Hi?n ch??ng Hoang gia
la m?t v?n ki?n chinh th?c c?a m?t v? vua c?p quy?n hay quy?n l?c cho m?t ca nhan ho?c m?t c? quan. Chung đa va đang v?n con đ??c s? d?ng đ? thi?t l?p cac t? ch?c quan tr?ng nh? cac thanh ph? ho?c cac tr??ng đ?i h?c va cac vi?n han lam. Trong l?ch s?, chung đ??c s? d?ng đ? ban hanh lu?t cong, vi d? n?i ti?ng nh?t la
Magna Carta
(đ?i hi?n ch??ng) n?m 1215, nh?ng k? t? th? k? 14, chung ch? đ??c s? d?ng thay cho cac hanh vi t? nhan đ? trao quy?n ho?c quy?n l?c cho m?t ca nhan, ho?c m?t c? quan.
[1]
[2]
[3]
Hi?n ch??ng Hoang gia ph?i đ??c phan bi?t v?i vi?c b?o đ?m va th? b? nhi?m, vi chung co tac d?ng v?nh vi?n. Thong th??ng, m?t hi?n ch??ng Hoang gia đ??c s?n xu?t nh? m?t s?n ph?m ch?t l??ng cao c?a th? phap tren
gi?y da be
. đi?u l? c?n đ??c phan bi?t v?i cac trat b? nhi?m c?a hoang gia, c?p phat v? khi va cac d?ng b?ng sang ch? th? khac, ch?ng h?n nh? c?p cho m?t t? ch?c quy?n s? d?ng t? "hoang gia" trong ten c?a h? ho?c c?p quy ch? thanh ph?, v?n khong co hi?u l?c l?p phap.
[4]
[5]
[6]
[7]
Ch? đ? quan ch? Anh đa ban hanh h?n 1000 hi?n ch??ng Hoang gia.
[5]
Trong s? nay v?n co kho?ng 750 hi?n ch??ng v?n con t?n t?i.
Hi?n ch??ng Hoang gia đ?u tien đ??c ban cho th? tr?n
Tain
n?m 1066, khi?n no tr? thanh th? tr?n hoang gia lau đ?i nh?t t?i
Scotland
,
[8]
ti?p theo la
đ?i h?c Cambridge
do
Nha vua Henry III
trao vao n?m 1231,
[9]
m?c du cac đi?u l? c? h?n đ??c bi?t la đa t?n t?i bao g?m c? Cong ty Th? d?t Worshipful ? Anh vao n?m 1150.
[10]
Cac hi?n ch??ng v?n đ??c ti?p t?c ban hanh b?i
Hoang gia Anh
, m?t vi d? g?n đay la hi?n ch??ng đ??c trao cho Vi?n Cong thai h?c va Nhan t? Con ng??i n?m 2014.
[11]
Cac hi?n ch??ng đa đ??c s? d?ng ? chau Au t? th?i
trung c?
đ? t?o ra cac thanh ph? (co ngh?a la cac đ?a ph??ng co nh?ng quy?n đ??c cong nh?n va nh?ng đ?c quy?n). Ngay ma m?t hi?n ch??ng nh? v?y đ??c c?p đ??c coi la ngay thanh ph? đ??c thanh l?p, b?t k? đ?a ph??ng nguyen th?y b?t đ?u đ??c c? ng? vao luc nao (ma th??ng la khong th? xac đ?nh).
Co luc m?t hi?n ch??ng Hoang gia la ph??ng ti?n duy nh?t ma m?t c? quan co th? đ??c hinh thanh, nh?ng hi?n nay cac ph??ng ti?n khac (ch?ng h?n nh? qua trinh đ?ng ky cho cac cong ty h?u h?n) th??ng đ??c s? d?ng.
đi?u l? đa đ??c s? d?ng ?
Chau Au t? th?i trung c?
đ? c?p quy?n va đ?c quy?n cho cac th? tr?n, qu?n va thanh ph?. Trong su?t th? k? 14 va 15, khai ni?m thanh l?p m?t đo th? theo hi?n ch??ng hoang gia đa phat tri?n.
[12]
Trong qua kh? va hi?n t?i, cac nhom đ??c thanh l?p theo hi?n ch??ng hoang gia co
Cong ty th??ng nhan m?t hang ch? l?c Anh
(th? k? 13),
Cong ty đong ?n Anh
(1600),
Hudson's Bay Company
,
Chartered Bank of India, Australia and China
(k? t? khi h?p nh?t thanh
Standard Chartered
),
Peninsular and Oriental Steam Navigation Company
(P&O),
British South Africa Company
, va m?t s?
thu?c đ?a c? c?a Anh tren l?c đ?a B?c M?
,
Ngan hang Anh
va
đai BBC
(BBC).
[13]