한국   대만   중국   일본 
đ?i Hi?n ch??ng ? Wikipedia ti?ng Vi?t B??c t?i n?i dung

đ?i Hi?n ch??ng

Bach khoa toan th? m? Wikipedia
(đ?i h??ng t? Hi?n ch??ng T? do )
Magna Carta
M?t trong b?n v?n b?n con sot l?i c?a đ?i Hi?n ch??ng 1215, Cotton MS. Augustus II. 106
đ??c vi?t 1215
N?i l?u gi? The British Library va cac nha th? Lincoln va Salisbury
Tac gi? John c?a Anh , cac quy t?c va Stephen Langton
M?c đich Hi?p ??c hoa binh
M?t ph?n trong lo?t bai v?
Ch? đ? quan ch?
Vương miện hoàng gia
Ch? đ? Chinh tr?

Magna Carta (ti?ng Latin: " đ?i Hi?n Ch??ng "), con đ??c g?i la Magna Carta Libertatum (Latin: " đ?i Hi?n Ch??ng v? nh?ng quy?n t? do "), la m?t v?n ki?n th?i Trung C? , đ??c vua John c?a Anh chu?n thu?n ? Runnymede , g?n Windsor , vao ngay 15 thang 6 n?m 1215. đ??c so?n th?o l?n đ?u b?i Stephen Langton , t?ng giam m?c Canterbury nh?m mang l?i hoa binh gi?a nha vua khong đ??c long dan va m?t nhom cac quy t?c n?i lo?n. Hi?n ch??ng cam k?t b?o v? quy?n l?i c?a giao h?i, b?o v? cac quy t?c va ca nhan khong b? b?t giam b?t h?p phap, đ??c ti?p c?n nhanh chong v?i cong ly va h?n ch? cac đong gop phong ki?n cho nha quan ch? , nh?ng đi?u nay s? đ??c tri?n khai thong qua m?t h?i đ?ng 25 nha quy t?c. C? hai phia đ?u khong tuan th? cac th?a thu?n, va hi?n ch??ng b? Giao hoang Innocente III vo hi?u hoa, d?n t?i cu?c n?i chi?n c?a gi?i quy t?c Anh l?n th? nh?t (1215-17). Sau khi vua John qua đ?i, chinh quy?n nhi?p chinh cho con trai con nh? tu?i c?a ong, Henry III , đa ban hanh l?i tai li?u nay n?m 1216, t??c b? m?t s? n?i dung qua c?c đoan, trong m?t n? l?c b?t thanh nh?m v?n đ?ng s? ?ng h? chinh tr? cho m?c đich c?a h?. Sau khi chi?n tranh k?t thuc n?m 1217, hi?n ch??ng la m?t ph?n trong hoa ??c Lambeth, n?i hi?n ch??ng b?t đ?u đ??c g?i la "Magna Carta", đ? phan bi?t v?i m?t hi?n ch??ng khac nh? h?n, Hi?n ch??ng Forest , c?ng đ??c cong b? vao cung th?i gian. Thi?u ti?n, Henry III l?i ban b? hi?n ch??ng m?t l?n n?a n?m 1225 đ? đ?i l?y quy?n đanh cac s?c thu? m?i. Con trai c?a ong, Edward I , l?p l?i đi?u đo n?m 1297, l?n nay xac nh?n đ?i Hi?n ch??ng la m?t ph?n c?a phap lu?t thanh v?n t?i Anh.

