a nhan v?t đo. Con "bang" la m?t t? "thu?n Lao", ngh?a la "m?ng" (ngh?a g?c), "m?nh mai", "m?nh kh?nh", t??ng t? ? nhi?u ngon ng? Tay - Thai. D?ch sat ngh?a thi ba ti?ng "Lu?ng Ph? Bang" co ngh?a la "đ?c Ph?t m?nh kh?nh". [18] Trong ti?ng Tay - Nung "luong" co ngh?a la R?ng , "ph?" co ngh?a la Tr?i , "bang" m?ng, c?ng h?t cac t? l?i d?ch theo ti?ng Tay - Nung ngh?a la "R?ng tr?i m?ng ".

Theo cac th? t?ch c? Vi?t, đ?a đi?m nay con co ten g?i la Nam Ch??ng, va theo đ?i Nam chinh bien li?t truy?n , no con co ten la Lao Long qu?c , t?c g?i la Lao Qua Gia , M??ng Luong [19] hay M??ng Lu?ng .

Louangphabang co ngh?a đen la " Hinh ?nh đ?c Ph?t Hoang gia ", la m?t thanh ph? [20]

No c?ng đ??c bi?t đ?n v?i ten c? Xieng Thong . [21] .

L?ch s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

V? tri thanh ph?

Muang Sua hay Muang Swa , M??ng Xoa la ten c? c?a Louangphabang. S? Lao ghi la Khun Lo , m?t th? l?nh ng??i s?c t?c Thai chi?m l?y x? nay n?m 698 , nhan khi quan Nam Chi?u đang b?n chinh chi?n ? m?t khac. Khun Lo đ??c cha minh la vua Nam Chi?u Khun Borom ban t?ng thanh ph? đo. Khun Borom g?n li?n v?i truy?n thuy?t Lao v? vi?c thanh l?p th? gi?i, truy?n thuy?t chung c?a dan t?c Lao cung v?i ng??i Shan va cac dan t?c khac trong vung. Khun Lo đa l?p ra m?t tri?u đ?i v?i m??i l?m đ?i vua n?i ti?p nhau cai tr? vung M??ng Xoa đ?c l?p va la m?t giai đo?n yen ?n keo dai m?t th? k?. [22]

Cung đi?n hoang gia c? t?i Louangphabang, hi?n nay la b?o tang

N?a cu?i th? k? 8 , Nam Chi?u th??ng can thi?p vao cong vi?c c?a cac cong qu?c vung trung chau th? song C?u Long, d?n t?i vi?c chi?m M??ng Xoa n?m 709 . Cac hoang t? ? Nam Chi?u hay nh?ng v? quan cai tr? đa thay th? cac lanh chua quy t?c ng??i Thai. Th?i gian c?a cu?c chi?m đong nay hi?n ch?a đ??c bi?t, nh?ng co l? no đa k?t thuc tr??c khi di?n ra cu?c B?c ti?n c?a đ? qu?c Khmer d??i th?i vua Indravarman I (kho?ng 877-89) va keo dai t?i t?n cac vung lanh th? c?a Sipsong Panna ? th??ng l?u song C?u Long.

Cung luc ?y, ng??i Khmer thanh l?p m?t ti?n đ?n ? Xay Fong g?n Vieng Ch?n , va Ch?mpa keo dai t?i t?n mi?n Nam n??c Lao, ti?p t?c hi?n di?n tren hai b? song C?u Long đ?n t?n n?m 1070 . Chanthaphanit , v? quan đ?a ph??ng cai tr? Xay Fong, di chuy?n v? phia B?c đ?n M??ng Xoa va đ??c ch?p nh?n m?t cach hoa binh lam ng??i cai tr? ? đo sau khi cac v? quan c?a Nam Chi?u rut đi. Chanthaphanit va con trai co th?i gian c?m quy?n r?t lau, trong giai đo?n đo vung nay b?t đ?u đ??c g?i theo cai ten b?ng ti?ng Thai la Xieng đong-Xieng Thoong . Cu?i cung tri?u đinh nay tham d? vao cu?c xung đ?t gi?a m?t s? cong qu?c. Khun Chuang , m?t v? cai tr? hi?u chi?n co th? la m?t ng??i Khmu (cach đanh v?n khac la Khamu ), đa m? r?ng lanh th? c?a minh sau khi chi?n đ?u v?i cac cong qu?c khac va co th? đa cai tr? trong kho?ng t? 1128 đ?n 1169 . D??i th?i Khun Chuang, m?t dong h? duy nh?t đa cai tr? m?t vung lanh th? r?ng l?n va tai l?p h? th?ng hanh chinh ki?u Xiem t? th? k? th? 7 . ? m?t s? khia c?nh, Ph?t giao ti?u th?a đa b? g?p vao Ph?t giao đ?i th?a .

