한국   대만   중국   일본 
Th?n tho?i ? Wikipedia ti?ng Vi?t B??c t?i n?i dung

Th?n tho?i

Đây là một bài viết cơ bản. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin.
Bach khoa toan th? m? Wikipedia
(đ?i h??ng t? Huy?n tho?i )

Th?n tho?i , hay con đ??c g?i la huy?n tho?i , la sang t?o c?a tri t??ng t??ng t?p th? toan dan, ph?n anh khai quat hoa hi?n th?c d??i d?ng nh?ng v? th?n đ??c nhan cach hoa ho?c nh?ng sinh th? co linh h?n [1] , ma du đ?c bi?t, phi th??ng đ?n m?y v?n đ??c đ?u oc ng??i nguyen th?y ngh? va tin la hoan toan co th?c.

Cac th?n tho?i tren th? gi?i
Tren : Zeus va Thetis trong Th?n tho?i Hy L?p
N? Oa trong Th?n tho?i Trung Qu?c ,
Loki trong Th?n tho?i B?c Au
Gi?a : Necronomicon trong th?n tho?i Cthulhu
Teshun trong th?n tho?i Hittite
Macha trong th?n tho?i Ai Lan
D??i : Krishna trong th?n tho?i Hindu
Amaterasu trong th?n tho?i Nh?t B?n
Horus trong th?n tho?i Ai C?p .

đ?c đi?m [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Tuy th?n tho?i t?n t?i nh? nh?ng truy?n k? v? th? gian, nh?ng no khong h?n la m?t th? lo?i ngon t? , ma la nh?ng y ni?m va bi?u t??ng nh?t đ?nh v? th? gi?i . Ben c?nh đo, c?m quan th?n tho?i noi chung khong ch? b?c l? b?ng truy?n k? ma con b?c l? trong nh?ng hinh th?c khac nh? hanh đ?ng ( nghi l? , l? th?c, đi?u r?n d?y), cac bai ca, v? đi?u v.v.

đ?c đi?m c?a th?n tho?i th? hi?n ro nh?t trong v?n hoa nguyen th?y , n?i ma v? tri c?a th?n tho?i trong tam th?c c?ng đ?ng co th? coi t??ng đ??ng v?i "v?n hoa tinh th?n" hay "khoa h?c" c?a th?i c?n, hi?n đ?i.

Trong đ?i s?ng c?a cac c?ng đ?ng ng??i nguyen th?y, th?n tho?i la m?t h? th?ng ma nh? no, con ng??i tri giac va mo t? th? gi?i b?ng cac bi?u t??ng (c?a h? th?ng ?y). Do đo, co th? coi th?n tho?i la y th?c nguyen h?p c?a xa h?i nguyen th?y. Ti?n trinh l?ch s? v? sau, du đa phan chia th?n tho?i thanh cac hinh thai y th?c xa h?i khac nh? ton giao , ngh? thu?t , v?n h?c , khoa h?c , t? t??ng chinh tr? v.v., thi cac hinh thai ?y v?n b?o l?u trong chung hang lo?t mo hinh th?n tho?i, đ??c c? c?u, tai ch? đ? đ?a vao cac c?u truc m?i.

Th?n tho?i h?c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Trong khoa h?c nghien c?u, thu th?p va gi?i ngh?a th?n tho?i, th?n tho?i h?c , cac nha khoa h?c đa t?ng g?p nh?ng kho kh?n nh?t đ?nh khi khong xac l?p đ??c gi?i h?n c?a cac h? th?n tho?i. Th??ng cac gi?i h?n ?y đ??c ng??i ta g?n v?i vi?c trong tac ph?m co noi đ?n cac sinh th? sieu nhien (th?n thanh, anh hung, ma qu? v.v.). Theo cach hi?u nay, ch? c?n v?ch ra trong tac ph?m co nh?ng ten tu?i va hinh t??ng c?a th?n tho?i (nh? th?n thanh va cac anh hung trong cac tac ph?m v?n h?c c? Huy L?p, v?n h?c trung-c?n đ?i chau Au). Ben c?nh đo, co th? s? d?ng tieu chu?n v? c?u truc , do h?u h?t ph?m vi c?a th?n tho?i co ch?t li?u t? đ?i s?ng con ng??i nh?ng đ??c l?a ch?n va gan cho nh?ng ng? ngh?a rieng bi?t ch? co trong v?n c?nh th?n tho?i (nh? cac b? ph?n c?a con ng??i: đ?u, m?t, b? ph?n sinh d?c v.v.; cac đ?ng v?t: s? t?, r?n, đ?i bang; cac loai cay: s?i, đa, cau, g?o; cac hinh d?ng ky hi?u: con s?, vong tron, ch? th?p, vanh khuyen v.v.).