Hi?n ch??ng tr? thanh m?t ph?n trong đ?i s?ng chinh tr? Anh va m?i nha quan ch? len ngoi l?i ky vao hi?n ch??ng, du cung v?i th?i gian va vi?c Qu?c h?i Anh thong qua nh?ng đ?o lu?t m?i, no m?t đi it nhi?u t?m quan tr?ng trong th?c t?. Vao cu?i th? k? XVI, xu?t hi?n m?t trao l?u khoi ph?c l?i s? quan tam t?i đ?i Hi?n ch??ng. Cac nha lu?t h?c va cac s? gia th?i đo tin r?ng co m?t v?n b?n phap lu?t Anh th?i c? đ?i, t? th?i Anglo-Saxon , b?o v? quy?n t? do ca nhan c?a ng??i Anh. H? cho r?ng cu?c xam l??c Anh c?a ng??i Norman n?m 1066 đa xoa b? nh?ng quy?n đo, va r?ng đ?i Hi?n Ch??ng la m?t n? l?c đ??c long dan hong khoi ph?c cac quy?n k? tren, bi?n hi?n ch??ng thanh n?n t?ng c? b?n cho cac quy?n l?c đ??ng đ?i c?a qu?c h?i va cac nguyen t?c phap ly nh? " habeas corpus " (quy?n c?a ng??i b? giam gi? ra tr??c toa đ? đ??c phan xet nha n??c co quy?n giam gi? ng??i đo hay khong). Du nh?ng quan đi?m l?ch s? nay hoan toan thi?u c? s?, cac nha lu?t h?c nh? Sir Edward Coke s? d?ng đ?i Hi?n ch??ng r?t nhi?u vao đ?u th? k? XVII, l?p lu?n ch?ng l?i thuy?t thien m?nh v? quy?n c?a cac nha quan ch? Anh nha Stuart . C? vua James I va con trai ong Charles I đ?u tim cach tr?n ap nh?ng tranh lu?n v? đ?i Hi?n Ch??ng, cho t?i khi v?n đ? b? gac l?i vi cu?c n?i chi?n Anh nh?ng n?m 1640 va Charles I b? x? t?.

Huy?n tho?i chinh tr? v? đ?i Hi?n Ch??ng va ng? y b?o v? cac quy?n t? do ca nhan , quy?n dan s? xa x?a c?a no đ??c g?i l?i sau cu?c Cach m?ng Vinh quang n?m 1688 t?i t?n th? k? XIX. No đa ?nh h??ng t?i m??i ba thu?c đ?a ? M? c?ng nh? vi?c hinh thanh nen hi?n phap Hoa K? vao n?m 1789, tr? thanh lu?t t?i cao c?a n??c c?ng hoa M? m?i thanh l?p. Cac nghien c?u c?a nh?ng s? gia th?i Victoria cho th?y b?n hi?n ch??ng g?c n?m 1215 đa đ? c?p t?i m?i quan h? th?i trung c? gi?a v? quan ch? va cac nha quy t?c, ch? khong ph?i quy?n c?a nh?ng th??ng dan, nh?ng hi?n ch??ng v?n la m?t tai li?u mang tinh bi?u t??ng đ?y s?c m?nh, ngay c? khi ph?n l?n cac n?i dung trong đo đa b? th? tieu b?i cac v?n b?n lu?t thanh v?n trong cac th? k? XIX va XX. đ?i Hi?n Ch??ng ngay nay v?n la m?t bi?u t??ng quan tr?ng c?a quy?n t? do va quy?n dan s? , th??ng đ??c cac chinh tr? gia va nh?ng ng??i v?n đ?ng chinh tr? trich d?n, va r?t đ??c ton sung trong c?ng đ?ng lu?t h?c Anh va M?, nha lu?t h?c th? k? XX Alfred Denning g?i đo la "tai li?u mang tinh hi?n phap v? đ?i nh?t m?i th?i đ?i, n?n t?ng c?a quy?n t? do ca nhan ch?ng l?i quy?n l?c đ?c đoan c?a nh?ng b?o chua". [1]

B?n Magna Carta g?c đ??c vi?t b?ng ti?ng Latinh . Trong th? k? XXI, con l?i b?n b?n sao b?n g?c c?a v?n b?n n?m 1215 con b?o t?n đ??c, đ??c l?u gi? t?i Th? vi?n Anh va cac nha th? Lincoln va nha th? Salisbury . C?ng con cac v?n b?n hi?n ch??ng khac đ??c b?o t?n trong tay nha n??c ho?c t? nhan, bao g?m cac b?n n?m 1297 con đ??c l?u gi? ? M? va Uc. Cac b?n hi?n ch??ng g?c đ??c vi?t tren gi?y da c?u s? d?ng but long, ch? vi?t la ch? Latin. M?i v?n b?n đ?u co con d?u c?a hoang gia Anh, ph?n l?n cac v?n b?n khong con l?u gi? đ??c. Du cac h?c gi? th??ng đ? c?p t?i đ?i Hi?n Ch??ng g?m 63 đi?u, đay th?c ra la cach đanh s? l?i theo h? th?ng hi?n đ?i, đ??c Sir William Blackstone s? d?ng l?n đ?u n?m 1759; b?n hi?n ch??ng nguyen g?c la m?t đo?n v?n b?n lien ti?p, khong tach đi?u kho?n. B?n b?n n?m 1215 đa đ??c mang ra tri?n lam cung luc m?t l?n duy nh?t vao ngay 3 thang 2 n?m 2015, k? ni?m 800 n?m đ?i Hi?n Ch??ng ra đ?i.