Xieng Dong Xieng Thong đa tr?i qua m?t giai đo?n ng?n d??i quy?n ba ch? c?a ng??i Khmer th?i Jayavarman VII t? 1185 đ?n 1191 . T?i n?m 1180 Sipsong Panna đa gianh l?i đ??c đ?c l?p t? Khmer, tuy nhien n?m 1238 m?t cu?c n?i d?y t? ben trong ti?n đ?n c?a Khmer t?i Sukhothai đa d?n t?i vi?c tr?c xu?t cac lanh chua Khmer.

N?m 1353 Xieng đong-Xieng Thoong tr? thanh th? đo c?a Lan Xang . N?m 1560 Vua Setthathirath I di chuy?n th? đo t?i Vieng Ch?n, hi?n nay v?n la th? đo c?a Lao.

N?m 1707 , Lan Xang tan ra va Louangphabang tr? thanh th? đo c?a V??ng qu?c Luangprabang đ?c l?p. Khi Phap sap nh?p Lao, Phap cong nh?n Luangprabang la n?i c? ng? hoang gia c?a Lao. Cu?i cung, v? vua cai tr? Luangprabang tr? thanh đ?ng ngh?a v?i nguyen th? qu?c gia c?a Nha n??c b?o h? Lao thu?c Phap. Khi Lao gianh l?i đ?c l?p, vua Luangprabang, Sisavang Vong , tr? thanh Nguyen th? qu?c gia c?a V??ng qu?c Lao .

Khi h?u [ s?a | s?a ma ngu?n ]

D? li?u khi h?u c?a Louangphabang (1951?2000)
Thang 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 N?m
Cao k? l?c °C (°F) 39.4 38.9 41.1 44.8 43.9 40.0 38.9 40.0 37.8 38.3 36.1 32.8 44,8
Trung binh cao °C (°F) 27.7 30.9 33.5 34.6 33.8 32.5 31.6 31.4 31.7 30.9 28.8 26.5 31,2
Trung binh ngay, °C (°F) 19.5 22.0 24.9 27.2 27.5 27.6 26.9 26.8 26.4 25.0 21.9 18.9 24,6
Trung binh th?p, °C (°F) 14.2 15.1 17.9 21.3 23.4 24.3 24.0 23.6 22.9 21.0 17.9 14.4 20,0
Th?p k? l?c, °C (°F) 0.8 7.8 10.0 13.9 17.2 13.9 19.4 13.9 10.6 12.8 6.1 4.4 0,8
L??ng m?a, mm (inch) 13.5
(0.531) 		16.1
(0.634) 		33.7
(1.327) 		94.1
(3.705) 		149.2
(5.874) 		177.3
(6.98) 		223.8
(8.811) 		226.5
(8.917) 		165.8
(6.528) 		107.0
(4.213) 		28.2
(1.11) 		13.0
(0.512) 		1.248,2
(49,142)
%  đ? ?m 82 77 74 76 81 85 87 89 87 86 84 85 83
S? ngay m?a TB 1 3 4 9 15 15 19 20 14 9 4 1 114
S? gi? n?ng trung binh hang thang 190.9 205.7 197.7 207.1 197.4 134.9 126.0 141.3 179.0 194.5 180.0 173.9 2.128,4
Ngu?n #1: T? ch?c Khi t??ng Th? gi?i [23]
Ngu?n #2: NOAA (n?ng, đ? ?m 1961?1990) [2]

Cac tri?u đ?i t?i Louangphabang [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  • Khun Lo , v? lanh chua đa l?p ra thanh ph?
  • Pha Ng?m , hoang t? Louangphabang ng??i l?p ra Lan Xang
  • Oun Kham , nha vua cai tr? d??i th?i Phap
  • Kham Souk (Zakarine), nha vua cai tr? th?i Phap va co t? t??ng đ?c l?p
  • Sisavang Vong , nha vua th?i Phap, va khi Phap trao l?i đ?c l?p cho Lao, đa tr? thanh vua c?a toan b? v??ng qu?c