Trong nh?ng n? l?c tim v? b?n ch?t c?a th?n tho?i, h?c gi? đ?c E. Cassirer phan tich th?n tho?i nh? la "hinh th?c t??ng tr?ng" [1] va cho r?ng ? nh?ng giai đo?n phat tri?n nh?t đ?nh c?a nhan lo?i, th?n tho?i la h? th?ng ph? quat duy nh?t ma b?ng cac thu?t ng? c?a no ng??i ta tri giac th? gi?i. [1] Ti?p n?i tinh th?n nay, nh?ng nha nghien c?u Nga t?p trung tim hi?u ch?nh th? th? gi?i quan c?a th?n tho?i. Ben c?nh đo la xu h??ng đ?t th?n tho?i vao v?n c?nh ?ng x? c?a cac nhom ng??i, kh?o sat th?n tho?i nh? m?t h? th?ng đ??c mo hinh hoa trong đ?u oc cac ca th? đa h?p thanh nhom.

Th?n tho?i va v?n h?c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Th?n tho?i kha g?n g?i v?i v?n h?c khi c? hai đ?u co tinh hinh t??ng trong n?i dung. Tuy v?y, th?n tho?i mang tinh hinh t??ng m?t cach vo y th?c, khac bi?t v?i nh?ng sang tac v?n h?c. S. S. Averintzev cho r?ng, s? khac nhau gi?a th?n tho?i va v?n h?c co th? k? ra ? vai ph??ng di?n [1] : th? nh?t, th?n tho?i la s?n ph?m sang t?o t?p th? ? th?i k? trong y th?c ch?a hinh thanh s? ph?n t? (reflexion), trong khi đo v?n h?c đa tach kh?i folklore la s? ph?n t? c?a ch? th? tac gi?. Th? hai, cac hinh t??ng c?a th?n tho?i đ??c "đ? v?t hoa", ch?a s? d?ng cac th? phap ngh? thu?t nh? ?n d? , phung d? hay cac hinh th?c chuy?n ngh?a khac c?a v?n h?c. Th? ba, v?n h?c h??ng t?i nh?ng tieu chu?n th?m m? mang tinh t? tr?, trong khi đo th?n tho?i con ch?a bi?t đ?n vi?c tach ph?m vi th?m m? ra kh?i cai kh?i cac nguyen t? t? phat ch?a phan l?p c?a y th?c. B?i v?y th?n tho?i, v?i t?t c? tinh nguyen h?p t? t??ng c?a no trong t? duy nguyen th?y, ch?ng nh?ng la thi ca nguyen th?y ma con la ton giao nguyen th?y, tri?t h?c nguyen th?y, khoa h?c nguyen th?y v.v.

Co th? noi, v?n h?c g?n bo m?t thi?t v?i th?n tho?i, khong ch? v? m?t ngu?n g?c (thong qua truy?n c? tich va s? thi dan gian) ma con v? ki?u ph?n anh th?c t?i (tinh hinh t??ng). Chinh vi v?y, v?n h?c v? sau th??ng khong t? b? cac c? s? th?n tho?i. V?n h?c c? đ?i, Ph?c h?ng, lang m?n, hi?n th?c đ?u s? d?ng cac hinh m?u, motip th?n tho?i, th? phap th?n tho?i hoa, th?m chi c? ki?u sang tac huy?n tho?i [1] (ch? ngh?a huy?n tho?i, ch? ngh?a hi?n th?c huy?n ?o v.v.). M?t lo?t motip v?n h?c đ??c x?p vao motip th?n tho?i va m? r?ng đ?n c? nh?ng motip khong th?n bi, nh?ng đ??c xem la g?n v?i nh?ng m?u g?c (archetype) c?a t? duy th?n tho?i. Du v?y, v?n h?c v? nguyen t?c khong ph?i la th?n tho?i; va cac quy lu?t đ?c thu c?a v?n h?c khong ph?i ch? la đem ph?i h?p v?i cac m?u g?c c?a th?n tho?i.