L?ch s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Th? k? XIII [ s?a | s?a ma ngu?n ]

B?i c?nh [ s?a | s?a ma ngu?n ]

An illuminated picture of King John riding a white horse and accompanied by four hounds. The King is chasing a stag, and several rabbits can be seen at the bottom of the picture.
Vua John c?a Anh trong m?t cu?c đi s?n h??u

đ?i Hi?n ch??ng co ngu?n g?c la m?t hoa ??c gi?a nh?ng ng??i b?o hoang va cac l?c l??ng n?i d?y n?m 1215, khong lau tr??c khi n? ra cu?c n?i chi?n c?a gi?i quy t?c Anh l?n th? nh?t. N??c Anh khi đo d??i quy?n cai tr? c?a vua John , vua th? ba thu?c dong Angevin. Du v??ng qu?c đa hinh thanh m?t h? th?ng hanh chinh t??ng đ?i đ?y đ?, b?n ch?t c?a chinh quy?n d??i th?i cac nha quan ch? v?n ch?a đ??c xac đ?nh ro rang. [2] [3] John va nh?ng ng??i ti?n nhi?m c?a ong cai tr? d?a tren nguyen t?c "vis et voluntas", t?c "b?t bu?c hay t? nguy?n", om đ?m c? quy?n hanh phap va t? phap, d?a tren nguyen ly c? b?n la nha vua con ? tren phap lu?t. [3] R?t nhi?u h?c gi? đ??ng th?i cho r?ng cac nha quan ch? nen cai tr? tuan theo t?p quan va lu?t l?, thong qua tham v?n nh?ng thanh vien c?p cao c?a ch? đ?, nh?ng ? Anh khong co m?t c? ch? c? th? nao nh? th? va khong ai bi?t chuy?n gi x?y ra n?u nha vua t? ch?i khong lam nh? th?. [3]

John tr??c đo đa m?t h?u h?t cac đ?t đai ma t? tien ong đ? l?i ? Phap vao tay vua Philippe II c?a Phap vao n?m 1204 va v?t l?n đ? gianh l?i nh?ng ph?n đ?t đo trong nhi?u n?m, t?ng m?nh thu? đanh vao cac quy t?c phan phong đ? t? ch?c m?t chi?n d?ch quan s? t?n kem, nh?ng b?t thanh, vao n?m 1214. [4] Ca nhan John c?ng khong đ??c long nhi?u quy t?c phong ki?n, r?t nhi?u ng??i la ch? n? c?a hoang gia, va hai ben r?t thi?u long tin v?i nhau. [5] [6] [7] Trong s? th?t b?i va thi?u tin t??ng nay, cac quy t?c n?i lo?n ? mi?n b?c va đong Anh đa t? ch?c m?t phong trao ch?ng đ?i vai thang sau khi John tr? v? t? Phap. [8] [9] H? cung nhau l?p l?i th? s? "đ?ng v? phia quy?n t? do c?a giao h?i va cac lanh chua" c?ng nh? yeu c?u nha vua xac nh?n Hi?n ch??ng cac quy?n t? do đa đ??c vua Henry I tuyen b? ? th? k? tr??c đo, v?n b?n đ??c coi la c? s? b?o v? quy?n c?a cac lanh chua phong ki?n. [10] [9] [11] Phong trao ch?ng đ?i khong co m?t s? lanh đ?o đoan k?t va th??ng hay chia r?, nh?ng v?n gi? đ??c m?c tieu chung b?i s? c?m ghet ma h? đ?u nh?m vao vua John. [12]

