Ivan Aivazovsky Иван Айвазовский
Chan dung t? h?a, 1874, s?n d?u tren v?i b?, 70.5 × 62.5 cm, Uffizi , Florence [1]
Thong tin ca nhan
Sinh
Ten khai sinh	????????? ????????
Ngay sinh	Hovhannes Aivazian 29 thang B?y [ l?ch c? 17 thang 7] n?m 1817
N?i sinh	Feodosia , Taurida , đ? qu?c Nga
M?t
Ngay m?t	2 thang N?m [ l?ch c? 19 thang T?] n?m 1900 (h??ng th? 82 tu?i)
N?i m?t	Feodosia, Taurida, đ? qu?c Nga
An ngh?	St. Sargis Armenian Church, Feodosia
N?i c? tru	Theodosia
Gi?i tinh	nam
Qu?c t?ch	đ? qu?c Nga
Dan t?c	ng??i Armenia , ng??i Armenia ? Nga
Ngh? nghi?p	h?a s? , ngh? s? t?o hinh, nha s?u t?p ngh? thu?t
Gia đinh
Hon nhan	Julia Graves (c??i 1848⁠–⁠1877) Anna Burnazian (c??i 1882)
đao t?o	H?c vi?n Ngh? thu?t Hoang gia (1839)
L?nh v?c	H?i h?a
S? nghi?p ngh? thu?t
đao t?o	Nha thi đ?u Simferopol №1, H?c vi?n Ngh? thu?t Hoang gia Nga
Trao l?u	Ch? ngh?a Lang m?n H?u k?
Th? lo?i	tranh bi?n, tranh phong c?nh , ngh? thu?t quan s?, nhan v?t, tranh đ?i th??ng, tranh l?ch s?, chan dung, tranh ton giao, tranh th?n tho?i, ch? ngh?a lang m?n
Thanh vien c?a	H?c vi?n Ngh? thu?t Hoang gia Nga , H?c vi?n M? thu?t Rome, H?c vi?n M? thu?t, Florence, H?c vi?n Ngh? thu?t va Thi?t k? Stuttgart, H?c vi?n Ngh? thu?t Hoang gia, Hi?p h?i đ?a ly Nga, H?c vi?n M? thu?t Florence
Tac ph?m	Lan song th? chin , Brig “Mercury” b? hai tau Th? Nh? K? t?n cong , đem ? đ?o Rodos
Co tac ph?m trong	B?o tang Ngh? thu?t Metropolitan , B?o tang Nga, Nha tr?ng bay Tretyakov , Phong tr?ng bay Qu?c gia Armenia, B?o tang Ngh? thu?t Philadelphia, B?o tang Qu?c gia Warsaw , B?o tang Ermitazh , Lau đai Wawel , Phong tr?ng bay đong Slovakia , B?o tang M? thu?t Boston , B?o tang Ngh? thu?t ? Łod? , Phong tr?ng bay Uffizi , Phong tr?ng bay Ngh? thu?t Qu?c gia Praha
Gi?i th??ng	Huan ch??ng vang c?a H?c vi?n Ngh? thu?t Hoang gia (1837)
?nh h??ng b?i J. M. W. Turner , Theodore Gericault
[ s?a tren Wikidata ] x  ? t  ? s

Ivan Konstantinovich Aivazovsky ( ti?ng Nga : Иван Константинович Айвазовский; 29 thang 7, 1817 ? 2 thang 5, 1900) la h?a s? Nga theo tr??ng phai Lang m?n , đ??c coi la m?t trong nh?ng b?c th?y v? đ?i nh?t v? ngh? thu?t tranh bi?n c?. Ten r?a t?i c?a ong la Hovhannes Aivazian.

Ong ra đ?i trong m?t gia đinh ng??i Armenia s?ng t?i c?ng bi?n ? Feodosia , Crimea , n?m ben b? bi?n đen va đay la n?i ong s?ng ph?n l?n cu?c đ?i.

