Bach khoa toan th? m? Wikipedia
Khai ni?m
la m?t
đ?i t??ng
, m?t hinh th?c c? b?n c?a
t? duy
(bao g?m m?t
y t??ng
, m?t
y ngh?a
c?a m?t
ten g?i chung
trong
ph?m tru
logic
, ho?c m?t s?
suy di?n
) ph?n anh nh?ng
thu?c tinh
chung,
b?n ch?t
c?a cac đ?i t??ng
s? v?t
,
qua trinh
,
hi?n t??ng
trong
tam ly h?c
va m?i lien h? c? b?n nh?t cac đ?i t??ng trong hi?n th?c khach quan.
Immanuel Kant
đa chia cac khai ni?m ra thanh: khai ni?m
aprioric
(s?n ph?m c?a tri tu?) va khai ni?m
aposterioric
(đ??c t?o ra t? qua trinh tr?u t??ng hoa k?t qu? th?c nghi?m).
Vi?c t?o ra m?t khai ni?m la m?t
ch?c n?ng c? b?n
c?a s?
c?m nh?n
va suy ngh?. Cac khai ni?m cho phep ta
h? th?ng hoa
hi?u bi?t c?a ta v?
th? gi?i
.
Hai d?ng khai ni?m c? b?n:
- Khai ni?m c? đi?n
(d?p khuon, mang tinh
Aristoteles
) ? v?i cac
gi?i h?n
ro r?t, d?a vao cac
đ?nh ngh?a
chinh xac, co mang cac
đi?u ki?n c?n
va đ?, đ? đ?i t??ng cho tr??c co th? đ??c coi nh? la m?t đ?i di?n x?ng đang trong m?t th? lo?i cho tr??c;
- Khai ni?m t? nhien
(m?, nhoe) ? thay vi d?a vao cac đ?nh ngh?a va cac đi?u ki?n c?n va đ?, thi l?i d?a vao s? đ?ng d?ng so v?i nh?ng đ?i t??ng
tieu b?n
đa đ??c l?u l?i trong
tri nh?
.
Thu?c tinh c?a Khai ni?m
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
M?t khai ni?m co hai thu?c tinh la
ngo?i ham
(hay
ngo?i tr??ng
hay
ngo?i dien
) va
n?i ham
.