Tranh t??ng đ??ng th?i v? Giao hoang Innocente III

John t? ch?c m?t h?i đ?ng ? Luan đon vao thang 1 n?m 1215 đ? th?o lu?n nh?ng c?i cach co th? đ??c ti?n hanh. Cac cu?c th??ng thuy?t c?ng đ??c t? ch?c ? Oxford gi?a nh?ng ng??i đ?i di?n c?a nha vua va l?c l??ng n?i d?y trong mua xuan n?m đo. [13] C? hai phia đ?u keu g?i Giao hoang Innocente III đ?ng v? phia minh trong cu?c th??ng thuy?t. [14] Trong cu?c th??ng thuy?t, cac lanh chua n?i lo?n đa đ? xu?t m?t tai li?u ma cac s? gia g?i la "Hi?n ch??ng ch?a đ??c bi?t v? cac quy?n t? do"; b?y đi?u kho?n trong tai li?u đo sau nay xu?t hi?n trong "Cac đi?u kho?n c?a nh?ng lanh chua" va đ?i Hi?n ch??ng sau nay. [15] [16] John trong ch? Giao hoang s? danh cho ong s? ?ng h? gia tr? v? phap ly va đ?o đ?c nen tim cach keo dai th?i gian; nha vua đa tuyen b? tr? thanh m?t n??c ch? h?u c?a toa thanh vao n?m 1213 va tin r?ng ong co th? nh?n đ??c s? h? tr? t? Giao hoang. [17] [14] Trong khi đo, John v?n ti?p t?c tuy?n linh đanh thue t? Phap, du sau đo đa g?i tr? m?t s? linh l?i Phap đ? tranh ?n t??ng r?ng nha vua đang leo thang trong cu?c xung đ?t. [13] John tuyen th? s? tr? thanh m?t k? thanh chi?n, m?t đ?ng thai nh?m giup ong tranh th? them s? b?o v? chinh tr? t? giao h?i Cong giao La Ma, du nhi?u ng??i cho r?ng l?i tuyen th? đo c?a ong la khong thanh th?t. [18] [19]

Nh?ng la th? c?a Giao hoang bay t? s? ?ng h? v?i nha vua t?i Anh vao thang 4, nh?ng vao luc đo, cac lanh chua n?i lo?n đa t? ch?c thanh cac nhom quan đ?i phi?n lo?n. H? t?p h?p v?i nhau ? Northampton vao thang 5 va bac b? cac m?i quan h? phong ki?n v?i vua John, b?t đ?u ti?n quan v? Luan đon , Lincoln va Exeter . [20] Nh?ng n? l?c ban đ?u c?a vua John t? ra on hoa va nh??ng b? r?t thanh cong, nh?ng khi quan n?i d?y b?t đ?u chi?m đ??c Luan đon, h? thu hut đ??c m?t lan song m?i nh?ng k? tr? giao t? phe b?o hoang. [21] Nha vua đ? ngh? đ?a cac b?t đ?ng c?a h? ra m?t ?y ban tr?ng tai v?i Giao hoang la ng??i quy?t đ?nh t?i cao, nh?ng đ? ngh? nay khong đ? h?p d?n v?i nh?ng ng??i n?i d?y. [22] Stephen Langton , t?ng giam m?c Canterbury , đa đ?ng ra th??ng th?o v?i cac lanh chua n?i d?y v? nh?ng yeu c?u c?a h?, va sau khi đ? xu?t đ?a Giao hoang ra lam tr?ng tai th?t b?i, John ch? th? Langton t? ch?c cac cu?c hoa đam. [21] [23]

đ?i Hi?n Ch??ng 1215 [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Nh?ng đi?u kho?n c?a cac quy t?c, 1215, b?n đ??c l?u gi? ? Th? vi?n Anh