Sau khi t?t nghi?p H?c vi?n Ngh? thu?t Hoang gia ? Saint Petersburg , Aivazovsky du hanh sang Tay Au va s?ng m?t th?i ng?n t?i Italia vao đ?u nh?ng n?m 1840. Ti?p đo ong tr? v? Nga va đ??c b? nhi?m lam h?a s? chinh th?c c?a H?i quan Nga . Aivazovsky co m?i quan h? kh?ng khit v?i quan đ?i va chinh gi?i đ? qu?c Nga , ong th??ng xuyen đ??c m?i tham d? cac cu?c thao di?n quan s?. Su?t c? cu?c đ?i, Aivazovsky luon đ??c chinh quy?n tai tr? va coi tr?ng. C?m t? "r?t x?ng đang v?i net c? c?a Aivazovsky", do Anton Chekhov truy?n ba, đ??c s? d?ng trong ti?ng Nga đ? mieu t? nh?ng th? xinh x?n. đ?n th? k? 21, ten tu?i c?a ong v?n r?t n?i ti?ng t?i Nga. ^[2]

La m?t trong nh?ng h?a s? Nga tai danh nh?t trong th?i đ?i c?a ong, Aivazovsky n?i ti?ng khong ch? ? đ? qu?c Nga. Ong đa t? ch?c nhi?u cu?c tri?n lam ca nhan t?i Tay Au va Hoa K? . Trong g?n 60 n?m s? nghi?p, ong sang tac kho?ng 6000 b?c tranh, đ?a ong tr? thanh m?t trong nh?ng h?a s? giau s?c sang t?o nh?t trong th?i đ?i b?y gi?. ^{[3] [4]} đ?i đa s? cac tac ph?m c?a ong v? c?nh bi?n c?, ngoai ra ong c?ng th??ng kh?c h?a c?nh chi?n tranh, c?nh l?y ch? đ? x? Armenia va c? tranh chan dung. Ph?n l?n tac ph?m c?a ong đ??c l?u gi? t?i cac b?o tang ? Nga, Ukraine , Armenia, Th? Nh? K? c?ng nh? nhi?u b? s?u t?p t? nhan.

Cu?c đ?i [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ngh? thu?t [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Trong su?t 60 ho?t đ?ng ngh? thu?t, Aivazovsky sang tac kho?ng 6000 ^{[5] [6] [7]} b?c tranh ma m?t t?p chi ngh? thu?t tr?c tuy?n mieu t? la "nh?ng gia tr? r?t khac nhau...co nh?ng tuy?t tac, c?ng co nh?ng tac ph?m khiem t?n" ^[8] . Tuy nhien, theo m?t th?ng k?, co đ?n t?n 20000 b?c tranh đ??c g?n v?i ten tu?i c?a ong. ^[9] đ?i đa s? tac ph?m c?a Aivazovsky v? c?nh bi?n. Ong hi?m khi v? c?nh tren đ?t li?n va c?ng ch? v? m?t s? it tranh chan dung. ^[8] Theo Rosa Newmarch , Aivazovsky "khong bao gi? nhin c?nh thien nhien th?t đ? v? tranh, luon ch? v? t? tri nh? t? nh?ng n?i xa b? bi?n". ^[10] Rogachevsky vi?t r?ng "Tri nh? ngh? thu?t c?a ong th?t la phi th??ng. Ong co th? tai t?o nh?ng đi?u ong ch? th?y trong m?t kho?ng th?i gian r?t ng?n, d?u khong co c? tranh phac th?o". ^[11] Bolton tan d??ng "kh? n?ng c?a ong trong vi?c t?o d?ng hi?u ?ng m?t n??c đ?ng va anh n?ng, anh tr?ng ph?n chi?u". ^[12]

Tri?n lam [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Su?t c? s? nghi?p, t?ng c?ng Aivazovsky đa t? ch?c 55 cu?c tri?n lam ca nhan (m?t con s? ch?a t?ng co ti?n l?). Trong s? đo, nh?ng cu?c tri?n lam tieu bi?u nh?t di?n ra ? Rome, Naples va Venice (1841?42), Paris (1843, 1890), Amsterdam (1844), Moskva (1848, 1851, 1886), Sevastopol (1854), Tiflis (1868), Florence (1874), St. Petersburg (1875, 1877, 1886, 1891), Frankfurt (1879), Stuttgart (1879), London (1881), Berlin (1885, 1890), Warsaw (1885), Constantinople (1888), New York (1893), Chicago (1893), San Francisco (1893).