Th?ng c?nh [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Louangphabang bao g?m 58 lang li?n k?, trong đo co 33 lang đ??c UNESCO cong nh?n la Di s?n th? gi?i v?i ten g?i "Th? tr?n Luangprabang". [15] [24] nh? di s?n v? ki?n ??truc, ton giao, v?n hoa đ?c đao va "đang chu y", m?t s? pha tr?n c?a s? phat tri?n nong thon va đo th? trong nhi?u th? k?, bao g?m c? ?nh h??ng c?a th?c dan Phap trong th? k? 19 va 20. [25]

M?i bu?i sang, hang tr?m nha s? t? cac tu vi?n khac nhau đi b? qua cac đ??ng ph? đ? hanh kh?t. M?t trong nh?ng đ?a danh chinh c?a thanh ph? la Phou Si , m?t ng?n đ?i d?c cao 150 met (490 ft), v?i m?t c?u thang d?n đ?n đ?n Wat Chom Si nhin ra thanh ph? va dong song. [26] [27]

Luang Prabang nhin t? ben kia (h?u ng?n, b? tay) song Me Cong

D??i đay la m?t s? danh th?ng ? Louangphabang:

V?n t?i [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Louangphabang co San bay qu?c t? Luang Prabang v?i đ??ng bay th?ng t?i

Luangprabang co đ??ng b? n?i t?i:

Song C?u Long la m?t đ??ng n?i v?n t?i quan tr?ng. Co th? đi t?i Huay Xai , phia th??ng ngu?n g?n bien gi?i Thai Lan, b?ng tau th?y ch?m trong hai ngay, v?i m?t đi?m d?ng t?i Pak Beng .