Vua John đa g?p cac th? l?nh n?i d?y ? Runnymede , n?m gi?a lau đai Windsor c?a hoang gia va c?n c? c?a l?c l??ng n?i d?y t?i Staines , vao ngay 10 thang 6 n?m 1215, n?i phe n?i d?y trinh cho ong d? th?o cac yeu c?u c?i cach c?a h?, hay "nh?ng đi?u kho?n c?a cac lanh chua". [21] [23] [24] Nh?ng n? l?c đi?u đinh th?c d?ng c?a Stephen Langton trong m??i ngay ti?p theo bi?n cac yeu c?u ch?a hoan thi?n nay thanh m?t hi?n ch??ng v?i cac đi?u kho?n nh? m?t th?a thu?n hoa binh; vai n?m sau, th?a thu?n nay đ??c đ?t ten l?i la Magna Carta, co ngh?a la "đ?i Hi?n Ch??ng". [25] [23] [24] T?i ngay 15 thang 6, cac ben đa nh?t tri chung v? v?n b?n hi?n ch??ng va ngay 19 thang 6, quan n?i d?y nh?c l?i l?i th? trung thanh v?i John va cac b?n hi?n ch??ng đ??c chinh th?c ?n hanh. [24] [23]

M?c du, nh? nh?n xet c?a s? gia David Carpenter , b?n hi?n ch??ng "khong lang phi th?i gian vao ly thuy?t chinh tr?", no khong ch? đ?n gi?n la v?n b?n trinh bay nh?ng đoi h?i ca nhan c?a cac lanh chua, ma con hinh thanh nen m?t đ? xu?t c?i cach chinh tr? r?ng l?n h?n. [21] [26] Hi?n ch??ng cam k?t b?o v? quy?n l?i c?a giao h?i, b?o v? cac lanh chua kh?i vi?c b? c?m tu phi phap, đ?m b?o quy?n cho h? ti?p c?n nhanh chong v?i cong ly va quan tr?ng nh?t, h?n ch? vi?c đanh thu? va cac ngh?a v? v?t ch?t khac v?i cac lanh đ?a phan phong cho hoang gia, trong đo m?t s? hinh th?c đanh thu? c?n s? đ?ng y c?a gi?i quy t?c lanh chua m?i co th? đ??c thong qua. [27] [8] Hi?n ch??ng t?p trung vao quy?n l?i c?a nh?ng ng??i t? do, đ?c bi?t la gi?i lanh chua, ch? khong ph?i la cac ta đi?n, no l? hay nh?ng ng??i lao đ?ng c??ng bach khac. [26] [a]

Vua John ky Magna Carta. Hinh v? l?ch s? n?m 1868

Theo m?t đi?u kho?n ma cac s? gia g?i la "đi?u 61", hay "đi?u kho?n an ninh", m?t h?i đ?ng 25 lanh chua s? đ??c thi?t l?p đ? giam sat va b?o đ?m r?ng vua John s? tuan th? hi?n ch??ng trong t??ng lai. [30] N?u trong vong 40 ngay k? t? khi đ??c h?i đ?ng nh?c nh?, John co hanh vi khong tuan th? hi?n ch??ng, h?i đ?ng 25 lanh chua co quy?n chi?m gi? đ?t đai va cac lau đai c?a nha vua cho t?i khi, theo đanh gia c?a h?, nh?ng sai l?m đ??c s?a ch?a. [31] Cac quy t?c bu?c ph?i tuyen th? h? tr? h?i đ?ng trong vi?c ki?m soat nha vua, nh?ng sau khi nha vua đa "s?a sai", ong s? đ??c ti?p t?c cai tr? nh? tr??c kia. M?t m?t, quy đ?nh nay khong ph?i la ch?a co ti?n l?; nh?ng v? vua tr??c kia c?a Anh t?ng hy sinh quy?n l?i ca nhan c?a h? đ? đ?i l?y s? nh??ng b? va tuan ph?c c?a cac b?y toi. Tuy nhien, đ?i Hi?n ch??ng khac bi?t ? ch? no l?n đ?u tien thi?t l?p m?t c? ch? mang tinh t?p th? kh?ng ch? quy?n l?c c?a nha quan ch?. [32] S? gia Wilfred Warren cho r?ng đi?u kho?n đo c?a đ?i Hi?n ch??ng khi?n cho m?t cu?c n?i chi?n la khong th? tranh kh?i, do no "tho b?o trong ph??ng phap va đ?y b?t an trong nh?ng ng? y phap ly". [33] Cac lanh chua tim cach bu?c John tuan th? hi?n ch??ng, nh?ng đi?u 61 gay ra s?c ep qua l?n len nha vua nen b?n hi?n ch??ng nay khong th? đ??c ch?p nh?n. [31]