Ong c?ng "đong gop cho nh?ng cu?c tri?n lam c?a H?c vien Ngh? thu?t Hoang gia Nga (1836?1900), Paris Salon (1843, 1879), H?i Tri?n lam Cac tac ph?m ngh? thu?t (Society of Exhibitions of Works of Art , 1876?83), H?i Nh?ng ng??i yeu ngh? thu?t Moskva (Moscow Society of Lovers of the Arts, 1880), Tri?n lam Toan Nga (Pan-Russian Exhibitions) t? ch?c ? Moskva (1882) va Nizhny Novgorod (1896), Tri?n lam Th? gi?i t?i Paris (1855, 1867, 1878), London (1863), Munich (1879) and Chicago (1893) va cac tri?n lam qu?c t? t?i Philadelphia (1876), Munich (1879) and Berlin (1896)."

Phong cach [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Aivazovsky ch? y?u theo tr??ng phai lang m?n, nh?ng ong c?ng đa ap d?ng m?t s? thanh t? c?a ch? ngh?a hi?n th?c. Leek cho r?ng Aivazovsky c? đ?i trung thanh v?i ch? ngh?a lang m?n, "cho du tac ph?m c?a ong h??ng theo th? lo?i hi?n th?c ch? ngh?a". Cac tac ph?m th?i k? đ?u c?a ong ch?u ?nh h??ng c?a cac th?y giao ? H?c vi?n Ngh? thu?t la Maxim Vorobiev va Sylvester Shchedrin . Cac h?a s? c? đi?n nh? Salvator Rosa , Jacob Isaacksz van Ruisdael va Claude Lorrain c?ng gop ph?n đ?nh hinh phong cach va ph??ng phap ca nhan c?a Aivazovsky. Karl Bryullov , n?i danh nh?t v?i tac ph?m Ngay cu?i cung c?a thanh Pompeii | The Last Day of Pompeii , "đa đong m?t vai tro quan tr?ng trong vi?c kich thich s? phat tri?n s?c sang t?o c?a Aivazovsky", theo nh? Bolton nh?n xet. Cac tac ph?m đ?p nh?t c?a Aivazovsky trong th?p nien 1840-1850 s? d?ng b?ng mau s?c r?t đa d?ng, đi theo ch? đ? thien anh hung ca va ch? đ? Romania. Newmarch đ?a ra quan đi?m r?ng cho t?i gi?a th? k? 19, cac đ?c tr?ng c?a tr??ng phai lang m?n trong tranh c?a Aivazovsky đa "ngay cang hi?n len ro r?t h?n". Newmarch, c?ng nh? đa s? h?c gi?, xem b?c đ?t song th? chin | Ninth Wave la ki?t tac xu?t s?c nh?t c?a Aivazovsky va đanh gia no "d??ng nh? đanh d?u s? chuy?n ti?p gi?a mau s?c k? ?o trong cac tac ph?m đ?u tay, va khung c?nh chan th?c h?n trong nh?ng n?m sau nay". Cho đ?n nh?ng n?m 1870, mau s?c thanh nha đa chi?m ?u th? trong cac tac ph?m c?a Aivazovsky; va ? hai th?p k? cu?i đ?i, Aivazovsky sang tac m?t lo?t tranh v? c?nh bi?n dung tong mau tr?ng b?c.

Qua trinh chuy?n ti?p t? ch? ngh?a lang m?n sang ch? ngh?a hi?n th?c h?i gi?a th? k? 19 ? Nga đa khi?n cho Aivazovsky, ng??i luon trung thanh v?i phong cach lang m?n, ph?i h?ng ch?u phe binh ch? trich. Ly do khi?n ong khong s?n sang, ho?c khong co kh? n?ng đi theo s? thay đ?i nay, la do n?i sinh s?ng: ? đ? qu?c Nga, Feodosia la m?t thanh ph? vung sau vung xa, cach xa hai kinh thanh Moskva va Saint Petersburg . T? duy va th? gi?i quan c?a Aivazovsky b? coi la l?c h?u, khong b?t k?p đ??c nh?ng s? phat tri?n trong v?n hoa, ngh? thu?t Nga. Nha phe binh ngh? thu?t Vladimir Stasov ch? ch?p nh?n nh?ng tac ph?m th?i k? đ?u c?a Aivazovsky, con Alexandre Benois vi?t trong tac ph?m L?ch s? h?i h?a Nga th? k? 19 r?ng du la h?c tro c?a Vorobiev, Aivazovsky đ?ng ngoai ria nh?ng b??c phat tri?n chung c?a h?i h?a phong c?nh Nga.