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ Sengnaly, Phanthong. “Conference of Local Committee For World Heritage” . www.luangprabang-heritage.org . B?n g?c l?u tr? ngay 2 thang 2 n?m 2017 . Truy c?p ngay 16 thang 6 n?m 2016 .
  2. ^ a b “Luangprabang Climate Normals 1961?1990” (b?ng ti?ng Anh). National Oceanic and Atmospheric Administration . Truy c?p ngay 1 thang 6 n?m 2015 .
  3. ^ “Laos Postal Explorer” . pe.usps.com . Truy c?p ngay 19 thang 10 n?m 2016 .
  4. ^ “Laos” . www.state.gov . Truy c?p ngay 14 thang 6 n?m 2016 .
  5. ^ Longman School Atlas (Revised Edition) (b?ng ti?ng Anh). Pearson Education India. ISBN   9788131729076 . Truy c?p ngay 14 thang 6 n?m 2016 .
  6. ^ Inc, Dorling Kindersley Publishing (2005). Essential Atlas of the World (b?ng ti?ng Anh). Dorling Kindersley. ISBN   9780756609641 . Truy c?p ngay 14 thang 6 n?m 2016 .
  7. ^ McCoy, John (2003). Geo-data: the world geographical encyclopedia (b?ng ti?ng Anh). Thomson-Gale. ISBN   9780787655815 . Truy c?p ngay 15 thang 6 n?m 2016 .
  8. ^ Ricklefs, M. C.; Lockhart, Bruce; Lau, Albert; Reyes, Portia; Aung-Thwin, Maitrii (ngay 19 thang 11 n?m 2010). A New History of Southeast Asia (b?ng ti?ng Anh). Palgrave Macmillan. ISBN   9781137015549 . Truy c?p ngay 15 thang 6 n?m 2016 . [ lien k?t h?ng ]
  9. ^ Saqalli, Mehdi; Jourdren, Marine; Maestripieri, Nicolas; Guillerme, Sylvie; Maire, Eric; Soulileuth, Bounsamai; Latsachach, Keoudone; Sounyafong, Phabvilay; Tammahuxsa, Louy; Sengtaheuanghoung, Oloth; Ribolzi, Olivier; Becerra, Sylvia (ngay 1 thang 6 n?m 2015). “Backward waters, modern waters: Perception-Based Regional Mapping territory uses and water-related sanitary stakes in Luang Phabang area (Lao PDR)” (PDF) . Applied Geography . 60 : 184?193. doi : 10.1016/j.apgeog.2015.04.001 .
  10. ^ Ladwig, Patrice (ngay 1 thang 1 n?m 2014). “Worshipping Relics and Animating Statues. Transformations of Buddhist statecraft in contemporary Laos” . Modern Asian Studies . 49 (6): 1875?1902. doi : 10.1017/S0026749X13000486 . ISSN   0026-749X . Truy c?p ngay 15 thang 6 n?m 2016 .
  11. ^ Lockhart, Bruce M. (ngay 1 thang 1 n?m 2002). “Review of Laos Culture and Society; The Politics of Ritual and Remembrance: Laos since 1975, Grant Evans; Theravadins, Colonialists and Commissars in Laos; Essai d'Anthropologie Politique Sur Le Laos Contemporain: Marche, Socialisme, Et Genies”. Journal of Southeast Asian Studies . 33 (1): 180?184. doi : 10.1017/s0022463402300080 . JSTOR   20072402 .
  12. ^ Ammon, Ulrich (2006). Sociolinguistics: An International Handbook of the Science of Language and Society (b?ng ti?ng Anh). Walter de Gruyter. tr. 2010. ISBN   9783110184181 . Truy c?p ngay 14 thang 6 n?m 2016 .
  13. ^ Ball, Martin J. (ngay 16 thang 12 n?m 2009). The Routledge Handbook of Sociolinguistics Around the World: A Handbook (b?ng ti?ng Anh). Routledge. ISBN   9781135261047 . Truy c?p ngay 14 thang 6 n?m 2016 .
  14. ^ Burke, Andrew; Vaisutis, Justine (2007). Laos (b?ng ti?ng Anh). Lonely Planet. tr. 345. ISBN   9781741045680 . Truy c?p ngay 14 thang 6 n?m 2016 .
  15. ^ a b Application of Information and Communication Technology to Promote Sustainable Development A Case Study: Town of Luang Prabang, Lao PDR (pdf) Tokyo Institute of Technology, Retrieved ngay 15 thang 6 n?m 2016
  16. ^ Promkerd, Prasartthong; Khoprasert, Yuvaluk; Virathavone, Phongthep; Thoummabouth, Manivone; Sirisak, Ouane; Jakel, Thomas (ngay 1 thang 3 n?m 2008). “Factors explaining the abundance of rodents in the city of Luang Prabang, Lao PDR, as revealed by field and household surveys”. Integrative Zoology (b?ng ti?ng Anh). 3 (1): 11?20. doi : 10.1111/j.1749-4877.2008.00069.x . ISSN   1749-4877 . PMID   21396046 .
  17. ^ “General Overview” . www.luangprabang-heritage.org . B?n g?c l?u tr? ngay 19 thang 4 n?m 2016 . Truy c?p ngay 15 thang 6 n?m 2016 .
  18. ^ An Chi. Luang Prabang va Vieng Ch?n. Bao N?ng l??ng m?i đi?n t?. Truy c?p ngay 10 thang 3 n?m 2013.
  19. ^ T? Chi đ?i Tr??ng. S? Vi?t đ?c vai quy?n . Gardena, CA: V?n M?i,2004. Tr 326
  20. ^ “Luangprabang at a Glance (page 2)” (PDF) . Ministry of Public Works and Transport (Laos) . B?n g?c (PDF) l?u tr? ngay 2 thang 2 n?m 2017 . Truy c?p ngay 15 thang 6 n?m 2016 .
  21. ^ chiang-tong
  22. ^ Christopher Buyers (8/2001) Laos, Brief History . Truy c?p 1/04/2019.
  23. ^ [htthttp://worldweather.wmo.int/en/city.html?cityId=644 “World Weather Information Service?Luangprabang”] (b?ng ti?ng Anh). T? ch?c Khi t??ng Th? gi?i . Truy c?p ngay 1 thang 6 n?m 2015 .
  24. ^ “Town of Luang Prabang - Map” (b?ng ti?ng Anh). UNESCO . Truy c?p ngay 15 thang 6 n?m 2016 .
  25. ^ “Town of Luang Prabang - UNESCO World Heritage Centre” (b?ng ti?ng Anh). UNESCO . Truy c?p ngay 16 thang 6 n?m 2016 .
  26. ^ Cavendish 2007 , tr. 809.
  27. ^ Daniel White (ngay 28 thang 1 n?m 2010). Frommer's Cambodia and Laos . John Wiley & Sons. tr. 270?. ISBN   978-0-470-61583-6 . Truy c?p ngay 3 thang 1 n?m 2013 .

Xem them [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

L?y t? “ https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Luang_Prabang&oldid=70373976 ”