John va cac lanh chua n?i d?y khong tin t??ng nhau va c? hai phia khong th?t s? thanh tam tri?n khai hoa ??c. [30] [34] Hai m??i l?m lanh chua ng?i trong h?i đ?ng m?i thanh l?p đ?u la nh?ng k? n?i lo?n, do nh?ng lanh chua co quan đi?m c?c đoan h?n ch?n ra, va r?t nhi?u cac lanh chua n?i d?y v?n ki?m c? đ? ti?p t?c huy đ?ng va t?ng c??ng quan đ?i c?a rieng h?. [35] [36] [37] Nh?ng tranh cai b?t đ?u xu?t hi?n gi?a cac lanh chua n?i d?y đoi l?c l??ng b?o hoang ph?i tr? l?i đ?t đai đa t?ch thu c?a h? tr??c kia. [38]

đi?u 61 c?a đ?i Hi?n Ch??ng quy đ?nh John cam k?t ong s? "khong c??p đo?t c?a b?t k? ai, tr?c ti?p ho?c gian ti?p". [39] [40] Du v?y, nha vua đa vi?n t?i s? ?ng h? c?a giao hoang Innocente vao thang 7, l?p lu?n r?ng hi?n ch??ng vi ph?m nh?ng quy?n l?i c?a giao hoang, ma John la th?n t? h?p phap. [41] [38] M?t ph?n trong hoa ??c thang 6 quy đ?nh cac lanh chua ph?i tr? l?i Luan đon vao ngay 15 thang 8, nh?ng h? t? ch?i khong th?c hi?n đi?u đo. [42] Nh?ng ch? th? t? giao hoang t?i vao thang 8, đ??c so?n th?o tr??c hoa ??c, k?t qu? la cac phai vien c?a giao hoang rut phep thong cong c?a nh?ng lanh chua n?i lo?n va treo quy?n t?ng giam m?c c?a Langton t? đ?u thang 9. [43] Khi đa bi?t v? hi?n ch??ng, giao hoang đap l?i ro rang: trong m?t la th? đ? ngay 24 thang 8 va t?i Anh vao cu?i thang 9, ong tuyen b? hi?n ch??ng "khong ch? la m?t v?n b?n bang b? đang h? th?n ma con b?t h?p phap va khong cong b?ng" do vua John đa "bu?c ph?i ch?p thu?n" hi?n ch??ng, va theo đo hi?n ch??ng "khong co hi?u l?c hay b?t k? gia tr? gi"; b? đe d?a rut phep thong cong, nha vua đa khong tuan th? hi?n ch??ng, va cac lanh chua c?ng khong tim cach bu?c ong lam th? n?a. [44] [38] [45] [42]

Khi đo, b?o l?c đa bung phat gi?a hai phia; khong đ?y ba thang sau khi nh?t tri v? đ?i Hi?n Ch??ng, vua John va cac quy t?c b?o hoang đa bac b? no: cu?c chi?n tranh cac quy t?c Anh l?n th? nh?t n? ra. [46] [47] [38] Cac lanh chua n?i d?y cho r?ng vi?c đ?t đ??c hoa binh v?i John la khong th?, nen đa quay sang tim ki?m đ?ng minh n?i con trai c?a Philip II, vua Louis VIII c?a Phap trong t??ng lai; Louis luc đo đang t? nh?n la ng??i th?a k? h?p phap ngai vang n??c Anh. [48] [38] [b] Chi?n tranh nhanh chong lam vao b? t?c cho c? hai phia. Vua John lam b?nh va b?ng ha t?i ngay 18 thang 10, đ? l?i ng??i th?a k? la vua Henry III c?a Anh , luc đo m?i chin tu?i. [49]

Gia tr? l?ch s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đai t??ng ni?m Magna Carta t?i Runnymede, Surrey đ??c d?ng len b?i American Bar Association trong n?m 1957
B?n kh?c Magna Carta t?i đi?n Capitol Hoa K? , Washington, DC