Xem them [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ a b c d e M?c t? Th?n tho?i , trong 150 thu?t ng? v?n h?c , L?i Nguyen An bien so?n, Nha xu?t b?n đ?i h?c Qu?c gia Ha N?i, H. 2003, trang 299-301.
  • Armstrong, Karen. "A Short History of Myth". Knopf Canada, 2006.
  • Bascom, William . "The Forms of Folklore: Prose Narratives". ' Sacred Narrative: Readings in the Theory of Myth . Ed. Alan Dundes. Berkeley: University of California Press , 1984. 5-29.
  • Bulfinch, Thomas . Bulfinch's Mythology . Whitefish: Kessinger, 2004.
  • Doty, William. Myth: A Handbook . Westport: Greenwood, 2004.
  • Dundes, Alan . "Binary Opposition in Myth: The Propp/Levi-Strauss Debate in Retrospect". Western Folklore 56 (Winter, 1997): 39-50.
  • Dundes, Alan. Introduction. Sacred Narrative: Readings in the Theory of Myth . Ed. Alan Dundes. Berkeley: University of California Press, 1984. 1-3.
  • Dunes, Alan. "Madness in Method Plus a Plea for Projective Inversion in Myth". Myth and Method . Ed. Laurie Patton and Wendy Doniger. Charlottesville: University of Virginia Press, 1996.
  • Eliade, Mircea . Myth and Reality . Trans. Willard R. Trask. New York: Harper & Row, 1963.
  • Eliade, Mircea. Myths, Dreams and Mysteries . Trans. Philip Mairet. New York: Harper & Row, 1967.
  • "Euhemerism". The Concise Oxford Dictionary of World Religions . Ed. John Bowker. Oxford University Press, 2000. Oxford Reference Online. Oxford University Press . UC - Berkeley Library. ngay 20 thang 3 n?m 2009.
  • Frankfort, Henri , et al. The Intellectual Adventure of Ancient Man: An Essay on Speculative Thought in the Ancient Near East . Chicago: University of Chicago Press , 1977.
  • Frazer, James . The Golden Bough . New York: Macmillan, 1922.
  • Graf, Fritz. Greek Mythology . Trans. Thomas Marier. Baltimore: Johns Hopkins University Press , 1993.
  • Honko, Lauri. "The Problem of Defining Myth". Sacred Narrative: Readings in the Theory of Myth . Ed. Alan Dundes. Berkeley: University of California Press, 1984. 41-52.
  • Kirk, G.S. Myth: Its Meaning and Functions in Ancient and Other Cultures . Berkeley: Cambridge University Press, 1973.
  • Kirk, G.S. "On Defining Myths". Sacred Narrative: Readings in the Theory of Myth . Ed. Alan Dundes. Berkeley: University of California Press, 1984. 53-61.
  • Leonard, Scott. "The History of Mythology: Part I". Scott A. Leonard's Home Page . August 2007. Youngstown State University L?u tr? 2012-12-27 t?i Wayback Machine , ngay 17 thang 11 n?m 2009
  • Littleton, Covington. The New Comparative Mythology: An Anthropological Assessment of the Theories of Georges Dumezil . Berkeley: University of California Press, 1973.
  • Meletinsky, Elea. The Poetics of Myth . Trans. Guy Lanoue and Alexandre Sadetsky. New York: Routledge, 2000.
  • "myth." Encyclopædia Britannica . 2009. Encyclopædia Britannica Online , ngay 21 thang 3 n?m 2009
  • "myths". A Dictionary of English Folklore . Jacqueline Simpson and Steve Roud. Oxford University Press, 2000. Oxford Reference Online. Oxford University Press. UC - Berkeley Library. ngay 20 thang 3 n?m 2009 Oxfordreference.com
  • Northup, Lesley. "Myth-Placed Priorities: Religion and the Study of Myth". Religious Studies Review 32.1(2006): 5-10.
  • O'Flaherty, Wendy. Hindu Myths: A Sourcebook . London: Penguin, 1975.
  • Pettazzoni, Raffaele. "The Truth of Myth". Sacred Narrative: Readings in the Theory of Myth . Ed. Alan Dundes. Berkeley: University of California Press, 1984. 98-109.
  • Segal, Robert. Myth: A Very Short Introduction . Oxford: Oxford UP, 2004.
  • Simpson, Michael. Introduction. Apollodorus. Gods and Heroes of the Greeks . Trans. Michael Simpson. Amherst: University of Massachusetts Press , 1976. 1-9.