Cac tac ph?m th?i k? sau c?a Aivazovsky bao g?m nh?ng khung c?nh đ?y d? d?i va th??ng la nh?ng b?c tranh l?n. Ong kh?c h?a "cu?c tranh đ?u đ?y lang m?n gi?a con ng??i va cac thanh t? c?a bi?n c? ( C?u v?ng | The Rainbow, 1873 ), va cai g?i la "bi?n xanh d??ng" (V?nh Naples luc sang s?m | The Bay of Naples in Early Morning, 1897; Th?m h?a | Disaster, 1898).

Tac ph?m [ s?a | s?a ma ngu?n ]

C?nh tren đ?t li?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• 
  C?nh m?t đai phun n??c va Cung đi?n Peterhof (1837)
• 
  Hang đ?ng Xanh d??ng, Napoli (1841)
• 
  Thap Galata d??i anh tr?ng (1845)
• 
  Khung c?nh Constantinople , v?i nha th? H?i giao Nusretiye (1856)
• 
  Phong c?nh v?i nh?ng ng??i di dan (1856)
• 
  T? Mleta t?i Gudauri (1868)
• 
  C?nh Tbilisi nhin t? Seid-Abaz (1868)
• 
  Moskva mua đong nhin t? đ?i Chim s? (1872)

C?nh bi?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• 
  đem ? Gurzuf
• 
  Tr?n chi?n Navarino (1848)
• 
  Cu?c g?p gi?a tau chi?n Mercury v?i h?m đ?i Nga sau khi đanh b?i hai tau chi?n Th? Nh? K? (1848)
• 
  Nh?ng con song d?
• 
  Tr?n Ce?me vao ban đem ( 1856)
• 
  V?nh Naples (1842)
• 
  Tau Hoa K? r?i nui đa Gibraltar (1873)
• 
  C?u v?ng (1873)
• 
  Con tau "M??i hai s? đ? (1878)
• 
  Ban đem tren b? bi?n. G?n ng?n h?i đ?ng (1837)
• 
  Kanaris đ?t chay s oai h?m Th? Nh? K? (1881)
• 
  C?nh bi?n v?i con tau h?n n??c (1886)
• 
  Bao t? g?n Sounion (1856)
• 
  S? ph?n n? c?a bi?n c? (1886)
• 
  Tau Mercury b? hai tau Th? Nh? K? t?n cong (1892)
• 
  H? Maggiore luc s?m t?i (1892)

Tranh ton giao [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• 
  H?n mang (1841)
• 
  Jesus b??c đi tren m?t n??c (1888)
• 
  Jesus b??c đi tren m?t n??c (1890)
• 
  L?i đi c?a ng??i Do Thai xuyen qua bi?n đ? (1891)

Ch? đ? đong ph??ng [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• 
  Bosphorus
• 
  đem sang tr?ng ? Bosphorus
• 
  Nha th? H?i giao Top-Kahne ( Nusretiye Mosque )
• 
  C?nh Constantinopole d??i anh sang ch?p t?i
• 
  C?nh cu?c s?ng ? Cairo
• 
  Kumkapı cheo thuy?n ? Constantinople
• 
  Hoang hon ? Golden Horn
• 
  Ch?ng v?ng t?i Golden Horn
• 
  Trebizond
• 
  Quan ca phe n?m c?nh nha th? H?i giao Ortakoy ? Constantinople
• 
  đ?i Kim t? thap Giza
• 
  Ng?n thap tren vach đa ? Bosphorus (1859)

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]