V?n ki?n nay đ??c vi?t t? th?i Trung c? , l?n đ?u gi?m quy?n l?c c?a nha n??c quan ch? t?p trung va b?o v? cac quy?n t? do ca nhan. V?n ki?n nay đ??c xem la 'mon qua quy gia nh?t c?a n??c Anh cho nhan lo?i', vi đa t?o c?m h?ng cho c? hi?n phap Hoa K? va cac qu?c gia khac v? dan ch? va nhan quy?n . [50]

V?n b?n nay co g?n 4000 ch? v?i 63 đi?u kho?n, la s? nh??ng b? c?a nha n??c quan ch? t?p trung v?i s? đoi h?i c?a dan chung, ma đ?i di?n ?u tu th?i b?y gi? la cac nha quy t?c, la phap lu?t l?n đ?u đ??c ban hanh đ? b?o đ?m cho s? t? do c?a Giao h?i va tinh tr?ng phap ly c?a cac ch? h?u, h?n n?a, Magna Carta đ?t cac c? quan t? phap va đ?m b?o quy?n t? phap c?a m?i cong dan trong cac v?n đ? hinh s?, quy?t đ?nh c?a Toa an. Ph?n c?t loi co th? thu g?n vao b?n y chinh:

  • M?i ng??i, k? c? nha Vua đ?u ph?i s?ng d??i lu?t phap. Vua c?ng khong đ??c đ?ng tren phap lu?t va khong đ??c tuy ti?n t?ng thu?, b?t ng??i.
  • Khong m?t cong dan t? do nao b? b?t, b? giam gi? n?u khong co toa an do chinh cac cong dan khac l?p ra đ? xet x? va k?t t?i (đi?u 39). đay la ti?n đ? cho ch? đ? b?i th?m đoan hay h?i th?m nhan dan v? sau.
  • Cong ly b? tri hoan c?ng co ngh?a la cong ly b? t? ch?i ('Justice delayed is justice denied') (đi?u 40), tri hoan vi?c xet x? va phan quy?t c?ng đ??c xem la thi?u trach nhi?m th?c thi lu?t phap.
  • Giao h?i Anh đ??c t? do, khong b? ki?m soat b?i Toa Thanh Vatican va cac th? l?c khac, k? c? chinh ph? (đi?u 1 va 63). [50]
B?n Magna Carta con s?ng sot s? đ??c t?p h?p l?i v?i nhau l?n đ?u tien trong l?ch s?. 2013

Magna Carta v?n đ??c xem la ph?n c? b?n c?a m?t nha n??c phap quy?n , cong ly, lu?t phap va s? hinh thanh c?a Qu?c h?i t?i Anh va th? ch? đ?i ngh? . Tuy nhien, theo th?i gian, nhi?u đi?u kho?n ban đ?u c?a Magna Carta đa đ??c bai b? ho?c đ??c thay th? b?i lu?t m?i, vi v?y Magna Carta ch? co y ngh?a l?ch s? va la m?t bi?u t??ng. [51]

Magna Carta đ??c xem la m?t trong nh?ng v?n b?n phap lu?t quan tr?ng nh?t trong s? phat tri?n c?a n?n dan ch? hi?n đ?i, la m?t b??c ngo?t quy?t đ?nh trong cac n? l?c đ? thi?t l?p t? do . [52] Tuyen ngon Qu?c t? Nhan quy?n c?a Lien H?p Qu?c n?m 1948, đ??c thi?t k? d?a tren t?m quan tr?ng c?a tai li?u th?i trung c? nay, nen con đ??c g?i la m?t " Magna Carta cho t?t c? nhan lo?i ". [53] [54] [55] T??ng t?, đi?u 6 c?a Cong ??c chau Au v? Nhan quy?n co th? đ??c quy v? Magna Carta. [56]

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ The Runnymede Charter of Liberties did not apply to Chester , which at the time was a separate feudal domain . Earl Ranulf granted his own Magna Carta. [28] Some of its articles were similar to the Runnymede Charter. [29]
  2. ^ Louis' claim to the English throne derived from his wife, Blanche of Castile , who was the granddaughter of King Henry II of England . Louis argued that since John had been legitimately deposed, the barons could then legally appoint him king over the claims of John's son Henry. [38]