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  • 150 thu?t ng? v?n h?c , L?i Nguyen An bien so?n, Nha xu?t b?n đ?i h?c Qu?c gia Ha N?i, H. 2003
  • Stefan Arvidsson, Aryan Idols. Indo-European Mythology as Ideology and Science , University of Chicago Press, 2006. ISBN 0-226-02860-7
  • Roland Barthes , Mythologies (1957)
  • Kees W. Bolle, The Freedom of Man in Myth . Vanderbilt University Press , 1968.
  • Richard Buxton. The Complete World of Greek Mythology . London: Thames & Hudson, 2004.
  • E. Csapo, Theories of Mythology (2005)
  • Edith Hamilton , Mythology (1998)
  • Graves, Robert. "Introduction." New Larousse Encyclopedia of Mythology . Trans. Richard Aldington and Delano Ames. London: Hamlyn, 1968. v-viii.
  • Joseph Campbell
  • Mircea Eliade
    • Cosmos and History: The Myth of the Eternal Return . Princeton University Press , 1954.
    • The Sacred and the Profane: The Nature of Religion . Trans. Willard R. Trask. NY: Harper & Row, 1961.
  • Louis Herbert Gray [ed.], The Mythology of All Races , in 12 vols., 1916.
  • Lucien Levy-Bruhl
    • Mental Functions in Primitive Societies (1910)
    • Primitive Mentality (1922)
    • The Soul of the Primitive (1928)
    • The Supernatural and the Nature of the Primitive Mind (1931)
    • Primitive Mythology (1935)
    • The Mystic Experience and Primitive Symbolism (1938)
  • Charles H. Long, Alpha: The Myths of Creation . George Braziller, 1963.
  • O'Flaherty, Wendy. Hindu Myths: A Sourcebook . London: Penguin, 1975.
  • Barry B. Powell, Classical Myth , 5th edition, Prentice-Hall.
  • Santillana and Von Dechend (1969, 1992 re-issue). Hamlet's Mill: An Essay Investigating the Origins of Human Knowledge And Its Transmission Through Myth , Harvard University Press . ISBN 0-87923-215-3 .
  • E. Segura, Th. Honegger (eds.), Myth and Magic: Art according to the Inklings , Walking Tree Publishers (2007), ISBN 978-3-905703-08-5 .
  • Walker, Steven F. and Segal, Robert A., Jung and the Jungians on Myth: An Introduction , Theorists of Myth, Routledge (1996), ISBN 978-0-8153-2259-7 .
  • Watt, Ian. Myths of Modern Individualism . Cambridge: Cambridge UP, 1997.
  • Zong, In-Sob. Folk Tales from Korea . 3rd ed. Elizabeth: Hollym, 1989.
  • Daniel-Henri Pageaux: Huy?n tho?i [ lien k?t h?ng ] . đ?c: http://phebinhvanhoc.com.vn/?p=9662 [ lien k?t h?ng ]
  • Iu.M. Lotman, B.A.Uspenski. Huy?n tho?i ? ten g?i ? v?n hoa: http://phebinhvanhoc.com.vn/?p=2432