Ngu?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ Danziger & Gillingham 2004 , tr. 268.
  2. ^ Carpenter 1990 , tr. 8.
  3. ^ a b c Turner 2009 , tr. 149.
  4. ^ Carpenter 1990 , tr. 7.
  5. ^ Turner 2009 , tr. 139.
  6. ^ Warren 1990 , tr. 181.
  7. ^ Carpenter 1990 , tr. 6?7.
  8. ^ a b Carpenter 1990 , tr. 9.
  9. ^ a b Turner 2009 , tr. 174.
  10. ^ Danziger & Gillingham 2004 , tr. 256?258.
  11. ^ McGlynn 2013 , tr. 131?132.
  12. ^ McGlynn 2013 , tr. 130.
  13. ^ a b Turner 2009 , tr. 178.
  14. ^ a b McGlynn 2013 , tr. 132.
  15. ^ Holt 1992a , tr. 115.
  16. ^ Poole 1993 , tr. 471?472.
  17. ^ Turner 2009 , tr. 179.
  18. ^ Warren 1990 , tr. 233.
  19. ^ Danziger & Gillingham 2004 , tr. 258?259.
  20. ^ Turner 2009 , tr. 174, 179?180.
  21. ^ a b c d Turner 2009 , tr. 180.
  22. ^ Holt 1992a , tr. 112.
  23. ^ a b c d McGlynn 2013 , tr. 137.
  24. ^ a b c Warren 1990 , tr. 236.
  25. ^ Turner 2009 , tr. 180, 182.
  26. ^ a b Turner 2009 , tr. 182.
  27. ^ Turner 2009 , tr. 184?185.
  28. ^ Hewit 1929 , tr. 9.
  29. ^ Holt 1992b , tr. 379?380.
  30. ^ a b Turner 2009 , tr. 189.
  31. ^ a b Danziger & Gillingham 2004 , tr. 261-262.
  32. ^ Goodman 1995 , tr. 260-261.
  33. ^ Warren 1990 , tr. 239-240.
  34. ^ Poole 1993 , tr. 479.
  35. ^ Turner 2009 , tr. 189?191.
  36. ^ Danziger & Gillingham 2004 , tr. 262.
  37. ^ Warren 1990 , tr. 239, 242.
  38. ^ a b c d e f Carpenter 1990 , tr. 12.
  39. ^ Carpenter 1996 , tr. 13.
  40. ^ “All clauses” . The Magna Carta Project . University of East Anglia . Truy c?p ngay 9 thang 11 n?m 2014 .
  41. ^ Turner 2009 , tr. 190?191.
  42. ^ a b Turner 2009 , tr. 190.
  43. ^ Warren 1990 , tr. 244?245.
  44. ^ Rothwell 1975 , tr. 324?326.
  45. ^ Warren 1990 , tr. 245?246.
  46. ^ Holt 1992a , tr. 1.
  47. ^ Crouch 1996 , tr. 114.
  48. ^ Carpenter 2004 , tr. 264?267.
  49. ^ Warren 1990 , tr. 254?255
  50. ^ a b Anh k? ni?m 800 n?m quy?n t? do , BBC, 31 thang 12 n?m 2014
  51. ^ “Verfassungen der Welt: Der große Freiheitsbrief (Magna Carta Libertatum)” . Truy c?p ngay 3 thang 3 n?m 2015 .
  52. ^ The Magna Carta, or "Great Charter" , United for Human Rights
  53. ^ “Die Magna Carta oder der ?Große Freibrief " ” . B?n g?c l?u tr? ngay 15 thang 8 n?m 2016 . Truy c?p ngay 15 thang 6 n?m 2015 .
  54. ^ “A Magna Carta for All Humanity: homing in on human rights” . B?n g?c l?u tr? ngay 9 thang 5 n?m 2015 . Truy c?p ngay 15 thang 6 n?m 2015 .
  55. ^ “The Universal Declaration of Human Rights: A Magna Carta for all humanity” . B?n g?c l?u tr? ngay 4 thang 3 n?m 2016 . Truy c?p ngay 15 thang 6 n?m 2015 .
  56. ^ “Magna Carta 800th: The Magna Carta today” . Truy c?p ngay 3 thang 3 n?m 2015 .

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

L?y t? “ https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=đ?i_Hi?n_ch??ng&oldid=71031128 ”